MSI Raider GE76 12UHS-041NL

Inleiding
Ik ben door Tweakers uitgenodigd om deel uit te maken van een testpanel over de MSI Raider GE76 12UHS.
In eerste instantie kreeg ik het 1080p model toegestuurd, maar nadat ik melding maakte van enkele technische problemen (waarover later meer), is deze vervangen. Ik heb toen het 4k model (dit model) tot mijn beschikking gekregen ter vervanging. Ik heb geen reden gekregen voor het veranderen van het precieze model.
Ik heb dus zowel het 1080p model als dit 4k120 model tot mijn beschikking gehad. Ik beschrijf enkel mijn ervaringen met het 4k120 model dat ik het laatste tot mijn beschikking gehad heb.


Algemene beoordeling
Mijn algemene beoordeling van de MSI Raider GE76 12UHS is dat een stevig apparaat is. Zowel qua specificaties als op de schoot. Het gewicht is niet overmatig zwaar, maar een 17,3” van 2,9kg is bepaald geen ultrabook. Het apparaat is duidelijk bedoelt voor ‘gamers’, en de gekleurde LEDs die bij het opstarten een hele disco produceren en moeilijk uit te zetten zijn spraken mij persoonlijk niet aan. Dit is natuurlijk een kwestie van smaak.

Mijn eerste ervaring met beide laptops was erg negatief gekleurd door het feit dat ik tegen een oude bug opliep met de videokaart drivers en de kleursystemen. Helaas werd dit niet opgepikt door de contactpersonen bij MSI, maar ik heb het uiteindelijk zelf kunnen verhelpen via een FAQ die helaas alleen de oudere modellen benoemt (te vinden op deze link)

Featureset
De laptop is erg compleet uitgevoerd, en heeft alles wat je zou willen, behalve wellicht een volledig metalen body.
Er zitten alle moderne uitbreidingspoorten op zoals thunderbolt 4, (10Gb en 5Gb) type-C, 2.5Gbit Ethernet, HDMI en Mini-DP. De draadloze netwerkkaart is een WiFi6e variant van Intel die dus ook 6Ghz ondersteunt.
De featureset is dus erg toekomstbestendig, en de meest nieuwe features heb ik zelf niet kunnen testen omdat ik zelf geen andere hardware bezit met deze interfaces.

Prestaties
In het gebruik heb je zeker geen tekort aan rekenkracht, de Intel Core i9-12900HK is een beest, en de 64GB DDR5 die je tot je beschikking hebt is voor vrijwel elke taak ruim voldoende. De GeForce RTX 3080 Ti is in naam gelijk aan zijn niet mobile variant, maar de performance is niet gelijk. Dit merk je echter alleen als je de nieuwste games op 4K max wilt spelen, aangezien je daar net wat te weinig performance voor hebt. Hij blijft echter zeer geschikt voor gaming, en ook als mobile workstation kom je met deze laptop een heel eind.
Ik heb cyberpunk 2077 eventjes gespeeld, en daar waren 4k high of RT low en DLSS op auto goed speelbaar. Op hogere settings zakte de FPS in tot 20-25, onspeelbaar dus.

Beeldkwaliteit
Meteen na de eerste boot flikkerde het beeld en werden alle kleuren heel flets. Om dit probleem op te lossen heb ik even moeten zoeken, maar uiteindelijk het probleem wel op kunnen lossen door de drivers volgens de (onduidelijk geschreven) FAQ van MSI met Display Driver Uninstaller eerst helemaal te deinstalleren en vervolgens in een bepaalde volgorde te herinstalleren.


Uiteindelijk eindig je dan met een scherm dat er ongeveer zo uitziet:


Het scherm zelf is erg goed, en dekt het volledig DCI-P3 spectrum. Daarbij zijn er een aantal taak specifieke pre-settings voor bijv Adobe, SRGB, en DCI specifieke kleursystemen. In hoeverre het scherm nog gekalibreerd zou moeten worden om deze kleurweergave daadwerkelijk te produceren heb ik niet kunnen beoordelen, aangezien ik daar geen meetapparatuur voor heb. Mijn inschatting is dat de kleurreproductie echter zeer goed, maar als het je werk is zul je toch kalibreren.
Verder heeft het scherm een 120hz setting, ik heb deze zelf niet getest omdat ik zelf geen snelle games meer speel, en ik kan er weinig zinnigs over zeggen anders dan dat het de bekende voordelen heeft.

Bouwkwaliteit en robuustheid
Het grootste gedeelte van de body is titanium, wat erg sterk en niet buigzaam is. Helaas zijn de onderkant en delen van de achterkant plastic, waardoor het geheel minder stevig is dan dat je zou denken.

Als je de laptop op 1 knie legt flext de laptop zelfs dusdanig door dat het openen en sluiten van het beeldscherm ervoor kan zorgen dat de onderste rand van het scherm tegen het achterste plastic van de verhoging waar de achterste connectoren in zitten aan komt met erg naar ‘knak’ geluid tot gevolg. Dit zal ongetwijfeld op lange duur schade kunnen doen.

Ergonomie
De laptop is voor zijn formaat redelijk ergonomisch. Persoonlijk vind ik hem te groot om op de schoot te hebben, en laptop heeft een irritante trilling vanuit de meestal linker ventilator (waarover later meer).

Het touchpad is aan de bovenzijde vast gemonteerd aan het frame, en heeft onderaan wat flex voordat je klikt. Hierdoor moet je een soort van dubbel doordrukken om te klikken waarbij je eerst door de speling heen drukt en dan door het klikje van de knop. Ook je vinger op het touchpad leggen om de cursor te bewegen zorgt dat je steeds van boven naar onder flex voelt. Het voelt niet erg solide.


Ook het toetsenbord zit in een stevig ‘titanium’ frame, maar de toetsen zelf hebben behoorlijk wat flex en als je hard duwt buigt de printplaat waarop de toetsen zitten behoorlijk door. De eerdergenoemde trilling vanuit de linker ventilator voel je in je vingers als er op let.

Het beest van een voeding heeft een stekker die achter in de laptop ingestoken moet worden, echter past deze ook net in de ethernetpoort die er naast zit. Het zal vast te onthouden zijn waar je precies moet zijn, maar blind insteken lukte mij de eerste keren regelmatig niet.


Je zou dit details kunnen noemen, maar het apparaat is duur genoeg dat je dit soort details serieus moet nemen, naar mijn idee, en het viel me eigenlijk een beetje tegen van MSI.

Warmte- en geluidsproductie
Het lijkt erop dat links de CPU koeling zit en rechts de GPU, ik had graag de laptop opengeschroefd om dit daadwerkelijk vast te stellen, maar dit mocht niet van Tweakers daarover zodadelijk meer. De linker ventilator blaast zelfs bij lage load constant, op wisselende snelheid, wat een voor mij erg storende trilling en fluitgeluid veroorzaakt. Dit komt denk ik vanuit de lagers die wat ‘crunchy’ lijken te zijn op lage toeren. Jammer dat dit het geval is, want het maakt het doen van niet intensief werk op de laptop een stuk minder comfortabel.


De warmteproductie tijdens licht gebruik is nihil, maar neemt wel toe naaarmate de belasting toeneemt. Op de high performance setting blazen de ventilators behoorlijk wat hitte naar buite toe, maar dit is te verwachten. Op de schoot gamen is niet aan te raden, maar tijdens licht gebruik blijft hij koel. Ik had zelfs liever gezien dat men had gekozen om de laptop wat terug te klokken en desnoods wat warmer te laten worden en zo de ventilators helemaal uit te kunnen hebben, maar zelfs de ‘silent’ modus in de MSI tools doet dit helaas niet.



Mobiliteit en accuduur
Het is een grote laptop, die nadelen heeft qua gewicht, maar als workstation goed kan fungeren. Ik heb dit onderdeel weinig getest, aangezien er vrij veel tijd voorbij ging tussen de uitnodiging en het daadwerkelijk beschikken over de laptop waardoor ik niet zo uitgebreid kon testen door tijdsgebrek mijnerzijds. Omdat de stekker ver uitsteekt naar achter moet je uitkijken met bijv de laptop met 1 hand op te tillen, ik kantel mijn eigen laptop vaak eventjes naar achter om meer grip te hebben maar dan zou bij deze laptop al het gewicht op de voedingskabel komen die dan ongetwijfeld op den duurzal afbreken. Het nadeel van het gewicht van 2,9kg en 900gram oplader is natuurlijk duidelijk.



Upgrade- en repareerbaarheid

Met toestemming van Tweakers heb ik de laptop opengeschroefd.


Dit was gemakkelijk te doen door de 13 schroeven met philipskop los te schroeven en de onderplaat los te klikken door een hulpmiddel hiervoor in de gleuf tussen de body en de onderplaat te steken en te draaien.


Toen ik de schroeven uit de laptop had, was ook de buigzaamheid van de laptop duidelijk te voelen.


Onder de afdekplaat vinden we een net ingedeeld binnenwerk.


De batterij is makkelijk los te schroeven en zelf te vervangen, alsook het DDR5 geheugen, in dit geval 2x32 GB. Dit zit wel onder een metalen 'kooi van faraday' om de RF straling tegen te houden die de kloksnelheid van DDR5 (1.8GHz tot 4.2GHz) kan veroorzaken. Dit aangezien er genoeg signalen op deze frequenties zitten, en je noch wilt dat je laptop op je WiFi stoort. Of je WiFi op je laptop. Logisch, maar voor mij de eerste keer dat ik het zelf zag.

Verder is er één gevulde en nog één lege m.2 2280 slot te zien, voor de ingebouwde 'Micron 3400' 2TB, en eventueel een extra m.2 drive en de m.2 2230 voor de WiFi/BT kaart.


Ik had verder kunnen gaan met ontleden, maar heb ervoor gekozen om dit niet te doen. Vooral omdat ik wist dat er vloeibaar metaal gebruikt is om de CPU en GPU met de koeling in contact te brengen. Achteraf zag ik bij anderen dat het shield er zo af had kunnen worden gepakt, maargoed beter af blijven als je niet weet wat je doet.


Wat ik wel nog wilde weten was of ik een reden kon vinden voor de trillingen en het geluid van de ventilators. Door voorzichtig de bladen een duwtje te geven was te zien en te voelen dat de ventilator niet op elke willekeurige plek tot stilstand komt, maar dat ieder paar graden er een soort magnetisch of lagergerelateerd punt is waar de ventilator de minste weerstand ervaart. Ik vermoed dat dit in combinatie met het lage toerental voor de trilling zorgt. (rechtermuisknop afbeelding openen en inzoomen helpt om het verschijnsel goed te zien)


Prijs
De prijs van de laptop is aanzienlijk. De bouwkwaliteit had ik beter gehoopt ten opzichte van deze prijs. De prestaties en featureset kunnen veel goed maken, als dat voor jou het belangrijkste is. De laptop is makkelijk zelf open te schroeven om onderhoud of upgrades te doen. Alleen wel rekening houden met het vloeibaar metaal op de heatsinks!