Hitachi ontwikkelt waterkoeling voor notebooks

Waterkoeling behoorde tot nu toe tot het domein van supercomputers, high-end servers en tweakende pc-enthousiastelingen. Op niet al te lange termijn echter zou deze koelmethode ook weleens in de mainstream pc-markt door kunnen gaan dringen, schrijft ARNnet. Hitachi maakte namelijk onlangs bekend een notebook prototype te hebben ontwikkeld, waarbij de aanwezige Pentium 4 processor gekoeld wordt met water. Of beter gezegd, met een grotendeels op water gebaseerde koelvloeistof. Hitachi is van plan haar ontwerp in het derde kwartaal van dit jaar op de markt te brengen, met de professionele markt in Japan als eerste doelgroep.

Het koelingssysteem van Hitachi bestaat ondermeer uit een roestvaststalen buis, met een doorsnede van twee millimeter en een lengte van één tot anderhalve meter. Deze is tot een compact geheel gebogen en wordt op de processor geplaatst. Door de buis stroomt 50 to 60 milliliter koelvloeistof rond met een snelheid van 10 milliliter per minuut, daarbij de warmte absorberend. De temperatuur van de vloeistof kan oplopen tot zo'n 60 graden Celsius. Warmte-afgifte gebeurt in het displaygedeelte van de notebook, waar tevens het watertankje zich bevindt. Het pompje zit in de romp van het notebook. Voordat dit systeem gecommercialiseerd kon worden, moest Hitachi het eerst onderhoudsvrij maken:

Although the water-cooling system is more efficient and less noisy, the bottlenecks to commercialisation have been that the water-based solution tends to degrade and evaporate during operation. The company improved the quality of the water solution for the prototype and also improved the quality of the stainless tube to prevent corrosion.

[...] Compared to conventional air-cooled notebook PCs, the price and the size of the water-cooled notebook PC will remain about the same. Power consumption will also be approximately equal, Uchiyama said. However, the water cooling system should have a lifecycle that is 1.7 times longer than an air-cooled system, she said.

Hitachi hopes to commercialise the product sometime between July and September for corporate users in Japan and plans to adopt the system for other products such as servers and PDPs (plasma display panels), which also generate large quantities of heat and require a lot of cooling, Uchiyama said.

Verwijderd stuurde ons als eerste dit nieuwtje, waarvoor dank.

Reacties (58)

[GoGoHaRrY]

Volgens mij had Toshiba ook al waterkoeling in sommige modellen .... eind jaren 80 ! Dus echt nieuw is water niet in Notebooks.

Wat wel een goede ontwikkeling is volgens mij is dat een paar grote computerbouwers zich bezig houden met vloeoistof koeling. Dit kan eigenlijk alleen maar leuks betekenen voor de toekomst. Als bedrijven als Compaq en HP zich nu ook eens intensief gaan bezighouden met vloeistof koeling .....

[Verwijderd]

Nou dan zal waarschijnlijk net het patent vrijgekomen zijn en kan Hitachi dus lekker produceren zonder patentkosten

[Verwijderd]

Er bestaan al een aantal laptops/notebooks met HEATPIPE. Zijn deze niet efficienter en beter? Zeker als men het pompje in de vergelijking betrekt.

N.B. En hoe veilig is dat scharnierpunt, waar de leiding overgaat van 'body' naar het display-gedeelte?

[vso]

stel nu dat je watergekoelde noteboek valt..
en hij valt zo dat die waterkoeling lekt .. maar de batterij staat ook nog aan .. dan ben je mooi zuur .. dag data ? kortsluiting ?

nu is het wel extreem om zo te denken want meestal is de rest ook wel doei.
ach voordeel je kan meer hitte kwijt c.q langere levensduur.

sommige voordelen hebben helaas ook nare nadelen

[SiGNe]

Als de koeling lekt brand de processor toch wel door.
(Hoewel de P4 hier beveiliging voor heeft)

[Beaves]

Als de koeling lekt brand de processor toch wel door.
(Hoewel de P4 hier beveiliging voor heeft)

Nee, als er koelvloeistof lekt, wat op de P4 terecht komt, koelt de vloeistof zo snel af, dat het niet schadelijk is voor de CPU. (Behalve als er kortsluiting optreed natuurlijk).

De P4 zit dan wel zonder koeling, maar aangezien de P4 aan clock-throtteling doet, kan de CPU niet doorfikken, die gaat gewoon op een snelheid draaien waarop hij koud genoeg blijft.

Hitachi zal er wel voor zorgen dat de vloeistof niet elektrisch geladen is, de koeling niet gemakkelijk kan gaan lekken, ook niet na een val o.i.d.

[pistole]

[offtopic]
laat ik nu altijd gedacht hebben dat de geleiding met H+ en OH- ionen te maken had...

Volgens mij geleidt gesteriliseerd water namelijk ook.

[Verwijderd]

Ze hebben het over een op water gebaseerde vloeistof, dus, zolang er maar geen metalen in voorkomen, heb je nergens last van.

Als jij je boormachine in bad gooit, krijg je kortsluiting door de metalen die in het water zitten. Het water zelf geleidt niet.

[Standeman]

Zeer waarschijnlijk (ik hoop het tenminste) wordt er gebruik gemaakt van een niet geleidende vloeistof, dan maakt het voor de elektronica niet zo gek veel uit en blijft de rest gewoon in leven. En zoals skooliedie al heeft aangegeven, als je koelsysteem kapot is door een val o.i.d., dan zal er wel wat meer aan de hand zijn.. (niet zo dat de buisjes van plastic zijn ofzo)

[RobT]

Water is bijvoorbeeld niet geleidend. Dus dat komt mooi uit.
(moet er niet al te veel troep in de laptop rondzwerven die het water toch weer geleidend maakt, zouten ed..)

[Verwijderd]

Geen scheikunde gehad? Of je vergeet iets
H30 is niet perse instabiel, het reageert gewoon snel met andere molekulen. H20 splitst zich (met andere H20) in H30+ en OH-. H30+ (zuur) reageert weer heftig met OH- (base). Weer H20 dus (en geen losse H+). Elke reactie heeft echter een evenwicht, en bij water op kamertemp. ligt deze erg ver richting H2O. Maar evenwicht is evenwicht, dus zijn er ook een "paar" H3 en OH-. Iets in de orde van 10E-7 volgens mij, erg weinig dus. In principe is PUUR water bij kamertemp. niet (of verwaarloosbaar) geleidend. Maar er lossen al gauw allerlei zouten in op, waardoor het wel geleidend(er) wordt.

pfffew

[TrailBlazer]

water geleidt wel. Er splitsen namelijk wat watermolekulen in OH- en H3O +. Het is niet veel maar geleiden doet het abslouut. en iets is al te veel. Komt ook nog bij dat codensatoren echt wel gek gaan doen van water.

[arjankoole]

even denken, H3O + is nogal onstabiel, dus dat wordt weer direct H2O en een losse H. (hmmm.. die losse H kan onprettig zijn)

Ik denk trouwens dat ze d'r wel rekening mee hebben gehouden, en de basis is welliswaar water, maar dat kan natuurlijk gedestileerd water zijn. (dat voorkomt ook aanslag in het koelelementje). De andere koelvloeistof die gebruikt wordt zal ook wel dusdanig gekozen zijn dat het niet al te veel kwaad kan. Daarnaast is het mogelijk om een drukverlies te meten in het waterkoel element, waardoor ogenblikkelijk alle power naar moederbord, cpu en andere apperatuur wordt afgesloten.

[Verwijderd]

jij feunt je haar zeker ook altijd onder de douche en in het bad...... geleid toch niet he.....
Jij bedoelt zeker 'Demi'-water, ofwel 'ge-demineraliseerd' water. Vrees alleen dat met al die gevoelige electronica, een klein beetje geleiding al desastreus kan zijn..

[SkoolieDie]

Lijkt me niet zo moeilijk om dat robuust uit te voeren.
Andere ondelen zijn veel gevoeliger dus zoals je al zegt krijg je toch wel schade ergens anders.
Valtesten en notebooks is zowieso niet zo verstandig.

[PowerFlower]

stel nu dat je watergekoelde noteboek valt..
en hij valt zo dat die waterkoeling lekt .. maar de batterij staat ook nog aan .. dan ben je mooi zuur .. dag data ? kortsluiting ?

Als je laptop valt, lijkt me nog steeds het grootste probleem dat er een grote ster in je TFT zit. En dat is zo duur om te repareren, dat je dan meestal toch een nieuwe moet kopen

[arjankoole]

op het moment dat je notebook valt zegt de hardeschijf waarschijnlijk toch al : "doeiiiii"

hoewel, Toshiba schijfjes zijn best wel goed in dat opzicht, had een keer een gebruiker die met laptop in backpack in de sloot donderde (*grinnik*, hij zag het aan voor grasveldje ), laptop was mooi dood, maar de schijf kon ik zo overzetten in een identieke laptop.

[Verwijderd]

Stel je gooit er een kop koffie overheen....

[Verwijderd]

ben je wel gelijk wakker...

[Verwijderd]

we moeten natuurlijk niet aan gigantishe watercooling denken zoals we die zien in getweakte pcŽs. het beeld dat menig tweaker heeft van watercooling heeft is een gigantisch koelblok met een radiateur op de achterzijde. niet in deze laptop dus. kan me een compaq herrinneren, zoŽn thinclient, had ook iets met floeistof koeling..., het is niet zo drastisch als we denken heren.....

de edit was een spelfoutjuh....vaag toetsenbord...

[kareltje21]

Omgekeerd is beter:

Als waterkoeling voor laptops doorzet en doorontwikkeld word, zal er ook meer aandacht komen voor het gebruik van waterkoeling in pc's. Als hier goed wordt doorontwikkeld kan dit nog eens mainstream worden en is het hebben van waterkoeling in pc's geen helse klus meer maar standaard bij de aanschaf geregeld. (en ook onderhoud als het goed is geen verhaal van gieters en emmers).

Waterkoeling zou ik nu wel willen voor de stilte, maar het gehobby dat ik er nu voor moet doen is mij teveel moeite.

[Verwijderd]

denk niet dat de mmannen van hitachi zo dom zijn om een geleidende vloeistof te gebruiken. het zal we een niet geleidend stoffie zijn. en wie weet gaat het om een gel of zo. als je ziet hoe traag de voortstuwing gaat van het goedje door het koelings secuit....

[oNo]

Dat er uberhaupt veel aan ontwikkeling van koelsystemen voor laptops wordt gedaan is geen goed voorteken. Een 1 GHz laptop die een keer zo lang zonder netstroom kan is interessanter dan een 2 GHz mobiele en draadloze verwarming.

Aan de andere kant kan je je laptop tenminste weer op je schoot leggen om te werken.

Even off-topic: (Vooral) Intel en AMD kunnen beter meer research doen in energieverbruik ipv weer een MHz-race. Hetzelfde geldt voor andere laptop componenten (grafische controllers kunnen aardig wat verbruiken en ook de 4500 rpm harddisk)

[Xandrios]

offtopic:
dit had ik 3 dagen terug ookal gesubmit

De temperatuur van de vloeistof kan oplopen tot zo'n 60 graden Celsius

Zolang er GEEN peltier oid gebruikt wordt, betekend dit dat de proc. temperatuur ook MINIMAAL op 60 graden ligt....wel wat hoog.....

[Maestro.mosjuh]

ik zie nog niet zo heel veel Laptops met overklok mogelijkheden (multiplier omhoog; fsb omhoog) dus denk dat dit imho een beetje overbodig is.

het is alleen handig om de noise van een eventuele ventilator te killen.

[Cookie]

Nee, maar ik zie wel steeds zwaardere procs in laptops verschijnen de komende jaren. Voor overclocken is dit ook helemaal niet bedoeld. Een efficiëntere en stillere koeling voor dezelfde prijs, lijkt mij niet verkeerd. Plus ze zeggen dat de levensduur 1,7x zo groot is. Stofhappen zal ook minder zijn, wellicht. Leuke ontwikkeling.

[Randal Peelen]

Ik vraag me alleen af of het niet veel meer energie verbruikt.

Om water door buizen te laten stromen moet je toch pompen, dit kost volgens mij meer als zo'z klein fannetje van een paar mm dat je in de meeste laptop's ziet.

(Ik vraag me ook af hoe het water in het beeldscherm komt, dat zal met een rubberen buisje oid. moeten gebeurden omdat het scherm anders niet open en dicht kan, dit is risicovol omdat als dat ergens achter blijft haken je je ding al kapot hebt).

[X-Stuff]

Geknipt en geplakt uit de tekst

Power consumption will also be approximately equal, Uchiyama said

[RetepV]

Een van de problemen met een luchtgekoeld systeem is dat er onderop sommige notebooks een hotspot zit. Als je die notebooks te lang op je schoot houdt, dan krijg je het erg warm :-).

Met deze waterkoeling-set zit de hotspot achter het display, want daar zit de warmtewisselaar.

Vind ik ook niet een al te gek punt.

[Rataplan]

70% langere levensduur zou ik niet overbodig willen noemen.

[Ruuddie]

Ik vind het wel een beetje vreemd dat ze de warmte afgifte in het display-gedeelte doen. Raakt de processor es niet overhit, maar raakt 't TFT scherm overhit!

[Verwijderd]

als je eens goed voelt langs de rand van je TFT 'je
dan voel je maar op een of twee plekken het een beetje warm worden, helemaal het geval bij laptops.

Dus plaatsen de radiator of andere afgifte apparaat op een andere plek achter het schermpje.

Trouwens, zon schermpje kan volgens mij best wat hebben

[Verwijderd]

is toch alleen maar fijn, nooit meer last van condens op je voorruit

[YellowCube]

zal wel meevallen denk ik. Ligt een beetje aan het oppervlak van de radiator in het schermgedeelte (kon ik helaas niet terugvinden in het artikel)...als die in verhouding tot het koelelement op de CPU maar groot genoeg is zal je misschien niet eens een echte opwarming voelen.

[egeltje]

Zit je midden op de zuidpool, moet je eerst je computer ontdooien voor je een mailtje kan versturen...

[Verwijderd]

dan heb je geen waterkoeling nodig, aangezien het daar toch zo koud is, blijft je proc toch wel cool

[Verwijderd]

antivries toevoegen....