*Work in progress*
Deze review is door tijdgebrek en efficiëntie continu in ontwikkeling. De laatste update is van 5-9-2019 en ik heb de volgende dingen toegevoegd:
- Betere handleiding Creality toegevoegd
- Link naar tang toegevoegd
- Extra instructiefilmpjes toegevoegd
- Extra foto's spiegels toegevoegd
- Stukje toegevoegd over problemen
- Nieuwe coupon voor aanbieding toegevoegd
Review van de maand!
Ik wil Mike00, oxzhor, rubberduck1512, Frozen, teacup en Purplehazezzz bedanken voor het nomineren van mijn review. Dankzij jullie is mijn review ook daadwerkelijk review van de maand geworden en blijkbaar ook nog op de valreep, want in 2019, zijn er geen Rvdm's meer
Voorwoord/Kritische noot
Ik zit in
deze facebook groep voor Ender 3 eigenaren en ik zie toch veel teleurstellingen voorbij komen. Mensen denken dat ze voor 150 euro een kant-en-klare makkelijke oplossing krijgen die te vergelijk is met een Prusa i3 MK2S van 620 euro. Creality heeft een hoop trucs en creativiteit moeten uithalen om zo veel mogelijk printer voor zo weinig mogelijk geld aan te bieden. Printers in deze prijsklasse gaan niet zomaar heel goed of perfect zijn. Het enige waar je op mag hopen is dat het voor het geld het verrassend goed is. Dat is de Ender 3, maar houdt bovenstaande in je achterhoofd als je mijn recensie leest.
De bouw
De printer is besteld bij Gearbest en stond na een paar weken op de stoep. De printer was extreem goed en netjes verpakt en persoonlijk vond ik het in elkaar zetten echt voelen als een soort technisch LEGO pakket waarvan je weet dat je er super toffe dingen mee kan als het klaar is. Ik zeg expres LEGO, want daar vond ik het niveau van het bouwen ook echt liggen. Maw erg goed te doen. Dit komt mede doordat de printer half geassembleerd komt, waardoor je hem in 2 uur in elkaar kan zetten.

De bouw wijst redelijk voor zich. Omdat er een handleiding bij zit en er op het internet legio filmpjes te vinden zijn zoals
hier,
hier en
hier hoe je de printer goed in elkaar moet zetten, ga ik hier niet op in. Wat mij wel waardevol leek is om de “opstekers en tips” die ik tijdens het bouwen en de afgelopen periode heb opgedaan met jullie te delen. Spoiler alert: mijn eerste print was voor de eerste keer zeer netjes en ik hoop dat je met onderstaande tips jou dat ook lukt!
Handleiding
Er zit een summiere analoge handleiding bij, maar op het sd kaartje zit ook een animatie van hoe je de printer in elkaar moet zetten en die is echt een stuk beter. Overigens is de data op het kaartje ook
hier te vinden. Hou dat filmpje tijdens de bouw bijvoorbeeld op je mobiel erbij. Door tweaker Mike00 werd ik getipt dat er
hier een verbeterde en uitgebreidere handleiding te vinden is!
Gereedschap
Er zit veel meer gereedschap bij dan je nodig hebt, regel alleen nog wel even een tang met lange bek of lange pincet om het filament van de nozzle af te halen. De Lidl heeft er bijv. eentje die 2,50 kost en perfect werkt. Als hij op voorraad is, is hij ook onlline
hier te bestellen.

Bouwen
Stap 5
Dit is gewoon een drama, ik heb dit 5 keer geprobeerd voordat het schroefje er in wilde. Hoort blijkbaar lastig te zijn, zat erna vast als een huis.
Stap 8
Duw het opspan framepje zo hard mogelijk op spanning liefst iets omhoog /. Draai nu het boutje dat het dichts bij de extruder zit vast. Vervolgens duw je het frame weer recht – waardoor de riem extra op spanning komt. Nu draai je het andere schroefje ook vast. Die riem mag best wat weghebben van een op spanning gebrachte post elastiek.
Stap 9
Zorg dat je de schroefdraad los in de stappenmotor koppeling hebt zitten, dit bespaart een hoop geklier bij het aandrukken van de X-as. Draai DAARNA de koppeling vast en waarschijnlijk moet je de 2 schroeven op de X-as losser schroeven dan je initieel prettig vindt. Hier is een lichte speling op nodig (zie ook handleiding). Deze kan je testen door de x-as op en neer proberen te bewegen, als dit met een beetje moeite lukt, dan is het goed. LET OP dit gaat heel vaak fout bij nieuwe eigenaren.
Stap 11
Dit is een fout in de handleiding, je moet het stalen rol houdertje andersom op het frame plaatsen. Dit heeft te maken met dat de rol voor het filament gemiddeld genomen breder is dan de meegeleverde cilinder. Door dit om te draaien creëer je een paar milimeter extra breedte. Hierover later meer.
Stap 12
Poort Exp3 is de eerste gezien vanaf de printer (voelt onlogisch), verkeerd doen resulteerde bij mij in een blanco scherm zonder schade, maar schijnt (van horen zeggen) ook iets te kunnen kortsluiten. Zorg dat je dit extra checkt voordat je de printer aanzet. Check ook nog even of het witte geleiderbuis wel echt goed in de extruder zit.
Andere bouwtips:
Schuimplaat
De schuimplaat die in de doos bovenop zit kan je onder de printer zetten, dit dempt weer iets van trillingen.
Spelling wegnemen
Er zat bij mij rechts speling op de wieltjes van de X-as, draai de “exentric nut” aan totdat dit weg is, maar niet te strak. Dit had overigens geen invloed op mijn print kwaliteit maar afmetingen klopte hierna precies.
Printbed oppervlakte
Naast dat dit oppervlak goed waterpas moet zijn, wil je ook dat het goed ontvet is. Anders krijg je loskomende filament met onderstaand resultaat.
Je houdt VEEL onderdeeltjes over, niet (financieel) logisch, maar hoort zo.

Gebruik
Levelen
De wieltjes draaien de andere kant op dan logisch is. Dus naar rechts -> down brengt je bed omhoog.
Gebruik
deze .stl om goed de 4 hoeken en het midden te kunnen levelen en testen.
Filament
Gebruik (zeker in het begin) een PLA kwaliteitsfilament. Dit scheelt gigantisch in problemen vinden. Ik ben om een heleboel redenen voor
ReFrom van Formfutura gegaan.
- Kwaliteitsfilament, dus dat je foute prints aan de kwaliteit van je PLA ligt is uitgesloten.
- Nederlands product (buy dutch made
) . - Gerecycled filament, 3D printen is al vaak onnodige plastic verbruik, dus nu valt het nog mee.
- Dit type filament is zeker icm kortingscode prima betaalbaar.
Onderaan de pagina staat een kortingscode voor op hun site.
Profiel
Ik heb de eerste keer
dit Cura profiel genomen van een mede gebruiker, en dat werkte gelijk goed.Supports en ironing staan wel standaard aan. Let op: dit is de directe link uit de facebook groep, dus aanmelden is wenselijk.
Check je print vooraf
In Cura kan je na het "slicen" je print bekijken in de “layer view”. Doe dit zeker bij grote prints altijd even, dan kom je er achter of je print ook daadwerkelijk klopt. Dit scheelt je heel veel filament weggooien!!
Daarmee weet je van te voren dat deze bijna 14 uur durende print:
Er zo uit komt te zien (met andere woorden; waardeloos):
Resultaat
Na deze stappen is het tijd om een kalibratie
kubus te printen.
Niet alleen weet je hiermee of je printer het goed doet, maar ook of de afmetingen kloppen. Mijn eerste kubus was gelijk naar volle tevredenheid!

Dit is erg fijn, want dan weet je dat je een heel eind in de goede richting zit.
Problemen
Veel mensen beschrijven (op de facebook pagina) problemen te ondervinden van de Ender 3 die waarschijnlijk grotendeels liggen aan de productiekosten zo laag mogelijk houden. Denk hierbij aan:
- Oneffen heatbed
- Loslatende pfte buis (met lekkend filament bij de extruder tot gevolg)
- Doorfikkende heatbed connector (gele xt60)
- Wiebelend heatbed
- Scheef frame
Persoonlijk heb ik met geen van deze problemen ervaring, dus ik vind het ook niet eerlijk om die als "veel voorkomend" te bestempelen. Als mensen ontevreden zijn klagen ze, en vaak niet als ze wel tevreden zijn. Toch wilde ik ze even genoemd hebben.
Upgrades
Voor de Ender 3 worden een aantal onderdelen aanbevolen die je helpen bij nog weer iets beter printen. Als het niet genoemd staat, vond ik het waarschijnlijk geen toevoeging of te duur. Let op deze upgrades heb je
geenszins nodig om tot een goede print te komen!
Ventilator afdekking
Deze zorgt er voor dat er geen filament restjes in je ventilator valt, met gedoe tot gevolg.
Er zijn verschillende op thingiverse die allemaal werken, ik heb
deze. Persoonlijk zou ik voor de geen gaan die de kortste printtijd heeft.
Filament stress relief
De spoel op de Ender staat eigenlijk ongelukkig opgelijnd met de feeder. Daarvoor worden
dit klemmetje en
dit afstandsbalkje geadviseerd.
Filament spoel houder
Als de houder klemt (en dat doet hij door allerlei redenen) krijg je underextrusion.
Ik heb met verschillende oplossingen zitten klieren, maar ben daarna
hier voor gegaan. Gelijk al het gezeik opgelost. Kost je 2 oude skatebord lagers of 2 nieuwe (2 euro voor betaald). Ding rolt als een tierelier.
Spiegel als printbed.
Liever dan een glasplaat en goedkoop bij de action. Spiegel zorg oa voor een veel mooiere (glimmende) onderkant van je print. Spiegel niet schoonmaken met alcohol, maar gewoon met afwasmiddel. Plakt top en afgekoeld springt het vanzelf eraf. Ook kreeg ik een vraag over het gewicht dat de spiegel toevoegd aan het printbed. Valt gevoelsmatig erg mee maar is toch 246 gram. Overigens bemerkte ik in de prints daar niks van. Let op de glasplaat dient nog naar 23,5 cm x23,5 cm gesneden te worden, hij is standaard 28 cm.
Stappenmotor dempers
Deze besteld uit china, is geen dag en nacht zoals sommige zeggen, maar echte irritante tonen zijn er wel mee opgelost. Let op! Je hebt nog 2 m3 boutjes nodig voor de X-as en bij de Y-as moet je de endstop iets naar voren verplaatsen.
Conclusie
3D printen is finetunen en het elimineren van onregelmatigheden. Haal je hier geen lol uit, koop dan zeker geen goedkope 3D printer. De Ender 3 is na assemblage een redelijke 3D printer en na wat tunen stijgt hij makkelijk boven zijn prijsklasse uit. Persoonlijk vind ik deze printer dan ook een enorme aanrader. Wel is het lastig om iets waar je veel aan moet "tunen" een heel goed cijfer te geven. Als dat tunen niet nodig was, dan klopte dat gevoelsmatig meer. Zet je het echter tegenover de prijs, dan is het weer een erg goed apparaat.
Kosten
Printer
Zoals iedereen houd ik er niet van om meer te betalen dan nodig is voor een hobby. De Ender 3 varieert nog al wel eens qua prijs maar moet zeker voor ronde de 150+ euro te krijgen zijn. Ik heb hem zelf via
Gearbest "(referral)" gekocht voor 151 euro inclusief verzenden. Dat is eigenlijk wel een beetje de laagste prijs die mogelijk is. Wil je de printer dus graag hebben en bij elkaar is het 155 zou ik er gewoon voor gaan. Je kan hem ook soms goed op
Aliexpress uit Duitsland bestellen, daar is hij echter soms rond die prijs en vaak duurder. Nu (5-9-2019) is hij daar 164,5 MAAR met een coupon krijg je hem nu ineens voor 147,26
Ook kan je de
printer in Nederland krijgen, vanaf 184,5.
Iedereen moet doen waar hij/zij zich goed bij voelt, maar ik vind het altijd wel sport om de printer zo goedkoop mogelijk te krijgen. En elke euro meer geef ik liever uit aan bijvoorbeeld filament.
9-1-2019 (dit geld nog steeds)
Aangezien de deals elkaar snel afwissen; stuur me even een pm, ik zoek dan de best deal voor je! Op dit moment is denk ik de Aliexpress deal het beste.
Stand op 5-9-2019
Hobbyking had een tijd een erg goeie deal, als die er weer is zal ik hem delen ( toen 142 euro incl verzenden) echter staat de printer al erg lang op backorder. Die deal ging als volgt: er is makkelijk een 10% korting code bij HK te krijgen en boven de 50 euro is het gratis verzenden (EU warehouse staat in NL). Met de prijs nu zou je met die constructie uitkomen op 145,5 incl verzenden. Erg goed bedrag, maar wanneer het weer gaat voorkomen is dus onduidelijk.
30-9-2020
Hoewel deze review nog weinig bekeken word is de printer op dit moment bij
banggood erg voordelig geprijsd.
Voor 135 euro met code BGAFF10OFF is hij via het europese (geen duane gedoe) CZ warehouse te bestellen, een nobrainer!
4-6-2021
Hele tijd geleden maar wilde deze toch niet onthouden:
https://www.banggood.com/custlink/KKvdJw7wgu met code BGEnder138 uit een EU warehouse voor 113,60.
Filament
Formfutura heb ik een berichtje gestuurd, want zij bieden soms korting via Youtubers aan. Van hun kreeg ik de kortingscode FORMFUTURAFORLESS en die geeft je 15% korting op hun hele website. Daarmee wordt de Reform nog maar 25 euro, wat naar mijn idee heel schappelijk is.
Hilarisch genoeg werd ik ook getipt door een medetweaker op het offiiciele Ender 3
topic. Beetje genant dat ik die zelf nog niet gevonden had.
Als laastst
Commentaar
Alle tips en opstekers zijn welkom. Ik wil nog veel meer informatie toevoegen, maar ik zit te worstelen met de afnemende leesbaarheid.
Input hiervoor is dan ook meer dan welkom. Zo wil ik eigenlijk nog een heel veel informatie delen over juiste slicer software instellingen en veel uitgebreider delen welke uitdagingen ik tegenkwam.