MSI Z97I GAMING AC

De release van de Z97 chipset brengt weinig nieuws onder de zon als het gaat om de chipset zelf, maar uiteraard hebben alle moederbordfabrikanten een hele serie nieuwe moederborden uitgebracht. Van MSI heb ik onder andere de Z97I GAMING getest, een mini-ITXbordje dat voorzien is van een featureset waar menig groter bord niet tegenop kan.

\


Waar de ITXborden van een paar jaar terug vooral nog interessant waren voor eenvoudige HTPCs of embedded apparaten zijn er steeds meer high-end borden te vinden, waarmee je een volwaardig gamesysteem kan maken. Eerder heb ik al eens gekeken naar een ASRock M8 gamesysteem op ITX en ik hoop ook de MSI Nightblade nog een keertje te kunnen testen, maar naast dit soort kant en klare gamesystemen zijn er ook steeds meer ITXbordjes te vinden zoals deze Z97I.
Zelf vind ik het ITXplatform erg leuk. Hoewel ik zelf nog steeds met een ATXsysteem werk, denk ik dat er steeds meer en meer systemen prima op de ITXformfactor gebouwd zouden kunnen worden. Vandaar dat ik 't niet kon laten om dit bordje eens te testen.



Specificaties

Socket	LGA 1150
Formfactor	mITX
Chipset	Intel Z97
PCIe x16	1x
Geheugen	2x DDR3
SATA	4x 6Gbps
eSATA	2x 6Gbps
USB	4x USB3.0 2x USB2.0 2x USB3.0 via header 4x USB2.0 via header
PS/2	1x
Audio	Realtek ALC1150 6x 3.5mm jack optical S/PDIF
Video	HDMI 2x Displayport
Netwerk	1x 1Gbps RJ45 Killer E2205 Intel AC7260 WiFi 802,11 a/b/g/n/ac

De indeling van het bordje is iets anders dan bij de meeste andere borden, simpelweg omdat er minder ruimte is om alles op de 'standaard' manier in te delen.
De socket zit redelijk in het midden van het bord, met daaronder het PCIe x16slot. Iets dat nog redelijk standaard is. De chipset zit bij dit bord echter boven de socket geplaatst, met daarboven de 4SATA 6Gbpspoorten en de ATXstekker en USBheaders. Er zitten 2 DDR3sloten op het bord aan de rechterrand van het bord. Deze zijn voorzien van clipjes aan slechts 1 zijde, waardoor je er zelfs als er een flinke videokaart inzit, je het geheugen er nog makkelijk in kunt klikken.



De 8 pins ATXconnector zit tussen de socket en de backpanel connectoren. Dit maakt dat het een beetje friemelen kan zijn als je een grote CPUkoeler gebruikt om de kabel er goed in te kunnen krijgen.




Op de achterkant van het bord is de indeling evenmin conservatief. Waar de connectoren voor het geluid bij de meeste borden aan de rechterkant, bij deze borden zijn ze helemaal links geplaatst. Verder zitten er 4 USB3.0 porten en 4 USB2.0poorten achterop het bord. In het midden zit de PS/2poort en verder zitten er 3 aansluitingen op voor monitoren, 2 x HDMI en 1 displaypoort.
Achterop zitten verder aansluitingen voor netwerk, in de vorm van een RJ45connector, en een losse WiFimodule die op het bordje ingeprikt kan worden.
Omdat de chipset 6 SATA 6Gbpspoorten ondersteund heeft MSI daar gelukkig gebruik van gemaakt en nog 2 eSATApoorten op het bord geplaatst.



Al met al heb je dus alles op dit bord zitten dat je nodig hebt voor een behoorlijk uitgebreidde setup op een kleine formfactor. 2 eSATApoorten vind ik zelf echt een goede zet, helaas zie je die poorten niet zo heel veel meer op borden, terwijl ik er zelf op ieder systeem eigenlijk wel 2 gebruik. Het enige dat je eigenlijk mist zijn meerdere PCIe-sloten. Maar zelfs dat is natuurlijk geen groot gemis, gezien je met 1 videokaart al een flink systeem kan bouwen, en alles al onboard zit.



Testsetup

Moederbord	MSI Z97I-Gaming
CPU	Intel Core i7 4770K
GPU	MSI Radeon R9 290x 4GB
Geheugen	2x 2GB GEiL DDR3-1600
PSU	ADATA HM1200
SSD	Plextor M5M 128GB
CPUkoeler	Noctua NH-D15

Het systeem heb ik getest met bovenstaande configuratie en vergeleken met dezelfde configuratie maar dan met een Z97M-Gaming bord van MSI.



Benchmarks
Ik heb de volgende benchmarks gedraaid op het systeem om te kijken of er veel verschil zit tussen een ITXje, en een wat groter exemplaar.
• SuperPi – 1M en 32M
• wPrime – 32M en 1024M
• Cinebench 15 – single/multi CPU en OpenGL
• 3DMark 11
• PassMark 8
• Blender
• Bioshock Infinite
• Tomb Raider
• Thief
• Hitman Absolution
• Unigine Valley

SuperPi - 1M
Z97I	9.375 s
Z97M	9.501 s

Lager is beter

SuperPi - 32M
Z97I	496.209 s
Z97M	501.634 s

Lager is beter

wPrime - 32M
Z97I	10.748 s
Z97M	11.199 s

Lager is beter

wPrime - 1024M
Z97I	333.747 s
Z97M	334.167 s

Lager is beter

CineBench 15 - OpenGL
Z97I	137.78 fps
Z97M	134.4 fps

Hoger is beter

CineBench 15 - single CPU
Z97I	154 pts
Z97M	152 pts

Hoger is beter

CineBench 15 - single CPU
Z97I	746 pts
Z97M	742 pts

Hoger is beter

Blender
Z97I	208.02 s
Z97M	219.04 s

Lager is beter

PassMark 8
Z97I	4790.2
Z97M	4703.8

Hoger is beter

3DMark 11 - overall
Z97I	13530
Z97M	13518

Hoger is beter

3DMark 11 - graphics
Z97I	15733
Z97M	15739

Hoger is beter

3DMark 11 - physics
Z97I	9915
Z97M	9742

Hoger is beter

Valley - 2560x1600
Z97I	53.7 fps
Z97M	53.7 fps

Hoger is beter

Valley - 2560x1600
Z97I	2248 pts
Z97M	2245 pts

Hoger is beter

Valley - 1920x1200
Z97I	87.5 fps
Z97M	87.4 fps

Hoger is beter

Valley - 1920x1200
Z97I	3660 pts
Z97M	3655 pts

Hoger is beter

Tomb Raider - Ultimate - 2560x1600
Z97I	52.2 fps
Z97M	53.2 fps

Hoger is beter

Tomb Raider - Ultimate - 1920x1200
Z97I	78.9 fps
Z97M	77.9 fps

Hoger is beter

Hitman Absolution - Ultimate - 2560x1600
Z97I	72.647 fps
Z97M	72.394 fps

Hoger is beter

Hitman Absolution - Ultimate - 1920x1200
Z97I	74.932 fps
Z97M	79.230 fps

Hoger is beter

Thief - High - 2560x1600
Z97I	44.5 fps
Z97M	45.0 fps

Hoger is beter

Thief - High - 1920x1200
Z97I	62.7 fps
Z97M	64.2 fps

Hoger is beter

Bioshock Infinite - DX11 Ultimate - 2560x1600
Z97I	52.2 fps
Z97M	53.2 fps

Hoger is beter

Bioshock Infinite - DX11 Ultimate - 1920x1200
Z97I	120.16 fps
Z97M	120.88 fps

Hoger is beter

De Z97M weet in games vaak net een klein beetje meer prestaties neer te zetten, waar de Z97I in de syntetische benchmark weer een klein stapje sneller is. Maar al met al is het verschil heel klein. Beide borden presteren zoals ik zou verwachten met een i7 4770K erop. Dus wat dat betreft is hier helemaal niets op aan te merken.

Stroomverbruik

Het stroomverbruik van het systeem heb ik gemeten in 4 situaties. Ten eerste het verbruik van het systeem in idle, daarnaast van het systeem tijdens het renderen van de Blender benchmark, verder tijdens het draaien van de Tomb Raider benchmark en als zware test de OCCT Linpack tester om het systeem maximaal te belasten.

Stroomverbruik - idle
Z97I	48 W
Z97M	55 W

Hoger is beter

Stroomverbruik - Blender
Z97I	106 W
Z97M	119 W

Hoger is beter

Stroomverbruik - Tomb Raider
Z97I	359 W
Z97M	352 W

Hoger is beter

Stroomverbruik - OCCT
Z97I	441 W
Z97M	477 W

Hoger is beter

Het ITXbordje is in veel gevallen zuiniger, behalve in de gamebenchmark. In idle scheelt het maar een paar Watt, tijdens de OCCTbenchmark is het verschil wat groter. Dat zou kunnen omdat het Z97M bord wat meer onderdelen heeft die belast kunnen worden, waardoor er bij maximale belasting wat meer stroom verbruikt wordt.


Prijs
Dit moederbord kost momenteel iets minder dan 150 euro. Daarmee is het het duurste Z97 ITXbord dat op dit moment te vinden is, waarmee hij wat prijs misschien niet de beste prijs/prestatie verhouding heeft. De prijs zou op zich nog wel 1 of 2 tientjes naar beneden mogen om wat meer in de buurt te komen van bijvoorbeeld de Gigabyte Z97N-Gaming of de ASRock Z97E-ITX/ac.

Tot slot
De Z97I-Gaming vind ik echt een leuk bordje om een leuk, compact systeem te bouwen dat behoorlijke prestaties weet te bieden. Wat performance betreft maakt het weinig uit of je nu werkt met dit ITXbord, of bijvoorbeeld de Z97M-Gaming die ik ook getest heb, de Z97I weet zelfs nog net iets meer prestaties uit dit platform te trekken dan de Z97M.
De featureset is behoorlijk uitgebreid, alles wat je nodig hebt zit er eigenlijk wel op, met als enige beperking dat je maar een enkel PCIe-slot hebt.
De prijs vind ik nog wel wat aan de hoge kant, die zou van mij nog wel een stukje naar beneden mogen om wat meer in lijn te liggen met de concurrentie.