Intro
Al sinds ik de
50/2 Makro-Planar en
100/2 Makro-Planar in bezit heb, wilde ik de 135/2 Apo Sonnar graag hebben. Met een toenmalige prijs van bijna 2000 euro, en de revamp (Milvus 135) nóg duurder was, zag ik het somber in.
Zo once in a lifetime komt er een kansje voorbij dat je een bijna smetteloos exemplaar 2e hands kunt bemachtigen voor een gunstige prijs, dus ik heb direct toegeslagen
. Ik heb wel zeker 7 jaar moeten "wachten", maar nu is het dan zover.
De 135/2 Apo Sonnar:
Op de 6D gemonteerd:
Werkelijk geen krasje, butsje of vlekje op te zien, ook niet op de behuizing.
V.l.n.r.: 50/2 Makro-Planar, 100/2 Makro-Planar, 135/2 Apo Sonnar:
De onderstaande foto's in de review zijn allemaal op f/2 gemaakt. Ik heb de 640px versies als thumbnail gebruikt en die worden rechts wat afgesneden. Klik vooral op de foto's om groot formaat te bekijken, want dan komen de details echt naar voren.
Bouwkwaliteit
Net als de overige Zeiss lenzen is ook deze gebouwd als een tank: alleen maar glas en metaal. De lens heeft géén weathersealing. Er is wel een revamp van deze lens die exact dezelfde optiek heeft, maar dan een nieuw jasje heeft (met weathersealing), namelijk de Zeiss Milvus 135/2 Apo Sonnar. Die kost je dan ook +2000K euro en dat was het me niet waard.
Prijs
Nieuw is deze lens niet meer te krijgen, aangezien ie behoort tot de Zeiss classic lijn. Deze lijn heeft inmiddels een omdoping gekregen naar de Milvus-lijn. Toen deze wel nog te krijgen was nieuw, was deze 1769 euro. Ik vond em alsnog veel te duur, maar je moet je wel bedenken dat deze lens Otus-waardig is, m.a.w. een betere 135mm prime dan deze Zeiss of de Sony 135/1.8 GM zul je niet vinden. Dus misschien vind je het dan toch waard. Ik heb zelf gewacht op 2e hands aanbiedingen. Zo heb ik de Zeiss 100 ook gekocht.
Flare
Qua flare is deze lens niet bijzonder slecht of goed. Er is soms wel wat contrastvermindering bij de flare, maar echt gekleurde flares in het midden van je foto heb ik nog niet gevonden. Wanneer deze er wel is, heeft het mijns inziens een vrij artistieke, zachte look, net zoals de Zeiss 100 dit ook doet.
Een voorbeeldje:
Vervorming
Niet kunnen vinden om eerlijk te zijn.
Scherpte/contrast/kleur/bokeh/rendering
Tja wat kan ik nog anders zeggen dan dat deze lens wat mij betreft perfectie benadert? Hij is van rand tot rand scherp. In de extreme hoeken is ie op f/2 niet helemaal ragscherp, maar dat heeft de Zeiss 100 ook niet. De scherpte van deze lens is in ieder geval zeer hoog. Je diafragma verder afstoppen om meer optische scherpte te verkrijgen is niet nodig. Wanneer je geen grote scherptediepte nodig hebt, kun je deze lens altijd op f/2 schieten zonder ook maar iets in te leveren op scherpte, kleur, contrast en rendering.
Hier wat voorbeeldfoto's waarop je kunt klikken voor een grote versie.
Scherpte in foto's
Zie hieronder wat foto's die kleur, contrast en scherpte weergeven:
1: Mijn kat:
2: Kamperfoelie in mijn tuin:
3: Wilde orchideetjes:
4:
Geen idee hoe dit struikje heetFluweelboompje, kijk die scherpte, ge-wel-dig!
5: Gouden uurtje:
Macro-like
Hieronder wat macro-like foto's op of rond de minimum focus afstand. Let ook op de zachte bokeh die deze lens produceert.
6: Macro-like:
7: Macro-like:
8: Macro-like:
9: Macro-like:
10: Macro-like:
11: Macro-like:
3D effect
12: Lantaarnpaal, waarbij je goed ziet dat de lantaarnpaal loskomt van de omgeving, en je zelfs kunt zien dat elke lamp indivdueel "los staat":
13: Hegje in de tuin die loskomt van de rest:
14: Boompje in de tuin waarbij je individuele dennenblaadjes los ziet komen van de rest:
15: Blaadjes die individueel los komen van elkaar:
16: Frambozenstruik, waarbij de tak met framboos eraan loskomt van de rest en waarbij ook de nerfjes van de blaadjes 3D'ig zijn:
17: Loopsteiger (ENCI fabriek, Maastricht)
18: Standbeelden in de gevel van het Rathaus in Aken:
19: Winkelstraat in Aken in de regen:
20: Rathausplatz in Aken:
21: Bloembak in Aken:
22: Plantenbak achter het Rathaus van Aken:
23: Fiets:
24: Rozenstruik:
25: Standbeeld:
Portret
26: Portret van baby, met vrij neutrale huidtinten en ragscherp op het rechteroog:
Chromatische aberratie
De Zeiss 100 heeft 1 groot nadeel waar ik vaak tegenaan loop: zeer aanwezige LoCa (paarse en groene randjes tegen een sterk contrasterende, vaak witte achtergrond). Ik wilde sindsdien altijd een Zeiss 100 zonder dit lelijke, vaak niet goed te corrigeren fenomeen.
Nu heb ik em: de 135 Apo Sonnar
Ik heb wel een kanttekening hierbij: ondanks het apochromatische design, wat CA zou moeten elimineren, is CA toch wel aanwezig, zij het minimaal. Maar deze lens is dus niet gevrijwaard ervan! Waar je het goed ziet (moet je wel 100% inzoomen) zijn bij ijzeren tuinstoelen waar de zon op schijnt, of motorkappen van auto's op het wijdste diafragma. Afstoppen naar f/2.8 verhelpt zeker 90% ervan, waar de Zeiss 100 zelfs op f/2.8 nog duidelijk zichtbare CA heeft in deze situaties.
Hier een voorbeeld op 200%, je moet wel even groter klikken want op 640px zie je het natuurlijk niet:
CA, ongecorrigeerd:
Gecorrigeerd in LR met de pipet:
Correctiesettings: amount = 3, Purple Hue = 39/69, dus dat is helemaal niet veel.
Vignettering
De lens heeft wel wat vignettering, maar zeer acceptabel, en vaak wel artistiek. Op vooral zonnige dagen op f/2 zie je dit het meest. Bij niet al te zonnig licht valt het een stuk minder op. Maar de correctieprofielen lossen dit met 1 klik op.
Handzaamheid
De lens is met 920 gram best zwaar. Maar het gewicht is in feite het probleem niet; de lens is best dik in diameter en hij voelt wat lomp aan wanneer je ermee fotografeert. Mijn 70-200/2,8L IS II USM is een stuk zwaarder, maar de balans in je hand is een stuk beter/stabieler doordat je het front-heavy gedeelte goed met je linkerhand stabiel kunt houden, althans ik
Een ander nadeel is dat deze lens uitschuift wanneer je korterbij focust; de focusring schuift dus mee naar voren, waardoor je soms op de kortere scherpstelafstanden je vingers+duim niet meer bij de ijzeren grip van de focusring voelt, maar op het gladdere gedeelte. Dit merk je vooral wanneer je kort bij die 80cm close focusing zit: je zou eigenlijk meer grip moeten hebben met je duim en wijsvinger, maar doordat de lens zo ver naar voren uitschuift verlies je die grip.
Focusing
Het is een manual focus lens, dus dat moet wel goed werken, en dat doet het. Net als de Zeiss 100 heeft deze 135 Apo Sonnar een flink lange focusslag waardoor je heel precies kunt focussen. Als je snel moet draaien van 80cm naar oneindig is je moment voorbij, maar dat weet je wanneer je dit soort lenzen koopt. Het focussen gaat echt heel smooth; door de gebalanceerde demping in de focusring heb je altijd dat smooth focusgevoel.
Conclusie
Deze Zeiss classic lenzen zijn geen makkelijke lenzen: ze ontbreken autofocus en stabilisatie waardoor zeker op langere brandpuntafstanden scherpe foto's maken wat tijd en werk vereist. Er is immers een lange focusslag en je zoekerbeeld is op 135mm alles behalve stil. Een statief lost veel op, maar je levert flexibiliteit in en het kost je dan nóg meer tijd. Het resultaat is dan echter niets anders dan bijna-perfect te noemen. Scherpte, kleur, contrast en vooral de rendering van deze lens zijn buitengewoon goed, meteen vanaf de wijdste diafragamaopening (f/2). Kleur- of contrastcorrectie in postprocessing zijn bijna niet nodig.
Nawoord
GoT'ers die me kennen, weten dat ik lenzen koop voornamelijk voor het 3D effect. Over het befaamde 3D effect zijn veel woorden aan besteed. Het is in ieder geval het loskomen van de achtergrond zonder dat de achtergrond daarbij volledig uitgeblurred en onscherp is, zodat échte dieptewaarneming plaatsvindt. De een noemt het micro-contrast, de ander noemt het de mate van transitie naar de bokeh. De één ziet het, de ander niet.
Mocht je meer willen weten van dit 3D effect; er is een topic over het Zeiss 3D effect hier te vinden, met ook genoeg foto's als voorbeeld:
3D-pop effect, micro contrast, de "zeiss look"
Er zijn ook genoeg YouTube filmpjes te vinden van fotografen die het analyseren.
Gebruikt in combinatie met:
:strip_icc():strip_exif()/u/93148/NaNthor_Ultimate_Avatar_Tweakers.jpg?f=community){kind=avatar}
Carl Zeiss