Inleiding
Op 21 februari heeft ASUS op een evenement, in samenwerking met onder andere Tweakers.net, verschillende nieuwe laptops gepresenteerd aan de aanwezigen. Tweakers konden zich hiervoor aanmelden (zie
hier). Ik was een van de uitgenodigden die naar dit evenement mocht en vervolgens aan de slag kon met het testen van een laptop voor twee weken.
Deze review staat in het teken van de ASUS Zenbook DUO. Voordat ik inga op de verschillende aspecten van de laptop, vind ik het belangrijk om een aantal dingen mee te geven die goed zijn om in het achterhoofd te houden bij het lezen van deze review.
Allereerst is het goed om te weten dat ik deze laptop in bruikleen heb gekregen van ASUS voor twee weken. De laptop is mij dus gratis ter beschikking gesteld. Ook heb ik na het evenement een goodiebag gekregen. De enige voorwaarde die hier tegenover staat is dat ik een
eerlijke review schrijf, waarbij ik in ieder geval een aantal punten aanstip. Deze review hoeft dus niet per se positief te zijn.
Verder is dit mijn eerste (uitgebreide) review van een laptop. Ik heb geprobeerd om alles zo goed mogelijk uiteen te zetten, maar het kan natuurlijk zijn dat ik hier en daar wat over het hoofd heb gezien. Stel gerust je vragen in de comments hieronder als er dingen niet duidelijk zijn.
Als laatste is nog goed om te weten dat ik de laptop na de twee weken bruikleen ook niet meer in mijn bezit heb. Dit betekent dus dat ik de laptop “slechts” twee weken heb kunnen testen. Sommige zaken (zoals OLED burn-in) zijn nou eenmaal niet in twee weken te testen en zullen dus in deze review niet aan bod komen.
Deze laptop kenmerkt zich natuurlijk door het feit dat er twee schermen aanwezig zijn. Waar normaal een toetsenbord in een laptop zit, de onderste helft dus, zit nu een tweede scherm. Daarbovenop zit een afneembaar Bluetooth toetsenbord. Ik zal me in deze review extra focussen op deze feature.
Eerste indrukken
De ASUS Zenbook DUO wordt geleverd samen met een sleeve, een ASUS pen (stylus) en een rugzak. Ook zit er een 65W stekker en USB-C naar USB-C kabel bij om de laptop op te laden.
De laptop zelf zit in een doos die de laptop als het ware presenteert aan de gebruiker. Dit ziet er wat mij betreft mooi uit en past bij een luxe product als deze laptop, maar heeft het natuurlijk geen invloed op de performance of verdere bruikbaarheid van de laptop.
De laptop voelt stevig aan en ziet er mooi uit. Ook voelt de laptop erg robuust. Het toetsenbord dat op de laptop zit blijft goed zitten tijdens het typen. Alleen wanneer je het toetsenbord er zelf vanaf haalt, komt er beweging in. Precies zoals het hoort dus.
Wat IO betreft doet de laptop niet onder voor andere
thinpads. 2 USB-C aansluitingen en een USB-A aansluiting aan de linkerkant en een HDMI aansluiting en headphonejack aan de rechterkant.
Bij het instellen van Windows 11 gebeurd wat opvallends. Zodra je het toetsenbord van het onderste scherm afneemt, begint een promotiefilmpje af te spelen, inclusief het bijbehorende geluid. Het is mij niet gelukt om dit uit te zetten of te dempen, dus ik zou aanraden om het toetsenbord er op te laten tijdens het installeren.
Bij de laptop zijn een aantal standaard programma’s geïnstalleerd. Goed om te weten is dat het openen van de meegeleverde ScreenXpert-app noodzakelijk is voor een goede werking van de laptop. Deze app zorgt namelijk voor de aansturing van de schermen en zorgt er voor dat deze op de juiste manier reageren wanneer je de laptop draait en/of het toetsenbord er af haalt. Wanneer de app eenmaal voor het eerst is geopend, start deze vervolgens automatisch op bij het opstarten van Windows en werkt alles naar behoren.
Dubbele schermen
Het grootste selling point van de ASUS Zenbook DUO zijn natuurlijk de dubbele schermen. Tijdens de testperiode heb ik dan ook zo veel mogelijk geprobeerd om hier op te focussen. Gaat het hier om een zinnige toevoeging of is het vooral een gimmick die extra geld kost?
Ik heb de laptop in verschillende situaties getest, bijvoorbeeld als “normale” laptop en als desktop replacement. Met name als desktop replacement zijn de dubbele schermen een echte toevoeging. Door de schermen boven elkaar te zetten kan je bijvoorbeeld tegelijkertijd Discord open hebben tijdens het gamen of een video kijken terwijl je op het internet browset. De schermen zijn dusdanig goed gepositioneerd dat het een erg fijne ervaring is. Dit is daarnaast ook nog eens goed zelf te regelen door middel van de ingebouwde stand, die erg stevig is, waardoor je zelf kan bepalen hoe je de laptop neerzet.
De “desktop” modus heb ik niet veel gebruikt. Het is mogelijk om de laptop in portrait-modus te plaatsen, zodat het bijvoorbeeld mogelijk is om gemakkelijk twee verschillende documenten te vergelijken. Ik kan me situaties voorstellen waarin dit nuttig zou kunnen maar, maar dit is in de twee weken die ik de laptop heb getest niet voorgekomen.
Een andere mogelijkheid van de laptop is het neerleggen ervan, waarbij de schermen worden gedupliceerd (dit moet je wel handmatig activeren via de ScreenXpert app). Op die manier is het mogelijk om aan andere iets te laten zien, terwijl je daar zelf ook mee bezig bent. Deze manier van samenwerken werkt wat mij betreft echt ideaal. Doordat beide schermen een touchscreen hebben, is het voor allebei de personen mogelijk om ergens tegelijk aan te werken. Je hoeft dus niet steeds de laptop om te draaien zodat de ander het kan zien of er goed bij kan. Dit is een luxeprobleem, maar voor de mensen die veel samenwerken kan ik me voorstellen dat dit een groot pluspunt is.
Wat bij deze platte modus wel opvalt is de lichtsensor die aanwezig is in de laptop. Op basis van de hoeveelheid licht die binnenkomt (bij de sensor in de bovenste bezel op het bovenste scherm) wordt de helderheid van de schermen aangepast. Als je te veel over het scherm hangt, wordt de helderheid van het scherm dus merkbaar donkerder, wat erg storend kan zijn tijdens het samenwerken met collega’s.
De stand met het virtuele toetsenbord heb ik niet al te veel gebruikt. Allereerst omdat ik geen fan ben van een virtueel toetsenbord (met name vanwege het gebrek aan feedback). En ook omdat ik niet inzie waarom het nuttig is om je tweede scherm op te geven voor een virtueel toetsenbord, terwijl er ook een (naar mijn mening fijner) fysiek toetsenbord is.
Wees je er wel van bewust dat je, zeker de eerste periode, veel gekke blikken zult ontvangen van anderen. Omdat deze laptop een van de weinigen in zijn klasse is, zal dit er voor veel mensen erg gek uit ziet. Tijdens mijn testperiode heb ik meermaals op verzoek laten zien hoe de twee schermen op deze laptop werkte.
Al met al denk ik zelf dat de dubbele schermen zeker nut hebben en niet alleen maar een gimmick zijn. Zelf heb ik ze veel gebruikt. Het is zeker een grote verbetering vergeleken met de vorige versie van deze laptop.
Prestaties
Alhoewel de dubbele schermen dus goed zijn uitgevoerd in deze laptop, is dat natuurlijk niet het enige waar het om draait. De laptop moet goed werken. In zakelijke use-cases lukt dat ook uitermate goed.
Wil je alleen browsen, in Office documenten werken of video’s kijken? Dan is deze laptop een zeer goede keuze. De beeldkwaliteit is uitstekend en met een 16:10 verhouding past er ook nog eens veel content op het scherm. Beide schermen zijn identiek aan elkaar, dus het maakt ook niet uit op welk scherm je bijvoorbeeld de video’s wilt bekijken.
Wat tijdens zelfs lichtere taken al opvalt is de koeling. De koeling van de laptop moet al erg snel hard aan de slag en maakt dan ook snel veel geluid. Het geluid is duidelijk merkbaar voor de gebruiker, maar ook voor de omgeving (praktijkvoorbeeld: vanaf de andere kant van de kamer werd het geluid van de laptop opgemerkt, terwijl die persoon zelf met andere dingen bezig was). Ik vind dit persoonlijk niet al te storend, maar het is zeker iets om rekening mee te houden. Via de My ASUS app is het mogelijk om de laptop in fluistermodus te zetten. De laptop is dan een stuk stiller, maar de prestaties nemen dan ongeveer 30% af.
Dat de laptop veel geluid maakt blijkt ook al tijdens het downloaden van games via Steam. Dit is dan ook de eerste indicatie dat de laptop niet al te geschikt is om mee te gamen. Lichtere games zijn nog wel speelbaar, maar het houdt al snel op. Aangezien een dedicated GPU ontbreekt is dit niet ook heel gek. Voor de 3D Mark benchmarks van de laptop kan je
hier of
hier terecht. Mijn scores komen redelijk overeen met de testen van Tweakers.net. Wees je er wel van bewust dat deze testen zijn uitgevoerd op "prestatiemodus". De resultaten van de fluistermodus heb ik toegevoegd in
de comment onder de review.
Creatieve applicaties heb ik niet gebruikt en kan ik dus ook geen oordeel over geven. Als een dergelijke applicatie alleen van de CPU gebruik maakt, vermoed ik dat die het wel goed zou moeten doen. Zodra een applicatie een (goede) GPU nodig heeft, zal de laptop hier al snel moeite mee hebben.
Samenvattend is de laptop dus prima te gebruiken voor zakelijk gebruik. Voor gamen is de laptop niet echt geschikt. Wil je meer doen dan e-sport game spelen, dan zal je de instellingen echt verder moeten terugschroeven om een fatsoenlijke ervaring te krijgen.
Ergonomie en mobiliteit
Voor mij heeft de laptop tijdens de testperiode erg fijn gewerkt. Door het lichte gewicht is hij makkelijk mee te nemen, zeker wanneer je dit vergelijkt met andere manieren om twee schermen mee te zeulen. De laptop voelt daarnaast erg stevig en wordt tijdens het gebruik niet al te warm op de plekken waar je handen rusten tijdens bijvoorbeeld het typen.
Alhoewel ik een iets groter toetsenbord ben gewend, is het toetsenbord dat bij de ASUS Zenbook DUO inbegrepen zit een erg prettig toetsenbord om mee te typen. Helaas ontbreekt het wel aan (dedicated) mediatoetsen. Afgezien van knoppen om het volume mee te regelen is het bijvoorbeeld niet mogelijk om via het toetsenbord media op pauze te zetten of door te spoelen naar een volgend nummer.
Prijs
Helaas zal niet iedereen de laptop voor niks kunnen gebruiken. Op basis van de huidige prijs in de Pricewatch ga ik er van uit dat de laptop €2100,- zal kosten.
Alhoewel de laptop redelijk uniek is en goed presteert voor met name zakelijk gebruik, vind ik de prijs aan de dure kant. De meerprijs die je lijkt te betalen voor de dubbele schermen is nog ietwat aan de hoge kant.
Overig
Zelf vind ik het altijd erg handig om vooraf de handleiding van hardware door te kunnen nemen, omdat dit vaak een goed beeld geeft van wat iets kan. De handleiding van de ASUS Zenbook DUO is
hier te vinden.
Verder is mij nog opgevallen dat er geen fysiek schuifje aanwezig is om de webcam te bedekken wanneer deze niet gebruikt wordt.
Conclusie
De dubbele schermen van de ASUS Zenbook DUO zijn wat mij betreft een systeem dat in meer laptop mag worden toegepast. Zeker wanneer dit wordt gecombineerd met ietwat betere prestaties in bijvoorbeeld games lijkt me dit zeker iets dat in de toekomst het aanschaffen waard is.
Helaas heeft de ASUS Zenbook DUO voor mij op dit moment nog te veel nadelen om voor mijzelf te besluiten er eentje aan te schaffen. Daarnaast vraag ik me af of ik voldoende toegevoegde waarde haal uit een laptop, aangezien ik al een tablet en desktop heb.