Microsoft test volledig onderwaterdatacentrum met 864 servers voor Schotse kust

Microsoft is aan de tweede fase van zijn project voor onderwaterdatacentra begonnen, dat bekendstaat onder de naam Project Natick. Het heeft een volledige datacentermodule met 864 servers voor de kust van de Orkney-eilanden te water gelaten bij wijze van test.

Volgens Microsoft richt de tweede fase van zijn project zich op de vraag of het logistiek, financieel en milieutechnisch levensvatbaar is. Het bedrijf is al langer bezig met Project Natick; zo bestond de eerste fase uit een prototype dat het in 2015 gedurende een periode van 105 dagen voor de kust van Californië testte. Dat moest uitwijzen of het concept überhaupt haalbaar was. Nu heeft Microsoft in samenwerking met de Franse Naval Group een volledige module gebouwd, die 12 racks met in totaal 864 servers en de nodige koeling herbergt. Het datacenter werd in Frankrijk gebouwd en getest, en vervolgens met een truck naar Schotland gebracht.

Het moeilijkste onderdeel was het laten zakken van de module en de bijbehorende glasvezel- en voedingskabels naar een diepte van ruim 35 meter voor de kust van de Orkney-eilanden in het noorden van Schotland. De locatie is dezelfde als die van het European Marine Energy Centre, dat zich richt op experimentele getijdenturbines en het opwekken van energie met golven. Dat is geen toeval, omdat Microsoft wil testen of het mogelijk is zijn onderwaterdatacentra van hun eigen energiebron te voorzien. Het idee is bovendien dat als de module, die ongeveer de grootte van een zeecontainer heeft, op de huidige locatie kan overleven, dit ook op andere locaties in de wereld mogelijk is.

De volledige module, met een verbruik van 240kW, moet in principe vijf jaar lang kunnen blijven draaien zonder dat er onderhoud nodig is. Voor de koeling heeft de Naval Group, die alleen globale ontwerpspecificaties van Microsoft kreeg, gebruikgemaakt van technieken die ook in onderzeeërs worden gebruikt. De serverracks worden gekoeld doordat zeewater direct langs de achterkant door de radiatoren wordt geleid en vervolgens weer in zee terechtkomt.

Microsoft wil nu gedurende de periode van een jaar in de gaten houden hoe het datacenter presteert, onder meer op het gebied van energieverbruik, vochtigheid en geluids- en temperatuurniveau. Het idee achter Project Natick is om datacenters te ontwikkelen die relatief snel voor de kust van bijvoorbeeld grote steden geplaatst kunnen worden om te voorzien aan behoefte aan rekenkracht. Daarbij wil Microsoft zoveel mogelijk gebruikmaken van bestaande infrastructuur voor het transport. Het bedrijf stelt dat ongeveer de helft van de wereldbevolking binnen 200km van een kust woont.

Reacties (225)

Een zeecontainer zal nog beperkt zijn, maar ik ben benieuwd wat er gebeurt met het onderwaterleven als er straks hele clusters komen van deze containers en het water in de buurt daarvan opwarmt. Hoe ver zal die opwarming reiken, hoe veel zal het zijn? Opwarmende zeeën hebben de nodige gevolgen:
https://www.massaudubon.o...e/on-wildlife/marine-life
http://www.climatehotmap....s/salt-water-species.html
https://www.scientificame...r-oceans-affect-sea-life/

De warmte direct af staan aan de zee lijkt me nog wat anders qua effect dan dat de warmte in eerste instantie af wordt gestaan aan de lucht.

Het bestuderen van de effecten op het milieu zijn een van de doelstellingen van deze fase in het project:

Volgens Microsoft richt de tweede fase van zijn project zich op de vraag of het logistiek, financieel en milieutechnisch levensvatbaar is.

Ik heb het gevoel dat het hierbij voornamelijk gaat om de flora en fauna die zich zou kunnen ontwikellen rond de container. Het opwarmen van het water lijkt mij sterk te verwaarlozen ten opzichte van de zon en een wolkje meer of minder

Daarom is het goed dat het daadwerkelijk wordt onderzocht. Aannames als "Ik heb het gevoel dat" en "het lijkt mij" hebben al vaak genoeg voor ellendige consequenties gezorgd in de natuur.

Daarom is het goed dat het daadwerkelijk wordt onderzocht. Aannames als "Ik heb het gevoel dat" en "het lijkt mij" hebben al vaak genoeg voor ellendige consequenties gezorgd in de natuur.

Je kan het ook uitrekenen. Hier noemen ze de kracht van de zonnestraling in die buurt rond de 800 kWh/m². Een 40 ft zeecontainer meet zo'n 30 m². Één uur volle zon op alleen dat kleine stukje doet net zo veel als het datacenter in pakweg 25 uur afgeeft. Op macroschaal is dat irrelevant, zolang je de kust niet vollegt met dat spul. Hoef je geen onderzoekstijd aan te besteden.

Op microschaal is het juist heel interessant. We weten dat zo'n ding op de zeebodem een concentratie van diversiteit kan worden, zeewrakken zijn niet voor niet zo populair. Maar wat als dat ook een warmtebron is? Werkt dat dan nog steeds zo? Komen er geen exoten bovendrijven? En wat moet je daar dan van vinden? Razend interessant allemaal.

Edit @Stry : Oeps, je hebt gelijk. Niet naar de eenheden gekeken ...

[Reactie gewijzigd door TheekAzzaBreek op 8 juni 2018 19:30]

Of je kan het iets beter berekenen. Die tabel geeft kilowattuur per vierkante meter per jaar weer.
Er zijn verschillende zeecontainers, maar laten we voor het gemak eventjes de grootste pakken, dan is de energiedichtheid het laagst. In dat geval hebben we 240 kW op 12.192 m * 4.438 m. Dit is 8.07 kW/m²
800 kWh/m²/year = 0.0913 kW/m²

De warmteopbrengst van het datacenter is dus 88.5 maal hoger dan de energieinbreng van de zon, en dan is er nog niet eens gekeken naar hoeveel energie van de zon op het water afgekaatst wordt. Water is behoorlijk reflecterend, dus dit maakt deze waardes dus nog bijzonder conservatief.

Punt is wel dat als dat serverruimte niet daar neergezet word, het wel ergens anders word neergezet.
Dus de warmte komt toch wel de natuur in. Alleen dan vermoedelijk nog meer warmte, omdat met zeewater koelen efficienter zal zijn dan met lucht.

Het lijkt me niet dat de manier van koelen effect heeft op de hoeveelheid geproduceerde warmte. Die severs verrichten een bepaalde hoeveelheid 'arbeid' waardoor een bepaalde hoeveelheid warmte ontstaat. Die moet worden afgevoerd, linksom of rechtsom.

Je vergeet dat het koelen zelf ook energie kost.
Op land moet dat met airco's etc en een buitenlucht die kan oplopen tot 30c'
Afhankelijk van hoe en wat kan dat best oploppen tot 15-30% van het totale stroomverbruik in een datacenter.

Als je alles direct kunt koelen met water van max 10 graden gaat dat veel efficienter ;P

[Reactie gewijzigd door heuveltje op 6 juni 2018 19:09]

Goed punt. Het zou wel aanbevelingswaardig (3x woorwaarde!) zijn de afgevoerde energie elders in te zetten in plaats van het toe te voegen aan de opwarming van de aarde.

De Noordzee is best gebaat bij een aantal "kunstmatige riffen". Zo'n container is een mooi punt voor allerhande dieren om zich aan te hechten. Daar ontstaat na een paar jaar een compleet ecosysteem. Rond een container is het niet handig om met sleepnetten de bodem af te vissen, waardoor er weer goede schuilplekken voor vis ontstaan.
Natuurlijk moet dit nog nader onderzocht worden, want een container met servers afzinken is toch wat anders dan een scheepswrak. Hoe het zeeleven reageert op de warmte die uit de container vrijkomt is niet bekend. Op een (paar) meter afstand zal dat niet meer meetbaar zijn, maar de wanden (waarop de dieren zich moeten vestigen) zullen toch snel een paar graden warmer zijn.

Ik zou benieuwd zijn hoe het zit met aansprakelijkheid als je met je vissersbootje even lekker denkt ouderwets naar de kelder te gaan, je te verschansen in je opblaasbare noodvlot, en bij thuiskomst een rekening van een paar miljoen van Microsoft op de mat te vinden omdat je 864 servers platgedrukt hebt met je wrak

Is een vak apart trouwens, zeerecht. Buiten de 12 zeemijl uit de kust (kilometertje of 20) is het technisch gezien niet meer dat land en zou de nationale wetgeving niet eens meer opgaan voor, zeg, een drijvend datacenter. Krijg je te maken met internationale verdragen. De bodem is echter een ander geval: exploitatie daarvan is gereserveerd tot 200 mijl uit de kust (370km). Het maakt dus voor deze technieken en de juridische status ervan bijzonder veel uit dat ze ook echt op de bodem liggen, en niet zomaar in zee.

Als een "object" eenmaal bekend is (op zeekaarten aangegeven) is het de verantwoordelijkheid van de schipper om het te ontwijken. Zeekaarten zijn tegenwoordig digitaal en met een paar dagen zijn alle schippers van een update voorzien. Alle schade die aan of als gevolg van een gemarkeerd object wordt aangebracht is de verantwoordelijkheid van de schipper/kapitein van het schip. Mocht de container van zijn plek raken, dan wordt de eigenaar van de container aansprakelijk. Deze regeling geldt ook voor wrakken ed.

Met de kabels naar het land ligt het anders. Normaal worden die zo ingegraven dat deze niet zomaar beschadigd kunnen worden, of ze liggen in stroken waar vissen en ankeren verboden is. Bij beschadiging van de kabel is er niet echt een duidelijk recht voorhanden om de aansprakelijkheid te regelen.

Vorming van (koraal-)rif legt behoorlijk wat beperkingen op aan de diepte waar deze modules gaan opereren. Een rif heeft, voor zover ik weet, ook zonlicht nodig en het liefst zo min mogelijk last van getijden. En dan nog moet je in de gunstigste gevallen een 5 tot 10 jaar wachten voordat er een zichtbaar rif is. Tegen die tijd zijn de servers (en containter) toch al echt vervangen.

De Schotse kust staat er ook niet bekend om het rustige vaarwater. De Noordzee is zowiezo onrustig zodra je wat dieper gaat en waar het overgaat in de Atlantische Oceaan (bij de Schotse kust) is het vaak zeer onrustig.

Dicht bij de Evenaar heb je amper last van getijden, is het water vaak helder zodat zonlicht weinig moeite heeft om 35 tot 40 meter diepte door te dringen. Allemaal dingen die de groei van een (koraal-)rif bespoedigen.

Algen zijn de natuurlijke tegenstander van een (koraal-)rif en die gedijen goed in wat warmer water, welke voldoende geleverd zal worden door deze server conntainers. Misschien is het verstandiger om een 'algen-farm' boven zo'n serverpark aan te leggen.

Inderdaad, de zon straalt 1 kW per m2, bij volle zon.

In onze omgeving ja. Kan oplopen tot zelfs 4000Watt/m2 tbv de evernaar

Maar wel max 12u per dag en daarna 12u geen zon. Deze warmteaanvoer gaat 24/7 door.

Ehm, nee.
Helemaal bovenin de atmosfeer is de flux ongeveer 1360 W/m². Op de evenaar op zeeniveau is dit ongeveer 1000 W/m². Hier in't noorden zitten we een stuk lager.

Je hebt gelijk; ik ben uit gegaan van gemiddelde op basis van zonuren per jaar

Ik heb hier een tijdje geleden een presentatie van bij mogen wonen en de vraag over opwarming werd ook gesteld.
Ze hebben hier uiteraard naar gekeken maar de energie die afgegeven wordt is totaal te verwaarlozen tegenover zo'n enorme water massa.
Zelfs al zou je alle Azure datacentra in zee plaatsen dan nog is het effect te verwaarlozen.

Op de temperatuur misschien wel, maar je hebt wel een ander effect; lokaal heb je een hogere temperatuur, wat voor lokale opwaartse stromen kan zorgen wat de hele balans over langere tijd in dat gebied overhoop kan gooien.

240kW? Dat ding kan dus een liter water iedere seconde met 57 kelvin verhogen. In stilstaand water zou je de stroming kunnen zien maar in zeewater wat eigenlijk nooit stilstaat ga je geen significant extra stroming waarnemen bij een object met vele vierkante meters oppervlakte.

Als je even je berekening geeft en je aanname dat alle energie gebruikt in warmte wordt omgezet als worst case scenario dan kunnen mensen alles in perspectief plaatsen.

Specific heat capacity water: 4.19 kJ/(kg*K) gebaseerd op de onderstaande link met gemiddelde temp water 10.4 graden Celcius (isobaric)
Water temperatuur: https://www.seatemperatur...united-kingdom/orkney.htm
Density of water at 10.4 C: 999.61 kg/m^3

Per seconde voegen we uit het geven vermogen dus 240 kJ toe aan het water. Als we met 1 m^3 koelen per seconde dan zouden we dus:

(240/999.61)/4.19 = 0.057 graden Kelvin opwarming veroorzaken per m^3

en als we met 1 ml per seconde koelen:

(240/0.00099961)/4.19 = 57301 graden Kelvin opwarming per ml

Dus 1l/s water warmt 57.3 graden Kelvin op en als je die dan weer in een 1 m^3 oceaan dumpt dan warmt dat niks op (0.057 graden). Lokale temperatuur balans zal dus op geen enige manier verstoord worden door de koeling t.o.v de bijvoorbeeld al aanwezige dag nacht verandering..

Wat mij nog het meeste stoort is dat de warmte gewoon verloren gaat. Doe er toch iets nuttigs mee? Verwarm onze bijvoorbeeld huizen mee om het lokale zwembad of de serreboer die zijn gewassen kan bijwarmen. Er is helemaal geen reden om het af te geven aan het zeewater.

Natuurlijk is het zeewater natuurlijk een gratis koeling terwijl een airco geld kost en restwarmte verkopen is mogelijk weer niet interessant omdat dat veel complexer is, minder vormvrijheden etc. Op zee kan je makkelijk dikke kabels leggen, heb je gratis koeling en moetje geen bouwgrond kopen. De vraag is waarom wij burgers wel verplicht energiezuinig moeten leven maar datacenters niet.

Tot hiertoe is energie een schaars goed en belastend voor het milieu en zolang we nog afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen en we een plaatstekort hebben voor windmolens en zonneparken stel ik voor dat datacenter bij regel de warmte-energie nuttig moeten herbruiken en niet zomaar in de natuur moeten lozen. En het probleem zal al maar groter worden omdat meer en meer in de cloud zal plaatsvinden en onze nood naar rekenkracht alleen maar zal stijgen. Denk aan de opkomstvan crypto mining.

Zover ik weet nog geen enkele Europese wetgeving opkomst die energieverspilling door warmteverliezen aankaart terwijl burgers die een nieuws huis bouwen veel enorm veel geld moeten investeren in isolatie, warmtepompen, zonnepanelen om aan de nieuwe wetgeving te voldoen. in 2018 geld al het E40-peil (3-dubbel glas, 20cm dikke isolatieschil, warmtewisselaars om warmteverliezen van verluchting te verminderen etc) Het contrast met deze datacenters kan niet groter zijn!

[Reactie gewijzigd door Coolstart op 6 juni 2018 17:43]

Zover ik weet nog geen enkele Europese wetgeving opkomst die energieverspilling door warmteverliezen aankaart terwijl burgers die een nieuws huis bouwen veel enorm veel geld moeten investeren in isolatie, warmtepompen, zonnepanelen om aan de nieuwe wetgeving te voldoen. in 2018 geld al het E40-peil (3-dubbel glas, 20cm dikke isolatieschil, warmtewisselaars om warmteverliezen van verluchting te verminderen etc) Het contrast met deze datacenters kan niet groter zijn!

niet helemaal mee eens

Ook Datacenters zullen puur uit financieel economische reden trachten zo energie zuinig te opereren.
Vergeet niet dat de energie kosten het grootste kostenplaatje zal zijn in de bedrijfsvoering.
Als ze groen kunnen opereren zullen ze het zeker doen. Zelfde geld ook voor restwarmte, als dat verkoopbaar is zullen ze het doen.

We kunnen via allerlei wetten van alles voorschrijven maar als het economisch aantrekkelijk is gaat het van zelf. (Misschien moeten we niet het datacenter verplichten maar de consument om restwarmte op te kopen)

Wat mij nog het meeste stoort is dat de warmte gewoon verloren gaat. Doe er toch iets nuttigs mee? Verwarm onze bijvoorbeeld huizen mee om het lokale zwembad. Er is helemaal geen reden om het af te geven aan het zeewater.

ook als het een paar centen meer kost?

[Reactie gewijzigd door Kleintje_Pils op 6 juni 2018 16:44]

Ik heb het zelfs niet over zuinig of groen te opereren, ik heb het over het feit dat ze rest energie verspillen . en niet hergebruiken. Dat is een groot verschil.

Datacenters die minder energie verspillen zullen hiervoor extra investeringen moeten doen, dus het is waarschijnlijk goedkoper en veel minder complex om te verspillen dan de restwarmte te verkopen. Daarom kiezen veel datacenters nog voor traditionele airco's (nog eens extra energie). Koelen met zeewater is simpelweg nog goedkoper want ze sparen energie doordat ze 'gratis' waterkoeling ter beschikking krijgen.

Energie verkopen = nazorg en je moet uw datacenter 'vlak' naast de aankoper plaatsen en je bent waarschijnlijk beperkt in ruimte en energie-aanvoer én het is uw core business niet. Zonder wetgeving breng je hier dus geen verandering in.

Datacenters doen er nu al alles aan om hun code zo efficient mogelijk op cpu's en gpu's uit te voeren en zo kopen nu al zo efficient mogelijke cpu's. Dus veel rek zit daar niet in.

Volgens datacenter journal energiekost van een gekoeld datacenter is maar 12% van de totale kost. De kosten van de servers, huur gebouwen, personeel, backup's, datalijnen, softwarelicenties, cpu's zijn de grootste kosten.

De consument verplichten die warmte te kopen. Good luck met uw aankoop als de verplichting er aan komt Zou het zelfde voorstel zijn als de consument verplichten om eerts jonge vissen-vissen in het water zetten alvorens je een supermarkt mag betreden. Zo los je de overbevissing niet op natuurlijk. De visvangst reguleren is iets makkelijker ;-)

[Reactie gewijzigd door Coolstart op 6 juni 2018 17:37]

"Ook Datacenters zullen puur uit financieel economische reden trachten zo energie zuinig te opereren."

Grootverbruikers betalen gek genoeg juist maar een fractie per kWh van de prijs die kleine verbruikers / zoals consumenten betalen. Dus de politiek maakt het voor de echte vervuilers willens en wetens veel goedkoper. Terwijl het juist voor hen relatief makkelijk en goedkoop is om energie te hergebruiken etc.

En wat betreft 'ook als het een paar centen meer kost'… dat is precies wat @Coolstart bedoelt: Consumenten moeten sowieso van alles investeren qua energiebesparing maar bedrijven hoeven praktisch niets. Alsof hun fijnstof en CO² niet in dezelfde atmosfeer terecht komt?

Zover ik weet nog geen enkele Europese wetgeving opkomst die energieverspilling door warmteverliezen aankaart terwijl burgers die een nieuws huis bouwen veel enorm veel geld moeten investeren in isolatie, warmtepompen, zonnepanelen om aan de nieuwe wetgeving te voldoen. in 2018 geld al het E40-peil (3-dubbel glas, 20cm dikke isolatieschil, warmtewisselaars om warmteverliezen van verluchting te verminderen etc) Het contrast met deze datacenters kan niet groter zijn!

Tja, of het is nog niet rendabel of ze zijn nog te inflexibel om te overwegen om de warmte die een datacenter genereert door te verkopen. Het zal echter waarschijnlijk voor een groot deel te maken hebben met het transport. Datacenters zijn groot, veroorzaken het nodige aan lawaai en hebben enorme hoeveelheden stroom nodig. Allemaal redenen om ze niet direct bij woonplaatsen maar bijvoorbeeld in de buurt van energiecentrales te bouwen. Bovendien zorgen datacenters voor een vrij constante hoeveelheid warmte, terwijl onze behoeftes daarin enorm schommelen over de dag en het jaar heen. Ze zouden dus en een koeling moeten inbouwen die warmte naar consumenten/kantoren brengt en een die het naar de buitenwereld kan afvoeren op moment het elders niet nodig is.

Bovendien zou je hetzelfde argument als jij maakt over honderden anderen industrieën kunnen maken. Ik vermoed stiekem dat er zowel door de bedrijven als ook door de EU naar is gekeken en geconstateerd dat er weinig (milieu)winst te halen valt door de extra kosten(en uitstoot) die veroorzaakt worden door de benodigde infrastructuur en de sterk schommelende verbruikspatronen van huishoudens.

"Tja, of het is nog niet rendabel of ze zijn nog te inflexibel om te overwegen om de warmte die een datacenter genereert door te verkopen."

Dit is niet waar.

Het wordt vanzelf rendabel als bedrijven dezelfde prijs pet kWh moeten betalen als consumenten.

Het ís al lang rendabel als je een eerlijke (voor iedereen gelijke) prijs rekent.

Het is kortom een puur politieke beslissing om bedrijven financieel uit de wind te houden wat betreft het milieu – en consumenten voor alles op te laten draaien!

Het is dus ook onzin om net te doen alsof 'de markt' dit nu bepaald. De markt bepaald niets! Onze overheid bepaald eerst wat de voorwaarden zijn waar de markt zich aan moet houden. Zolang de overheid zegt: alles mag en hier heb je bijna gratis energie ga je je als bedrijf toch netgens druk om maken?

[Reactie gewijzigd door laptopleon op 7 juni 2018 11:39]

Eens

Je hebt helemaal gelijk, maar ik wil toch even toevoegen dat dit (gelukkig) al op sommige plekken ter wereld gebeurt. Zo wordt de warmte uit het Google Data Centrum in Noord-Holland gebruikt voor de kassen in de provincie. De warmte gaat rechtstreeks de kassen in en wordt gebruikt om onze prachtige lokale groenten te groeien die wij weer kunnen kopen in de supermarkt.

Het stroomgebruikt neemt alleen maar toe, en het is inderdaad zonde om die warmte verloren te laten gaan! Zo las ik laatst dat het crypto-verbruik gelijk stond aan het totale verbruik van Denemarken...

Da's Microsoft in Middenmeer, hun restwarmte wordt gebruikt in de kassen in de buurt.
Google zit in Eemshaven....

We hebben geen idee of de warmte "gewoon" verloren gaat, ik kan geen specifieke informatie over de opbouw van het data center vinden.

Er zal wel een warmtepomp inzitten neem ik aan maar realiseer je wel dat de energie waar we het hier over hebben peanuts is, dat kun je nooit rendabel afvoeren.

Er staat bij dat zeewater door de radiators pompen om hitte af te voeren. Welgeteld 250.000 watt aan hitte. Je zou met die warmte in theorie 50.000 moderne woningen mee verwarmen. Dus peanuts is het niet.

Maar in vergelijking met de totale running costs is het idd een peulschil waardoor ze het liever dumpen dan recuperen. Wat natuurlijk niet goed is voor onze natuur want zo stoot je meer co2 uit, moet je meer windmolens bouwen of gas verbranden.

0.057 Kelvin lijkt inderdaad verwaarloosbaar, maar aangezien dit iedere seconde gebeurt hebben we het over ruim 200 kelvin per uur per kuub. Een standaard container heeft een totaal oppervlak van circa 75m², dus de eerste meter water rond de container warmt ieder uur met 2-3 graden op. Grote kans dat het niet direct te merken is, maar mocht er geen stroming zijn, of het aantal units wordt significant groter dan vermoed ik dat het toch van invloed zal zijn op het microklimaat rond de units.
Wet van behoud va energie > uiteindelijk moet die warmte ergens opgenomen worden...

[Reactie gewijzigd door toab op 6 juni 2018 15:33]

Het is niet te merken daar water thermisch zeer goed geleid en dus de verhoging aan de omgeving afstaat en je hebt snel 1000 m^3 water om weer tot order 0.01 graden verhoging terug te zakken.

Het gaat hier ook om een test van een enkel examplaar en er zullen nog wel meer volgen om te kijken naar de invloed als je aan clusteren gaat denken.

Edit: Typo

[Reactie gewijzigd door Nacht op 8 juni 2018 13:12]

Dus 1l/s water warmt 57.3 graden Kelvin op en als je die dan weer in een 1 m^3 oceaan dumpt dan warmt dat niks op (0.057 graden). Lokale temperatuur balans zal dus op geen enige manier verstoord worden door de koeling t.o.v de bijvoorbeeld al aanwezige dag nacht verandering..

leuk bedacht. Alleen je hebt het nu over slechts 1 container.
Als we er 1000 neer kiepen (wat gezien de data honger niet zo gek is) dan hebben we het over 0.057 x 1000 = 57 graden Kelvin.

Oftewel we hebben daar de natuur, zoals gebruikelijk, naar de kl*te geholpen door het goochelen met cijfers

Dus 1l/s water warmt 57.3 graden Kelvin op en als je die dan weer in een 1 m^3 oceaan dumpt dan warmt dat niks op (0.057 graden). Lokale temperatuur balans zal dus op geen enige manier verstoord worden door de koeling t.o.v de bijvoorbeeld al aanwezige dag nacht verandering..

Dat is per seconde.
In ongeveer 2000 seconden warmt je m^3 100 graden op. Per dag word dus ongeveer 50 m^3 zeewater aan de kook gebracht. Ik kan me moeilijk voorstellen dat dit geen invloed heeft op de locale temperatuur.

Als je even je berekening geeft en je aanname dat alle energie gebruikt in warmte wordt omgezet

Afgezien van de fotonen die de glasvezel ingaan wordt praktisch alles omgezet in warmte

Het is 57 Kelvin, dus zonder graden.

Gelukkig gaat het hier om een datacenter en niet een broodrooster dus er zal geen 240kW aan warmte ontstaan.

Volgens mij wel, als je een desktop met 1000W hebt, dan wordt er voor 1000W warmte ontwikkeld. (Indien je je voeding ten volle benut)

info: In any mechanical or electronic system, the energy expended eventually becomes heat. A car engine, for example, converts energy from gasoline into useful motion, but friction with air, road and mechanical parts turns that motion into heat. So it is with computers: the microchips in a PC move information back and forth, but in the end the electrical energy becomes heat. If you measured the heat produced and the energy consumed, you'd find they balance exactly. Physicists call this principle the "Conservation of Energy."

[Reactie gewijzigd door mendax op 6 juni 2018 13:53]

En waar gaat die 240KW aan energie dan heen?

Alle verbruikte energie wordt omgezet naar warmte, dus ja; alle 240kW gaan het zeewater in.

Die 240 kw zal uiteindelijk toch omgezet worden in warmte, maar eerst wordt die energie maximaal in andere energie vormen omgezet zoals kinetische energie en rekenkracht, maar al die tussen vormen van energie vervallen ooit naar warmte energie.

Energie in = Energy out

Rekenkracht is geen energie. Dat wordt allemaal omgezet in warmte dus.

Goede opmerking.

Daarnaast zou je de voordelen van het in zee plaatsen kunnen bevragen. Als het alleen om koeling gaat kun je dan niet beter het park op land (dicht bij de zee) plaatsen en gewoon koud zeewater oppompen. Dat beetje stroom verbruik kan er ook nog wel bij...

Als het alleen om koeling gaat kun je dan niet beter het park op land (dicht bij de zee) plaatsen en gewoon koud zeewater oppompen.

Een groot deel van de recent gebouwde datacenters functioneren op deze manier, zijnde het dicht bij een zee, rivier of kanaal. Water uit zee pompen (en ook terug) is een stap die volledig overgeslaan kan worden bij dit concept van Microsoft, en dat gaat echt niet om een "beetje" stroom.

[Reactie gewijzigd door JonasDG op 7 juni 2018 09:12]

Dit lijkt me ook een betere optie, desnoods in een waterpark, om het water op te warmen? Zoals ik mijn serverkamer in de winter ook openzet overdag, zo besparen we meteen op de verwarming!

Een IBM datacenter in Zwitserland dat in 2008 opende voorziet het nabijgelegen zwembad van warmte...
https://www-03.ibm.com/press/us/en/pressrelease/23797.wss

Van mij mogen zo voortaan alle mainframes het water in gooien Maar inderdaad, verbaast me niets dat ze dit al doen, het zou gewoon meer moeten zijn!

Verplicht bij elk zwembad een serverpark

Nee, verplicht een zwembad bij elk serverpark

Nee hoor, in de trend van dit artikel een serverpark in elk zwembad. Kun je meteen je mail checken en een facebook vnkje zetten als je onder water bent

[Reactie gewijzigd door tweazer op 6 juni 2018 21:45]

pen werkt toch niet onderwater, krijg je van die blauwe of zwarte wolken

pen werkt toch niet onderwater, krijg je van die blauwe of zwarte wolken

De fisher space pen (en wellicht tig andere) werkt anders prima hoor !

bedankt voor de tip, ben al op weg naar de winkel om er een te kopen.

Al los je daarmee de bezorgheid dat de warmtelozing lokaal effecten kan hebben op zeeleven niet op. Het koelwater wordt immers gewoon terug in zee gepompt.. Eventueel kan je het eerst door een lang open kanaal laten terugvloeien om af te koelen, maar dat is dan weer extra infrastructuur die je nodig hebt.

Vroeger werden energiecentrales vaak rechtstreeks met zee- of rivierwater gekoeld (Doel 1 en 2 in België doen dat bijvoorbeeld nog). Nu mag men warm water niet meteen terug lozen omwille van de te grote effecten op het waterleven, waardoor haast alle nieuwere energiecentrales koeltorens gebruiken.

Uiteraard is de schaal van het datacenter uit het artikel totaal niet te vergelijken met een energiecentrale van ettelijke honderden MW, maar als je serieus wilt gaan opschalen...

Dat roep je hier nu, met net zoveel onderbouwing als dat ik nu zeg:

"lokaal heb je geen hogere temperatuur, wat niet voor lokale opwaartse stromen kan zorgen wat de hele balans over langere tijd in dat gebied niet overhoop kan gooien."

Doe eens verder uitleggen? Snap ook niet hoe dit +2 "een nuttige aanvulling" is op het artikel. Volgens mij blijft alles speculatie en kun je zonder langdurige proeven helemaal geen aannames doen.

[Reactie gewijzigd door ItsNotRudy op 6 juni 2018 16:37]

Ik heb zelf alle data helaas niet en dus moet ik je die schuldig blijven. Je maakt een valide punt dat het zonder onderbouwing weinig hout snijdt maar mijn punt was eigenlijk meer dat MSFT er wel degelijk onderzoek naar heeft gedaan en gezien de hoeveelheid water de impact te verwaarlozen is.
In de presentatie werd gesproken over de hoeveelheid energie die nodig is om water te verwarmen in vergelijking met de hoeveelheid warmte energie die uit een datacenter komt en dan komt het er op need dat de energie die wordt afgegven totaal te verwaarlozen is ten opzichte van de hoeveelheid water.
Je zou kunnen beargumenteren dat het opwekken en verstoken van stroom een negatievere invloed op het milieu heeft dan de warmte direct afvoeren via zeewater.
Maar er is natuurlijk een reden waarom het eerst op kleinere schaal getest wordt. Hoewel ik het zelf erg geloofwaardig vind dat het op een totale oceaan geen invloed heeft is het zeker interessant om ook naar de lokale situatie te kijken en hoe leven in de directe omgeveving hier op reageert.

[Reactie gewijzigd door rajackar op 6 juni 2018 13:34]

Aannames doe je zonder proeven en bewijzem met proeven!

lokale opwaartse stromen in een gebied dat gebruikt gaat worden voor getijdecentrales? Daar moeten we ons echt geen zorgen over maken. Dat is als je druk maken over het zoutgehalte van de oceaan omdat er iemand een pot zout in heeft laten vallen. Je zou je in dit geval beter zorgen maken om het plastic van die zoutpot. Wellicht dat we bij deze bij deze oplossingen ook even naar andere zaken moeten kijken.

Wellicht dat we bij deze bij deze oplossingen ook even naar andere zaken moeten kijken.

Yep welke verf op de container (chroom 6 anyone ?), hoe algengroei tegen te gaan (minder convectie), wat te doen bij BSOD, multiple disk failures, kabeletende haaien, NSA/KGB proofness, firmware updates met stickies, corrosie, etc etc

Nee. Er is altijd een stroming in een oceaan of zee. Juist omdat er een convectieve stroming ontstaat zal dat gelijk weer meegenomen worden door de normale stroming. De energie die in de oceaan gepompt wordt door de container is nihil dus uiteindelijk zal het ook niks verstoren op lange termijn.

Interessant - maar de werkelijke data van het effect op het milieu hebben ze toch nog niet?

Ik ben ook een beetje benieuwd hoe onafhankelijk het onderzoek met betrekking tot de effecten op de natuur zal zijn.

Onafhankelijk, inderdaad. Apple wilde tenslotte ook een bos kappen om een 'groen' datacenter te bouwen.

Door het kleinschalig uit te voeren, kun je een idee krijgen wat het effect kan zijn. Dat doen ze nu

Hierboven rekent iemand al uit dat de opwarming absoluut minimaal is (tiendes van graden per m3). Gezien de altijd aanwezige stromingen kun je zonder gevaar aannemen dat de opwarming geen enkel effect zal hebben. Ik denk dat er grotere temperatuurschommelingen optreden door langsvarende schepen die warm oppervlaktewater naar beneden wervelen.

Al was het temperatuurverschil het eerste waar ik aan dacht, er kunnen natuurlijk ook andere factoren een rol spelen. Ik weet niet wat voor geluid/bewegingen worden geproduceerd door deze serverfarm, maar dat kan natuurlijk ook de natuur beïnvloeden.

Ik ben er niet op tegen, het is juist goed dat ze dit proberen! Maar zolang het effect op de natuur maar onafhankelijk wordt getest!

Op een globale scale kijken is ook niet zo interessant. Waar het voornamelijk over gaat is het lokale gebied. Je kan het een beetje vergelijken met een open WKO systeem.

Het is goed voor het milieu maar desastreus voor de bodem omdat je grondwater in het eerste watervoerende pakket aan het opwarmen bent. Bepaalde bodemsoorten kunnen niet tegen deze opwarming en zullen uitsterven > aantasting voedselweb in de bodem > soorten die uitsterven wat desastreus is voor de bacterien die in de bodem leven (minus het feit dat door de opwarming zelf al een een deel van de bacerien sterft > stoppen van natuurlijke kringlopen > nutriëntenverlies in de bodem > kringlopen kunnen elkaar niet in stand houden > De bodem gaat ''dood'' > bodemproblemen zoals verzakking, verdichting, verzuring ect

Hetzelfde geld een beetje voor dit. Het is leuk dat MS en partners een verwarmingsplaat in zee dumpen. Maar de warmte moet er niet voor zorgen dat bacteriën in het gebied sterven en en stuk zee totaal onbewoonbaar word. Plus wat gebeurt er met eventuele populaties die lang het stuk zee met de container passeren.

Absoluut een goed punt. Ik denk dat dit ook één van de onderwerpen van het onderzoek is. Op grote schaal kun je alles wel door rekenen maar zoals je al zegt is het effect op kleine schaal lastig te voorspellen.

Godsallemachtig, dat is een wel heel gedetailleerde keten van ellende. Nog een paar van die centra en we kunnen straks eieren koken in de noordzee.
Het is allemaal peanuts: wat geldt voor een datacenter, geldt namelijk ook voor schepen: alle energie die door de schroef wordt afgegeven aan het water (en dat is dus het vermogen, gemeten aan de as) wordt uiteindelijk omgezet in warmte. Ik lees net dat de Maersk Triple-E klasse (toegegeven: erg groot) twee motoren heeft van 32 MW per stuk. Als ik me dan druk zou moeten maken om een lokale opwarming van zeewater, dan zou ik me daar op richten

Nogmaals je moet naar de lokale effecten kijken. Globaal gaat het allemaal geen zak uitmaken.

Een schip is mobiel en na max 3 dagen ofzo is alles op de plek waar een schip heeft gevaren weer normaal. Een datacenter in de zee zal altijd op die specifieke plek blijven waardoor de warmte die zo'n container uitstraalt permanent rond die container blijven hangen. De vraag is wat dat voor invloed heeft op het milieu. Sterven dankzij die container bepaalde bacteriën, Archaea of andere kleine organisme af waardoor een voedselketen verstoord word? Of sterven er key organisme af die belangrijk zijn voor de koolstofkringloop, fosfaatkringloop ect. Dan hebben we het alleen over de organisme die misschien afsterven. Door het verwarmde zeewater zullen er ook organisme zich gaan nestelen op die plek. Misschien zijn dat wel bacteriën die fosfaten eten, of bacteriën die heel veel BZV verbruiken. Dat moet allemaal onderzocht worden voordat we met zekerheid kunnen zeggen dat dit verantwoord is. En dit soort processen duren jaren voordat ze zich voordoen. De problemen ontremd WKO's bijvoorbeeld beginnen nu pas naar boven te komen jaren nadat de eerste open WKO's werden aangelegd. (geloof dat de eerste in 1996 werd gebouwd in Nederland)

Buiten dat hebben we het nu alleen over een container. Maar stel we bouwen een onderwater ''serverpark'' met (lets say) 10.000 servers. Dan is opeens de invloedssfeer geen 500m meer maar 4 km (bij wijze van)

Ze hebben hier uiteraard naar gekeken maar de energie die afgegeven wordt is totaal te verwaarlozen tegenover zo'n enorme water massa.

Op basis waarvan heeft men die conclusie gepresenteerd gezien juist een onderzoek naar de effecten van het plaatsen van dergelijke modules in zee worden onderzocht op dit moment in hetzelfde project. Wanneer men hier reeds uitspraken over heeft gedaan zal er al data beschikbaar moeten zijn.

Het gaat om de hoeveelheid warmte energie die wordt afgegeven. Als je dat vergelijkt met de hoeveelheid energie die nodig is om warmte op te warmen en dan weet hoeveel water er in de oceaan zit dan kun je uit rekeken wat de opwarming zal zijn op basis van de afgegeven energie. En dat is dus te verwaarlozen.
Mijn vermoeden is dat ze vooral het lokale effect op de omgeving willen onderzoeken als ook het effect op de geplaatste apparatuur.

Dat kan vast zo zijn. Maar aan de andere kant heb ik zoveel gehoord over wat we in de zee dumpen, dat het op het totaal verwaarloosbaar zou zijn. Tot 30 a 40 jaar later het toch een probleem blijkt te zijn al die kleine dingen. Dus ik denk dat betere argumenten nodig zijn.

is totaal te verwaarlozen tegenover zo'n enorme water massa.

Dat dachten de eerste holbewoners die een kampvuur maakten vast ook over de atmosfeer.

Dat lijkt me de beste conclusie voor iemand die van plan is dit idee uit te gaan voeren. Zoals de andere opmerkingen al aangeven is het echt niet zo eenvoudig als de geproduceerde energie te delen door de massa van de oceaan. Onderzoek hiernaar zou dan ook niet gedaan moeten worden door iemand die er belang bij heeft dat er zo'n onderwater centrum komt.

Toch is het raar de warmte de zee in te spoelen, terwijl aan de andere kant weer energie opgewekt moet worden voor verwarming en warm water.

Daarom worden er ook tests gedaan om de warmte van datacenters te gebruiken om woningen op te warmen. Hier een interessant whitepaper daar over:
https://www.microsoft.com...loads/2016/02/heating.pdf

Of kassen.

En dat is waarom warmetenetten de laatste jaren eindelijk terug wat aandacht krijgen. Datacenters, chemische fabrieken, afvalverbrandingsovens en noem maar op produceren enorme hoeveelheden restwarmte. Zeker in dichtbevolkte gebieden als de Benelux zou die warmte eigenlijk nooit mogen verspild worden.

In Nederland hebben warmtenetten/stadsverwarming een slechte naam door de prijsstelling vanuit de leveranciers.

Afgelopen jaren meerdere nieuwsitems gezien over mensen die vanwege de hoge rekening er eigenlijk vanaf wilden.

Ik heb meegewerkt aan de stadsverwarming vanaf AVR en het is een zeer simpele maar effectieve installatie.

[Reactie gewijzigd door m-vw op 6 juni 2018 16:09]

Warmtenetten lijken voor een stuk duur omdat aardgas/stookolie een kunstmatig lage kost hebben. De sociale kost (in de vorm van nodeloze CO2-uitstoot) wordt immers niet doorgerekend - niet aan de leverancier en niet aan de eindverbruiker.

Los daarvan moet je warmtenetten natuurlijk goed financieren. Net als pakweg kerncentrales of spoorwegen combineren ze torenhoge bouwkosten met vrij lage gebruikskosten achteraf. Dat is geen evidente combinatie voor een privébedrijf, dat niet spotgoedkoop kan lenen en niet de luxe heeft om terugverdientijden van decennia te aanvaarden. Warmtenetten moeten in feite door de staat gebouwd worden (je kan ze daarna wel in beheer geven aan privébedrijf als je dat zou willen).

[Reactie gewijzigd door Silmarunya op 6 juni 2018 16:35]

Misschien als er straks duizenden van dit soort containers in een beperkt gebied liggen, maar ik denk dat voorlopig de energie die erin wordt gestopt niet eens in de buurt komt van het significant verwarmen van de enorme watermassa.

Eens rekenen hoeveel servers er ongeveer op de wereld zijn in een datacenter, dan weten we ook hoeveel er onder water terecht komen als op termijn 1% hiervan onder water zal staan. Uitgangspunten:
- Een beetje serverkast is 80cm breed. Zeg dat je in diepte inclusief loopruimte e.d. per kast 2 meter nodig hebt.
- Laten we voor het gemak aannemen dat een server gemiddeld 2u is. Het kan groter of kleiner maar met meer of minder onderdelen wordt het stroomverbruik natuurlijk ook meer of minder.
- Ik kan op dit moment niks beters vinden dan dat er in 2014 147 miljoen vierkante meter aan datacenter was ^bron.
- Gemiddeld verbruik voor een mid range 2u server is 425 watt ^bron

- Een beetje serverkast is 80cm breed. Zeg dat je in diepte inclusief loopruimte e.d. per kast 2 meter nodig hebt. Dan heb je 1,6m2 nodig voor een kast.
- Daar gaat 42u in / 2u per server = 24 servers
- 147000000m2 aan datacenter betekent 91.875.000 42u serverkasten
- 91.875.000 * 24 = ruim 2,2 miljard servers
- 1% daarvan onderwater = 22 miljoen servers onderwater
- 22 miljoen servers * 423 watt = 9,35 gigawatt.

Dat was in 2014, er zijn nu ongetwijfeld heel wat meer servers. Om het in perspectief te brengen:
- De grootste Nederlandse kolencentrale levert 1,56GW aan energie. De grootste kolencentrale ter wereld levert 5,5GW, 3,5 x zoveel. Je hebt dus bijna 2 van deze centrales nodig om alle nodige energie de zee in te pompen.
- De grootste Nederlandse kerncentrale levert 0.49GW aan energie. De grootste kerncentrale ter wereld levert een kleine 8GW, 16x zoveel. Je stopt dan dus meer energie in de zee dan de sterkste kerncentrale ter wereld.
_{Bron nationaal
Bron internationaal}

Ik denk dat 9,35 gigawatt energie in de zee stoppen wel iets doet. Ze zullen niet netjes verspreid liggen over de hele zeebodem dus zeker lokaal denk ik dat er effecten zullen zijn. En dat is als het bij 1% blijft. Bij 10% denk ik dat we heel veel naar de klote helpen.

425w constant verbruik voor een gemiddelde 2U server, waar halen ze die kennis vandaan?... Past makkelijk binnen 1A, zit hier rond te kijken en alleen de echt oude DL380 G5's waar er (helaas) nog een paar van staan verbruiken zo belachelijk veel en zelfs dan tikken die net de 350w aan, die kunnen misschien tijdens het booten een korte piek van 425w maken maar voor de rest is dat verre van een realistisch verbruik tegenwoordig.
Ter vergelijking doet een DL380 Gen9 (ook niet meer de nieuwste) nog geen 150w verbruik met 22 VM's draaiende...
Ook de blades, 4500w voor een Bladecenter H? Lag met mijn oude Bladecenter E die een stuk minder efficient was eerder rond de 2650w met 14 blades met vrijwel alles max... Again oude apparatuur die alles behalve efficient is...
Verder gaan ze uit van een efficientie van nog geen 64%, beetje recente server voeding zit op 94-96% efficientie...
Niet dat het dan ineens weinig stroom is als we alle servers even in de zee gooien, maar die bron zit er wel gigantisch ver naast.

Edit: bron is uit 2012 maar er staan comments onder uit 2009..... Dat zou ook verklaren waarom ze in 2009 een rapport opstelde gebasseerd op data van grofweg 2006 oid

[Reactie gewijzigd door RGAT op 6 juni 2018 13:50]

Hmmm...je hebt zeker een punt. Mijn post is ook ter illustratie over wat voor getallen we praten. Stel dat niet 1 maar 2 procent in de zee belandt. En de toename in oppervlakte van datacenter sinds 2014 heb ik ook nog buiten beschouwing gelaten.

Het is een vaststaand feit dat lokale opwarming voor significante verandering zorgt in lokale fauna en flora. Om die reden is er, bijvoorbeeld, een wettelijke maximale temperatuur voor gestort koelwater van fabrieken en kerncentrales.
Ook is het zeker zo dat een temperatuursverandering niet groot moet zijn om allerhande effecten te veroorzaken. Lokaal aan een kust het water met enkele tienden °C opwarmen zorgt voor een hele resem aan effecten. Volgens mij zijn die gevolgen zeer moeilijk in te schatten. De natuur is een aaneenschakeling van evenwichten.

Hiermee wil ik overigens niet zeggen dat ik tegen dit project ben. Ik ben het er alleen niet mee eens dat we kunnen voorbij gaan aan de mogelijke impact op de omgeving omdat onze zeeën en oceanen groot zijn.

Het zijn alle kleine beetjes bij elkaar. En hoeveel lawaai maakt zo'n container? Hoeveel trillingen geeft het? Dat heeft ook allemaal impact op het onderwaterleven. Zie ook deze reportage.

De datacenters gebruiken energie die is opgewekt uit de beweging van golven.
Die golven bewogen eerst ook. En die golven dempten uit op natuurlijke wijze.
Energie kan niet "verdampen". Dus die kinetische energie werd vroeger omgezet via wrijving van het water in warmte.
Nu wordt die kinetische energie afgevoerd als electriciteit.

De energie van de golven wordt niet meer omgezet in warmte ?
Oei !! Laten we hopen dat de zee niet kouder wordt !! En niet bevriest !!!

Zie mijn post ietsje omhoog. Het zal er helemaal vanaf hangen wat de ambities zijn. Als 1% van alle servers onder water komen dan hebben we wel wat meer nodig dan bewegende golven.

Zoiets als een Amerikaanse senator die tegen zonne energie was want dan trekken we de zon leeg net als de olie 🤔

Lokaal zou dit best een probleem kunnen zijn, zoals ook met het lozen van koelwater. Maar vergeleken met klimaatverandering is het peanuts. Insolatie is rond de 1000 Watt per vierkante meter, maal het oppervlak van de oceanen... daar zijn een paar serverparken niks bij.

Het zal massa's vissen aantrekken die in de buurt zullen blijven, lekker warm en veilig voor roofdieren en vissers.

Het maakt voor de totale temperatuur van de oceanen en zeeën natuurlijk niet uit of je het water direct verdampt of niet. Net zoals je theeglas nooit eeuwig warm blijft wisselen zeeën en oceanen ook hitte uit met de lucht, dus de impact daarvan is verwaarloosbaar. Het kan zelfs een voordeel zijn om water direct te gebruiken als dat in zijn totaliteit minder energie kost.

Wat de interessante vraag is, is wat de effecten op het microklimaat, ofwel lokale klimaat zijn. Water blijft aan de kust "plakken" (sticky water), waardoor veel van wat je in zee stort bij je eigen kust blijft. Nu hoeft een hogere water temperatuur niet per se iets nadeligs te zijn. Zolang die verandering constant is, kan dat betekenen dat er andere soorten planten en dieren komen te leven (als je heel utopisch denkt zou je kunnen stellen dat je zo op nieuwe locaties koraal kan groeien). Maar die nieuwe soorten... Dat is meestal wel een probleem . We zijn bijvoorbeeld niet heel erg happy met dingen als waterpest en die oester (of was het een mossel) uit Azië etc.

Zo blijken windmolens op zee juist heel erg goed voor vissen en vogels te zijn, doordat schepen er niet meer mogen komen en vissen er goed kunnen broeden.

Langs de kust van het VK, Nederland, Duitsland, Denemarken, Frankrijk etc.staan diverse gas-, kolen- en kerncentrales, die hun koelwater rechtstreeks op zee lozen. Een kerncentrale dumpt met een rendement van ~30% twee derde van het thermisch vermogen rechtstreeks in zee. Dan heb je het niet over 120kW maar per 1GWe centrale over 2GWth thermisch vermogen (=2000MW oftewel 200.000kW).

En dan zijn er nog alle kolen- kern- en gascentrales die via de rivieren hun overtollige warmte op zee lozen. Nee, zo'n container, al zouden het het honderden zijn heeft hooguit enige invloed op zijn directe omgeving maar nauwelijks op Noordzee schaal. Bovendien stroomt het water rondom Orkney enorm hard door getijdenwerking waardoor ook de lokale invloed daar minimaal zal zijn.

Ach dan plaats je ze toch op de noord pool, dan koelen ze nog sneller af ook.

Maar zonder gekkigheid, het is wel zo dat als de zee opwarmt ook dus de ijskappen sneller smelten want de zee staat uiteindelijk toch direct in contact en is niet zo 1.2.3. door ons af te koelen.

Verwaarloosbaar is naar mijn idee een opmerking die vroeger te veel gebruikt is.
Want als het totaal aantal word verhoogt ( omdat de tests succesvol zijn) heeft het wel een negatief effect en word er dan pas naar een oplossing voor het probleem gekeken, terwijl dat gewoon te verwachten was.

De zee vind ik lang zo erg niet.
Hier zit het google datacentrum, al het drinkwater gaat door hun computers, ik vertrouw hun niet.

Wat vertrouw je niet?

google niet

Even een kleine aanvulling.
Wat dacht je van de frequentie (water turbulentie, motoren die staan te loeien, stroming die verandert) die onderwater word gegenereerd, dat vind het onderwater leven echt niet leuk.uit.
Ze doe het omdat het kan.

maar ik ben benieuwd wat er gebeurt met het onderwaterleven

Het eerste wat je gaat krijgen is planten/diersoorten die zich gaan hechten aan radiator ivm warmte, daarna andere die zich gaan hechten ivm verschillende soorten stralingen, geluiden en trillingen.

Maar dat men überhaupt dit heeft zitten verzinnen is belachelijk.

Het datacenter in middenmeer van Microsoft wordt ook gekoeld met water. Sterker nog hier wordt drinkwater halffabricaat voor gebruikt. Dus water dat nog niet door de laatste UV filter heen geleid is en drinkwater netwerk op gaat.
Zelfde wat voor Corus en andere grote afnemers beschikbaar wordt gesteld.

Dit water wordt gewoon op oppervlakte water gedumpt dus netto gezien exact hetzelfde.
Bij Corus die zijn hete water dumpte in noordzeekanaal was het effect niet groot. Behalve dat er (nadat iemand zijn aquarium in het water het gedumpt) er een populatie siervissen rondzwom. (en bij mijn weten nog steeds) Maar dat was een lokaal kleine hotspot en had geen invloed op het kanaal eco systeem.

Een zee is ietsje groter dus lijkt me nog minder effect hebben. Wat me wel nieuwsgierig maakt is als er koraal aan de metalen omhulsels gaat groeien, of ze dit na x jaar naar boven mogen halen aangezien koraal beschermt is. Waarschijnlijk bij Ierland wat minderl last van maar in tropisch water misschien toch een issue.

Volgens mij heb je aardig wat servers nodig om uberhaupt het water met 1C te verwarmen in de omgeving...

Zorgt het zout in het water niet voor snellere slijtage? Verder wel leuk idee natuurlijk, hoop alleen wel dat de fauna niet wordt verstoort door de warmte van zo'n ding.

Ik denk dat de warmte juist erg meevalt, doordat dit eigelijk direct voorzien is van waterkoeling. Zodra het water de zee weer in gaat blijft er nauwelijks wat van die warmte over. (De zee heeft daar de overhand)
Ook komt het water verder niet in de buurt van de servers zelf, of er doorheen, waardoor het een gesloten systeem is en het water dus verder niet wordt verontreinigd.

Met de voordelen van semi-waterkoeling, en daardoor minder stroom verbruik, minder bezetting op land en meer het water benutten, ik zie hier echt wel potentie in.

In de buurt van het onderwatercentrum warmt het water vast wel een beetje op.
Het grootste probleem wordt de koudebrug.
Doordat de buitenkant koeler is, slaat in het onderwatercentrum condens uit de lucht neer op de zijwanden. En vocht is niet iets wat je wilt in de buurt van de apparatuur, dat wordt een hele uitdaging...
Je kunt zo'n OWC isoleren, maar je wilt ook de warmte afvoeren...

Citaat wiki:
Koudebruggen veroorzaken plaatselijk een groot warmteverlies, waardoor er meer warmte benodigd is om een ruimte te verwarmen, dan wanneer er een doorlopende isolatieschil aanwezig is. Tevens kan het in de binnenlucht aanwezige waterdamp condenseren ter plekke van de koudebrug en kunnen er mogelijk vochtproblemen optreden.

Uit het artikel:

Additionally because there are no people, we can take all the oxygen and most of the water vapour out of the atmosphere which reduces corrosion

Dus er zal weinig in de lucht zitten wat condens kan vormen.

[Reactie gewijzigd door Beempje op 6 juni 2018 14:30]

Goed gevonden !
Heb zelf ook nog wat verder geneusd
Internal Operating Environment: 1 atmosphere pressure, dry nitrogen.

Het hele stukje warmtebrug en condens is inderdaad een logisch ding, maar ze gaan dit ding niet 5 jaar laten draaien 'out of the blue'. Hebben ze vast wel wat op gevonden. Als het dan stabiel is, is dit wel iets om vaker toe te passen, heeft een aantal nadelen qua over-engineering om het spul goed te laten werken in een water klimaat, maar de voordelen zijn er ook erg aanwezig. Lijkt me een goed alternatief (zolang we nog geen datacenters in de ruimte kunnen planten )

En vocht is niet iets wat je wilt in de buurt van de apparatuur, dat wordt een hele uitdaging...

Actief ontvochtigen?

Het hele principe van airconditioning is dat het koelt en dat het vocht uit de lucht wegneemt. Het koelen gaat plaatsvinden door wanden (zeg maar grote koeloppervlakken) direct af te koelen met zeewater. Je hoeft dus alleen nog maar binnen een ontvochtigingsinstallatie te hebben. Ongetwijfeld iets complexer zoals ik het omschrijf, maar zeker niet onmogelijk.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 7 juni 2018 06:46]

Je kan er droge -al dan niet inerte (N2)- lucht indoen voor je de cilinder afsluit.

Het water wordt niet van buiten naar binnen gepompt; intern zit een gesloten systeem dat de warmte via de buitenwand afstaat naar buiten toe.

Er zijn verschillende materialen die ingezet worden tegen roestvorming.
Veel schepen hebben een oliekoeler wat gewoon een lading U vormige pijpen, gecoat in een dikke laag verf, direct in het water hangen.
Je kan de warmtewisselaar ook uitvoeren uit (staal gecoat met) titanium of (super)duplex. Of anodische bescherming gebruiken (on-edeler materiaal dat als eerste oplost).

Er zijn best mogelijkheden

Yup, zout water verroest sneller dan zoet water.

[Reactie gewijzigd door Shark.Bait op 6 juni 2018 14:15]

Is 864 servers niet een beetje ambitieus?

Ik was ook verbaasd te lezen dat ze zoveel servers + koeling, voeding en netwerk in een module ter grootte van ongeveer een zeecontainter kunnnen proppen.

12 racks, een full size rack is volgens mij 48U 42U, dus de gebruiken overduidelijk geen 'normale' full size racks, anders kun je nooit aan zoveel servers komen, terwijl er nog plaats moet zijn voor switches, UPSen en koeling inderdaad.

[Reactie gewijzigd door walteij op 6 juni 2018 13:19]

Blade servers

Kom je er nog niet, lees mijn reactie hier direct boven

Wie zegt er dat ze HP gebruiken en dat het standaard racks zijn?

Microsoft heeft maatwerk servers. Servers hebben o.a. geen deksel, de server er boven functioneert als deksel. Geen hot-swappable disks, de gehele server vervangen is immers interessanter. Etc.

Zie o.a. https://www.nextplatform....-servers-project-olympus/

Ze besparen hiermee flink wat kosten en ruimte. Zo kan je dus ook meer servers kwijt in een rack als dat je dit kan met een A-merk.

Dat zegt inderdaad helemaal niemand, dat zijn gewoon wat aannames die ik doe om tot een wat getallen te komen.
Het aantal zal dan ook ongetwijfeld wel in orde zijn, wat dus betekend dat ze zeker geen standaard racks gebruiken. Toch lijkt het me wel interessant om zo'n container eens goed te kunnen bekijken, zowel de buitenkant als de binnenkant.

Ongeveer zie oa http://www.opencompute.org/

dit zijn servers of beter gezegt compute modules van eigen design waarvan veel "open source" is.
Vooral facebook doet hierin erg veel maar ook google en microsoft leveren binnen dit project een substantiele bijdrage.
Commerciele versies worden veelal gemaakt door Amax en Wiwynn geen Dell of HP gezien zover

https://www.amax.com/blog/?p=574

hierdoor heb je niet 1 server per U (Unit) maar 2, 4 of meer per U
dan kun je nogal wat servers kwijt in een kast vergelijkbaar aan 48U

Volgens https://en.wikipedia.org/wiki/Rack_unit:

A typical full size rack is 42U, which means it holds just over 6 feet (180 cm) of equipment, and a typical "half-height" rack is 18–22U, which is around 3 feet (91 cm) high.

Dus met 12*42 = 504 komen ze 360U tekort voor full size servers. Dus ik verwacht inderdaad dat ze half size of van die balde servers met een blade server enclosure eromheen (ben de term kwijt).

edit: terminologie teruggevonden en Google Image linkje toegevoegd.

[Reactie gewijzigd door Room42 op 6 juni 2018 13:19]

Ze zouden inderdaad ook blade enclosures kunnen gebruiken en dan kunnen ze een heel stuk verder komen.
In een HP C7000 kunnen 16 blade servers geplaatst worden in een 10U formfactor. Redundante voedingen en switches (zowel fiber als Ethernet) zitten hier aan de achterkant ingebouwd.
Dus in 1 rack zou je dan maximaal 4 blade enclosures kunnen plaatsen, waarmee je dus maximal 12*4*16=768 servers kunt plaatsen. De 2 U die je over houdt in het rack, is ruimte tussen de enclosures voor de koeling (blade enclosures wil je liever niet direct boven op elkaar stapelen zonder een koelsleuf ertussen). Zijn er dus nog steeds minder dan de 864 die ze verkondigen, terwijl je de rack & blade network interconnectivity en de UPSen dan nog niet eens hebt geplaatst.

Leuk dat de wiki nog 42U aanhoud als standaard maar in de markt is 44 of 46 al veel gebruikelijker voor een 2 meter rack. Dan heb je ze ook van 2.15 meter die al 50U kunnen halen.
Blade enclosures mag je prima tegen elkaar stapelen, koeling wordt gerekend met aanzuigende lucht en niet met omgevingslucht of chassistemperatuur.
Dat niet tegen elkaar plaatsen is vooral voor pizzadozen relevant omdat die doorbuigen na een paar jaar en dan kan je ze nauwelijks verwijderen.

Er zijn (qua ruimte) efficientere systemen op de markt.

Blader servers bedoel je denk ik

Het netwerk zal voor het grootste deel gevirtualiseerd zijn waardoor er geen grote componenten nodig zijn (of zo min mogelijk). De koeling gebeurt op basis van zeewater wat ook in het artikel te lezen is. Wat mij onduidelijk is, is of het hier om virtuele servers of echt fysieke machines gaat. Dat maakt nogal een verschil. Vergis je ook niet in de omvang van een moderne server. De tijd dat alles log, groot en zwaar was is echt wel voorbij.

Mijn aanname is dat het specifieke getal van 864 over fysieke servers gaat. Dat hierop de nodige VM's draaien is volgens mij ook redelijk vanzelfsprekend, tegenwoordig. Maar ook dat is een aanname.

Het gaat echt over fysieke machines. Praten over virtuele servers heeft geen nut in het kader van hoe groot een object is. Daarnaast is de virtueel-fysiek ratio erg variabel. 1 virtuele server of 100 hangt maar net af van de toegekende resources.

Ik snap dat de koeling met zeewater gebeurd, maar het zal toch op de een of andere langs de servers geleid moeten worden of of via heatpipes de hitte naar buiten laten komen o.i.d. maar er zal e.e.a. aan infrastructuur hiervoor nodig zijn, helemaal omdat zeewater natuurlijk rampzalig is voor leidingen.

En ondanks dat het netwerk gevirtualiseerd is, je zal toch weet ik hoeveel switches en routers nodig hebben lijkt me?

Of het virtueel of fysiek is, tja, het lijkt me toch dat ze fysiek bedoelen? Hierboven hebben een aantal berekeningen gedaan en dan kan het niet uit. Microsoft zal wel iets speciaals bedacht om de "serverdichtheid" flink omhoog te krikken. Als ze het over virtuele servers hebben lijkt het mij een hele kromme vergelijking zoals @Yggdrasil hierboven beschrijft.

[Reactie gewijzigd door keranoz op 6 juni 2018 13:53]

Als ze enclosures gebruiken kan je 16 servers kwijt in 10 HE, als ze racks gebruiken van 50 HE dan heb je er 80 per rack. 12 racks is dan 960 servers.
Moet kunnen dus.

Als je de hoogste gebruikt in een container is wel lef hebben. Dan heb je het over 2,15 m alleen al aan racks.

64 zou niet echt uitkomen, dus kwam ik zelf uit op 48, mits ze de kleinere blades gebruiken van 16 in een enclosure. Dan heb je het over 18 servers.


Een zeecontainer kan 12 meter lang zijn bij 2,4 breed, 18 zou kunnen passen met bijbehorend apparatuur. 3 blokken van 6 met minimaal een meter tussen de blokken heb je nog ruimte over.

Als je zo'n container zelf ontwerpt houd ook niets je tegen om gewoon metalen 19" stijlen van onder naar boven te maken.
Een rack is natuurlijk niets anders dan een goed gevormd hoopje staal/kunststof. Geen vloerprofiel om rekening mee te houden is al 3U winst.
Rack diepte is dan een meter, breedte is 60cm. Kom je makkelijk uit met een zeecontainer.

Kijk even naar de foto. Dan zie je dat de hoogte slechts beperk word door de hoogte van de container/buis waar het hele zaakje in wordt geschoven. Er hoeft dus geen ruimte vrij te blijven voor aanpassingen en/of vervanging van apparatuur.
Deze container/buis wordt dus tot de rand toe gevuld met apparatuur. Standaard maten doen er hier ook weinig toe. Alles word op maat gemaakt. Enkel het gebruik van een 19"rack maakt het makkelijker om de apparatuur in op te hangen.

wel veel meer per rack
zie mn post hierboven betreft open compute project wat ze in dit rig gebruiken

12 racks, a 40 1u servers gaat hem niet worden.
Ik gok dus op blade chassis, beetje dell chassis 16 servers in 10 u, zit je op 768.
Iets grotere racks en je zit op de 864, je wilt zo'n container zo vol mogelijk proppen, het uitvallen van disks en servers houd je altijd, dus dan prop je hem vol, en laat je eventueel een aantal uit staan als redundantie. Even optakelen voor onderhoud zal wat lastig zijn.

[Reactie gewijzigd door MrDrako op 6 juni 2018 13:09]

Is 864 servers niet een beetje ambitieus?

Ambitieus voor wat ?

Ik sprak gisteren toevallig iemand die voor een grote website werkt. (En toevallig een bedrijf dat door Microsoft is overgenomen). Die vertelde me dat ze ik hun datacenter 100k poorten van 10Gbps naar hun servers hebben. Kun je voorstellen hoeveel servers ze dan hebben ? (Minstens 50k fysieke servers dus. Met tig vms of containers per server).

En dat is gewoon zo maar een bedrijfje met een populaire website. Kun je je voorstellen hoeveel servers Microsoft's Azure cloud heeft ? Of Amazon's AWS ? Dat zijn miljoenen en miljoenen servers.

Je hebt ook server chassis waarvan er twee in een full size slot passen. Tadaa, ruimte voor 1008 servers, minus ruimte voor switches e.d. en er blijven 864 over

Inderdaad, 486 om mee te beginnen was beter geweest.

Hopla, een glimlach op mijn gezicht

Innovatief project!

De zee (of onder water) is een behoorlijk vijandelijk omgeving. Volgens mij zijn de natuurkrachten daar meer van invloed dan op een datacenter boven water (?). Ik ben erg benieuwd hoe de komende tijden dit project gaat lopen.

Alleen 5 jaar zonder onderhoud kunnen draaien... wat als er een stuk hardware stuk gaat? Het datacentrum krijgt dan geleidelijk aan minder capaciteit totdat er een onderhoud moment is eens in de zoveel jaar?

In veel grote datacentra ga je ook niet meteen de serverruimte in als er iets stuk gaat. Je neemt dat mee als je onderhoud gaat plegen. Natuurlijk is 5 jaar een hele lange periode maar het principe is normaal.

Of zoals mijn oude beheerder zei, zolang er geen rook uitkomt blijft het lekker staan.

Precies dat; datacentra laten ze ook lekker warm worden als het even kan, te warm voor mensen maar computers vinden het best. Eens per maand oid eens wat servers eruit trekken / vervangen.

[Reactie gewijzigd door YopY op 6 juni 2018 13:09]

wat als er een stuk hardware stuk gaat?

Afgaande op de foto's past het geheel net in de behuizing. Er is geen mogelijkheid om bv een duiker heen te sturen dus ik ga er vanuit dat bij een defect er modules uitvallen. Hier zal men in de capaciteitsberekening rekening mee hebben gehouden. De exacte effecten zijn natuurlijk afhankelijk van welk stuk hardware er precies stuk gaat. Met een koeler minder zal het geheel vast nog blijven draaien, idem met een defect ander stuk hardware mits redundant uitgevoerd.

35M is voor een duiker niet direct een probleem. De capsule lijkt echter niet echt voorzien op bezoekers. (maar misschien bedoelde je dit?)
Mocht er echt binnen gesleuteld moeten worden dan zullen ze hem omhoog moeten halen.

Ik ben echter wel benieuwd hoe ze sabotage tegen willen gaan.
De duiker die bewust de watercirculatie belemmerd waardoor hij zijn warmte niet kwijt kan.
Of die nieuwsgierige vis die er in klem komt te zitten.

Het datacentrum krijgt dan geleidelijk aan minder capaciteit totdat er een onderhoud moment is eens in de zoveel jaar?

Ja, zo opereert Google ook, tenminste enkele jaren geleden. Ze plaatsen een container met servers in een datacenter, pluggen water en stroom in en niemand doet er verder iets aan totdat een bepaald deel van de hardware gefaald is. Dan wordt de container decommissioned en (evt. extern) gerepareerd.

Ik vind dit helemaal niet zo innovatief. Alle warmte gaat verloren.. zo de zee in. Die warmte kunnen we toch veel beter gebruiken dan de zee nog meer op te warmen? Laten ze dan kleine centrales in woonwijken bouwen en die voorzien van warmte.

En daar kan je dan een paar huizen mee verwarmen, wat alleen in de winter gunstig is, waar een heel apart leidingssysteem voor moet worden aangelegd, en dat kost ook nog een hoop extra ruimte. En de temperatuurstijging in het zeewater is echt volledig verwaarloosbaar.

240kW aan warmte is best veel hoor. met een gemiddelde warmtevraag per huis van 3-6kW continu in de winter kun je 40-80 huizen verwarmen, natuurlijk moet er dan nog iets af wegens rendementsverlies.

We kunnen blijven zeggen dat het niets is en peanuts, maar daar halen we de klimaatdoelen uit Parijs niet mee..

Je hebt gelijk, denken in mogelijkheden ipv problemen. Mijn reactie ging er enkel om dat het plan van Microsoft zeker wel innovatief is en dat het gewoonweg verwarmen van huizen makkelijker gezegd is dan gedaan.

Die gaan we sowieso niet halen. En als we ze halen heeft de politiek ongetwijfeld gesjoemeld met de business rules voor cijfers in diverse databases om er positiever uit te komen dan in werkelijkheid het geval is.

Dat wordt wellicht een ander verhaal als je een heleboel modules gaat clusteren!

Eén van de door MS genoemde voordelen van deze mariene datacenters is dat ze dicht bij steden kunnen gebouwd worden.

Steden waar veel mensen wonen, mensen die naast data ook warmte verbruiken. Dit soort datacentra, die relatief klein zijn en dicht bij grootsteden zouden moeten gaan komen, zijn net ideaal om restwarmte aan steden te leveren.

Aangezien meer en meer steden, of toch wijken, warmtenetten krijgen, is het ook niet zo dan men enorme extra investeringen moet doen. Moderne warmtenetten zijn modulair ontworpen en kunnen gemakkelijk nieuwe warmtebronnen aankoppelen.

Als de energie niet extern aangeleverd word blijft het netto 0, immers haal je de energie uit de zee (getijden) en zet dit om in electrische energie wat weer verstookt word als warmte. Het enige wat je doet is het concentreren op de plek van de servers, dat kan wel problemen veroorzaken zoals je ook bij koelwater van centrales/industrie ziet.

Feitelijk komt de energie wel van buiten als getijde wordt gebruikt. Dat is namelijk bewegings energie van de maan. Die wordt nu feitelijk omgezet in warmte.

die werd al omgezet in warmte doordat de moleculen elkaar raken, echter is het dusdanig weinig op die massa's water dat het niet opvalt (en als natuurlijk beschouwd word) nu concentreer je het echter wel wat dus wel problemen kan veroorzaken. Je krijgt niet ineens "extra" energie in de zee als de centrales in diezelfde waterstroom staan.

Hele koraal gebieden sterven af door het warmer worden van ons zee water, maar we dumpen er gewoon nog even wat in om het extra op te warmen. Ja goed idee microsoft!

En nee dat koraal wereldwijd sterft is niet een of ander milleugekkie verzonnen mythe. Er is gewoon wetenschappelijk aangetoond dat een verschil van een paar graden in temperatuur al funest kan zijn voor koraal.

Koraal sterft niet alleen door warmte maar ook door vervuiling.
9 rivieren in Azië en Afrika zijn verantwoordelijk voor die rotzooi in de oceanen.
Laten ze dat maar als prioriteit aanpakken,levert veel op volgens mij.

Mariene plastics en koraalsterfte zijn twee verschillende issues. De hoofdoorzaak van koraalsterfte is en blijft het broeikaseffect, dat koralen op twee manieren treft: het zeewater verzuurt (meer opgelost CO2) én het wordt warmer. Zo warm dat de algjes die in koralen leven het niet meer redden en het hele systeem instort.

Je denkt dat het op land koelen van servers mbv elektriciteit, die door oa fossiele brandstoffen is opgewekt, wat global warming veroorzaakt, een beter idee is?

Ja dat is waar echter is die warmte van deze kast totaal te verwaarlozen. Laat je gootsteen vollopen en doe daar een milliliter warm water bij. Merk je dat? Nee. De warmte die hieruit komt is direct weg door het koudere water eromheen.

Als een lava stroom al niet een te grote impact heeft voor de plaatselijke zee, dan is dit echt niks.
Maar we moeten inderdaad de koraal riffen proberen te behouden, daarin heb je geheel gelijk.

Al die mensen die in de zee zwemmen en pissen maken de zee ook warmer?

Enig idee hoeveel energie van die vuurbal waar we omheen draaien komt? Paar kilowatt is niks.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 84766 op 6 juni 2018 13:14]

De energie die in zee wordt gedumpt, is eerst onttrokken aan golven. Golf energie die anders via wrijving zou zijn omgezet in warmte. Netto verandert er dus niets.

Hoeveel koraal denk je dat er in de buurt van Schotland te vinden is? Maar zonder gekheid, de hoeveelheid energie die de mens verbruikt in zijn totaalheid valt in het niets vergeleken met hoeveel energie de zon loslaat op de planeet. Dus die paar servers die gaan het verschil niet maken, zeker niet als je kijkt hoeveel energie er voor nodig is een beetje water te verwarmen laat staan een stuk zee waar ook nog uitwisseling is met diepere delen waar nog meer water is. Dit lijkt me dus niet echt significant bijdragen aan de opwarming van de zeeën.

Hoeveel koraal denk je dat er in de buurt van Schotland te vinden is?

Hint: veel. Overigens ook in Nederland, geloof het of niet.

Er is ook zoiets als koudwater koraal, wat bijv. in de Noordzee te vinden is:

http://www.indenoordzee.nl/koraal-in-de-noordzee/

En hoeveel warmt het water op door deze units? Heb je cijfers over het effect of heb je net bedacht dat de hele zee een paar graden opwarmt door een paar van deze containers?

De energie word opgewekt door de getijden te "oogsten" je kunt de zee dus niet. Warmer maken gezien de kinetische energie juist afgevangen word en elders gebruikt word... Het is anders wanneer je de stroom van zonnepanelen gebruikt, dan breng je emeer energie in de zee in de vorm van warmte. Dit is hetzelfde principe als een groot windmolen park, dat beïnvloed ook de windstroom erachter. Als jij een groot park op de Noordzee hebt met zuidwest wind is de luchtstroom elheid na het park een stuk lager (in de noord oost hoek) omdat de bladen van de windmolens dit afvangen.

Lijkt me meer een probleem als iedereen zo denkt...
Als iedereen zegt het kan wel wat warmer en iedereen blijft dat doen gaat het nogal hard XD.

Maar ja, de test is inderdaad verwaarloosbaar.

Dit is stiekem eigenlijk best vet van Microsoft. Ik moet zeggen dat MS het de laatste tijd best goed doet (in mijn ogen). Ik ben nog steeds wat argwanend (als open source gebruiker) maar als ik zulke leuke projecten lees heb ik het idee dat MS toch wel aardig zijn mojo heeft terug gevonden wat ze vroeg als klein bedrijfje groot heeft gemaakt.
Ik verwacht zelfs een volwaardig MS based Linux O.S. Ik weet dat ze pas een IOT Linux based O.S. hebben gelanceerd, maar ik verwacht binnen vijf jaar een desktopwaardig MS Linux based O.S. Bijvoorbeeld. Het MS van de Balmer tijd is iig definitief weg.

Absoluut! Microsoft is echt een ander bedrijf dan een paar jaar geleden. Veel opener en bereid tot samenwerking.
Nu is het wachten op een fatsoenlijke port van Office naar Linux

Nu is het wachten op een fatsoenlijke port van Office naar Linux

Dat gebeurt nooit.
Microsoft wil dat iedereen ieder jaar geld betaalt voor "Office As A Service".
Oftewel "Office in the cloud".

Als dat het doel is, dan gaan ze nooit Office naar andere platformen toe porten. Ze zijn juist aan het afbouwen.

Dat is dus niet waar. Er zijn afgelopen jaren alleen maar meer versies bij gekomen. Namelijk Office voor android en iOS.
En office porten sluit juist aan bij de Office as a Service strategie. Je neemt namelijk een abbo op office en kan het vervolgens op alle apparaten gebruiken.
Als je nu een O365 abbo hebt kun je op veel devices Office gebruiken. Allemaal betaald dus. En Linux toevoegen zou best een logische stap zijn. En om dat te gebruiken heb je gewoon een abbo nodig. Net als bij Office op de PC of MAC.

En waarom zou het betalen per jaar niet kunnen gelden voor een full-client op Linux?
Dat is precies hoe het nu ook werkt bij 'aanschaf' van Office365; alleen nu nog beperkt tot PC en Mac (en mobile voor iOS en Android). Ik zie niet in waarom een Linux client daar niet bij zou kunnen.

Wat betreft een linux based MS os voor de desktop: Lijkt me niet. Ze hebben nu net native ondersteuning voor linux syscalls in de windowskernel ingebakken en bash draait dus native op de windows kernel. Met een windowsversie van X.org (en wellicht ook wayland) is het bovendien mogelijk linux GUI te draaien (niet supported, maar het kán). Ik denk niet dat daar zo veel tijd en moeite in gestoken wordt om alsnog een volwaardig linux OS uit te brengen, hoe vet dat ook zou zijn.

Voor wat betreft tijdperk Ballmer voorbij: Zeker, zijn volslagen idiote ego is de deur uit en dat is goed, maar vergeet niet dat hij gedeeltelijk degene is die dit pad heeft ingeslagen.

Het gebruik van getijdenenergie is niet algemeen. Nochtans in de buurt van sommige kuststreken kan dit heel rendabel zijn door kunstmatige opvangbekkens te bouwen, die continue energie kunnen leveren door grote verschillen tussen eb en vloed. Door zowel bij eb en vloed kan dan energie worden opgewekt door water dat bij vloed het bassin instroomt en bij eb kan het weer eruit lopen.

Aan de westkust van Wales nabij St Davids is het verschil 8 meter in eb en vloed, daar liggen dan ook van die opvangbekkens.

In St. Davids staan voor zover ik weet enkel getijdenturbines, oftewel kleine 'windturbines' die draaien op getijden. Projecten met echte opvangbekkens zijn in het VK niet gebouwd, al is er wel een plan om een getijdenlagune te bouwen in Swansea Bay (ook in Wales).

In Frankrijk is de Rance-getijdendam die in de buurt komt, al is daar ook niet echt opslag. Het Rance-project is trouwens zowel economisch als qua milieu-impact een fiasco.

Je hebt volkomen gelijk Dat ik er een 2 jaar geleden was had ik het erover met iemand van de reddingsbrigade daar en ik dacht dat ze er al lagen. Maar die turbines zijn er inderdaad wel.

Waar vind je dat het zo'n fiasco is? De kosten zijn in 20 jaar terugverdiend en de kosten van elektriciteit uit dit ding zijn lager dan van de kerncentrales. Als ik wikipedia mag geloven tenminste.

Leuk dat dit project per server het energie verbruik daalt door dat de koeling wordt uitbesteed aan het omringende water, maar nog steeds gaat alle energie verloren. Er is juist een kans om de energie van de servers om te zetten naar warm water voor stadsverwarmingsprojecten. Nederland wil van het gas af, wat betekent dat het elektriciteitsverbruik omhoog gaat, maar het zou zonde zijn niet eerst die elektriciteit langs een server te sturen, want netto word alles toch om gezet naar warmte. Ik zie een gat in de markt voor Microsoft en andere software bedrijven, en een taak voor de overheid om te zorgen dat energie niet onnodig twee keer wordt verbruikt.

En wat ga je in de zomer met de warmte doen? Een grote koelinstallatie bouwen die met veel energiegebruik de warmte de lucht in gooit? En in de winter moet je een backup hebben van dezelfde omvang.

Al met al win je gewoon niets en betaal je vele malen meer voor de energie die je krijgt.

Zelfs in de zomer kan je met delta-warmte nog energie opwekken., of via een warmtepomp.

Dit is alsnog alle warmte van de servers weggooien, het is letterlijk zeggen we zijn trots dat we 101% weggooien i.p.v. 130% in een normaal datacentrum. Totale verspilling van warmte, je kan die servers ook bij mensen thuis neerzetten zoals bv Nerdalize dat doet, dan gebruik je de warmte en hoef je maar een heel klein gedeelte van de tijd warmte weg te gooien. Lijkt mij veel logischer in de het tijdperk van edge compute en gasvrij..

Ik zou zeggen gebruik Mineraal olie om de servers te koelen en geleid die warmte het pand in.
dan heb je koeling voor je servers en verwarming voor het pand, als is het maar voor basis verwarming ( vloer verwarming).

houdt wel in dat de onderdelen bloodgesteld worden aan de olie en dat dit ook na enige tijd zal moeten worden vervangen, echter heb ik geen idee wat voor een Mileu schade dit aanricht bij een verversing...

Dat doen ze bij Nerdalize ook

Ah dan heb ik het daar vandaan XD thanks