Samsung 990 EVO Plus 4TB

• Introductie en algemene beoordeling

In tegenstelling tot andere reviews lag mijn focus een klein beetje op een alternatieve toepassing van de Samsung 990 EVO Plus 4Tb. Niet in een laptop, PC of eventueel gaming console, maar in audio streamers. Apparaten zoals bijvoorbeeld de Eversolo DMP-A6 en DMP-A8, of de Shanling SM1.3 All-in-One. Deze drie hebben als basis gediend voor deze review.

Ik bezit een muziekcollectie van ongeveer 6000 gedigitaliseerde Cd’s, en daarbij bovendien een flink aantal zogenaamde needle-drops van audiofiele vinyl edities van favoriete albums. Een collectie om trots op te zijn, maar vooral ook om zuinig op te zijn en lokaal kunnen opslaan en afspelen.

Voor dagelijks gebruik blijft het vaak lastig om grote muziekcollecties in de Cloud (Dropbox etc) te benaderen, laat staan vaak af te spelen. De meeste muziekspelers werken namelijk niet alleen met de muziekbestanden zelf, maar ook metadata en artwork. Voor optimaal overzicht en gebruik van muziekcollecties worden deze bovendien continu geïndexeerd.

Ik ben dan ook vooral afhankelijk van audioapparatuur die op een of andere manier in staat is om (lokale) opslag te benaderen. Dat zou je door middel van ROON en een NAS kunnen doen, maar mijn hobby maakt het mogelijk om ook regelmatig streamers en andere audioapparatuur te testen met eigen opslagmogelijkheden. Bij gebruik van lokale opslag is het managen van een lokale muziekcollectie namelijk veel sneller en effectiever. Vooral indexeren is iets dat lokaal sneller gaat dan over een netwerkverbinding. Deze use case heeft dan ook als uitgangspunt gediend voor deze review.


• Bouwkwaliteit en afwerking

Over de Bouwkwaliteit en afwerking kan ik kort zijn. Deze is, Samsung getrouw, helemaal goed. Nette logische PCB lay-out, enkelzijdig, dun profiel, geen hot spots, lage warmteontwikkeling. De gebruikte labelling oogt wellicht wat goedkoper dan bij bijvoorbeeld Western Digital Black of Crucial P3 Plus SSD's maar uiteindelijk tellen de prestaties, warmteontwikkeling, stroomverbruik en algehele betrouwbaarheid voor mij meer dan het uiterlijk.


• Gebruiksgemak

Met het thema gebruiksgemak komen we al meteen op een hot topic. Eversolo is namelijk op z’n zachtst gezegd kritisch voor wat betreft merk en model schijf. Zo lusten Eversolo streamers geen Western Digital Blue of Black schijven en ook Corsair kan een uitdaging zijn. Op het Zidoo forum is hier dan ook niet voor niets een hele lange thread over.

Gelukkig geldt dat niet voor de Samsung 990 EVO Plus 4tb. Deze wordt ogenblikkelijk herkend en klaargemaakt voor gebruik. Op de Shanling SM1.3 niet anders, zij het wel dat Shanling geen format mogelijkheden biedt. Dit dient vooraf aan een Windows machine gedaan te worden. Daar dient zich meteen de tweede uitdaging aan want ook mijn Fledging Tech Thunderbolt 4.0 behuizing lust bijvoorbeeld geen Western Digital. Ook daar wordt de Samsung 990 EVO Plus 4tb ogenblikkelijk herkend. Gebruiksgemak is dus dik OK wat ingebruikname betreft.

• Tevredenheid over snelheden

Snelheid is een betrekkelijk iets (voor mij althans). De scenario’s waar snelheid echt telt zijn voor mij voornamelijk algemeen gebruik in een laptop en database indexering (dus kleine blokken) op een streamer … In mijn laptop zie je dat in vergelijking met de Samsung 990 PRO 2tb de snelheid duidelijk achterloopt … De EVO Plus presteert goed, maar is wel beduidend langzamer dan de PRO (zie ook screenshots) …. Dit rijmt overigens niet met de gegevens die Samsung zelf opgeeft. Die zijn iets rooskleuriger en verbloemen mijns inziens dat het verschil in werkelijkheid iets groter is.

Op de streamers echter wordt het een ander verhaal. Alle streamers hebben een NVME M.2 slot, maar deze zit niet op de PCIE bus. Omdat het hier om Android apparaten gaat, wordt de schijf gekoppeld via de USB OTG verbinding. Het verschil in snelheid tussen NVME schijven wordt dan ineens een stuk minder dan op de laptop. Op de Shanling is het verschil helemaal weg. Op de Eversolo is hier nog wel een klein snelheidsverschil te zien. Indexeren gaat op alle streamers prima, maar het snelheidsverschil is dusdanig klein dat de EVO Plus een prima alternatief zou zijn, mits de prijzen eerst nog wel wat aan beneden gaan.



• Prestaties

Deze screenshots zijn gemaakt op een HP Dragonfly G3 i7-1255U met PCIE 4.0 interface, met een minimum aan residente applicaties en Bitlocker uitgeschakeld. Zoals ik al eerder aangaf is hier duidelijk de zien dat de prestaties echt helemaal prima zijn, maar wel achterlopen op de Samsung 990 PRO 2tb





• Warmte- en geluidsproductie

Warmte- en geluidsproductie is een topic dat niet per se geldt voor streamers. De belasting van een schijf is daar meestal minimaal en de schijf zit doorgaans aan de onder- of achterkant ingebouwd waardoor je eigenlijk niets hoort of voelt. Bovendien worden zowel Eversolo als Shanling streamers met warmtegeleiding strips geleverd die adequaat warmte afvoeren. Dat gezegd hebbende hoorde ik de Samsung 990 EVO Plus wel “knetteren” of “ritselen” bij de Crystaldiskmark test op de laptop, maar enkel bij het “Peak Performance” testscenario. Opvallend genoeg was de Samsung 990 PRO 2tb in datzelfde testscenario fluisterstil. Mijns inziens echter een verwaarloosbaar verschijnsel omdat ik het bij gewoon gebruik nog niet terug heb gehoord.

• Prijs

Hier hebben we het hete hangijzer te pakken … Momenteel is de 990 PRO 4tb nog geen €10,00 duurder dan de 990 EVO Plus 4tb. Op het moment van testen kostten de 990 EVO Plus €284,34 en de 990 PRO 4tb €293,82. Voor gebruikers die niet per se het uiterste uit hun PCIE5.0 interface willen halen (of nog op PCIE4.0 zitten) is het prijsverschil nog te klein om de 990 EVO Plus serieus aan te bevelen. Hiervoor moet de prijs van de EVO Pus eerst echt een stuk naar beneden .. Verklaart meteen de 4-sterren beoordeling …

• Energie-efficiëntie

Dit is iets dat ik niet echt heb kunnen testen omdat streamers met hun Android besturingssysteem geen mogelijkheden toe bieden. Ik heb de gegevens dus gecheckt bij Samsung en wat opviel is dat met name bij gemiddeld gebruik de 990 EVO Plus echt flink zuiniger is dan de 990 PRO editie. Hoewel dit in idle stand het omgekeerde is, is het verschil daar te verwaarlozen. Duidelijke pluim voor de 990 EVO Plus dus.

• Gebruik van Magician-softwaretools

Samsung schijven (althans de niet-OEM schijven) worden goed ondersteund door de Samsung Magician tool. Ook in dit geval signaleerde Samsung Magician ogenblikkelijk dat de 990 EVO Plus nog niet voorzien was van de laatste firmware revisie. Updaten was echt een fluitje van een cent en verliep rimpelloos. Samsung is wat dat aangaat echt een van de fabrikanten die dit het allerbest in de vingers heeft.
Wat dan vervolgens wel weer apart was is dat de benchmark in Samsung Magician het prestatieverschil tussen de 990 PRO en de 990 EVO Plus hoger inschatte dan Crystal Diskmark. De 990 PRO scoorde ongeveer het dubbele … Feitelijk schiet Samsung hiermee in eigen voet omdat de EVO Plus eigenlijk langzamer wordt afgeschilderd dan nodig …

• Prijs-kwaliteitverhouding

Ik meldde het al onder het kopje prijs. De prijs-kwaliteit verhouding van de Samsung 990 EVO Plus klopt (nog) niet … Let wel, deze schijf is pas net geïntroduceerd en gaat vanzelf goedkoper worden. De 990 EVO Plus heeft dan weliswaar een aantal technische nieuwigheden, maar in mijn geval, en zeker zolang de prijs zo dicht bij die van de PRO zit is er gewoon (nog) geen reden om deze schijf te verkiezen boven de PRO