Meerkanaals geluid uitgelegd door Hardwareinfo.net

Robert van Weersch van Hardwareinfo.net verblijdt ons met een uitgebreid artikel over het hoe en wat van meerkanaals geluid. De verschillende, vaak verwarrende, standaarden voor geluidsweergave zoals Dolby Surround (ProLogic), Dolby Digital, DTS en THX worden uitgelegd. Verder is te lezen welke geluidskaart en speakers je nodig hebt om het een en ander te kunnen weergeven, en wat allemaal mogelijk is met je huidige hardware. Hieronder een stukje over de verschillende soorten speakers:

Subwoofer

Een subwoofer is een aparte luidspreker, speciaal voor de lage (soms zeer lage) tonen en kan in principe overal in de ruimte gezet worden omdat de lage tonen niet richtingsgevoelig zijn, zoals de hogere tonen. Dolby Digital en DTS voorzien de subwoofer van een apart kanaal. De andere standaarden kunnen ook een subwoofer gebruiken, echter deze heeft dan geen apart kanaal ter beschikking, maar wordt “gevoed” middels een gecombineerd mono-signaal van de front-kanalen en filtert dan de lage tonen eruit, om die af te spelen.

Satellietspeaker

Een compacte speaker die alleen de hoge en de middentonen weergeeft. Deze speakers zijn meestal tussen de 7 en 20 cm. hoog. Een van de eerste merken die dit voor de huiskamer geschikt maakte was Bose. Helaas waren de eerste versies van deze systemen vrij slecht. Tegenwoordig heeft iedere zichzelf respecterende audiofabrikant wel een satelliet-subwoofersysteem in het assortiment.

4.1 en 5.1

Dit slaat op de speaker-samenstelling: de 4 of 5 betekent dat er 4 of 5 satellietspeakers zijn en de 1 slaat op 1 subwoofer. Ook wordt met een 5.1 signaal wel eens het AC3-signaal aangeduid.

Bedankt schaduw voor het submitten van dit nieuws.

Reacties (14)

[tomic]

Nou heb ik ook zo'n dolby systeem maar....

Dit slaat op de speaker-samenstelling: de 4 of 5 betekent dat er 4 of 5 satellietspeakers zijn

Satelliet speakers? sure....

Ook wordt met een 5.1 signaal wel eens het AC3-signaal aangeduid.

AC3? Vast geen newbee guide he?

[Verwijderd]

Bij het kopje Dolby Digital wordt dit uitgelegd, en het lijkt me vrij duidelijk wat er bedoeld wordt.

[Verwijderd]

Beetje magere standaard kennis vertaald in het Nederlands. De features van de hardware kun je ook op de site vinden van de des betreffende leverancier omdat ze verder ook niks eraan testen...

Als je toch een beknopte omschrijving zoekt van een afkorting of technologie kijk dan gewoon op:

http://whatis.techtarget.com/

[Verwijderd]

Wat vertaald? Niks vertaald! Ik heb parate kennis en opgezochte kennis (o.a. Dolby Labs) gecombineerd om een soort beginners guide voor meerkanaals geluid te maken.

[Xtuv]

Voor de beginners is het natuurlijk wel handig.
Maar dingen als "wat kan met mijn spullen" zoek je meestal uit voordat je je "spullen" koopt.

[Verwijderd]

En dan zijn er natuurlijk ook nog van die praatjes die op een doos staan en heel wat beloven waar je een andere voorstelling van hebt dan de werkelijkheid is.
Ik ken er zo eentje en wordt ook weleens vader door mij genoemd.

Altijd komt hij er later achter wat iets nou werkelijk in houd.
En voor een verduidelijkend overzicht is dit gewoon een goed verslag.

[Verwijderd]

Altijd komt hij er later achter wat iets nou werkelijk in houd.
En voor een verduidelijkend overzicht is dit gewoon een goed verslag.

Niet echt een objectiefe mening denk ik zo...

Aangezien Louis-Paul Linssen enige belangen heeft bij Hardwareinfo.net, volgens zijn Profile dan...

De grootmeester heeft gesproken...

[Verwijderd]

Nogal een artikel in het kader 'helaas'...
Weinig informatie, en enige storende vauten
Jammer genoeg kom ik dit soort artikelen vaker op hardwareinfo tegen - zo kan iedereen een hardwaresite oprichten zeg...

Mono: beetje kinderachtig, maar het aantal mono-cd's dat ik heb is niet op een hand te tellen - en dat zijn ook opnamen van later dan 1958 (dacht ik). In ieder geval, iets dat mono is zal nooit stereo woren, hoe modern het medium ook is.
Ja, haha, zal je denken maar vergeet niet dat sommige films op DVD in Dolby *friggin* Digital 1.0 (mono, geen subwoofer) staan ("A Fistful of Dollars", toch niet de minste?).
En dus NIET zoals in het artikel staat altijd in 5.1 kanaals, omdat het nu eenmaal DD is ofzo.
Meteen de grootste fout... Dolby Digital kan varieren van 1 tot 5 discrete full-range kanalen (voor de punt) met daarachter 1 of 0 subwoofer kanaal (niet-fullrange). DTS idem.

Verder wordt er weinig aandacht besteed aan de kwaliteitsverschillen tussen de standaarden. Dolby Surround ProLogic klinkt stukken slechter, niet vanwege dat ene rear-kanaal, maar omdat deze rear en centerkanalen gemultiplexed zijn in het originele stereokanaal (middels fase en stereoplaatsing). Deze rearkanalen zijn hierdoor NIET fullrange maar bezitten slechts een zeer beperkt audiospectrum.

Het stukje over THX brengt verwarring: THX is GEEN audiostandaard maar een *kwaliteits*standaard... wil een theater zich THX certificeren worden onder meer eisen gesteld aan de plaatsing van de speakers, het vermogen van de speakers en het type speaker (dipoles ipv monopoles op de rearkanalen). THX geldt in principe voor alle beschreven audiostandaarden, niet alleen (of alleen niet, dat weet ik even niet) voor Dolby ProLogic. Verder zou het handig zijn geweest als aandacht werd besteed aan de nieuwe THX-standaarden zoals "select" (voor thuistheater) en "elite" (voor mega-theaters gelooft ik).

En DTS wordt in principe wel behoorlijk gedownplayed in dit artikel. Niet alleen is DTS beter (absoluut te meten qua bitstream), maar dan moet je natuurlijk wel de apparatuur hebben om dat te *kunnen* horen... vergelijk bijv met het verschil tussen een 96, 128 of 192 kbps mp3 file.
Wat ik miste in dit artikel: je hebt een aparte decoder nodig voor DTS, een 'kale' DD decoder kan dit signaal niet aan! Vooral op de PC is er (geloof ik) nog geen pakket dat DTS kan decoden. Ook is DTS-ES (de evenknie van DD-EX) vergeten. Tot slot: DTS media is behoorlijk lastig te krijgen (en soms duurder), DD is stukken populairder.

[Verwijderd]

Ik kan me niet herinneren dat ik fouten heb gemaakt, hooguit dat ik bewust sommige informatie weglaat danwel een bepaald begrip beknopt behandel.
Om een voorbeeld te noemen: wat jij vertelt over THX staat ook precies zo in mijn artikel, met dien verschille dat ik voor informatie de Lucasarts THS site en de Dolby Labs site geraadpleegd heb. Beiden categoriseren THX nog steeds onder ProLogic en echt niet onder DD. Dus wat dat betreft houd ik me aan de beschikare literatuur.

DTS heb ik bewust beknopt behandeld omdat er nog steeds geen enkele computer speakerset is die THX aankan. Mondjesmaat komen er ook inderdaad huiskamerversterkers die DTS aankunnen.
En ik schrijf nergens dat je met een DD-versterker ook DTS kunt decoderen!

Beknoptheid is ook de hele strekking van dit artikel: het is bedoeld als houvast voor de PC gebruiker, die wil weten wat hij nodig heeft om welk geluid op de PC te krijgen en wat hij dan kan verwachten. Want tegenwoordig wordt ontzettend veel gestunt met dit soort termen op de dozen en verpakkingen. Iemand die niks daarvan afweet, maar wel echt Surround of DD geluid bij z'n PC wil hebben, is aangewezen op de kennis van de verkoper in de winkel. En helaas schort het daar nogal aan. Meestal weten ze net genoeg van PC's, laat staan dat ze wat van geluid weten.

Je moet mijn artikel niet lezen als een totaaloverzich van geluid voor de geluidsfreak. Enerzijds ben ik geen geluidstechnicus, maar ook slechts een freak, en anderzijds heeft de gemiddelde audiofiel dit artikel niet nodig omdat-ie dit al allemaal weet.

Heb je enig idee hoeveel mensen echt met dit soort vragen zitten?! Op ons forum zit ik dergelijk verhalen bijna dagelijk opnieuw te tikken, omdat weer iemand geen "surround" geluid krijgt op z'n speakerset.

Als iemand van jullie een overzichtelijker en begrijpelijker artikel kan schrijven voor dezelfde doelgroep met dezelfde infomatie, dan mag-ie zich met dat artikel melden bij mij.

[Verwijderd]

Zomaar een vraagje als hier ook audio freaken zijn?
Iemand ervaring met Technics dolby surround versterkers?
Type weet ik niet zo uit me hoofd maar het is er een met 2 X 8*8 finnen achterin en een soort blauwe neon verlichting in de voorkant bij het glasplaatje prijs ongeveer 1400-f iemand die deze heeft of de ervaring met mij kan delen?

[Obi]

Dit soort vragen kun je beter posten op GoT:

http://gathering.tweakers.net/listtopics/9

[Verwijderd]

Het verschil tussen DTS en dolby digital is idd. erg merkbaar als een beetje fatsoenlijke surround set hebt...

Wij hebben in totaal een DTS dvd thuis, Gladiator, en het verschil tussen de DTS en de 5.1 modus is erg goed merkbaar je het op onze set afspeelt...

Ik denk niet dat je er veel van merkt bij een goedkope set, maar zorg er in ieder geval dat je DVD speler een DTS signaal naar je versterker kan sturen (die dan natuurlijk wel een DTS decoder moet hebben)

(voor de freaks: set = Marantz RS7000 versterkert, 2x Mission 782 boxen voor, 2x Mission 750LEŽs achter, Mission 70c2 centrum, en een REL Q200E subwoofertje , oh ja en natuurlijk een Breedbeeld TV en een Revoy dvd spelertje.... bevalt me erug goed...)

[Verwijderd]

Nou nou nou zeg, da's wel erg voorbarig...

Stereo wordt, tijdens het afspelen, echt gevormd door 2 kanalen. Niet meer, en niet minder. Daar valt niks over te discussieren, dat is gewoon een feit. Dat er in een studio of tijdens een opname meerdere "tussenkanalen" gebruikt worden is voor diegen die het resultaat afspeelt niet interessant.

Daarbij is dit achtergrondverhaal niet geschreven voor de audiofiel (die weet dit allemaal al), maar voor de consument die wat termen op een doos leest, en niet weet waar hij aan toe is.
Ik ga het publiek echt niet lastig vallen met dit soort technische achtergrond. Ik leg toch ook niet uit hoe het ProLogic signaal gecodeerd wordt?!
Je moet de doelgroep in de gaten houden.

Dus ik zou je vriendelijk willen verzoeken zelf je mond te houden vooraleer je botweg iemand afkraakt. Als jij het zo goed weet hoef je dat artikel niet te lezen, want dan is het niet voor jou bedoeld. Ik zie namelijk in je profile dat je geluidstechnicus bent. Da's fijn voor jou, maar de kunst is het om iets lastigs op een begrijpelijke manier aan iemand uit te leggen die niet zo technisch onderlegt is, en ik ben van mening dat me dat vrij aardig gelukt is.