Het op Linux gebaseerde mobiele besturingssysteem Ubuntu Touch wil gebruikers graag een alternatief voor Android en iOS op de smartphone bieden. Dit enige vrije en opensource op GNU/Linux-gebaseerde mobiele besturingssysteem dat mensen vandaag de dag kunnen installeren en gebruiken, wordt volledig door de community ontwikkeld. Volgens Ricardo Mendoza, lid van de Raad van Bestuur van Stichting UBports, is de urgentie van Ubuntu Touch momenteel groter dan ooit. “Als we geen keuzevrijheid hebben, staan we stil. En stilstand houdt per definitie vernieuwing tegen.”
Nee, Mendoza is niet fulltime bezig met Ubuntu Touch. De software engineer en oprichter van Pantacor is wel een groot pleitbezorger van Linux en sterk betrokken bij het opensource-besturingssysteem. In de rol van lead technical architect werkte hij bijna vijf jaar bij Canonical en stond hij mede aan de wieg van Ubuntu Touch. Voordat de ontwikkeling van Ubuntu Touch in 2017 door Canonical werd stopgezet, was Mendoza al vertrokken bij het bedrijf. Hij werd (opnieuw) geraakt door de passie van de Ubuntu Touch-community die sindsdien het mobiele besturingssysteem zelfstandig heeft doorontwikkeld. Deze leden verenigen zich in de UBports-community, geruggesteund door de UBports Foundation, een stichting met als missie Ubuntu Touch verder te ontwikkelen, te promoten, kennis te delen en nieuwe samenwerkingen aan te gaan. De basis voor die samenwerkingen is er nog altijd, aangezien Ubuntu Touch gebouwd is op Ubuntu. Daarmee wordt voorzien in een veilig en stabiel basissysteem dat wordt gebruikt door miljoenen pc's, servers, ivd-apparaten en zelfs onderdelen van het internationale ruimtestation ISS.
“Ik besteed ongeveer 15 tot 20% van mijn tijd aan Ubuntu Touch, soms meer, soms minder”, vertelt Mendoza. “Soms overdag, soms in de avonduren. Mijn rol is vooral om samenwerkingen aan te gaan met andere partijen. Ik zoek naar sponsoren en donateurs, en maak contact met andere bedrijven die geïnteresseerd zijn in Ubuntu Touch en met ons willen samenwerken”. Lachend: “Gelukkig kloppen steeds meer partijen bij ons aan in plaats van andersom.”
Privacy en bescherming van data
Ubuntu Touch is in de basis ontworpen voor mobiele apparaten met een aanraakscherm, maar met behulp van een muis, toetsenbord en monitor krijgt de gebruiker binnen enkele seconden een volledige desktopervaring.
Nog belangrijker is het open karakter en de nadruk op privacybescherming. De UBports-stichting gelooft in een open, transparante en veilige wereld waarin je de keuze hebt om zelf je mobiele besturingssysteem te kiezen, onafhankelijk van de hardware waarop je werkt. Privacy en bescherming van data zijn daarbij heilig. Malware en datatrackers hebben geen plaats op apparaten met Ubuntu Touch.
Doordat het een opensource-project is, gebaseerd op de Linux-kernel, kan iedereen met de juiste expertise zien wat er onder de motorkap gebeurt. Gebouwd op Xenial worden de nieuwste beveiligingsupdates van Debian en Ubuntu direct opgenomen in het besturingssysteem, zodra ze verschijnen.
Ubuntu Touch maakt bovendien gebruik van eenvoudige online foutmelding, direct vanaf het apparaat, voor alle gebruikers. De community host op GitHub of GitLab.
Een voordeel van Ubuntu Touch zijn de locked down-permissies van besloten apps, ook wel AppArmor-permissies genoemd. AppArmor is een veiligheidsfunctie die apps alleen toegang geeft tot hun eigen benodigde bestanden en ervoor zorgt dat ze niet op de achtergrond kunnen draaien of toegang krijgen tot diensten zoals de gps-locatie, tenzij er specifiek om wordt gevraagd. De gebruiker kan alle machtigingen bekijken die een app vraagt voordat hij ze op een device installeert. Apps hebben bovendien toegang tot bestanden via het Content Hub-systeem dat fungeert als ‘tussenpersoon’. Zo worden alleen bestanden overgedragen waar de gebruiker de besloten app toegang toe verleent. Ten slotte is er Ubuntu's en Ubuntu Touch's trustmodel, gebaseerd op Trusted- en Untrusted-apps.
De meeste apps die beschikbaar zijn in de Ubuntu Touch OpenStore draaien in een sandbox, de zogenaamde Application Confinement. Apps worden in de basis geclassificeerd als ‘Untrusted’, zodat standaard zeer strakke beperkingen worden toegepast.
Mendoza: “Hoe je het wendt of het keert, mensen schaffen een iPhone of Android-smartphone aan. Alle grote partijen, zoals Samsung en Oppo, zijn uiteindelijk afhankelijk van Google. Het is Google dat de voorwaarden bepaalt en dat mogelijk maakt wat wel en niet kan. Wij vinden dat dit anders zou moeten zijn. We geloven dat je zelf zou mogen bepalen welke data je verstrekt aan derden. Daarnaast is opensource de toekomst. Je hebt bij Ubuntu Touch de volledige vrijheid om je smartphone in te richten zoals jij dat wilt, zonder overbodige apps. Je kunt met de broncode aan de slag, hem aanpassen en zelfs delen met anderen. Je kunt de apps draaien die jij wilt, zelf apps ervoor maken of die van anderen installeren. De controle ligt volledig bij de gebruiker.”
Veranderend bewustzijn
Bij de grote massa is Ubuntu Touch echter nog niet bekend en ook bij gebruikers die wat meer technisch onderlegd zijn, is de keuze voor gemak en herkenbaarheid vaak doorslaggevend. Eenmaal behept geraakt met een bepaald merk smartphone is het vaak lastiger overstappen. Een mens is nu eenmaal een gewoontedier. Toch merkt Mendoza dat er sprake is van een veranderend bewustzijn dat zich steeds duidelijker manifesteert.
“Enerzijds zijn mensen klaar met alle dataschandalen van grote techreuzen en zijn ze op zoek naar alternatieven. Anderzijds zien we dat Linux steeds meer momentum krijgt. Door de focus op iot worden apparaten steeds slimmer, maar voor echt goede veilige onderlinge samenwerking van apparaten komt Linux steevast als beste uit de bus.” Mendoza vervolgt ernstig: “Wij zien Google en Apple overigens niet als de ‘vijand’. We willen ze ook niet verslaan of iets dergelijks. We vinden alleen wel dat het belangrijk is dat er keuzevrijheid is voor mensen met een mobiele telefoon. Met Android heeft Google een monopoliepositie.”
Ubuntu Touch ondersteunt momenteel een krappe 50 modellen smartphones en tablets, waaronder de Fairphone 2, Nexus 5, Xiaomi Redmi 4X, Huawei Nexus 6P en Sony Xperia Z4 Tablet. Volgens Mendoza komen daar in 2021 snel meer modellen bij. Het zijn niet per se de nieuwste modellen, maar met de komst van de Volla Phone is er een nieuw hoofdstuk aangebroken. Deze smartphone ondersteunt twee voorgeïnstalleerde besturingssystemen: Volla OS (een Android-systeem zonder Google Apps en Play Services) en Ubuntu Touch. Mendoza: “Er worden nu telefoons verscheept en verkocht met Ubuntu Touch erop. Dat is een nieuwe stap voorwaarts. En dit is pas het begin. Er heerst bij bepaalde mensen blijkbaar het idee dat Ubuntu Touch een stille dood is gestorven, maar niets is minder waar. Het project is levendiger dan ooit en we hebben de tijdgeest mee.”
Hoe de community kan helpen
De UBports-community vormt zogezegd het kloppend hart. “Ik wil een ding nogmaals heel erg duidelijk maken”, stelt Mendoza. “Het bestuur van de stichting is niet Ubuntu Touch, de community is Ubuntu Touch. Er zijn goals en mijlpalen, maar die worden door de community zelf bepaald.”
En als mensen willen bijdragen? “Er zijn verschillende manieren om te helpen. We hebben een zeer actief Telegram-kanaal waar op ieder moment van de dag wel een mannetje of 100 actief is. Daar kan iedereen op inhaken om vragen te stellen, mee te denken of mee te werken. Mensen die wat verlegen zijn maar toch iets willen betekenen in de community kunnen online een aanmeldformulier invullen. Als ze de juiste vaardigheden bezitten, kunnen ze aan de slag!”
Mendoza benadrukt dat UBports niet alleen op zoek is naar ontwikkelaars of programmeurs, maar dat iedereen een steentje kan bijdragen. “We kunnen op veel vlakken mensen gebruiken. Denk aan het vertalen van documentatie, gebruikers op weg helpen, mensen die het leuk vinden om op events te helpen, en ga zo maar door. Iedereen die onze visie een warm hart toedraagt, is welkom!”
Dit artikel is geen redactioneel artikel, maar een advertorial en tot stand gekomen dankzij UBports en Tweakers Partners. Dit is de afdeling binnen Tweakers die verantwoordelijk is voor commerciële samenwerkingen, winacties en Tweakers-events zoals Meet-ups, Developers Summit, Testfest en meer. Kijk hier voor een overzicht van alle acties en events. Mocht je ideeën met ons willen delen over deze vorm van adverteren, dan horen wij dat graag. Hierover kun je met ons in gesprek via [Discussie] Reclame algemeen].