Philips Hue wandschakelaarmodule

Disclaimer
Ik gebruik dit product zonder Hue Bridge en zonder Hue app, ik bespreek puur een installatie met Zigbee, Home Assistant en ControllerX. Andere disclaimer; ik gebruik Home Assistant en het Zigbee protocol nu slechts een klein maandje. Als je wat op of aan te merken hebt (dit is ook mijn eerste review), laat het me gerust weten!

Besproken software
Home Assistant Core
Zigbee2MQTT
ControllerX

Inleiding

Ik woon sinds een maand in een nieuwbouw appartement, waarbij ik nu huisautomatisering eens goed wil aanpakken. In mijn vorige woning had ik Hue lampen met een Hue Bridge en wat apparaatjes van Xiaomi, zoals een robotstofzuiger. Allemaal leuk en aardig, maar het 'slimme' gedeelte ontbrak nog mijns inziens. Ik heb een NAS, ik heb motivatie en ik heb wat slim spul, wat is dan de volgende stap? Precies, domotica software zoals Home Assistant.

Op dit moment heb ik aan Hue: 11 GU10 spotjes, 1 Filament en nog 2 gewone E27 ('grote fitting') lampen hangen en had ik tot voor kort een Hue Bridge ertussen. Daarnaast heb ik nog achter mijn afzuigkap RGB licht (Siemens LC91KWW61S) en Zigbee spotjes onder mijn keukenbovenkastjes. De Hue Bridge is door een avontuurtje met Power over Ethernet doodgegaan (toch nog 4 jaar volgehouden) een paar weken terug en toen bedacht ik me, laat ik alles maar gewoon via Zigbee besturen in Home Assistant en met een broker (Zigbee2MQTT), zodat ik ook de niet-Hue lampen kan bedienen.

Wat mij brengt naar het volgende: slimme lampen wil je het liefst gewoon altijd van stroom voorzien. Omdat ik het liefst alles zoveel mogelijk wil automatiseren (lees: zonder app), kwam het toch perfect uit dat Signify/Philips begin dit jaar de Hue Wall Switch introduceerde. Een muurschakelaar op batterijen, waarbij je de stroomdraden in een lasklem stopt en schakelt via hun slimme schakelaar. Een ideale oplossing voor als je geen neutrale draad hebt lopen bij je schakelaar of eigen schakelmateriaal wil en dus niet afhankelijk wil zijn van Friends of Hue met kinetische energie.

Het product

De Wall Switches zijn erg slecht op voorraad; de 2-packs heb ik nog niet online kunnen vinden, maar ik had geluk met de 1-pack; hier heb ik er 5 van besteld, 2 zijn er inmiddels binnen. Het doosje ziet er als volgt uit:


De inhoud:



Reset knopje op de achterkant van de Switch:


De lasklemmen zijn voor mij goed genoeg qua grootte, mocht je langere stroomdraden hebben zou je die even moeten afknippen of grotere lasklemmen kopen.

Ook zitten er 4 draden bij om een of twee schakelaars te verbinden met de Switch; Signify/Philips hebben aan alles gedacht. Heel netjes.

Installatie

Goed, in mijn woning hangt vanuit de bouw schakelmateriaal van Jung, waarschijnlijk de goedkoopste/standaard lijn (AS500). Ik ben heel erg gecharmeerd van Jung, maar dan wel de LS990 lijn in grafietzwart (RAL 9011 ongeveer). Toch nog even gekeken naar de FOH schakelaar van Jung, maar die is het toch net niet en de importeur van Jung gaf ook aan dat je kleurverschil krijgt met de LS990 grafietzwart lijn, want de FOH schakelaar komt alleen maar in het wit. En fin, in Duitsland wat schakelmateriaal besteld en flink bespaard in vergelijking met Nederland (zo'n 300 euro). Gelijk ook dubbele pulsdrukkers (Jung 535EU) besteld om mijn gehele woning te voorzien van pulsdrukkers in combinatie met een slimme muurschakelaar.


De pulsdrukker naast de Hue Wall Switch

Het was even zoeken met de kabels, wit hoort in ieder geval in de schakelmodule en geel gaat in de aarde-ingang (please correct me if I'm wrong):



Ik wist dat ik dit zo moest aansluiten omdat ik de Log van Zigbee2MQTT in de gaten hield, er is inmiddels ondersteuning voor de Switch en door te kijken naar de 'payload' kon ik zien of ik het goed had. Als je links en rechts klikt, zou de log er als volgt uit moeten zien:


En de pagina van de Hue Wall Switch zelf in Zigbee2MQTT:


Nu we weten dat de pulsdrukkers werken en de linker knop een left_press en de rechterknop een right_press genereert, is het tijd om het schakelmateriaal in te bouwen. Allereerst de lampen onder constante spanning zetten door de lasklemmen op de stroomdraden te zetten:

Situatie voor installatie



Passen en meten, klein beetje priegelwerk maar het is gelukt - nu nog de linker en dat wordt een iets grotere uitdaging...

Uiteindelijk valt het mee! Door de klauwen aan de binnenkant van de pulsdrukkers blijven ze aardig goed op hun plek zitten. Linker schakelaar heb ik toch met schroefjes bevestigd door de kabelspaghetti erachter welke de schakelaar naar buiten drukte.

Edit: zonder schroefjes! De schakelaars hebben klauwen die aangedraaid kunnen worden. Eindelijk geen gepriegel met schroefjes meer...

Hoppakee, schakelmateriaal erop, waterpas erbij en zie hier het eindresultaat:

Om te smullen! Ook de vingerafdrukken gaan om te smullen zijn...

ControllerX / Zigbee2MQTT

Door de rabbit hole van Home Assistant en het verwijderen van Hue ertussen, liep ik toch tegen beperkingen aan. De eerste beperking; het dimmen van licht. Waar dit met Hue traploos gaat, gaat dit met Home Assistant in stappen en dat zie en merk je. Vooral als je 4 jaar lang Hue gewend bent, is dit toch wel vervelend. Er zijn talloze workarounds voor, maar de beste workaround (naast Hue app zelf) is toch wel ControllerX. Dit is geschreven in AppDaemon en emuleert als het ware traploos dimmen, maar nog mooier; er is integratie voor diverse controllers. Zo heb ik nu een IKEA Symfonisk controller gekoppeld aan mijn lichten, zonder ook maar 1 automation in Home Assistant gemaakt te hebben. ControllerX regelt dit en sinds kort is er ook een integratie voor de Hue Wall Switch: https://xaviml.github.io/.../controllers/929003017102.

Voordat je dit kunt gebruiken met een dubbele pulsdrukker, moet er even wat aangepast worden in Zigbee2MQTT:

Onder Exposes > device_mode: dual_push_button

Daarna in apps.yaml van AppDaemon (welke je vanuit HACS kunt installeren) heb ik het volgende toegevoegd voor mijn keuken en woonkamer lichten:
[code=“YAML”]# Slimme muurschakelaars
woonkamer_switch_1:
module: controllerx
class: Philips929003017102LightController
controller: zigbee2mqtt/Schakelaar Woonkamer 1/action
integration: mqtt
light: group.keuken_light

woonkamer_switch_2:
module: controllerx
class: Philips929003017102LightController
controller: zigbee2mqtt/Schakelaar Woonkamer 2/action
integration: mqtt
light: group.woonkamer_light[/code]

Apps.yaml opslaan, AppDaemon vernieuwt zichzelf automatisch en als je config klopt (zie de log) kan je direct aan de gang met de Hue Wall Switch.

Nu kan ik de lampen aan en uit doen met een simpele klik, als ik de pulsdrukkers ingedrukt houd gaan de lampen dimmen naar 0 en weer terug naar hun hoogste stand tot dat ik het loslaat. Al met al zeer praktisch. Het enige wat er nu nog mist (ik heb een Github issue geopend) is dat 1 Switch zowel links als rechts helaas maar 1 licht(groep) bedient. Even afwachten wat de integratie straks gaat doen, maar dan kun je dus met 2 dubbele pulsdrukkers 4 verschillende lampen besturen (à la Hue).

Edit: met 'actions' kun je de linker- en rechterknoppen andere functies geven. Ik heb nu dus per knop een group die ik bestuur. apps.yaml wordt uitgebreid met:
[mono]actions: [left_press, left_hold, left_hold_release][/mono] en vice versa voor de rechterkant.

PS ik gebruik de integratie 'mqtt' zodat ik Home Assistant oversla; nu draaien alle apps nog op mijn NAS, maar in de toekomst wil ik mqtt (en Node-RED) loskoppelen en op een aparte Pi draaien (welke weer aan een UPS gekoppeld is), zodat mijn domotica het blijft doen als Home Assistant het niet doet.

Conclusie

Gebruiksgemak, maar vooral het gebruiken van je eigen schakelmateriaal en geen kabelspaghetti achter je schakelmateriaal maken dit voor mij een uitstekend product waar ik nog lang plezier van ga hebben. De integratie in Zigbee2MQTT en ControllerX is (bijna) perfect en ik denk dat als je Hue zelf gebruikt het al helemaal een top product is. Ik heb er inmiddels 5 gekocht en zal er nog 3 bij kopen, omdat alle lampen in mijn Huis via Zigbee te bedienen zijn, kan ik de Hue Wall Switch optimaal gaan benutten met mijn eigen keuze aan schakelmateriaal. Kwaliteit is zoals altijd bij Philips: top!