Reden van aankoop
Ik had een MSI MEG X570 UNIFY waar ik heel tevreden over was, maar die helaas spontaan defect is geraakt. Hierna heb ik als noodoplossing een tweedehands ASRock X570 Taichi aangeschaft. Deze heeft niet alle features dat ik zoek, dus is geen permanente oplossing.
Dit zijn de features die ik nodig heb:
- Ik moet vier NVMe SSD’s kwijt kunnen, d.w.z. 3 NVMe M.2 sloten en een PCI-E 4x slot die dus geen bandbreedte met elkaar delen.
- Wifi en Bluetooth
- 2x USB 3.2 gen1 headers + 1x USB 3.2 gen2 type C header
- Liefst 6 PWM fan headers
- De Chipset fan werkt semi passief
- Mogelijkheid om zonder processor de bios te kunnen updaten
De MSI MEG X570 UNIFY en MSI MEG X570 ACE was nergens op voorraad meer. Voor zover ik weet zijn mijn enige opties dan nog de Gigabyte Aorus X570 ULTRA en Gigabyte Aorus X570 Master en een paar andere te dure moederborden. De Master vond ik toch wat prijzig omdat ik de extra features niet per se nodig heb. Dus wilde ik de Gigabyte Aorus X570 ULTRA wel een kans geven, al zat ik erg te twijfelen tussen deze twee.
Gebruikte hardware
Het betreft revisie 1.2 van het moederbord.
AMD Ryzen 9 5950X
G.Skill Trident Z F4-3600C17D-32GTZ (2x 16GB 3600Mhz CL 17)
Bios Updaten
Omdat ik een Zen 3 CPU heb, heb ik als eerste gelijk de bios geüpdatet naar F31q via een USB stick en de bios flash button op het moederbord. Dit ging zonder problemen. Nadat ik de CPU, memory en videokaart had geïnstalleerd en het systeem had opgestart, kreeg ik tot mijn verbazing te zien dat de Bios na het upgraden is met een voortgangsbalk. Dit duurt een paar minuten. Bij de MSI en ASRock kun je wel meteen de bios induiken.
Stabiliteit
Ik heb alleen BIOS versie F31q (bèta versie) gebruikt. Het geheugen werkte prima op XMP snelheden. Via ZenTimings kon ik zien dat de FCLK en UCLK ook netjes op 1800Mhz werd gezet voor de 1:1:1 ratio. Om op CL17 (oneven) te kunnen draaien heb ik Gear Down Mode uitgezet in de bios.
Ik heb wel een paar keertjes gehad dat het beeld in Windows vastliep of dat na klikken van rechter muisknop geen context menu niet wilde verschijnen. Mogelijk was de bèta bios toch niet zo stabiel of lag het aan het feit dat ik geen schone Windows installatie had gedaan.
Hij doorliep wel succesvol een korte (15 min) AIDA64 stress test ook met PBO aan.
Later heb ik ook heel even Gigabyte Aorus X570 Master met bios F31 kunnen uitproberen. Daar heb ik geen vast lopers gehad in Windows gehad.
USB 3.2 gen 2 type C header issues
Ik heb een EZDIY-FAB PC Front Panel Internal Card Reader (
https://www.amazon.co.uk/gp/product/B07ZH3ZQK8) met een USB 3.2 gen2 type C aansluiting. Deze is aangesloten op de USB 3.2 gen type C header. Hierop heb ik een Samsung 970 Evo Plus 2TB in een Icy Box IB-1817M-C31 behuizing op aangesloten. Maar de connectie was allesbehalve stabiel. Het werd of slecht herkend of door files browsen werd erg traag. Als ik het aansluit op de USB type-C poort op achter kant van het moederbord was er geen probleem.
Ik ging er van uit dat de USB header gewoon defect was en heb het moederbord gelijk retour gestuurd. Ik heb helaas ook geen andere frontpanels of apparaten om verder te testen.
Maar later had ik precies hetzelfde met de Gigabyte Aorus X570 Master met bios F31. Al was het stabieler dan bij de Ultra. Bij deze test had ik wel een PNY XLR8 CS3030 2TB SSD gebruikt.
Met mijn cardreader en NVMe-behuizing lijkt in ieder geval niets mis te zijn, want ik het geen problemen ervaren met een Asus, MSI en ASRock moederbord. Dus het lijkt dat Gigabytes iets raars in hun header hebben gestopt. Of zou dit ook software matig kunnen zijn en is het een Bios instabiliteit? Of het is echt pure pech dat de combinatie die ik gebruik toevallig niet lekker met elkaar samenwerken.
Ik hoor graag van anderen hun ervaringen met deze header.
Argus Monitor
Ik gebruik Argus Monitor om mijn fans te contoleren en vooral om meerdere profielen te maken die met custom short cut geactiveerd kunnen worden. De Gigabyte Software heb ik niet uitgeprobeerd, maar heb niet het idee dat je meerdere profielen kunt maken.
De CPU Opt en twee andere fan headers zitten op een andere monitor chip dan fan headers 4 t/m 6. Als ik in Argus de fans 4-6 de fans op 0% blijven de fans alsnog op een erg lage RPM draaien. In de BIOS kun je de fan wel echt uitschakelen, dus waarschijnlijk zit het probleem eerdere bij Argus Monitor.
Chipset Fan
De chipset fan kan gelukkig semi passieve werken. Ik ben alleen wel teleurgesteld dat je alleen kunt kiezen uit drie profielen en geen custom curve kunt maken. Gelukkig kun je dit met Argus Monitor wel voor elkaar krijgen, want die herkent ook de Chipset temperatuur waarop je de curve kunt baseren.
M.2 koelers
De M.2 koelers zitten niet helemaal vast (wel als een SSD geïnstalleerd hebt wegens de klevende thermal pad). Maar kunnen wat op en neer bewegen, wat nog best wat frustrerend geluid produceert als je bijvoorbeeld bezig bent met je PC in elkaar zetten. Als je pech heb zou het zomaar kunnen zijn dat ze heel vervelend gaan resoneren.
Wifi-Antenne
De Wifi-antenne heeft een handige magnetische onderkant zodat je het bijvoorbeeld aan de PC behuizing kunt rusten. Dit zouden meerdere fabrikanten mogen implementeren.
Moederbord lay-out
Het is fijn dat er geen USB of SATA aansluitingen onder de videokaart zitten. Wel zit de chipset fan daar vlak onder, wat me niet optimaal lijkt.
Van mij had de afstand tussen videokaart en CPU socket wel wat groter mogen zijn. Nu is het wat pielen om een dikke videokaart weer eruit te halen.
Een fan header helemaal links bovenin is ook niet zo praktisch omdat je daar meestal slecht bij kunt als je al het andere hebt geïnstalleerd.
Die PCI-E 1x vlak onder de bovenste PCI-E 16x vind ik onlogisch. Haal hem dan maar weg en gebruik de bandbreedte voor iets anders of verplaatst hem een plekje lager (ten koste van NVMe lengte).
G Connector
De g connector voor je system panel connectoren te verbinden is aan de ene kant handig want je ziet zonder de handleiding te hoeven raadplegen wat waar in gaat. Aan de andere kant is het niet zo handig omdat het toch een gepriegel is om ze erin te krijgen en ook om ze eruit te krijgen.
Bios
De BIOS vind ik wel overzichtelijk.
Het is handig dat als je de wijzigingen wilt saven, je een overzicht te zien krijgt welke opties je hebt gewijzigd. Asus en MSI doen dit ook, maar ASRock niet.
Wat ook een enorme timesaver is dat als je een custom fan curve maakt, je ook kunt aangeven voor welke andere fans het gelijk toegepast moet worden.
Wat is wel een minpunt vind, is dat er geen Secure Erase optie is voor SSD’s. Nu zal er wel software zijn die dat kan, al heb ik geen ervaring hiermee, want altijd gewend via Bios te doen.
Ook viel me op dat je niet per sata poort kunt aangeven of je hotswap wilt aanzetten. Het is dus alles of niets.
Vergelijking met MSI MEG X570 UNIFY
Deze twee moederborden kosten evenveel (275 euro). Mijn voorkeur gaat duidelijk uit naar de MSI.
Voordelen MSI MEG X570 UNIFY
- betere VRM koeling.
- Power button en reset button
- Debug Code display
- Clear CMOS button (ook nog eens handig aan achterkant)
- Evenveel USB 3 poorten, maar eentje meer met snelle gen2
- 2.5 Gbps LAN (zelf gebruik ik alleen WIFI)
- Chipset fan op betere locatie (niet onder viodekaart)
- Custom curve mogelijk voor Chipset fan
- Secure Erase in Bios
Voordelen Aorus X570 ULTRA:
- twee USB 2.0 poorten meer (MSI heeft zat voor mij)
- twee SATA poorten meer. Deze worden wel uitgeschakeld als je M.2 slot 3 gebruikt. Dus voor mij geen voordeel
- Optie om Thunderbolt 3 toe te voegen. (Zelf geen behoefte aan.)
- Minder werk om custom curve te maken voor fans (als je dezelfde curve wilt maken voor meerdere fans)
- Goed op voorraad
Conclusie
Ik heb het moederbord maar een paar uur gebruikt totdat ik erachter kwam dat de USB 3.2 gen2 type C header niet lekker werkt. Het moederbord heb ik teruggestuurd.
Als ik dit probleem niet had, zou ik het moederbord wel gehouden. De vastlopers in Windows zijn hopelijk bios issues zie mogelijk in hun nieuwste versie zijn gefixt.
Wel vind ik dit moederbord aan de prijzige kant, als je ziet wat een MSI MEG X570 UNIFY biedt voor hetzelfde geld. Maar dan moet de MSI wel op voorraad zijn. Ik zal hier nu geduldig op wachten.