ASUS Zenbook 14 OLED UX3405MA-PP192W

Inleiding

Keuze voor deze ZenBook

Na mijzelf opgegeven te hebben als geïnteresseerde voor het testen van een nieuwe ASUS laptop, werd ik enkele dagen later verrast door een e-mail; ik was geselecteerd om mee te doen voor de ASUS ZenBook 14". Ik had bewust voor deze machine gekozen en niet voor bijvoorbeeld een ROG laptop:

• Het formaat - het liefste zou ik voor een gloednieuwe 12" laptop gaan. Voor mij is mobiliteit alles. Een laptop die een stevige 'punch' kan uitdelen is geen aspect waar ik enorm op let. Die workload kan ik makkelijk 'offloaden' naar een machientje thuis of in het datacenter.
• Degelijkheid - met dat mobiele gebruik vind ik degelijkheid, voornamelijk een chassis wat een stootje kan hebben, ook erg belangrijk. Daar gaan ook redelijk wat laptops de mist op in - en in mijn ervaring ook zeker gamelaptops.
• Accuduur en hardware - ik hoef geen RGB, sterker nog, het is vaker een irritatiefactor dan dat het een positief aspect is. Ook doet dat alleen maar afbreuk aan de accuduur wat zeker geen onbelangrijk aspect is voor een laptop. Verder is de hardware acceleratie die ik nodig heb vrijwel altijd aanwezig (VT-X / AMD-V, VT-D / IOMMU, AES-NI, etc).

Launch Event

Na jarenlang verschillende ThinkPads en EliteBooks te hebben gebruikt, was een ZenBook voor de afwisseling ook een interessant iets. Een onderdeel van het testpaneel was het ASUS Launch Event, wat gehouden werd in Amsterdam. Deze werd gehouden voor testers van Tweakers en van HWI (Hardware.info) - even simpel samengevat: geeks. Het evenement zelf was tot in de puntjes verzorgd, compleet met dinner en open bar. De presentaties die door ASUS gegeven werden waren, in mijn ogen, ondermaats en lieten ook zien dat ze moeite hadden om de zaal te lezen. Een droge presentatie van ruim een uur over sales aan een groep geeks gaven. Euh, tsja.

Wat wel erg tof was: de mogelijkheid om direct met mensen van ASUS zelf te praten. Dat gaf mij ook de mogelijkheid om gelijk de brutale vraag te stellen of ik de laptop mocht voorzien van een alternatief OS om de ondersteuning hiervan te testen. Elke tester heeft twee weken de tijd gekregen, waarna de laptop weer geretourneerd moest worden. Er was geen mogelijkheid om de laptop te houden of over te nemen, zelfs niet voor de volledige nieuwwaarde. Hierdoor heb ik de degelijkheid niet kunnen testen ala JerryRigEverything.

Review van de laptop

Tijdens het unboxen vielen een paar zaken direct op. Het gewicht van de laptop - mijn vaste 12" laptop weegt minder dan een sixpack bier - maar deze ZenBook was gevoelsmatig nog lichter. Het chassis lijkt gemaakt te zijn van een soort aluminium-alloy, wat een premium maar ook solide feeling gaf. En ten slotte: de ZenBook is ontzettend dun. Je kunt er net geen kaas mee snijden, maar dat scheelt niet veel. Ook gelijk een minder fijn puntje: het aluminium-alloy van het chassis is enorm, maar dan ook enorm besmettelijk voor vingerafdrukken. Als je de laptop wilt gebruiken in het bijzijn van anderen kun je beter zorgen dat je altijd een microfiber doekje bij hebt; al die vingerafdrukken zien er natuurlijk niet netjes uit.

Scherm en touchpad

Tijdens het aanzetten en de first-boot werd alle aandacht direct gestolen door het OLED scherm, wat enorm helder is, een gigantische kijkhoek heeft en zeer levendige kleuren weet te produceren. De resolutie van maar liefst 2880 bij 1800 pixels draagt daar uiteraard ook aan bij. Toen ik mijn ogen eenmaal van het scherm af wist te trekken en wilde navigeren om wat benchmarks te draaien, voel gelijk een tweede aspect op: een numpad die ingebouwd is in de touchpad. Hoe geniaal! In onderstaande video laat ik zien hoe dat eruit ziet:

Geluid

Zoals in bovenstaande video wellicht ook opvalt, is het geluid die de ZenBook weet te produceren goed - naar de maatstaven van een laptop. Deze ZenBook heeft moeite met het produceren van lagere tonen, terwijl midden en hogere tonen goed te doen zijn. Mocht je graag flinke beats uit je laptopspeaker willen trekken, dan is een MacBook een betere keuze. Als de lagere tonen bijzaak voor je zijn - de midden en hogere tonen komen met deze ZenBook wel beter uit de verf als een MacBook.

Accuduur

De accuduur, daar kan ik kort over zijn: die is formidabel. Afhankelijk van het gebruik gaat het tussen de 12 en 16 uur zijn. Hierbij wel de disclaimer dat ik dit niet zeer uitgebreid getest heb of een benchmark op heb uitgevoerd.

Overige hardware

De Meteor Lake processor is lekker vlot, weet een stevige klap uit te delen waar nodig. De embedded Intel Arc 8 GPU weet prima zijn mannetje te staan om mooie beelden vlot op het scherm te toveren. Zoals tegenwoordig standaard is zijn het geheugen en de opslag niet uitbreidbaar. Logisch, om het zo dun mogelijk te houden, maar ook jammer.

Alternatieve OS support

Op het moment van testen heb ik ook enkele alternatieve OS'en getest. Het eerste wat opvalt is dat de numpad-in-trackpad een driver nodig heeft. Deze werkt in Windows, het is mij niet gelukt om deze aan de praat te krijgen daarbuiten. Ik heb alle relevante informatie (dmesg, lspci, lsusb) verzamelt van enkele OS'en en deze naar de developers gestuurd:

• HardenedBSD (v14-stable, v15-current)
• Linux (kernel 6.8.x met -hardened patchset)
• OpenBSD (-stable en -current)

Ik ben als eerste met Linux aan de slag gegaan vanwege de vaak uitgebreide hardware support. Het booten van de installatie ging erg vlot; het installeren zelf ging vlot en gaf geen problemen. Omdat ik redelijk wat moest omgooien om er een ethernetkabel in te prikken heb ik dit via WiFi gedaan. Dat was geen enkel probleem. Na verschillende opties te zijn nagelopen en diagnostische gegevens verzameld te hebben, ben ik doorgegaan naar HardenedBSD en OpenBSD. HardenedBSD bootte probleemloos, liet zich ook installeren, maar had geen match tussen de driver en de WiFi chipset. Verder werkte alles, net als Linux. OpenBSD wilde niet booten, hier heb ik helaas niet veel dieper in kunnen duiken omdat die twee weken testen toch wat kort zijn.



Na het testen van de alternatieve OS'en zaten de twee weken er zo goed als op. Tijd om de laptop klaar te maken voor de retourzending, inclusief een herinstallatie. Dat gaf de kans om ASUS' recovery via de cloud te proberen. Het concept erachter is meer dan een mooie gimmick: met enkel een internetverbinding is het mogelijk om de factory image op te halen en de laptop volledig te resetten naar fabrieksinstellingen. Echter... het werkte alles behalve feilloos. Na verschillende zaken geprobeerd en uitgesloten te hebben (via WiFi en via ethernet geprobeerd, zowel op de vaste aansluiting als een mobiele hotspot) bleef ik vage errors krijgen, zoals authentication failed na het maken van de verbinding.

Daarop heb ik de BIOS bijgewerkt, deze liep drie versies achter. Na het updaten en een aantal automatische reboots weer de recovery in. Weer twee mislukte pogingen - maar nu pakte hij 'm ineens bij de derde poging. Wellicht was er even wat meer wind nodig om de wolkjes mijn kant op te sturen Na het downloaden van de factory image ging de laptop zelf verder aan de slag - wat wel wat verwarrend is omdat gedurende dit hele proces het scherm zwart blijft. Het herstellen duurde zo'n anderhalf uur.

Beoordeling

Ten slotte is het tijd om de laptop te beoordelen. Ik ben zeer happy met deze ZenBook en wil 'm ook zelf aan gaan schaffen. Het niet werken van de numpad-in-trackpad buiten Windows om is jammer, maar geen reden om punten af te trekken. Wel zou het super zijn als ASUS dit in een volgende revisie OS-agnostisch maakt, door het in de hardware te lussen. Dat het chassis enorm besmettelijk is voor vingerafdrukken vind ik bij intensief gebruik een flink nadeel. Wat ik ook een nadeel vind is dat de meest uitgebreide versie van deze ZenBook 14" niet verder gaat dan 32GB werkgeheugen. Heel soms moet ik onderweg ook enkele VMs kunnnen gebruiken, wat met 64GB een stuk lekkerder werkt.

Die twee nadelen zorgen ervoor dat ik één punt aftrek, dus een beoordeling van 4/5 geef.

Dankjewel Tweakers (met name Robin, voor je ijzeren geduld - sorry man!) en dankjewel ASUS voor deze mooie kans. ASUS heeft er nu wel een klant bij - well played.