TP-Link AX5400 Whole Home Mesh Wi-Fi System Deco X60 (V1-V3), 3-pack

Inleiding

Sinds maart dit jaar werken we met zijn allen thuis. Eén van de dingen waar ik sindsdien tegen aanloop is het geringe bereik van mijn huidige Access Point. Dat is er één die met een (lange) kabel aan mijn router vastzit en zich ergens middenin de begane grond bevindt. Daar is het bereik goed, maar op de 1e verdieping is het bereik slecht en op de 2e verdieping is er bijna niets meer van over. Dus ik ging op zoek naar een WiFi Mesh systeem. Met zo’n systeem kan je op elke verdieping een AP plaatsen en heb je overal goed bereik. Toen kwam ik ineens langs deze actie op Tweakers.net. “Nooit geschoten is altijd mis,” dacht ik, dus ik deed mee. Je kunt je voorstellen hoe blij ik was toen ik won. Deze review is dus het resultaat van mijn deelname aan het Tweakers Testpanel van de TP-Link Deco X60.

5 december (jazeker, het heerlijk avondje!) was het zover. De postbode kwam langs en bracht een extra (😉) pakketje.

Eerste indruk

Zoals op de foto’s te zien is, ziet de set er netjes uit. Hij komt in een nette doos, strak verpakt en toch eenvoudig uit te pakken. Smaken verschillen maar ik was direct zeer over te spreken over het uiterlijk van deze set. Je kunt ze met een gerust hart ook op zichtbare locaties neerzetten. De LED’s zitten aan de onderkant en geven een subtiele ‘gloed’ in kleuren die duidelijk zijn en weinig uitleg behoeven (ze worden trouwens wel uitgelegd in de quick install guide).


Verder qua inhoud van de doos, gewoon volledig: 3 satelieten, 3 voedingen, 1 RJ45-kabel (hadden er ook 3 mogen zijn, maar dat viel in elk geval niet binnen mijn verwachting), en een quick installation guide (geen manual, maar verdere instructies krijg je via de TP-Link Deco app, en deze heeft ook een uitgebreide support functie). Elke sateliet heeft aan de achterkant twee ethernetpoorten en een aansluiting voor de voeding.

Initiële installatie

Je wordt door de initiële installatie geleid door de TP-Link Deco app (iOS / Android). QR-code voor deze app staat op de doos (zie foto) en in de quick installation guide. Ik heb Android, dus die App is in deze review getest. Wat ik wel jammer vind is dat het nodig om je te registreren bij TP-link voordat je verder kunt, je kunt dus geen lokale accounts gebruiken.

Daarna kun je in de App het model Deco selecteren dat je hebt en verdere instructies volgen. Opvallend is dat gevraagd wordt om ook je modem uit te schakelen. Ik ben eigenwijs en probeer het zonder. Vervolgens word je geïnstrueerd om de eerste Deco aan te sluiten en hierbij zowel je modem als de Deco aan te zetten (ik zet hier dus alleen de Deco aan).

Bij het aansluiten viel trouwens op dat de trafostekker vrij groot en dik is. Helaas net iets te dik voor de ‘smalle’ platte-stekker aansluitingen in een verdeeldoos. Bij gewone ronde aansluitingen is dit uiteraard geen probleem.

Vervolgens wachten tot hij opgestart is. Als hij blauw knippert kan je verder. Nou ja, ik kon niet ‘gewoon’ verder maar moest eerst verbinding maken met het specifieke Deco-netwerk voordat hij gevonden werd (dit werd overigens niet aangegeven in de app). Misschien dat daarom wordt aangegeven je modem eerst uit te zetten (zodat je telefoon geen wifi-verbinding heeft en met dat netwerk kan verbinden). Dit had overigens voor mij geen verschil gemaakt: ik maakte al gebruik van een losse draadloze router.

Goed, daarna ging de wizard verder en was verdere installatie een fluitje van een cent: in het volgende scherm maak je het wifi-netwerk aan (SSID en wachtwoord ingeven), en de telefoon wordt daarna automatisch verbonden met dit vers aangemaakte netwerk. Initiële setup was hiermee klaar.

Hierna de 2e Deco aangesloten zonder ethernetkabel: binnen twee minuten was deze ook klaar, hier hoefde ik dus alleen de stroom voor aan te sluiten. De 3e Deco heb ik daarna op zolder aangesloten met netwerkkabel. Deze was even snel klaar voor gebruik. Voila: mijn huis was voorzien van een WiFi Mesh netwerk.

Hierna direct maar even in de App gekeken of er firmware updates waren: nee, dat was niet het geval. De set was dus up to date aangeleverd (versie: 1.0.3 Build 20200630 Rel. 72727).

Wat opmerkelijk is: standaard maakt hij voor de LAN-kant een /22-subnet aan, terwijl er 150 devices tegelijk supported zijn om te verbinden met de Deco’s. Misschien verwacht TP-link dat er daarnaast nog veel ethernet-devices in huis zijn? Maar dan nog lijkt me een /24-subnet toch voldoende, daarmee heb je naast je 150 Wi/fi-devices nog meer dan 100 ip-adressen over.

Beheerbaarheid

De initiële installatie gaat dus via de TP-Link Deco App. Deze kun je ook gebruiken om verdere configuratie te doen en de status van je netwerk te bekijken. Hierover hieronder meer.

Maar ik vind het fijner om vanaf een laptop te doen, dus ik pakte een browser erbij en ging kijken hoe dat verliep. En dat viel tegen. Initiëel was de hoofdpagina om via de browser in te loggen crappy: traag, vaak moeten refreshen, niet kunnen inloggen. Gebruikte browser: Chrome. Ik kreeg het in deze browser gewoon niet voor elkaar. Dus ik probeerde het via een andere browser: Firefox. Daar werkte de beheerpagina wel naar behoren.

De admin pagina ziet er verder overzichtelijk maar eenvoudig uit. Je kunt in Network map zien hoe je Deco’s aan internet hangen, welke Deco de ‘Main Deco’ is, welke netwerken je hebt aangemaakt, welke ip-adressen je Deco’s hebben (je kunt doorklikken op Deco’s), welke clients eraan hangen, of ze via 2.4G of 5G verbonden zijn, etc.

Maar je hebt erg weinig configuratie-opties, veel minder dan in de Deco app. Lang verhaal kort: hier lijkt nog erg weinig aandacht te zijn besteed door TP-Link. Dus ik heb hierop even gezocht op de site van TP-Link en jawel:

After configuration on the Deco app successfully (sic!), you can check the internet status or manage your Deco via a web browser. Currently, only some models support web-based management, but don’t worry, other models will support this feature via firmware updates in the future.
We recommend using the Deco app to configure or manage your Deco for convenience.

Dat verklaart dus. Hopelijk komt TP-Link snel met deze Firmware update, want ik mis het eerlijk gezegd wel. Ik configureer liever deze zaken via de laptop/pc dan via mijn telefoon.

Via de App alle zaken configureren gaat overigens wel goed. Ik vind de app erg gebruiksvriendelijk: alle instellingen zijn eenvoudig te vinden, lang zoeken hoefde ik nooit. Wat ik wel minder fijn vind: de deelname aan het kwaliteitsprogramma voor de verbetering van de gebruikservaring is een opt-out. Moet je dus zelf opzoeken en uitschakelen.

Nu de mogelijkheden via de app zelf:

Deze heeft drie tabs: Overzicht, HomeCare en Meer.

Onder Overzicht vind je de lijst van verbonden apparaten met de momenteel gebruikte up/down snelheid.

Onder HomeCare vind je AntiVirus, Ouderlijk Toezicht en Qos. Deze werk ik verder hieronder wat meer uit.

Onder Meer kan je de Wifi instellen, Internetsnelheid testen (onder de kap wordt hiervoor Speedtest.net gebruikt), de Blacklist configureren (hiermee kan je devices van je Wifi blokkeren, dit gaat wel op MAC-address dus is eenvoudig te omzeilen), Firmware upgrades uitvoeren, en de Routerinstellingen beheren (WAN/LAN, DHCP, Fort forwarding, hier kun je ook switchen tussen Router en AP mode). Verder vind je hier ook de WPS, de rapportages, en kan je beheerders toevoegen.


Hij heeft dus een rapportagemogelijkheid. Hierin vind je het aantal per dag verbonden devices, en een beveiligingsoverzicht (de 8 aanvallen zijn mijn tests van de HomeCare features).

Featureset

De eerste die ik aangezet heb is 802.11r. Standaard staat deze uit. Dit protocol zorgt voor betere en vooral snellere hand-off van mobiele devices tussen AP’s waardoor bv. VOIP beter blijft werken. Niet alle devices ondersteunen dit (vooral oudere devices niet), ik verwacht dat TP-Link daarom deze feature standaard heeft uitstaan. Inderdaad merkte ik dat WiFi op een ouder device niet goed werkte en na het uitschakelen van deze feature wel weer werkte.

Verder gebruikt hij standaard bij het eerst aangemaakte netwerk ook geen WPA3 terwijl hij het wel kan. Na de initiele installatie heb ik dit aangezet. WPA3 is een nieuw protocol wat zeker nog niet door alle draadloze devices wordt ondersteund. Hierom krijg je ook de melding: “Indien het draadloze apparaat WPA3 niet ondersteund (sic!), wordt het verkeer tussen dit apparaat en het netwerk versleuteld via WPA/WPA2. Het is mogelijk dat dit niet compatibel is, waardoor er geen verbinding met het netwerk kan worden gemaakt”. Toen ik het aanzette, verloor mijn telefoon de verbinding. Maar ik selecteerde een keer opnieuw het netwerk en gaf opnieuw het wachtwoord in, en het werkte weer. Ik zag bij het ingeven van het wachtwoord nu inderdaad WPA2/WPA3 staan. Wel merkte ik ook hier dat een ouder device helemaal niet meer kon verbinden met deze instelling. Na het uitschakelen van WPA3, kon dit device weer wel verbinden. Dus ook hier geldt: kijk goed wat je devices kunnen en test de instelling. Je kunt overigens hierbij als je wilt ook 2 SSID’s maken en bij één WPA3 inschakelen en bij een andere uit.

Een feature die misschien heel simpel lijkt maar echt enorm fijn is: LED control. Dit betekent dat je de LED van de Deco’s zo kunt instellen dat hij ‘s nachts uit is. Ik wordt gek van lampjes ‘s nachts, want als ik slaap moet het donker zijn. Misschien een simpele feature maar voor mij: grote plus! Aangezet dus voor de tijden dat hier in huis geslapen wordt...

Concluderend vind ik de featureset bij deze set echt wel uitgebreid. Je moet wel de features zelf aanzetten en configureren om er gebruik van te maken. Denk hierbij wel goed na of je devices dit ondersteunen, want sommige features zorgen ervoor dat oudere devices geen verbinding kunnen maken. Houd er verder ook rekening mee dat je veel van de features (met name HomeCare) verliest als je wisselt van Router Mode naar Access Point Mode.

HomeCare

Zoals beloofd bespreek ik de HomeCare features apart. Hieronder vallen 3 features: AntiVirus, Ouderlijk Toezicht en Qos (Quality of Service).

Via Antivirus kan je op netwerkniveau AV-scannen. Daarmee worden dus virussen tegengehouden vóórdat ze op je laptop/telefoon/tablet aankomen.

Deze feature heeft 3 instellingen:

• Kwaadaardige Inhoudsfilter: deze blokkeert ‘foute websites’.
• Het-Voorkomen-Van-Indringers-Systeem (ik vermoed een vertaling van IPS: Intrusion Prevention System): beschermt tegen externe aanvallen en elimineert kwetsbaarheden.
• Geïnfecteerde apparaten in Quarantaine: voorkomt dat geïnfecteerde apparaten gevoelige informatie en bedreigingen omtrent beveiligingen kunnen sturen naar clients buiten je netwerk.

Standaard staan deze 3 uit: ik heb ze ingeschakeld en ben gaan testen.

Opvallend: onderin het scherm staat tot hoever de security database up to date is: hier staat 1 januari 2018. Ik dacht: laat ik hem dan maar updaten. Maar de datum verandert niet. Ik hoop dat dit niet klopt, anders is de beveiling sterk verouderd en voegt het weinig toe.

Okay, nu de test. Hiervoor gebruik ik wicar.org. Daarmee kun je een website bezoeken om de beveiliging van je apparaat/netwerk te testen. Alle tests van wicar.org gaan goed, dat wil zeggen, de sites worden geblokkeerd en ik krijg een pagina van TP-link:

En ik zie de aanvallen ook terug in mijn maandelijkse rapportage én in de geschiedenis van mijn antivirus.

Nu het Ouderlijk Toezicht: hiermee kan je profielen voor gezinsleden maken en categorieën, apps en websites blokkeren. Dat laatste gaat op trefwoord. Tik een eerste letter in en je krijgt al een lijst met suggesties (voorbeeld van een trefwoord is Netflix). Handig om mee te voorkomen dat je niets vermoedende kinderen op minder-voor-kinderen-geschikte sites terechtkomen.

Je kunt ook aangeven hoe lang iemand met dat profiel online mag zijn. Je kunt bijvoorbeeld ook door de weeks andere tijden hiervoor meegeven als in het weekend. Vervolgens kun je apparaten toevoegen. Ideaal om de telefoon/laptop/tablet van je kinderen hierin te zetten om ervoor te zorgen dat ze ‘s avonds echt slapen in plaats van lekker liggen te browsen. Mijn kinderen zijn hier nog te jong voor, maar ik kan me best voorstellen dat gezinnen met oudere kinderen hier behoefte aan hebben. Misschien dat ik hier later ook wel gebruik van zal (moeten) gaan maken.
Tenslotte krijg je inzicht in de pagina’s die onder dat profiel bezocht worden. Hierin zie je alle bezochte websites terug. Wel op hoofdniveau, dus je kunt niet heel specifiek zien welke URL’s bezocht zijn. Lijkt mij ook niet nodig en zelfs teveel detail voor in een dergelijk overzicht.

Ik ben gaan testen door een profiel aan te maken en daarin alleen Amazon te blokkeren. Mijn laptop in dit profel gestopt (in de Overzicht-tab kun je dit terugzien in grijze letters onder je device-naam) en BINGO: amazon.com gaf een TP-link ouderlijk toezicht pagina.

Verder had ik mijzelf een half uurtje internettijd gegeven op mijn laptop. En inderdaad, na een half uurtje ging mijn internet stuk. Niet alleen browsen, maar bijvoorbeeld ook pingen naar het internet werkt niet meer.

Tenslotte de Qos: hiermee kan je bepaalde activiteiten of apparaten voorrang geven in je netwerk. Deze heb ik ingesteld op streaming (dat wordt binnen ons gezin het meeste gedaan).

Prestaties

Misschien een open deur maar: let goed op waar je de Deco’s plaatst. Optimaal bereik in heel je huis hoeft niet altijd te betekenen dat het signaal het sterkst is waar je het meest met je devices zit. Soms kan je device bijvoorbeeld aan een andere AP verbonden zijn dan je verwacht (dit kunnen je controleren in de Deco App). Zo kwam ik tijdens testen erachter dat de laptop waarop ik testte met een Deco op de verdieping erboven verbonden was en dus signaal verloor door een betonvloer heen. De satelieten dan een metertje verplaatsen kan dit soort situaties verhelpen. Prestaties waren bij de betreffende test nog steeds niet heel slecht trouwens: 130Mbit/s upload/download door een verdieping heen (dikke betonvloeren hier één van de hoofdredenen dat ik op zoek was naar een WiFi-mesh systeem), dat was toch nog sneller dat mijn internetsnelheid (100Mbit/s upload/download). Maar ik was hierdoor initieel enigszins teleurgesteld. Enfin, hierna heb ik getest tussen verschillende draadloos verbonden laptops, tussen laptops en telefoons, en tussen laptops en mijn NAS (die met twee ethernetkabels (Cat5e, 1Gbit link) verbonden is). Als tool gebruikte ik meestal iperf3. Maar de test van de laptops naar de NAS was met upload en download van een bestand en een stopwatch. De hoogste snelheid die ik bij al deze tests gehaald heb is 320Mbit/s en dat was de test met kopiëren heen en weer naar mijn NAS. Bij de iperf-tests tussen de draadloze devcies kwam de snelheid niet boven de 200Mbit/s. Eigenlijk dus iets minder goed dan ik had verwacht. Maar dit kan natuurlijk komen door de verschillende devices. Overigens heb we hier in huis (nog) geen devices die WiFi6 kunnen. Het is te verwachten dat de Deco’s in combinatie met deze devices beter presteren.

Draadloos bereik

Zoals hierboven al beschreven, is het bereik van de losse Deco’s al best goed. Gecombineerd, geven ze in mijn huis (3 verdiepingen, 127 m2 woonoppervlak, op elke verdieping 1 Deco) overal goed bereik. Ik heb met mijn telefoon rondgelopen en met WiFi Analyzer het signaal in het hele huis gemeten. Het signaal komt niet onder de -70 dB op 5 GHz en niet onder de -60dB op 2.4 GHz. En dit was op het verste punt van alle 3 de satelieten: in de hal bij de voordeur (met verlaagd plafond). De linksnelheid op mijn telefoon was trouwens toen nog 433Mbps. Wat mij betreft dus 5 sterren voor draadloos bereik.

Betrouwbaarheid en stabiliteit

Toen ik de Deco’s in Access Point mode plaatste, had ik ineens geen verbinding meer. De LED’s gingen op rood (wat aanduidt dat er een probleem is) en ik kon nergens meer bij. Sterker nog: mijn internetverbinding begon ook over de kabel te klapperen. Na wat troubleshooten kwam ik er achter dat er in Access Point mode maar één Deco via de kabel aan de modem kon hangen. Daarna ging alles weer op groen en had ik weer een stabiele verbinding. Overigens moet ethernet backhaul óók via de router en in AP-mode wel mogelijk zijn volgens de site van TP-Link. Daar staat trouwens wel dat dit soort problemen kunnen spelen met D-Link switches. Dus dit kan ook nog aan mijn modem liggen al is dit geen D-Link maar een Zyxel VMG8825-T50. Maar jammer is dit wel, zeker als je meeneemt dat deze Deco’s niet een aparte WiFi-backhaul hebben. Vanwege deze ervaring gaat mijn beoordeling van betrouwbaarheid en stabiliteit dus van 5 naar 4 sterren.

Want behalve dit euvel, heb ik verder geen problemen met de Deco’s ervaren. Sterker nog, ze draaien stabiel en ik heb tijdens het lopen door huis van boven naar beneden en wisselend tussen de Deco’s en dergelijke altijd stabiel internet op zowel laptop als telefoon gehouden. Ik heb hem nu een ruime week in gebruik, dus het moet zich over de langere termijn nog bewijzen, maar in die tijd heb ik redelijk intensief zitten testen en met settings zitten spelen. Daarbij bleven ze stabiel, dus ik heb er best vertrouwen in dat het op de langere termijn ook goed gaat. Mocht dat toch niet het geval zijn, dan laat ik dat zeker even hier weten.

Ondersteuning

Er zit een vrij uitgebreide support-functie in de Deco-app. Hierin staan erg veel vragen, netjes gesorteerd, maar er zit ook een zoekfunctie op. Wel is deze niet in het Nederlands maar in het Engels. Maar mocht je er met de support in de app niet uitgekomen, dan kan je ook contact opnemen met TP-link support. Deze heb ik (gelukkig) zelf niet nodig gehad, dus ik kan moeilijk beoordelen hoe goed deze support is. Vanwege de uitgebreide supportfunctie in de app geef ik 4 sterren. Hadden er 5 kunnen zijn als het ook in het Nederlands was.

Prijs

Ik heb de set zelf niet hoeven aanschaffen, omdat ik hem toegestuurd kreeg vanwege deelname het Tweakers Testpanel. In de Tweakers.net Pricewatch staat hij momenteel voor €399. Er zijn goedkopere mesh-systemen, maar zeker ook duurdere. Nu krijg je voor deze prijs een WiFi Mesh systeem voor die moderne standaarden ondersteunt (WiFi6, WPA3) en ook extra features heeft die je niet snel in goedkopere Mesh systemen zult vinden (Antivirus, Parental Control, QoS). Er zijn vast Mesh-systemen die sneller zijn, maar je telt er dan al snel het dubbele voor neer. Ik denk dus dat de TP-Link Deco best wel hoog scoort op de bang-for-buck schaal. Wel had ik voor deze prijs een aparte WiFi-backhaul verwacht. Daarom geen 5 maar 4 sterren hier.

Conclusie

De TP-Link Deco X60 is een mooie WiFi Mesh set, volledig in de featureset en hij geeft goede stabiele draadloze dekking in het gehele huis. Configuratie via de App is eenvoudig, maar ik mis een goede beheerportal die je via de browser kunt benaderen, maar mogelijk wordt dit verbeterd met een toekomstige firmwareversie. Verder is het jammer dat er geen aparte WiFi-backhaul is, zeker in combinatie met de problemen die ik had toen ik de set in AP-mode testte. Maar zeker als je hem in Router-mode gebruikt (of niet tegen dezelfde problemen aanloopt in jouw netwerk-setup) krijg je met deze set echt wel waar voor je geld.

Update 2023

Inmiddels heb ik deze set 2,5 jaar in gebruik en plaats ik graag een update.

Ten eerste: de set werkt nog steeds naar verwachting en worden die ik hierboven heb geschreven, hoef ik niet terug te nemen. Maar:

Ten tweede: de laatste firmware-update die ik heb ontvangen stamt uit februari 2021. Na wat verder onderzoek (lees bijvoorbeeld dit reddit-draadje), blijkt de X60 inmiddels een V3-hardware versie te hebben, die nog wel firmware-updates ontvangt. De V1 en V2 beide niet meer sinds februari 2021, wat erg teleurstellend is. Kwetsbaarheden die inmiddels in de firmware zitten (wat gewoon een gegeven is in 2 jaar tijd) zijn dus niet gepatched. Dit is niet wat je mag verwachten van een WiFi Mesh set dit je in december 2020 in huis haalt.

Ten derde: op basis van bovenstaand punt besloot ik om een firewall tussen het internet en de X60 te plaatsen en de X60 in AP-mode te laten werken. Hoewel je dan nog steeds een Guest-SSID kan gebruiken, geeft deze geen VLAN-tag mee. Het Guest-netwerk is praktisch gezien hiermee dus niet meer bruikbaar. Lees hier meer (en upvote!).

Op basis van deze ervaringen heb ik het eindoordeel omlaaggebracht van 4 naar 3 sterren.