Review: AVM Fritz! Wlan Repeater 1750E
Inleiding
Wat is/doet een WiFi Repeater
Specificaties
Uitpakken
Installatie
Geavanceerd
Snelheid en Stabiliteit
Conclusie
Productpagina @ en.AVM.de
Een tijd geleden had ik een roundup review gemaakt van de drie AVM / Fritz! Repeaters. Voor zij die AVM niet kennen, het is een Duitse fabrikant van netwerkapparatuur die in Nederland wel enige populariteit geniet, maar toch vooral bij onze buren bekend staat als ‘de’ fabrikant. Klanten van XS4ALL zullen wellicht bekend zijn met enkele van hun producten, maar ze zijn tegenwoordig ook aardig vertegenwoordigd in de welbekende zaken zoals de MediaMarkt. De link met XS4All vind ik zelf wel een passende, gezien zij als premium provider toch ook premium apparatuur aan hun klanten moeten leveren. Ik zie Fritz! in de categorie netwerkapparatuur toch wel als een premium merk met een ietwat premium prijskaartje. Nu valt het laatste vaak nog wel mee, zeker gezien wat er wordt geboden, maar een prijsvechter is het zeker niet.
De nieuwste repeater, de AVM Fritz! 1750E, is hun nieuwe topmodel en het product van vandaag lijkt dan ook wel een beetje de Ferrari onder de repeaters te moeten zijn: Zowel 2.4GHz als 5 GHz ondersteuning, en uiteraard met Wireless-AC. Het prijsbeleid lijkt vrij strak, want de meeste (web)shops verkopen hem voor exact 89,-- euro. Met de komst van de 1750E is het vorige topmodel, de N/G komen te vervallen, en ook de 300E uit de roundup lijkt uit het productoverzicht te zijn verdwenen.
Hoewel het in de basis een repeater is, is de 1750E ook te gebruiken als een access-point (LAN-bridge), wat de reden was dat ik met dit apparaat aan de slag ging. Om een nieuwbouwhuis van een vriend van een degelijke draadloze verbinding te voorzien gebruikte ik een heel pakket aan 1750E’s (jawel, een heel groot huis) welke inmiddels ruim 7 maanden lang draaien. Voldoende tijd gepasseerd voor een beoordeling.
(let op, dit is een uitleg voor de leek. De technische werking natuurlijk complex en daar ga ik dan ook niet diep op in)
Maar wat is nu een WiFi of Wlan Repeater, wanneer wil je zoiets kopen, en wat is de gedachte er achter? Op zich zijn deze producten eenvoudig uit te leggen: wanneer je last hebt van een slecht signaal op je telefoon, tablet, laptop, of ander draadloos apparaat in een bepaald deel van je woning of kantoor, kan je met deze producten het signaal op die plaatsen verbeteren. Uiteraard kan je dit ook toepassen om een ruimte te bereiken waar je huidige draadloze verbinding momenteel helemaal niet te bereiken is.
Deze producten maken verbinding met je huidige draadloze netwerk, om vervolgens als een soort extra antenne te functioneren. Hij pakt het bestaande signaal op, en zendt het zeg maar opnieuw uit op de maximale sterkte van de repeater. Klinkt logisch, en klinkt ook interessant. Toch komt er wel iets bij kijken waar je als consument rekening mee moet houden:
Om te beginnen kan je een zeer slecht signaal niet correct versterken: hoewel je leuke iPad’je na installatie volle streepjes zal laten zien, zullen de daadwerkelijke prestaties erg tegenvallen als de verbinding tussen de repeater en je huidige netwerk heel erg slecht is. Repeaters moeten dus altijd op een plek worden geplaatst waar nog wel een redelijk bereik is.
Een andere beperking is dat je met communicatie via een dergelijke repeater, zelfs in een situatie met uitstekende signalen, altijd een prestatieverlies zal waarnemen. De maximale doorvoer zal vanwege de noodzakelijke techniek neerkomen op 50% van de maximaal haalbare prestaties. Dit is vaak geen bezwaar, want de prestaties op de locatie die je wilt bereiken zijn in veel gevallen een stuk beter met een repeater dan wanneer je er geen hebt en je router zelf die locatie niet of nauwelijks bereikt. Ook is de consequentie voor veel gebruikers beperkt of zelfs totaal niet aanwezig omdat de snelheid van de internet verbinding regelmatig nog de beperkende factor is; zelfs een trager wifi netwerk kan de meeste adsl of kabelverbindingen ruim aan. Voor de serieuzere gebruiker die volop wil genieten van de glasvezelverbinding, of die meer dataverkeer tussen systemen binnen een eigen netwerk heeft lopen is een repeater echter al snel een no-go, zelfs een snelle Wireless-AC repeater, en zal je echt op zoek moeten gaan naar een andere oplossing.
Deze producten zijn dus vooral gericht op de ‘gemiddelde’ consument, en minder op de echte power power-user. Al kan ook deze laatste categorie gebruikers soms een eenvoudige en snelle oplossing gebruiken om dat laatste hoekje in huis beter bereik te geven. Niemand wil dat wanneer je op het toilet zit de facebook foto’s van die kinky kennis maar niet willen laden.
Nu we weten waar deze dingen voor zijn, laten we de specificaties van de AVM website bekijken. De specificatie pagina’s zijn bij AVM dusdanig lang dat ik het bij de linkjes hou. Met een 600pixel beperking wordt het anders een giga lap aan getallen.
Kijk vooral even voor alle details.
De 450E, de snelste 2.4GHz repeater uit de roundup, bleef (goh) hangen op de 450Mbit specificatie. Gezien 1750E-450E=1300, zitten er dus 1300 meer Mbits in dit kastje, iets van Duitse logica vermoed ik. Die 1300Mbit komen in dit geval uit de ondersteuning voor de 5 GHz band. Deze nieuwe band wordt meer en meer gangbaar, en zorgt voor hogere snelheden en biedt meer kanalen aan zodat wifi netwerken elkaar minder snel storen. Deze dual-band oplossing is zo uitgevoerd dat ze onafhankelijk van elkaar zouden moeten werken dat 2.4GHz en 5.0GHz gebruikers elkaar niet storen. De 1750E is verder gewoon compatible met wireless-b en g, in geval dat je nog oude beestjes in huis hebt.
Een ander belangrijk onderdeel van de specificaties is de DFS ondersteuning. Zonder DFS is een groot dit van de 5 GHz band niet te gebruiken, maar toch bestaan er veel 5 GHz netwerpapparaten welke dit niet ondersteunen. Eigenlijk absurd, maar net als bij Fritz!Boxen zit ook de Fritz! Repeater wat dat betreft goed.
WPS-ondersteuning voor eenvoudige installatie onbreekt niet, huidige beveiligingsstandaarden (WPA2) ontbreken niet, en hoewel AVM (uiteraard) aanraadt dat je tevens een AVM Router gebruikt is de 1750E compatible met praktisch elke router op de markt. Sommige geavanceerde ‘AVM’ features vereisen uiteraard wel een Fritz!Box, maar dat zijn leuke extra’s en geen noodzakelijke elementen.
De Gigabit port kan worden gebruikt om een bedraad apparaat op de repeater aan te sluiten, of in de LAN-bridge/AP modus om de bekabelde verbinding naar je router te maken. In het bovenstaande plaatje zie je dus grofweg de twee mogelijkheden.
De AVM 1750E komt met een fabrieksgarantie van 5 jaar.
Ik heb AVM nog wel gevraagd om een korte uitleg over het zogeheten Dynamic Cross Band Repeating, wat als feature vermeld staat maar iets waar ik in de praktijk niet aan toegekomen ben. Ik quote hier AVM ter informatie:
Door intelligente bandselectie (dynamisch cross band repeating) kiest de FRITZ!WLAN Repeater altijd de meest efficiënte weg tussen de WLAN-router en de WLAN-apparaten in de woning. Dus een AC verbinding tussen router en FRITZ!WLAN Repeater 1750E en een N verbinding tussen de FRITZ!WLAN Repeater 1750E en de client zijn mogelijk. Of omgekeerd: een N verbinding tussen de router en de FRITZ!WLAN Repeater 1750E en een AC verbinding tussen de FRITZ!WLAN Repeater 1750E en de client.
Hetzelfde gebeurt tussen de 2.4 GHz en 5 GHz verbinding, iets wat in AP modus (deze opstelling) tussen de router en AP geen rol speelt. Toch is het een interessant punt voor de repeater modus, want omdat de Client->Repeater en Repeater->Router communicatie onafhankelijk van elkaar worden uitgevoerd ontstaat de situatie dat de 1750E kan besluiten over 5 GHz met de router te communiceren, en de volledige 2.4GHz snelheid aan een data-dorstige client te bieden. In dat geval zou er geen sprake mogen zijn van "50% repeater verlies", en kan je dus aanzienlijk sneller aan de slag dan met een traditionele repeater. Interessant.
Eerst even een beetje patsen: Maar liefst vijf 1750E’tjes! Voor de mensen met jonge of wakkere ogen een klein spelletje: zoek de verschillen!
Geef jezelf een schouderklopje als je was opgevallen dat één model Engelstalig was, en de overige vier Duits. AVM brengt namelijk voor de Duitse markt versies uit met enkel Duitse firmware, en voor de internationale markt de ‘international’ versie met o.a. Frans, Engels en Spaans. Op het moment dat ik deze 1750E’s nodig had (eind vorig jaar) was de Internationale versie nog net niet uit, en ging ik dus met de DE versies aan de slag, terwijl er later nog een Int’ versie bij kwam. Technisch gezien zitten er geen verschillen tussen de versies, mits je een beetje Duits snapt. In het verleden bestelde ik wel eens DE versies (van eerdere modellen) vanwege de toen veel gunstigere prijs, maar tegenwoordig is dat verschil aardig weggewerkt en is het volgens mij de moeite niet meer. Ik zal mij verder wel op de Internationale versie richten. De sticker ‘Gigabit Wireless’ geeft in elk geval al hoop. In de verpakking zien we dat de 1750E van een beschermfolie is voorzien. Niet vreemd, want het hoogglans wit van de voorzijde wil je uiteraard netjes houden.
De repeater zelf is nog altijd herkenbaar Fritz!, met o.a. rode elementen, maar het design is duidelijk een stapje moderner dan de voorgangers. Het is allemaal net wat rechter en strakker, en tevens is de repeater een flink stuk dunner geworden, waardoor hij netter tegen een muur valt. Wel vraag ik mij af waarom het rode element niet verwijderbaar is, want het maakt de repeater net wat aanweziger terwijl ik vermoed dat de meeste mensen een repeater juist totaal niet willen zien. Verder krijgen we enkel een handleiding en een witte flat-cable, maar meer is ook niet nodig.
Aan de achterkant zit een sticker met o.a. de MAC adressen, en de standaard wifi sleutel (8 nullen), en aan de voorzijde zien we de bekende LEDjes, deze zijn overigens straks uit te schakelen in de software, wat voor mij één van de kleine maar sterke pluspunten is van dit apparaat.
Hoewel de 1750E platter is, is hij nog altijd niet klein. Excuses voor de lelijke telefoon foto in het half-donker, en let niet op de muren die dit jaar aan een schilderbeurt toe komen, echter zie je duidelijk dat de repeater aardig ruimte nodig heeft boven het gebruikte stopcontact.
Installatie van alle repeaters begint uiteraard met het in het stopcontact prikken van de Fritz!jes. Vervolgens kan je kiezen uit meerdere methodes om de integratie binnen je eigen netwerk voor elkaar te krijgen: Via WPS, met behulp van de Fritz! software, of geheel handmatig.
WPS, of “Wifi protected setup” is uiteraard het meest eenvoudig, en hoewel je router WPS ondersteuning dient te hebben is dat tegenwoordig bijna altijd het geval. Je drukt de WPS knop in op je router (kan per model nog wel iets verschillen), je drukt de WPS knop in op de Fritz! repeater 6 seconden lang in, en klaar! Je repeater staat ingesteld. Kind kan de was doen zullen we maar zeggen. Uiteraard bestaat de mogelijkheid om later alsnog geavanceerde instellingen aan te passen als je dat wilt, maar daar kom ik in het volgende hoofdstuk op terug.
De volgende stappen zijn normaliter dus niet nodig, dat iemand niet opeens denkt dat installatie noemenswaardige tijd in beslag hoeft te nemen.
Mocht jouw router geen WPS ondersteunen dan wordt het tijd voor een nieuwe, maar het kan ook zijn dat je liever zelf de installatie doorloopt. Ik zie er zelf weinig echte redenen voor, maar laten we de optie toch doorlopen. Installatie via een software installatie kan ook en is ook niet bijster complex. Simpelweg inpluggen, verbinding maken met het herkenbare “AVM Fritz! Wlan Repeater 1750E” netwerk, wachtwoord 00000000 (8x nul dus) invullen, en naar fritz.repeater gaan. Direct word je gevraagd een wachtwoord in te stellen, wel zo veilig. Daarna kies je welk 2.4 en welk 5 GHZ netwerk je wilt versterken, en klaar. Ook dit is een eitje.
Je netwerk is versterkt, en klaar zou je denken? Dat kan, maar je kan ook de repeater wederom zelf benaderen door Fritz.repeater of het ip adres van de Fritz! in je browser in te vullen. Na het invullen van het wachtwoord (welke je uiteraard hebt ingesteld) kom je dan in het volgende scherm. Je kan dan direct zien hoe de Fritz! is ingesteld, hoeveel draadloze apparaten er op verbonden zijn, of er iets bedraad aan is verbonden, en welke apparaten hij binnen het netwerk kan detecteren. In dit geval zie je dat er 5 andere apparaten binnen het netwerk zijn aangesloten, en dat ik de Fritz! WLAN Repeater 1750E al in de bridge modus had gezet en zowel een 2.4GHz als een 5 GHz netwerk aan het uitzenden ben.
Even inzoomen voor wat leesbaarheid
Laten we alle geavanceerde instellingen maar even doorlopen. Uiteraard kan je hier de repeater een ander netwerk laten versterken. Ook kan je via de QR-code andere gebruikers en apparaten eenvoudig op je netwerk laten komen door deze te scannen in plaats van het wachtwoord telkens door te geven. Per netwerk kan je uiteraard wat aan het uitzenden (kanalen, standaard, kracht) sleutelen. Tevens kan je zien hoe druk de omgeving is op de 2.4GHz en 5 GHz band, waarbij je direct al kan zien dat er nog flink vrije ruimte is voor 5 GHz netwerken (Sterker nog, dat andere balkje ben ik zelf ook, niemand om ons heen heeft nog 5 GHz! Woohoo.
2.4GHz band is verre van rustig
5 GHz band is echter vooralsnog vrijheid blijheid
De ‘schedule’ en ‘Guest access’ feature ontbreken ook niet, iets wat ervaren Fritz!’ers vermoedelijk al hadden verwacht. In het schedule scherm kan je je draadloze netwerk gedurende bepaalde tijden uitschakelen om energie te besparen (en straling? Afhankelijk in hoeverre je wakker ligt van wifi netwerken). Het gastennetwerk is een prettige feature die uitstekend samen gaat met een Fritz!Box, gastnetwerk in je Fritz!Box wordt standaard direct overgenomen vanuit je router, oftewel ook daar geen zorgen.
Onder de ‘system’ header vinden we de gebruikelijke tools die zelden nodig zijn, zoals taal- en regioaanpassingen, updates (met auto-update feature indien gewenst), backup-opties, wachtwoord herstel, reboot en factory instellingen herstel, en de log feature. De log feature is overigens best prettig voor iets meer techie gebruikers, en maakt het makkelijker inzichtbaar als je trage apparaten op je netwerk hebt zitten. Voor de taalinstellingen valt op dat Nederlands ontbreekt, maar andere gangbare talen voor ons wel aanwezig zijn. De recente toevoeging van Pools geeft hoop dat Nederlands op termijn nog eens komt. Ook energy monitoring (energieverbruik) en push service zijn bekende Fritz! features, waarbij die laatste het mogelijk maakt e-mails naar jezelf te sturen bij bepaalde events. Een echte persoonlijke favoriet blijft echter de LEDs optie, waarbij je de Fritz! WLAN Repeater 1750E geheel ‘dark’ kan draaien, dus zonder hinderlijke LED lichtvervuiling bij gebruik in slaapkamers. De button lock van de vorige reviews lijkt echter te onbreken, geen idee wat de reden daarvoor kan zijn.
Vorige keer roemde ik al de stabiliteit van Fritz! Apparatuur. Zowel de routers als de repeaters scoorden punten bij mij door simpelweg te blijven werken. Voor de 1750E had ik de prettige situatie dat ik maar liefst 4 stuks gedurende 7 maanden had draaien alvorens ik aan de review begon (De vijfde volgde pas een maand of twee geleden). Ook hier kan ik niet anders dan lovend zijn, want ze hebben hun werk vooralsnog zonder morren uitgevoerd, en het aantal keer dat ik ze moest herstarten vanwege vastlopers was welgeteld nul. En dan praat ik over intensief gebruik door meerdere mensen. Een cruciaal onderdeel van een repeater lijkt mij.
Het beoordelen van de snelheid blijft een heikel punt, want er zijn tig variabelen die effect kunnen hebben:
- De kwaliteit van je modem/router
- De kwaliteit van de wifi adapter in het testapparaat
- Invloeden van andere wifi netwerken in de omgeving
- Invloeden van andere draadloze apparatuur in de omgeving
- Invloeden van de materialen in en om de testapparatuur
Oftewel, prestaties in één situatie zeggen niets over een andere. Daarbij zit mijn snelste Wireless-AC apparaat op dit moment tegen de 200 (echte) Mbit aan, waarbij de 1750E geen momentje moeite heeft en ook op zijn gemak deze 25MB/s aan de laptop met de Fritz! AC 430 doorgeeft. Zelfs met twee van deze AC sticks en twee laptops op de 2.4GHz band wilde het niet lukken om tegen een beperking van de router aan te lopen. Als gevolg kan ik simpelweg niet bepalen wat de werkelijke maximum snelheid is.
Deze Duitse review, welke goed in elkaar lijkt te zitten, meet 673Mbit met de 1750E in repeater modus, een bijzonder goed resultaat, en vergeleken met de goedkopere modellen lijkt de 1750E zijn geld hier dubbel en dwars waard. Even los van de vraag waar de beperking exact gaat zitten: op dit moment zijn er geen directe alternatieven leverbaar voor de 1750E, concurrerende extenders met vergelijkbare specificaties zijn groter (lees: router formaat) en/of duurder, dus zelfs als de beperking daadwerkelijk rond de 700Mbit op de 5GHz band lijkt de positie van de 1750E sterk.
Wel kunnen we gerust stellen dat voor de meeste praktische doeleinden de prestaties van de 1750E ruim voldoen. Vooral gebruikers die binnen hun netwerk grote hoeveelheid data verbruiken zullen repeaters (en wifi in zijn algemeenheid) schuwen, maar voor typisch gebruik zoals browsen, downloaden, of zelfs streamen, hoeft de verbinding via de 1750E niet of nauwelijks onder te doen dan direct via je router, en in de LAN-bridge / Accesspoint modus al helemaal niet. Wel moet ik aantekenen dat dit dan wel via de 5 GHz / Wireless-ac verbinding moet gebeuren, want 2.4 GHz / Wireless-n signalen via een repeater blijven met een beperking van rond de 100Mbps in de praktijk; in theorie genoeg voor Netflix, maar met een aantal drukke internetters in huis zal je het verschil met bekabeld of 5GHz wel gaan merken. Aan de andere kant, het gros van de gebruikers zit op tablets of laptops waar de snelheid beperkt wordt door de ingebouwde draadloze netwerkchip, dus zelfs daar kan je vraagtekens bij zetten.
De daadwerkelijk snelheid blijft dus wel afhankelijk van de omgeving, maar ook dat is lastig te kwantificeren. Met drie 1750E’s lukte het om maar liefst vijf woonlagen van een gigantisch gebouw van betrouwbaar (gezien de stabiliteit) en snel (minimaal 200Mbps op elke mogelijke zit/werkplek) mogelijk te maken, maar in een ander huis kan een ongunstige steunmuur zo maar roet in het eten gooien; een fabrikant kan wel mooie firmware maken, maar toveren met een specifiek signaal kan niemand.
Je wordt inmiddels een beetje doodgegooid met repeater aanbiedingen. Zaken zoals Aldi en Lidl, en zelfs Action verkopen ze van tijd tot tijd. Op zich niet gek, want voor enkele euro’s kan je ze uit China halen en er wat aan verdienen. De keren dat ik ze zag of er over hoorde was het echter verre van positief, en menig budget repeater is door mijn hand in de prullenbak beland. De discussie over de gespecificeerd snelheden begin ik helemaal niet meer aan, want de waarheid is veelal ver te zoeken (iets waar elke netwerk fabrikant zich overigens schuldig aan maakt). Nu zal ik niet stellen dat iedereen een luxe topmodel moet kopen, want er zijn wel degelijk betaalbare alternatieven die voor lichter gebruik ruim zullen voldoen, en die ook gewoon goed werken. Als je bijvoorbeeld geen 5 GHz of Wireless-ac apparatuur hebt, dan is de 1750E simpelweg overkill en is de meerprijs (te) fors. De 1750E verdient het label ‘topmodel’ echter wel zonder twijfel, want de ervaring in een intensieve omgeving was louter positief, en voor het eerst zit ik met een repeater welke niet de bottleneck vormt voor de meeste aangesloten apparatuur, maar zit de beperking echt in de netwerkadapters in de laptops en telefoons.
Wireless-n is wat mij betreft verleden tijd, de 1750E ondersteunt en versterkt het, maar de rek is er inmiddels ruim uit. Wireless-AC, welke deze 1750E dus ook volop ondersteunt (uiteraard met DFS ondersteuning!), is duidelijk de toekomst en biedt voldoende capaciteit om zelfs de intensievere gebruikers van vandaag te voorzien van snel en stabiel internet. Wireless-AC in de uitvoering van deze 1750E (en tevens de Fritz!Box 7490), laat echter zien dat er nog meer in zit dan zelfs intensieve gebruikers normaliter nodig zullen hebben: browsen, downloaden, streamen, het kan sneller dan de meeste internetverbindingen aankunnen (inclusief de meeste glasvezel klanten). Echte power-users met veel data transfers binnen huis zullen nog altijd niet warm worden van welke draadloze verbinding dan ook, maar die kleine minderheid wist dat van te voren al.
Met de 1750E zet AVM een repeater neer welke zal voldoen aan de meeste intensieve gebruikers, maar lukt het ze tevens om het apparaat toegankelijk te maken voor de niet-techies. 89 euro (op moment van schrijven biedt Informatique hem zelfs aan voor 79 euro inclusief bezorgen!) is stevig maar zeer redelijk gezien het gebodene en moet binnen het bereik liggen van mensen op zoek naar een stabiele oplossing, en ook de installatie kan door een beginner worden uitgevoerd; zeker de WPS functie kan iedereen. Toegegeven, die beginner zonder WPS zal wel even een paar plaatjes in de handleiding moeten bekijken, en misschien drie woordjes engels moeten begrijpen, maar het vereist verder geen technische kennis om de repeater via de web interface te installeren. Voor de geavanceerdere gebruiker is er juist weer een en ander aan te passen in het Fritz! OS. Vooral de eenvoudige maar oh zo waardevolle feature om alle LEDjes uit te schakelen (om onnodig licht in de kamers te voorkomen) scoort punten. Het mag duidelijk zijn, er zijn unieke punten van meerwaarde te vinden. Zoals je mag verwachten is de ook samenwerking met een Fritz!Box voor eigenaren van AVM routers wederom uitstekend. Het doorgeven van het gastennetwerk is al fijn, maar het automatisch toepassen van bepaalde instellingen vanuit je Fritz!Box naar aangesloten repeaters is een prettige bonus (zeker wanneer je er 4 hebt aangesloten….).
Uiteindelijk is de AVM Fritz! 1750E gewoon een uitstekende all-round repeater, zeker met het oog op de toekomst waarbij Wireless-AC meer de standaard zal worden. Een uitstekend product verdient een aanbeveling, maar wanneer 4 repeaters gedurende een periode van 7 maanden intensief worden gebruikt en geen moment een hik geven is dat voor mij een dikke topscore waard.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Vind je deze review leuk dan zou ik een leuke reactie hieronder natuurlijk erg waarderen, dit geeft de motivatie om door te gaan met deze reviews, maar uiteraard is kritisch commentaar ook zeer welkom. Kijk anders ook eens bij mijn andere reviews; ik vind het leuk ze te maken, maar natuurlijk ook om ze te delen!
Terug naar boven