Sennheiser Momentum True Wireless 4 (Zwart)

Sennheiser's Momentum True Wireless 4 is de meest recente TWS headset die het Duitse merk introduceerde. Bijna twee jaar terug reviewde ik de Momentum True Wireless 3 (MTW3). Ik was destijds wel redelijk onder de indruk van de headset, maar het ontbreken van bepaalde features en de standaard tuning waren zaken die me toch tegenhielden de Sennheisers tot de hoogste categorie te scharen van alle TWS-earbuds die ik getest heb, in combinatie met wat ze moeten kosten. Toch is het een set die ik sindsdien vaker dan gemiddeld gebruikt heb voor privégebruik.



De afgelopen tijd heb ik de mogelijkheid gehad de 4e variant aan een test te onderwerpen. Verbeteringen zouden gemaakt zijn op het gebied van uiteraard het geluid, maar daarnaast ook de connectiviteit en codec-ondersteuning. Dit laatste word ik in de regel niet warm of koud van, omdat het slechts één deel van het construct is dat het geluid naar je oren brengt en niet perse een kritisch deel. Ik heb over SBC-connectie geweldig geluid gehoord, en over bijv. LDAC vrij matige kwaliteit. De kwaliteit van het bestand, de verbinding en natuurlijk de driver en aansturing zijn allemaal relevantere elementen en vormen de voornaamste bottleneck. Hoe goed de toegepaste chip (Qualcomm S5 Sound Gen 2 met Snapdragon Sound) ook is, die andere zaken moeten ook voor elkaar zijn. En feit blijft dat als je echt om geluidskwaliteit geeft, je een bedraad model gebruikt. Maar ter volledigheid: we hebben nu de beschikking over LC3 en AptX Lossless.


..

Uitpakken

We vinden in de verpakking buiten de earbuds en laadcase een USB-A naar USB-C kabel, drie paar extra maten eargels (3e grootste maat is standaard al aangebracht) en oorvinnen in twee extra maten (waarvan de kleinste maat de afwezigheid van een oorvin betreft, de middelste maat is standaard aangebracht). De kabel is rond de de 40 cm (zonder connectoren), wat we vandaag de dag als positief moeten zien omdat de meesten het houden bij kabels van rond de 15 cm.




..

Ontwerp

Het eerste dat opviel is dat Sennheiser kennelijk wel tevreden was over het uiterlijk van de MTW3 aangezien de MTW4 er vrijwel hetzelfde uit ziet.

Bouw

We hebben het dus over earbuds die volledig zijn opgetrokken uit plastic. De buitenste zijde geeft sommigen door de afwerking het idee dat ze van metaal zijn, maar daar is geen sprake van. Niets om je aan te storen overigens. De in-ears zien er prima uit naar onze mening, met een design dat toch sober is. Al had ik het persoonlijk wel leuk gevonden wanneer ze wat nieuws bedacht hadden voor de MTW4 versus het vorige model. De MTW4 is overigens nu ook in een koperkleur te krijgen, wat voor het vorige model niet gold.



Ze voelen qua bouw stevig genoeg aan. De bouw voldoet aan de IP54-norm. Dit betekent in de praktijk dat wat zweet of een regenbui wel ok zou moeten zijn, maar ermee zwemmen hoef je niet te proberen, terwijl ook douchen waarschijnlijk een slecht idee is.

Eargels

De meegeleverde eargels zijn vernieuwd. Ze zijn nu wat stroever en lijken wat beter te blijven zitten. Als we de eargels nader bekijken, bevatten ze geen schuim meer en is het kruis waarmee het schuim op zijn plek gehouden werd, ook verdwenen. In plaats daarvan zien we een soort rooster wat het geluid wellicht wat meer ruimte geeft, terwijl er alsnog gezorgd wordt voor het feit dat oorsmeer niet zomaar op de speaker terecht wat het geluid beïnvloed. Hoewel Sennheiser niet de enige is die dit soort eargels meelevert, had ik graag gezien meer fabrikanten dergelijke eargels zouden toepassen, maar kennelijk is dat een te grote investering om wat voor reden dan ook.

Qua comfort zijn ze eargels ‘ok’. De stroevere feel is minder comfortabel en ik heb ook het idee dat ze zich iets minder naar je oren vormen hierdoor. Maar dat kan puur het gevoel zijn.

Controls

De Momentum TWS 4 maakt gebruik van touchsensitive-knoppen. De gevoeligheid van de knoppen hebben we niets over te klagen. De inputs worden alleen gedetecteerd wanneer je de oortjes op het deel met het Sennheiser-logo aanraakt. Pak je ze van de zijkant vast om ze wat in je oren bij te stellen, geef je niet per ongeluk wat in. De beschikbare controls zijn compleet, inclusief volumecontrols en terugskippen (functies die steeds minder maar alsnog soms weggelaten worden).



De feedback van een input wordt ingegeven met piepjes die bij meervoudig keer tikken variëren qua klankhoogte. Handig, want op deze manier weet je wanneer je bijvoorbeeld te snel gedrukt hebt. Toch heb ik liever gewoon een stem die je vertelt wat je aan het doen bent. Voor alles. Er is namelijk wel een stem voor sómminge functies. ‘No connection’ of ‘call ended’ en ‘pairing’ worden vormgegeven met een stemgeluid, maar het inschakelen van transparantiemodus en ANC wordt een pieptoon voor gebruikt. Zeker in het geval van ANC kan dit vervelend zijn, omdat het niet altijd duidelijk is of deze aan staat in een omgeving waarin het meestal sowieso stil is en je de ANC wil gebruiken om wat incidentele geluiden weg te filteren of af te zwakken.

Comfort

De toegepaste oorvinnen werken positief voor de pasvorm in mijn geval. Zonder probleem kan ik de Sennheisers makkelijk een paar uur inhouden. Ze blijven voor mijn specifieke oren (hoeft niet voor iedereen hetzelfde te zijn) merkbaar, maar hebben daarnaast ook een een zekere fit.

Case

Sennheiser levert wel vaker wat meer bulky cases voor hun TWS-modellen, en deden dat ook voor de MTW3 en nu ook de MTW4. Het is een zeer vergelijkbare case met als verschil dat de stoffen afwerking wat fijner is. De vorm is dusdanig dat ik me afvraag of mensen die strakke kleding dragen dit niet als een tegenargument zullen zien versus de rondere, gladder afgewerkte cases die je makkelijker in je zak wegsteekt.



Toch waardeer ik de stoffen afwerking wel. Het is wat uniek, en een stukje ‘premium’ afwerking die bijdraagt aan de ervaring. Ook het gebruikte basisplastic is wat dikker dan gemiddeld en er is een zachte stopper toegepast. Dit alles beïnvloed hoe de case klinkt bij het openen en sluiten. Het enige dat ik persoonlijk liever zie is dat in het deksel uitgevuld wordt en rond de earbuds sluit in belang van datzelfde geluid. Maar dat had in dit geval wellicht weinig uitgemaakt.



Door de uitsparing rondom is de klep makkelijk te openen en door het stevige veerconstruct wordt deze goed open- en dichtgehouden en zal deze nimmer onbedoeld dichtvallen. Draadloos laden wordt ondersteund.



..

Connectie

Connectie met verschillende telefoons en één van mijn PC’s ging zonder probleem. Mijn standaard test-PC echter, waarin de bluetoothoplossing gebaseerd is op een GC-WBAX210 kaartje van Gigabyte welke gebaseerd is op een Intel® WI-FI 6E AX21 welke beschikt over bluetooth 5.3, geldt dat niet voor. Dit is de eerste keer dat mijn PC een bepaald apparaat niet kon zien. Voor de goede orde, we hebben het dus niet eens over het mislukken van de connectie, de Sennheisers werden gewoon niet gezien.
Met overige apparaten en een tweede PC hadden we geen enkel probleem de MTW4 te pairen. Op de testlocatie hadden we ook geen onredelijke problemen met het bereik.

Lag is zoals meestal, een probleem. Er zijn een paar spelers die de bluetoothlag compenseren zoals MX Player op Android en de Youtube-app, terwijl in je browser YouTube dit eveneens doet. Speel je echter je video's via VLC af, dan zul je gewoon te maken hebben met lag. Hetzelfde geldt uiteraard bij het spelen van een game. Een RTS zal het geen enorm probleem voor zijn, maar iets waarbij enige reactievermogen van belang is zijn de MTW4 gewoon geen goede optie voor.

De MTW4 ondersteunt multipoint connecties, en dit werkt zoals je wil. Een beetje vreemd om op te merken, maar het automatisch verbinden met apparaten in de buurt waar de set TWS in-ears al mee gekoppeld waren, werkt gewoon, zoals dit eigenlijk altijd werkt op bluetooth koptelefoons. Dit was bij de voorganger om de een of andere reden niet het geval.



Force-connecten (verbinden met de oortjes zonder dat de verbinding met een ander apparaat eerst losgekoppeld dient te worden) is helaas niet meer mogelijk. Maar aangezien multipoint ondersteund wordt is dit geen echt gemis. Het aantal keer dat je naast twee apparaten nog een derde apparaat wil koppelen zal niet vaak voorkomen.


..

Batterijduur

De opgegeven batterijduur is 7,5 uur voor de earbuds en in combinatie met de laadcase zou je tot de 30 uur moeten kunnen komen. Wanneer ik kijk naar de tijd die ik doorbracht met de MTW4 lijkt dit wel een realistische opgave te zijn. Het één en ander varieert wanneer je ANC wel of niet gebruikt, meer of minder belt (waarbij de ANC en transparantiemodus tegelijkertijd werken en dus alle microfoons actief zijn) en op welk volume je je audio afspeelt.


..

Smart control app

Je Sennheiser koptelefoon configureren doe je met de smartcontrol-app. De app biedt eigenlijk bijna alles wat je zou willen en dat op een overzichtelijke en gebruiksvriendelijke manier. Ik had geen enkele moeite de instellingen te vinden die ik zocht ('Sound Check'-feature uitgezonderd) en het veranderen naar wens was eveneens nimmer een probleem.



Er is een 5-band equalizer en presets voor verschillende muziekstijlen. De keuzes die gemaakt zijn voor de verschillende genres komen wel logisch over. Mocht je hier andere ideeën over hebben, dan kun je ze naar eigen inzicht aanpassen en opslaan.



Ook kun je een eigen gepersonaliseerde preset opslaan op basis zelf gemaakte EQ-settings, maar ook op basis van de Sound Check-feature. Hiermee kun kun je een persoonlijk EQ-setting inklemmen op basis van jouw voorkeuren voor steeds drie afstellingen waaruit je kan kiezen terwijl je eigen muziek speelt.

Als we toch een beetje kritisch moeten zijn over hoe de app ingedeeld is, is het zo dat de 'equalizer presets' misschien te veel verborgen zijn. Zeker wanneer je als gebruiker niet weet dat er een feature bestaat als 'Sound Check' en denkt dat onder dat menu alleen genre-gerelateerde presets te vinden zijn. En eigenlijk is de knop voor de equalizer presets dermate anders, dat sommigen misschien niet eens verwachten dat het überhaupt een knop is.



Twee features die je niet bij ieder andere TWS-optie krijgt in de app:

My Sound

Met My Sound gaat over het laten prevaleren van bepaalde tonen, snaarinstrumenten versus slag. Je kan dan meermaals het volume van een testsample aanpassen om zo de verhouding te bepalen die voor jou ideaal is. Vervolgens kan je het signatuur finetunen en vergelijken met de neutrale fabriekssetting. Het geheel wordt vastgelegd in een eigen profiel.

Sound Zones

Sound Zones is een feature waarmee op basis van locatiegegevens de instellingen van je in-ears worden aangepast. Je moet dan denken aan de mate waarin de transparantiemodus of ANC werkt en welk geluidsprofiel je wil. Zo kun je als je bijvoorbeeld in de buurt van de sportschool bent automatisch ANC aanzetten en het signatuur van wat meer bas voorzien, terwijl je thuis ANC minder ver aan zet en voor een meer neutraal signatuur gaat.

De enige feature die ik graag in de app hadden teruggezien was er een die het geluid voor jouw persoonlijke hoorvermogen kan aanpassen. Verschillende merken hebben de feature om te meten welke in welke mate je tonen je met jouw linker en rechter oor kan horen het geluid voor aanpassen. Misschien zou dat wel de ideale personalisatie zijn. Eerst een hoor-testfeature, daarna iets als My Sound en dan finetunen op basis van je eigen muziek met de Sound Check feature.


..

Geluid

Welnu, het geluid, niet onbelangrijk natuurlijk voor een headset. Sennheiser heeft naar eigen zeggen het interne werk van de MTW4 flink aangepakt ten opzichte van de voorganger. Er is nog steeds gekozen voor een 7 mm driver, maar het construct in termen van akoestiek is aangepast en ook zou gekozen zijn voor een ander signatuur in de tuning waarmee de focus op het verbeteren van vocals lag. Ook moet de invloed van de aangepaste eargels niet onderschat worden.
Hoe dan ook, gezegd moet worden dat je duidelijk een verschil merkt ten opzichte van de standaard tuning van de MTW3. Het geluid is veel meer in balans gebracht ten opzichte van de bassy voorganger.

Nu was de Momentum-serie ooit de bassy-serie van Sennheiser, of op zijn minst de meer dynamisch getunede serie. Iets dat je op verschillende manieren kan doen, en de richting die Sennheiser ingeslagen was met de MTW3 was ik wat minder enthousiast over. Dat ligt aanzienlijk anders met de MTW4. We hebben het over een redelijk neutraal signatuur. Helemaal plat is het niet, er zit wat kleur in. Maar iemand die geen zin heeft om uitgebreid te gaan zitten tunen heeft aan het standaard geluid een zeer lekker klinkende in-ear als een neutraler signatuur de voorkeur heeft.

De bas gaat aardig diep. We horen een rumble waar het hoort zoals in Michael Jackson’s ‘Who Is It’, een nummer met een zeer bas-heavy rif, terwijl de bas nooit modderig wordt of op een andere manier detail verliest. Ik durf zelfs te zeggen dat de sub-bas regio aardig geraakt wordt (of in ieder geval het effect geraakt wordt door slimme tuning). De mids en highs lijken eveneens niet onnodig op een negatieve manier beïnvloed te worden.



‘Who Is It’ is een ideaal testnummer omdat het zeer hoge elementen kent, vocals die in toon variëren en dus de bass-heavy riff. Hiermee wordt zo ongeveer het hele frequentiespectrum bestreken op constante basis. De Sennheisers houden zich ten allen tijde overeind. De mids en highs blijven goed vertegenwoordigd worden. Detail en separatie van elementen blijft, naar redelijkheid, behouden, en bij het afspelen van verschillende genres, van 80s new wave, het latere new jack swing tot aan filmmuziek met verschillende klassieke elementen en wat losse live jazz-optredens, blijven de MTW4 overeind en worden de bedoelde effecten goed weergegeven. Zoals gezegd, er is een genuanceerde kleur aanwezig, wat enigszins ten koste gaan van de ultieme detailweergave. Maar het brengt ook wat meer 'plezier' in het geluid en maakt het minder 'klinisch'.

Microfoon

Wanneer we een testopname opnemen met woorden die gebruik maken van de lastigere 'p', 'v', 's' en 'z'-klanken, houden de Sennheisers zich best aardig overeind: http://sndup.net/q9cx

Als we de belkwaliteit moeten beoordelen, lijkt de combinatie tussen de ANC en de microfoon wat minder geslaagd te zijn. Op het moment dat we in een wat drukkere omgeving bellen, horen we van onze gesprekspartners vaak dat het geluid ietwat beperkt lijkt te worden. Dit gaat kennelijk in de toekomst verbeterd worden wanneer Sennheiser een update uitbrengt (zie de info onder het kopje 'toekomstmuziek'. Daar kan ik op dit moment echter niets over zeggen.

ANC

Sennheiser geeft aan dat in de MTW4 het drie-microfoon-construct verbeterd is. Dit, in combinatie met de AI-features van de S5-chip zou het mogelijk moeten maken om de ANC te verbeteren. De ANC staat ontegenzeggelijk op een hoog niveau. Maar gezien de prijsklasse, mag dit ook wel. We moeten wel zeggen dat de echte topperformers in deze prijsklasse toch wat beter presteren. We hebben het dan vooral over minder voorspelbare geluiden als gesprekken en dan vooral de hogere tonen waar de MTW4 wat meer moeite mee hebben.

Anti-windruis

De MTW4 steken aardig wat uit je oren. Windruis is echter redelijk onder controle. Ik ben altijd voorzichtig met uitspraken hierover, omdat het gebruik van de één altijd wat anders is dan de ander. Ik heb de set getest in het park buiten mijn woning waar je flink open vlaktes over het water en grasvelden hebt. Daar werkte de anti-windruisimplementatie erg goed. Beter dan eigenlijk alle overige opties die ik getest heb.

Gezegd moet worden dat op een open vlakte de wind redelijk voorspelbaar is. Ben je iemand die bijvoorbeeld veel fietst, verschillende richtingen op moet in korte tijd, vaak om je heen moet kijken, waardoor de wind vaak uit verschillende richtingen komt, dan zouden de prestaties voor jou wellicht minder indrukwekkend kunnen zijn.

Transparantiemodus

De transparantiemodus is voor de prijsklasse degelijk te noemen. Het is wellicht niet de beste transparantiemodus die we meegemaakt hebben, maar het zit zeker in de buurt. De hoeveelheid ruis die je hoort is echter duidelijk, maar de omgeving is goed hoorbaar en komt natuurlijk over. Het niveau van transparantie is aanpasbaar in de app.


..

Toekomstmuziek

Er zijn een paar features waar Sennheiser over spreekt die in de toekomst geïntroduceerd zullen worden. Ik ben niet van het oordelen op basis van beloftes, maar ik wil toch wat dingen genoemd hebben:

• ANC met betrekking tot de eigen stem door de microfoon: De S5-chip zou buiten bijdragen aan het wegfilteren van het omgevingsgeluid ook in staat zijn je eigen stem te herkennen om zo de werking van de ANC terug te schalen op het moment dat je spreekt zodat je duidelijker te horen zou zijn voor je gesprekspartner tijdens telefoongesprekken.
• Auracast-ondersteuning. Indien je niet weet wat het is: nieuws: Het hoe en waarom van Auracast, de nieuwe bluetoothtechnologie
• LE Audio ondersteuning: Nieuwe manier om over bluetooth audio te versturen dat energiezuiniger zou moeten werken terwijl geluidskwaliteit alsnog beter zou moeten zijn op lagere bitrate.

..

Conclusie

Sennheiser zit met hun Momentum True Wireless 4 natuurlijk in het hogere segment van het TWS-inears aanbod. Met alle enorm goed klinkende opties in het lagere segment wordt het steeds lastiger voor fabrikanten om echt een te legitimeren optie samen te stellen voor de duurdere segmenten. Toch denk ik dat Sennheiser met hun MTW4 erin geslaagd is iets neer te zetten wat zijn prijs waard is. De combinatie tussen het geluid, de kwaliteit van de transparantiemodus, ANC en de mogelijkheid via de app de set zich aan jouw voorkeuren aan te passen maakt het een interessante optie.

Nadelen zijn de belkwaliteit en ik had graag gezien dat de app de optie zou bevatten om de headset aan je gehoor aan te passen. Daarnaast betaal je natuurlijk altijd meer in termen van hoeveel waar je krijgt voor je geld in het high-end. Maar dat weet je, en is voor mij ook de reden dat ik niet strooi met 5 sterren scores; dat is enkel voor opties die perfectie benaderen. En dat deden deze Sennheisers nu eenmaal niet (net als de grote Japanse concurrent die ik ook reviewde niet).

Alles bij elkaar blijft de conclusie dat de MTW4 is deel van het beste wat op het moment te krijgen is binnen het TWS-in-ear-aanbod. In ieder geval top vijf.