Inleiding
Asus heeft met de Eee PC voor een revolutie op de markt voor notebooks gezorgd. De Taiwanese fabrikant introduceerde zijn goedkope kleine laptop in oktober vorig jaar en gesteld kan worden dat de notebookmarkt sindsdien een segment rijker is. Fabrikanten buitelen over elkaar heen om netbooks op de markt te brengen en geen enkele grote speler kan daarbij achterblijven, zo lijkt het. Asus was echter de eerste en zijn product blijft de benchmark voor latere modellen van concurrenten.
Vrijwel direct na de introductie van de eerste Eee PC doken echter al berichten op dat Asus het niet bij een laptop zou houden. In november vorig jaar bevestigde het bedrijf aan een desktop-systeem in de Eee-lijn te werken.

In maart doken de eerste foto's op van het apparaat, dat toen nog bekend stond onder de naam E-DT, en daaruit bleek dat deze er enigszins uitzag als de populaire Wii van Nintendo. Met een fris uiterlijk, een lage prijs en specificaties die goed genoeg zijn om elementaire computertaken uit te voeren wil de fabrikant de huiskamer veroveren. En als dat met een mobiele computer lukt, waarom dan niet met een desktopsysteem, moet Asus gedacht hebben.
Tweakers.net ontving de Eee Box met modelnummer B202 en onderwierp deze aan een grondige analyse. Het apparaat is opgebouwd rond de N270, de eerste Diamondville uit Intels Atom-line-up van energiezuinige processors. De cpu is op 1,6GHz geklokt, heeft een fsb van 533MHz meegekregen en wordt gecombineerd met de 945GSE-chipset en de ICH7M-southbridge van Intel. De geïntegreerde GMA950-chip moet het grafische rekenwerk afhandelen en Asus heeft 1GB geheugen gepropt in zijn smalle witte deskopsysteem. Dit zijn geen specificaties waar we op Tweakers.net nu direct warm van worden, maar dat is ook helemaal niet de bedoeling van Asus. De grote vraag is of de Eee Box doet wat het moet doen: simpele computertaken zonder problemen afhandelen. De volgende vraag is of het apparaat de juiste prijs heeft meegekregen.
De specificaties

Specificaties
Asus Eee Box B202 | |
---|
Besturingssysteem | Microsoft Windows XP Home |
Cpu | Intel Atom N270 (1.6 GHz) |
Chipset | Intel 945GSE + ICH7M |
Video | Intel GMA 950 igp |
Geheugen | 1GB DDR2 -400 |
Opslag | 80 GB |
Kaartlezer | sd/sdhc/ms/ms pro/mmc |
Wifi | 802.11,b,g,n |
LAN | 10/100/1000 Mbps |
Audio | Azalia ALC888 audiochip |
Poorten voorzijde | 2x usb |
| 1x kaartlezer |
| 1x hoofdtelefoonuitgang (met spdif) |
| 1x microfooningang |
Poorten achterzijde | 2x usb 2.0 |
| 1x gigabit lan |
| 1x dvi |
| 1x line-out (met spdif) |
| 1x wifi-antenne-aansluiting |
Uiterlijk en indruk
De Eee Box ziet er op het eerste gezicht niet als een pc uit: het kleine kastje doet, vooral dankzij de schuine standaard, denken een kruising tussen een Wii-console en een kaartlezer of externe harde schijf. Het klepje dat de daadwerkelijke kaartlezer en front-usb-poorten van de B202 aan het zicht moet onttrekken, doet wat slap aan. De rest van de behuizing is daarentegen, ongetwijfeld geholpen door zijn geringe afmetingen, vrij stevig. Een aangename verrassing is het systeem waarmee de harde schijf, een 80GB Seagate, verwisseld kan worden. Twee schroefjes dienen losgedraaid te worden, waarna de 'drive bay' via een uitschuifbare metalen lus uit de pc getrokken kan worden.
:fill(white)/i/1219756689.jpg?f=thumb)
Tweakers.net kreeg van Asus de witte variant van de Eee Box toegespeeld. Deze is aan de zijkanten gedecoreerd met een soort bellenpatroon en het Eee-logo. Dergelijke versieringen kunnen veel mensen mogelijk bekoren maar zijn niet aan iedereen besteed: wanneer alleen het aluminium luchtrooster en eventueel het logo de zijkant had gesierd, was dat in onze ogen meer dan voldoende geweest.
:fill(white)/i/1219651655.jpg?f=thumb)
Het starten van de Eee Box gaat, zoals meestal met een vers geïnstalleerde Windows XP-machine, lekker vlot. Binnen 48 seconden staat het bureaublad van XP gereed om mee te werken. Tien van die kostbare opstartsecondes brengt het systeem door met wachten totdat de gebruiker aangegeven heeft of hij van de Express Gate-mogelijkheden gebruik wil maken. Dit zeer basale 'besturingssysteem' van Splashtop stelt de Eee Box-eigenaar in staat te surfen, foto's te bekijken, te chatten of via Skype te bellen. Ook kan via deze interface geboot worden naar het eigenlijke besturingssysteem en kan het bios op deze manier benaderd worden.
Een bijzonder grote tijdswinst vergeleken met het starten van Windows biedt Express Gate niet: na het aanklikken van de 'Web'-knop duurt het ongeveer twintig seconden voor de browser klaar staat. Ook wat energieverbruik betreft, biedt het Linux-alternatief geen voordeel: het verbruik blijft rond de 17-18W schommelen. Toch werkt dit kleine besturingssysteem redelijk: de eenvoudige instellingen voor het netwerk zijn handig, browsen is adequaat en de snelheid is redelijk. Voor sneller opstarten hoeft de gebruiker niet voor de interface te kiezen, zeker gezien de beperkte functionaliteit die de omgeving biedt. Wel is het uiteraard prettig om op een besturingssysteem terug te kunnen vallen wanneer er iets met Windows mis gaat.
:fill(white)/i/1219651659.jpg?f=thumb)
Het bios biedt eveneens vrij basale mogelijkheden, maar is afdoende voor een eenvoudig desktopsysteem dat voor basistaken gebruikt gaat worden. Desgewenst kan via het bios de toegang tot Express Gate uitgeschakeld worden; ook kan de wachttijd tussen Express Gate en verder booten aangepast worden. Eenmaal opgestart naar Windows biedt de B202 een vrij standaard-omgeving met enkele voorgeïnstalleerde programma's als Acrobat Reader en Asus' eigen Update-software.
De prestaties
We weten van tevoren dat de prestaties van de Eee Box niet de primaire reden zullen zijn waarom consumenten de bescheiden desktop of nettop als huiskamer-pc kiezen. Althans: we hopen dat consumenten beseffen dat ze hier niet met een krachtpatser van doen hebben. Een belangrijker eigenschap van deze kleine nettop is de behoefte aan energie: de chipset en Atom-processor zijn, zoals bekend verondersteld mag worden, tevreden met slechts enkele watts. Om te testen wat het hele systeem aan energie verbruikt, lieten we de voeding door de Voltcraft Energy Monitor 3000 verlopen. Om vast te stellen hoeveel het systeem verbruikt in idle-modus, werd gemeten terwijl de Eee Box slechts het bureaublad toonde. De piekbelasting werd gemeten tijdens het benchmarken van het systeem met Pcmark05. De Voltcraft werd hierbij gebruikt om gedurende tien minuten het minimale en maximale vermogen van de Eee Box te meten.
Energieconsumptie Eee Box B202 |
---|
Idle (watt) |   17,1 |
Onder load (watt) |   21,0 |
De verschillen tussen hard werken en slechts de desktop voorschotelen, zijn wat energiebehoefte betreft marginaal, zo bleek uit metingen. De Atom-processor heeft een tdp van slechts 2W, en de mobiele chipset die Asus in zijn B202 heeft gezet heeft een tdp van 6 watt meegekregen. De minimum belasting van 17,1W moet dan ook gezocht worden in extra hardware, zoals de harde schijf en de koelers. Het maximale energieverbruik van het witte doosje bedroeg een nog steeds zeer bescheiden 21W. Onder Express Gate bedroeg het verbruik 18W.
Pcmark05
PcMark05 Score |
---|
Eee Box B202 |   1377 |
Eee PC 901 |   1236 |
Om de hardware van de Eee Box eens aan de tand te voelen, lieten we de testsuite Pcmark05 op de B202 los. De recentere Vantage-software van Futuremark kon niet gedraaid worden omdat deze suite alleen in combinatie met Vista werkt. Met versie 1.20 van Pcmark05 kwam de Eee Box aan een score van 1377 Pcmarks. We hebben ook de Eee PC 901 van Asus aan Pcmark05 blootgesteld en zoals te zien is scoort de desktopvariant een stuk beter, maar is het verschil ook weer niet zo groot als verwacht mag worden bij een vergelijking van een desktopsysteem met een budget-mininotebook. De resultaten van de test tonen aan hoe marginaal de prestaties van de Eee Box zijn, hoewel opgetekend moet worden dat de kleine pc voor eenvoudige taken, zoals surfen, prima voldoet.
Cinebench
Cinebench 800x600 8bit |
---|
Single cpu |   544 |
Multiple cpu |   842 |
De Atom-cpu werd met Cinebench R10 het vuur aan de schenen gelegd. De benchmark werd drie keer gedraaid, waarna de cijfers gemiddeld werden. Ook hier zette het systeem geen imposante resultaten neer. De enkele thread leverde een score van gemiddeld 544 op, terwijl de score bij multi-thread steeg naar 842. Daarmee is de multiprocessor speedup, zoals Cinebench de winst die meerdere cores of threads oplevert, een vrij bescheiden 1,55.
Harde schijf benchmark

De test voor de harde schijf, uitgevoerd door Atto Disk Benchmark 2.34, laat gemiddelde snelheden voor flashgeheugen zien, maar aangezien de schijf in de Eee Box ook daadwerkelijk een harde schijf is, hadden we betere resultaten verwacht. Zowel de lees- als de schrijfsnelheden bleven op 34,5MB per seconde steken, een waarde die voor harde schijven eigenlijk minstens dubbel zou hoog zouden mogen liggen.
Decoderen
Op het vlak van het decoderen van video, zoals getest met het kijken van een film met behulp van Videolan 0.8.6i, doet de Eee Box het verrassend goed. De geteste film, een met de h264-codec geëncodeerde video met een resolutie van 720x368 pixels, speelde vrij soepel af. Ook met een trailer van 1280x544 pixels, die Atom-netbooks slechts zeer schokkerig af kunnen spelen, had de Eee Box slechts sporadisch moeite. Een aangename verrassing gezien de beperkte kracht van de Atom N270.
Update, 28 augustus: We hebben de tweede trailer van de film Batman: The Dark Knight genomen en zowel de 720p- als de 1080p-variant meerdere keren afgespeeld met de VLC-speler. De 720p-versie wist de Eee Box keer op keer vloeiend af te spelen, waarbij de speler telkens minder dan 5 frames verloor. Op de 1080p-video beet het systeem zich echter stuk: slechts kleine delen van de trailer werden getoond en die stukken die we zagen kwamen schokkerig voorbij.
Conclusie
Al met al kan geconcludeerd worden dat Asus met zijn Eee Box een dappere poging doet een goedkope, fris uitziende computer voor huis-, tuin- en keukendoeleinden op de markt te brengen. Het bedrijf richt zich op families die voor een schappelijke prijs een systeem aan willen schaffen voor de meest eenvoudige computertaken zoals het bekijken van mail en het surfen op internet en Asus is redelijk in deze opzet geslaagd.
Het apparaat is stil, energiezuinig en wie het niet mooi vindt, kan het wegmoffelen want de Eee Box is erg klein. Bovendien start het systeem snel op. De introductieprijs van de Eee Box bedraagt 250 euro en dat lijkt ons een heel redelijke prijs voor het gebodene.
Voor die prijs mogen consumenten natuurlijk geen wonderen verwachten, maar we vragen ons wel af hoeveel kopers daadwerkelijk zullen beseffen dat ze een systeem in huis halen dat zich niet kan meten met een gemiddeld basissysteem. We achten de kans groot dat gebruikers die zich niet goed laten voorlichten na verloop van tijd tegen de beperkingen aan zullen lopen.
De prestaties zijn duidelijk niet om warm van te worden en daardoor laat de Eee Box ons met een gemengd gevoel achter. Bij netbooks zijn mindere prestaties beter te verantwoorden omdat er veel tegenover staat: betere mobiliteit door de geringe afmetingen en een lager gewicht, langere accuduur door de energiezuinigheid enzovoorts. In de huiskamer tellen deze onderdelen toch minder en of er dan genoeg overblijft moet ieder voor zich bepalen. Wie gecharmeerd is van deze nettop, zich bewust is van zijn beperkte kracht en deze ook alleen voor basistaken gaat gebruiken, zal geen spijt hebben van de aanschaf van een Eee Box B202.