Live updates
Voor uitgevers Electronic Arts en Konami lijkt het een traditie te worden om rond de jaarlijkse Games Convention nieuwe voetbalspellen voor het eerst te tonen. De concurrentie tussen de twee grootmachten is immens. Terwijl Konami's Pro Evolution Soccer jarenlang favoriet was bij liefhebbers van het genre, heeft de Fifa-serie van EA Sports met de laatste twee edities duidelijk terrein teruggewonnen. Fifa 08 kwam in kwalitatief opzicht angstig dicht bij PES 2008 en wellicht was deze Fifa-game zelfs beter dan de laatste editie van 'Pro Evo'. Met Fifa 09 hoopt EA Sports de strijd met PES definitief in zijn voordeel te beslissen.

Voor dat doel zet EA in op innovatie, innovatie en nog meer innovatie. Waar bij PES de vernieuwing nog wel eens te wensen over laat, bulkt Fifa 09 van de nieuwe features. Ook de minder innovatieve punten zijn prima in orde. Denk daarbij aan teams die keurig zijn bijgewerkt voor wat betreft transfers, denk aan betere graphics, mooiere animaties en nog meer sfeer in de stadions. Het zijn punten waar de Fifa-serie al jaren prima mee scoort. Er zijn ook weer veel landen en teams vertegenwoordigd in het spel, een punt waarmee de Fifa-serie mijlenver vooruit loopt op PES.
Een aantal vernieuwingen in Fifa 09 eist aandacht op. Allereerst is er de feature die EA pas afgelopen week aankondigde: Live Season. Electronic Arts zal tijdens het voetbalseizoen iedere woensdag een update uitgeven, waarmee de statistieken van verschillende spelers worden geactualiseerd. Speelt Wayne Rooney een enorm goede wedstrijd? Dan zullen zijn stats de eerstvolgende woensdag iets worden opgekrikt. Voorlopig is alleen een wekelijkse aanpassing van het vormpeil bevestigd, het is dus niet duidelijk of EA via deze weg ook updates gaat doorvoeren op het gebied van blessures, schorsingen of transfers. Een andere vernieuwing die moet worden genoemd, is dat het upgraden verloopt op basis van een abonnement per competitie. Je krijgt bij het spel één code waarmee je een gratis abonnement op een van de competities kunt nemen. Wil je meer competities automatisch laten bijwerken, dan kost je dat per competitie een nog onbekend bedrag. Deze feature kan niet worden toegepast voor de Nederlandse competitie, maar alleen voor die in grotere landen, zoals Spanje, Engeland, Italië en Duitsland.

De updates leveren niet alleen een database op waarin de vorm van spelers is bijgewerkt, ze zorgen ook voor allerlei andere informatie. Zo is via een handig menu snel te zien welke spelers het meest vooruit zijn gegaan en welke spelers met een vormcrisis kampen. Dit menu kan per competitie worden bekeken, of in een lijst met alle competities - mits je de juiste abonnementen hebt, uiteraard. Bovendien stelt het spel wekelijks een elftal van de week samen, zodat je direct kunt zien welke spelers in de betreffende week het beste hebben gepresteerd. Informatie die je ook in de reguliere voetbalbladen en -websites kunt vinden, maar het is een leuke bonus.
Eigen tactieken
EA heeft ook een aantal belangrijke tactische aanpassingen in Fifa doorgevoerd. Nu roepen zowel EA als Konami wel vaker dat er een unieke nieuwe feature in hun voetbalgames zit, maar ik moet Electronic Arts nageven dat ik dit keer onder de indruk ben. Custom Team Tactics, zoals de feature heet, stelt je in staat om de automatismen binnen je team te veranderen. Het bestaat uit drie onderdelen: verdedigen, opbouwen en kansen creëren, en per onderdeel heb je een aantal sliders. Onder verdedigen vind je bijvoorbeeld een slider voor het geven van druk, terwijl je onder opbouw een slider voor passing vindt. Bij dat laatste betekent de slider op nul bijvoorbeeld dat je team niet met lange passes speelt, maar zo kort mogelijk probeert te spelen.

Dat is in de wedstrijd erg belangrijk. Als jij je slider op nul zet, verwachten je medespelers een korte pass. Ze zullen zich dan veel meer aanbieden en meer in de bal lopen. Als je dezelfde slider op honderd zet, zullen je spitsen al met loopacties beginnen als de bal nog bij je verdediging is, omdat ze er van uit gaan dat jij een lange pass gaat geven. Op de Games Convention demonstreerde EA het systeem met een aantal voorbeelden, zoals het geven van voorzetten. Bij de slider op nul was duidelijk zichtbaar dat de spitsen en de middenvelders zich bij de buitenspelers kwamen aanbieden voor een inspeelpass. Ze probeerden veel meer te combineren om het strafschopgebied in te komen. Met de slider op honderd was goed te zien hoe zoveel mogelijk spelers zich direct rond de penaltystip meldden, omdat ze een voorzet van de buitenspeler verwachtten.
Custom Team Tactics is een enorm belangrijke feature, omdat je nu elke ploeg kunt laten spelen zoals jij dat wilt. Ik kon voorheen bijvoorbeeld slecht uit de voeten met Arsenal, omdat die ploeg altijd zo snel mogelijk diepte zoekt in het spel. Ik houd graag wat meer controle op het middenveld, en heb daarom liever dat een middenvelder kort aanspeelbaar is, in plaats van dat hij een gat probeert te trekken met een loopactie, of ruimte maakt door weg te lopen van de speler in balbezit. Door de Passing-slider laag te zetten verwachten spelers eerder de korte pass, daarom komen ze meer naar de bal toe. Dit kan worden toegepast op elk team, dus je kunt altijd precies zo spelen zoals jij wilt.

Het houdt hier echter nog niet mee op. Doordat de sliders zijn genummerd van nul tot en met honderd is het mogelijk om de instellingen op te slaan en uit te wisselen, aldus de in Leipzig aanwezige medewerkers van EA. Als je de ideale tactiek voor je team hebt uitgevonden, dan kun je de nummers van de sliders doorgeven aan vrienden, zodat ze jouw tactiek kunnen uitproberen. Ze kunnen zelfs tegen een team met jouw slider-instellingen spelen, om te oefenen voor een confrontatie met jou. Er hangt overigens wel een minpunt aan deze heerlijke nieuwe optie: waarom heeft EA dat uitwisselen niet geautomatiseerd? Je kunt in veel racegames moeiteloos blueprints voor een set-up uitwisselen, waarom kan dat met de tactieken in Fifa niet?
Het jaar van Fifa?
Op de Games Convention kon al een versie van Fifa 09 worden gespeeld, maar het is onmogelijk om op basis van een handjevol wedstrijden een oordeel te geven. Wel viel me op dat de animaties van de spelers zijn verbeterd ten opzichte van het vorige deel. Ik herkende verschillende spelers aan de manier waarop ze een bal behandelen en op doel schoten. Na het maken van een doelpunt kun je 'juichen' met behulp van de thumbsticks. Een aardige gimmick, maar in het echt zie ik Raúl toch niet zo snel meer een radslag maken. 'Het gevoel' bij het spelen was niet heel anders dan bij Fifa 08, maar dat hoeft uiteraard geen minpunt te zijn.

Wordt dit dan het jaar waarin Fifa 09 PES op alle fronten voorbij streeft? Dat hangt uiteraard niet alleen van Fifa 09 af, maar ook van PES 2009. EA Sports zet echter weer een flinke stap in de goede richting, met een feature die volgens mij innovatiever en belangrijker is dan vrijwel alle grote vernieuwingen die ik de afgelopen jaren heb gezien. Custom Team Tactics gaat veel mensen helpen om meer controle over hun team te krijgen. Als je kijkt naar de invloed van de Live updates, valt deze vernieuwing in het niet daarbij, maar ook dit is een aardige feature waar veel mensen gebruik van zullen maken.