Lenovo IdeaPad Duet Chromebook (ZA6F0027NL, Qwerty toetsenbord) Blauw

Het was totaal niet mijn intentie om een nieuwe Chromebook te kopen, maar toen ik deze bij Bol tegenkwam voor €209 en ook alle filmpjes en reviews die ik erover bekeek best laaiend enthousiast waren, ben ik toch overstag gegaan. Dit ook omdat ik rond diezelfde tijd met twee ergernissen rondliep waar deze Chromebook Duet een mogelijke oplossing voor zou kunnen bieden:

1) Het EK was bezig, en het beeld in de Ziggo Go App op Android liep telkens zo'n 20 seconden voor op het beeld via de Ziggo Go website. Het kwam dus goed uit om een Android apps draaiend device in huis te hebben met a) een groter scherm dan mijn telefoon en b) die ik eventueel op een groter scherm zou kunnen aansluiten.

2) Ik heb een Smart home, via Tuya/Zigbee, alleen is het instellen van routines echt een rottaak op je telefoon naarmate je meer slimme apparaten hebt die je allemaal opnieuw zou willen instellen. Omdat zowel Smart Life als Google Home geen webinterface hebben, Leek het mij fijn om een fysiek toetsenbord te kunnen gebruiken icm de Tuya Smart Life en de Google Home apps, om zo makkelijk commands te kunnen kopieren via de bekende knip/kopieer en plaksneltoetsen.

Ik had in een ver ver verleden al eens een Chromebook in huis gehad, te weten een 14 inch model van HP, maar de support cycle van deze is inmiddels verlopen, en is dit model bovendien helaas nooit in aanmerking gekomen voor de update waarin Android apps gesupport zouden worden. Ook werden er toendertijds weinig codecs gesupport qua lokale video´s afspelen(geluid of beeld werkte eigenlijk bijna nooit), waardoor het buiten de browser om echt een zeer matig multimediadevice was. Kortom, die Chromebook was qua functionaliteit anno 2021 erg beperkt en ik hoopte een flinke verandering te zien op mijn nieuwe toestel. Op één vlak wens ik deze oude Chromebook terug: deze form factor van een klassieke laptop van scherm+toetsenbord aan elkaar verbonden met een scharnier zorgde ervoor dat het scherm naar voren kon hellen. Dit is handig als je vanuit bed nog even een filmpje wilt kijken. De Duet kan je niet naar voren hellen: de stand is alleen geschikt om naar achteren te hellen, er zit geen echt scharnier tussen toetsenbord en scherm, dus als je hem naar voren zou willen hellen dan klapt hij gelijk dicht naar voren op het toetsenbord. Mocht je dus vanuit bed iets willen kijken zal je de tablet altijd met een hand vast moeten houden of je houding moeten aanpassen.

Goed om van tevoren te bedenken indien je meerdere Google accounts gebruikt zoals ik: Log in met het account waarmee je ingelogd bent op Chrome(de browser) op andere devices (telefoon/PC) indien je dat zou willen. Het hoofdaccount in Google Chrome is het enige account wat je niet kan switchen tijdens gebruik. In andere apps zoals Google Docs, Google Home, Google Play Store kun je makkelijk switchen van account, alleen in Google Chrome dus NIET. Het account waar je mee inlogt is per definitie je Google Chrome account. Dit besef had ik eerder moeten hebben, want als je eenmaal gaande bent via het ene account en je alles naar wens hebt gefinetuned, heb je eigenlijk geen zin om dat opnieuw te moeten doen ook al zou je dat eigenlijk wel willen.

Enkele belangrijke tips:
- Er is op het eerste gezicht geen donkere modus beschikbaar, echter valt deze tóch te unlocken.
- Niet alle Android apps worden vanuit de Play Store gesupport. Wel kun je ze dmv enkele commands in Linux icm APK sites sideloaden. Sideloaden betekent dus wel dat je zelf de apps handmatig dient te updaten d.m.v. een nieuwe versie te sideloaden.
- Het maximale volume wat je standaard uit dit apparaat krijgt is helaas vaak net niet genoeg. Een chrome extensie als Ultimate Volume Booster verhelpt dit probleem gelukkig.

Accuduur is zoals beloofd, je komt echt de dag er goed mee door en die 10 uur is prima haalbaar. Scherm is in principe ook ruim voldoende, een goede minimale helderheid en qua maximale helderheid is hij nét fel genoeg. Toetsenbord en touchpad heb ik eigenlijk ook geen problemen mee ondervonden, ja het is wat krapper dan je gewend bent, maar dat leidde bij mij niet tot veel typo's. Wel mis ik de insert knop op een Chromebook toetsenbord, maar daar kan je alt+backspace voor gebruiken. Het toetsenbord klikt magnetisch vast aan de onderkant van de tablet, maar ik zou niet de tablet vast willen houden door alleen het toetsenbord vast te houden: de tablet is zwaarder en dus zou ik altijd deze vasthouden in plaats van andersom. Als je het scherm en het toetsenbord als het ware 'dichtvouwt' zit er aan de voorzijde helaas geen magnetische verbinding.

Naarmate ik de Chromebook Duet langer gebruik merk ik dat ik (in desktop mode, dus als het toetsenbord is aangesloten) waar mogelijk de Android omgeving vermijd. Dit omdat deze toch wat minder responsief lijkt te zijn en de webinterfaces toch iets meer desktopvriendelijk zijn, waar sommige Android apps gebruik weigeren te maken van het grotere formaat wat beschikbaar is waardoor je ofwel kleine venstertjes hebt voor de Android apps, ofwel enorme lege ruimtes of uitverbrede visuele dingen die absoluut niet zo breed hoeven te zijn. Ook de (stop) full screen knop en volumeknoppen zijn in sommige mediagerelateerde android apps weggewerkt omdat ze er vanuit gaan dat je ze met je vingers bedient en dat de (volume/terug)knoppen van je apparaat binnen handbereik zijn. YouTube, Ziggo Go, Videoland en Spotify vind ik via de browser veel fijner in gebruik (behalve dus Ziggo Go tijdens het kijken van voetbal i.v.m. eerder genoemde vertraging, dan gelden er andere prioriteiten), plus dat je de voordelen hebt van Chrome-extensies zoals eerder genoemde volume booster die je kunt gebruiken, waar je bij de Android apps niet verder komt dan het door Lenovo bepaalde maximale volume. Je kunt webpagina's aan de taakbalk onderaan toevoegen via de Chrome instellingen -> Meer Hulpprogramma's -> Snelle Link maken en daarbij kiezen of je ze als los venster(zonder adres+tabbalk) wil laten openen zodat je deze meer als zijnde een losse app beschouwt ipv een webpagina. Indien je voor een los venster kiest is het echter net iets meer gedoe om extensies te gebruiken zoals de Volume Booster, deze zitten dan net even 2 klikken verder.

Inmiddels draai ik de Chromebook Duet eigenlijk als desktopvervanger: Ik ben altijd een grote Chrometabhoarder geweest en ik dacht dat ik met dit apparaat vrij snel tegen een grens zou gaan aanlopen qua prestaties, waardoor ik mijn gedrag wel zou moeten aanpassen aan het apparaat, en zodoende minder vensters en tabs tegelijk open zou hebben staan. Ik kan zeggen dat ik momenteel 31 tabs heb staan verdeeld over 2 vensters en het ding nog steeds responsief is, dus je zou kunnen zeggen dat mijn persoonlijke missie redelijk gefaald is. Al zorgt Google er tegenwoordig goed voor dat inactieve tabs goed uit het geheugen gehaald worden, dus in dat opzicht zegt de hoeveelheid tabs qua prestaties nou ook weer niet zoveel. Toch gebeurt het af en toe dat de Duet wat moeite heeft je bij te benen, waarna je even moet wachten en vooral niet nog 20 keer op dingen moet gaan klikken want dan duurt het alleen maar langer voordat hij weer bij is. Dit is niet erg, zeker niet voor deze prijs, maar het dient wel benoemd te worden. Dit gebeurt met name als ik Chrome combineer met een Android app, waardoor ik dus naast vaak meer functionaliteit, ook performancewise alleen maar meer redenen heb om de webversie van zo'n app op te zoeken in plaats van de Android app te gebruiken. Aanvankelijk is ChromeOS ook geneigd om bepaalde links te openen in een Android app (denk aan YouTube of Maps), terwijl dit juist zorgt voor een performance hit. Dit valt gelukkig na wat zoekwerk in te stellen en dus te voorkomen.

Ik had via AliExpress een USB-C dock gekocht met USB P(ower)D(elivery) support, kortom enerzijds heb ik een USB-C kabel van de Chromebook Duet naar de dock lopen, en anderzijds een USB-C kabel die loopt naar een stroomadapter, en de stroom wordt gewoon doorgeven terwijl ik ondertussen ook 3,5mm audio, 2x USB (muis/toetsenbord) en een HDMI(monitor) heb aangesloten op de dock. Nou is het helaas wel zo dat de Chromebook Duet op externe monitoren in principe slechts 1080p op 30 Hz support (op lagere resoluties wel gewoon 60Hz), tenzij je een fancy dock met Displaylink chip gebruikt (volgens het Lenovo forum in elk geval). Nou is dat voor mij wel een kleine tegenvaller, maar geen dealbreaker. Je moet er wel echt tegen kunnen dat je muis letterlijk gewoon schokt in gebruik, en afhankelijk van hoe je DPI is afgesteld hoe erger dit effect is. Het is met name gewoon even wennen en accepteren. Vanwege dit schokkerige effect heb je soms ook het gevoel dat de Chromebook Duet slomer is dan dat hij daadwerkelijk is, terwijl het dus eigenlijk alleen een visueel effect is. Bij het kijken van media heb je er dan weer gelukkig totaal geen last van, het is echt alleen het bewegen van de muis. Het effect bij scrollen van pagina's valt mij niet op. De tablet zelf draait intern wel gewoon op 60Hz 1920x1200, dus als je hem standalone gebruikt heb je van dit alles totaal geen last. Laatste wat me toch enigszins verbaast: de batterijduur is wel aanzienlijk lager als je alléén het externe scherm (en audio en toetsenbord/muis) gebruikt i.p.v. het ingebouwde scherm zonder extern scherm. Met een externe monitor haal je zo'n 5 uur, afhankelijk van je mediagebruik.

Voordeel van de Duet als desktopvervanger gebruiken is dat je stroomverbruik aanzienlijk lager uitvalt t.o.v. een volwaardige desktop. Natuurlijk biedt die ook veel meer rekenkracht, maar eigenlijk heb ik die niet zo vaak nodig en dus vind ik dit een fijn apparaat voor de momenten dat dat niet nodig is. Waar ik voorheen een dagelijks vebruik van 1,5KWh behaalde voor computer+randapparatuur met uitschieters tot 2KWh, meet ik de afgelopen dagen een verbruik van rond de 0,65KWh met soms een uitschieter richting de 0,90KWh. In deze situatie komt meer dan de helft van het verbruik door het gebruik van mijn monitor en is slechts een klein gedeelte te wijten aan het tussentijds laden van de Chromebook Duet wanneer nodig. De overige stroom wordt verbruikt door de speakers en mijn PC die weliswaar uit staat, maar evengoed gekoppeld zit aan het stroomnet en ook in uitstatus enig verbruik heeft (denk aan apparaten die via USB alsnog stroom afsnoepen). Als ik dit zo door zou zetten en de Chromebook Duet blijf inzetten als desktopvervanger (en mijn desktop los zou koppelen van deze stroommeter) zou deze zich uiteindelijk gewoon terugverdienen met zo'n 3 á 4 jaar.

Over jaren gesproken, deze Chromebook Duet krijgt automatische ChromeOS updates tot juni 2028. Dat is dus nog een behoorlijke tijd. Daarbij valt wel te zeggen dat dit niet per sé opgaat voor Android support. Op het moment draait de Chromebook Duet Android apps op Android 9. Dit schijnt dit jaar een update naar Android 11 te krijgen. Er gaat vermoedelijk een punt komen dat de Android versie niet meer geupdatet gaat worden, en gezien de gemiddelde Android update support van telefoons, lijkt me dat ook deze Chromebook Duet niet tot 2028 voorzien wordt van Android updates/upgrades. Een ander potentieel zorgenkindje voor de toekomst is dat deze Chromebook Duet op een 32 bits OS draait. Ik durf niet te zeggen in hoeverre daar bijvoorbeeld qua Android support een einde aan non-64 bit apps zit te komen, en ik weet ook niet of een update van ChromeOS daar ooit iets aan gaat veranderen, maar dat is in elk geval de huidige situatie. Ik vermoed, gezien de support tot 2028, dat er op een gegeven moment die omslag wel gemaakt gaat worden, maar het is toch iets dat anno 2021 opvalt, al heb ik er op praktisch vlak nog niets van gemerkt.

Nog even terugkomend op de irritaties uit het begin van de review:
1) De Ziggo Go app heeft prima zijn taken volbracht tijdens het EK, maar zoals gezegd prefereer ik daarbuiten de webapp. Deze heeft wel 1 irritante bug, namelijk dat hij in Full Screenmodus denkt dat de muis actief is waardoor de informatiebalken onder- en bovenin het scherm steeds verschijnen. Als je tweemaal op spatie drukt (pause/play) is dit euvel weg (zolang je de muis niet beweegt). In tabletmodus werkt de Androidapp prima, en icm de bijgeleverde cover in een bepaalde hoek te zetten past deze perfect in de handoekenradiator in de badkamer om ook tijdens de grote boodschap te kunnen genieten van entertainment.

2) Qua Smart Home apps merkte ik dat de reguliere 'Google' app om de één of andere reden vereist is om Routines in te stellen in de Google Home App. Deze 'Google' app is echter niet beschikbaar voor dit apparaat, waardoor ik in eerste instantie dus hier niets mee kon doen. Na enig geklungel met Linux in ChromeOS kon ik de Google app sideloaden(zie voor link de tip eerder in dit stuk) en zodoende toch bereiken wat ik voor ogen had. Toch blijf ik erbij dat het gedoe is en dat Google echt eens een keer een webinterface voor Google Home moet gaan ontwikkelen, want zo'n Androidapp op de desktop komt neer op heel veel onbenutte werkruimte die in potentie véél functioneler kan zijn. Daarbij geldt ook dat het sideloaden van Android apps betekent dat je deze handmatig moet updaten, en gezien Google nooit stil zit blijf ik dus telkens bezig omdat de Home app per sé vereist dat ik de laatste Google app versie moet gebruiken om mijn routines aan te kunnen passen.

Al met al ben ik tevreden met de Chromebook Duet, maar niet zozeer om de redenen die ik van tevoren verwacht had. Ik had erop geanticipeerd dat ik de Android app support veel zou gebruiken, maar eigenlijk kom ik tot de conclusie dat de websites/webapps (mits beschikbaar) veel fijner en functioneler zijn, en dan met name in desktop mode. Android apps gebruik ik alleen als het écht moet (en soms zijn daar dus omslachtige handelingen voor nodig), en daardoor ben ik de veelzijdigheid van Chrome en al haar nuttige extensies nog meer gaan waarderen.

Ik zou bij twijfel tussen een Android tablet en een Chromebook afvragen wat je voornaamste doeleinde gaat zijn: zijn dat specifieke apps (zonder beschikbaar webequivalent) gebruiken, zou ik voor Android gaan, is het met name browsen, is deze Duet echt een compleet toppertje voor zijn prijsklasse.