Het tweede bord dat in deze roundup besproken wordt is de P45 Platinum. MSI brengt ook nog de P45D3 Platinum met ddr3-ondersteuning uit en dit bord is op het geheugen na identiek aan de 'gewone' P45. Deze review is dus in feite van toepassing op beide borden. Bij het artikel waarmee we de reviewserie afsluiten en waarin de benchmarks zijn opgenomen is er wel verschil. Daar zetten we de Gigabyte EP45-DQ6 en de Asus P5Q Pro tegenover de P45 Platinum en dan gaat het over drie ddr2-borden .
De Platinum wordt vrij compleet geleverd. In de doos vinden we naast het bord nog een viertal sata-kabels, een pata-kabel, een floppy-kabel, twee molex-naar-sata-stroomkabels en een firewire- en usb-dongle. Verder treffen we natuurlijk de backplate, een handleiding en een set drivercd's aan. Als laatste vinden we een flexibele crossfirebridge en een zakje m-connectors, waarin zich een set opzetstukjes bevindt waar de losse connectoren opgeprikt kunnen worden voor usb, firewire, frontaudio en frontpanel.
| Merk en type | |
|---|
| Merk | MSI |
| Type | P45 Platinum |
| Technische Specificaties |
|---|
| Socket | 775 |
| Moederbord Chipset | Intel P45 |
| Form Factor | ATX |
| Geheugen Type | 4x ddr2 |
| Interfaces |
|---|
| Card Interface (moederbord) | 2x pci, 2x pci-e 1x, 2x pci-e 2.0 16x |
| Hardeschijf bus (intern) | pata-133, 8x sata-300 |
| Raid | raid 0, raid 1, raid 5, raid 10 |
| Externe verbindingen |
|---|
| Verbinding (lan) | Lan 1Gbps |
| Verbinding (usb/fw) | 2x Firewire 400, 8x usb 2.0 |
| Verbinding (overige) | 8x Audio, esata |
Het eerste dat opvalt aan het moederbord is de artistiek gevormde heatsink die op de P45-chip prijkt. De heatsink zit met heatpipes vast aan een koeler voor de vrm en de ICH10R, zodat het net als bij de andere borden, één grote heatsink vormt. Bij MSI maakt het geheel onderdeel uit van de Xpresscool-technologie.
De indeling van het bord is vrij standaard, al zijn er wel wat dingetjes die opvallen. Onderaan bij de headers van de usb-poorten zijn een kleine powerbutton en een resetbutton geplaatst, zodat het niet langer noodzakelijk is om een powerknop aan te sluiten wil je het product testen. Een clear cmos-knopje is ook aanwezig op het backpanel en deze is dus in te drukken zonder dat je de pc open hoeft te maken.
Wat verder opvalt is dat er een molex-connector net boven het eerste pci-e-slot zit om extra prik te kunnen leveren als er stroomslurpende videokaarten aanwezig zijn. Echter: videokaarten die stroom slurpen hebben vaak een behoorlijke koeler en deze blokkeert dan waarschijnlijk de molex-connector. De bij de test gebruikte MSI 7950GT heeft een passief koelblok bovenop de kaart zitten, die ervoor zorgde dat de connector vrij lastig bereikbaar bleek. De feature bleek dus leuk bedacht, maar is niet ideaal uitgevoerd.
De MSI-borden beschikken over een aantal extra features die niet onder de standaard P45-specificaties vallen, namelijk een fsb van 2008MHz en ddr2 1200MHz- en ddr3 2000MHz-ondersteuning. Verder beschikt de P45-serie over 'Drmos'. Drmos is de overkoepelende technologie waaronder Greenpower, Rapidboost en Xpresscool vallen. Greenpower is de manier van MSI om energie te besparen als het systeem niet volledig belast wordt. Op het bord zitten zes blauwe faseleds die aangeven hoeveel fasen van de cpu er gebruikt worden. Het gebruik van het aantal fasen is via het Greenpower Center te regelen, waar ook de voltages in te stellen zijn van de cpu, het geheugen en de northbridge.
Naast de Greenpower Center-applicatie bestaat Greenpower uit het gebruik van duurzame onderdelen, zoals solide condensatoren en een 3-in-1-chip voor de vrm, waarbij het oppervlakte van de vrm aanzienlijk teruggedrongen kon worden: van 230mm² naar 64mm². Deze chips zitten ook onder de heatsinks, maar MSI claimt dat ze zo koel blijven dat je ze gewoon aan kunt raken en dat de heatsink er alleen op zit voor mensen die willen overklokken. De heatpipe is vrij buigzaam, dus ik heb de proef op de som genomen en de heatpipe van de vrm gehaald. In idle-modus werd het ding gevoelsmatig net zo warm als de vrm op mijn G33-moederbord: beiden blijven erg koel en zijn makkelijk aan te raken. Onder volledige belasting werd de vrm toch echt te heet om fatsoenlijk aan te raken zonder dat het pijn ging doen.
Het totaal van de duurzame onderdelen zou ervoor moeten zorgen dat het systeem aanzienlijk efficiënter werkt. In het voorbeeld dat MSI geeft wordt het verbruik van 160W teruggebracht naar 125W, door een efficiëntere pwm die op zijn beurt weer minder stroom verspilt doordat de inefficiënte voeding minder gebruikt wordt.
Rapidboost is de tool die meegeleverd wordt om het systeem gemakkelijk te overklokken en dit is te regelen vanuit het Dualcore Center in Windows. MSI geeft een paar vaste presets voor het overklokken, maar een echte tweaker zal de voorkeur geven aan het handmatig instellen van de fsb in het bios, of via de geavanceerde modus van het Dualcore Center.
Xpresscool is de naam van het koelingsysteem dat op de MSI-borden zit. De heatpipe, Circupipe genoemd, zorgt voor een stille koeling, en bedekt de vrm's, de north- en de southbridge. De Diamond-serie van MSI's P45-lijn zal ook nog aansluitingen voor waterkoeling bevatten.
Als we verder kijken naar het moederbord dan is te zien dat het bezaaid is met leds. Naast de genoemde faseleds zijn dit -waarschijnlijk- debugleds zoals we die ook op de Gigabyte zagen. Alleen staat in de handleiding nergens vermeld hoe deze uitgelezen kunnen worden. Het lijkt logisch dat ze moeten branden, aangezien het bord prima werkt en ze allemaal aanstaan. Zelfs als we het geheugen uit het systeem halen blijven alle leds echter gewoon branden, dus het is ons niet geheel duidelijk hoe dit zit.
Naast deze blauwe ledjes die naast de verschillende onderdelen zitten zijn er ook nog acht leds die gebruikt kunnen worden als poort-80 debugger. Helaas ontbreekt ook hiervan de uitleg in de handleiding dus als het systeem blijft hangen is het lastig te achterhalen waar dat aan ligt, mochten we uitgaan van deze leds. Desalniettemin is het gebruik van een vorm van debugging op het bord volgens ons een pluspunt bij het troubleshooten.
Een blik op het backpanel laat zien dat MSI voor een vrij aparte plaatsing heeft gekozen van de usb-poorten, eentje die wij althans nog niet eerder zijn tegengekomen. Door het hoog plaatsen van de usb-poorten is er genoeg ruimte voor een firewire-connector, een optical connector en een esata-connector. Daarnaast is er een stuk leeg, om ruimte te bieden voor de heatsink. Verder zit er het knopje om de cmos te resetten en treffen we een 1Gb-lan-connector en een aantal audio-aansluitingen.
Installatie
Ondanks de grootte van het koelgevaarte op het moederbord is er nog redelijk wat ruimte voor grote cpu-koelers. Opletten welke koeler je erop zet is wel aan te raden: onze Arctic Freezer 7 Pro paste er bijvoorbeeld niet op, welke kant we hem ook opdraaiden, omdat de fan altijd tegen een deel van de heatpipe aankwam. De standaard Intel-koeler past prima, dus zal iedere koeler die eenzelfde footprint heeft zonder problemen te plaatsen zijn. Het is alleen even opletten met iets grotere koelers. We zijn niet kapot van de manier waarop socket 775-koelers vastgezet worden en op dit moederbord is het wat lastig om de pin linksboven vast te drukken. Ga je dit bord installeren, begin dan linksboven, dan heb je iets meer speling om alles vast te zetten.
De rest van de hardware-installatie verloopt zonder problemen. De m-connectoren die MSI meelevert zijn handig als je met dongles zit die bestaan uit allemaal losse draadjes. Die prik je op de m-connector en de deze duw je vervolgens op de header op het moederbord. De connectoren zijn daarbij kleurgecodeerd, dus is het gemakkelijk om de draden op de juiste plek aan te sluiten.
De software staat op drie cd's: een driver-cd voor XP, een driver-cd voor Vista en een HDD Backup-cd. Vanuit het autorun-menu van de driver is de software handmatig te installeren. Verder staan er nog een paar MSI-utilities op de schijf, evenals de liveupdate en het Dualcore Center. Op de cd is ook nog DirectX9.0c, Adobe Acrobat Reader en de Yahoo toolbar te vinden. Tenslotte staat er een flink aantal links naar downloadpagina's en online softwarebibliotheken op de meegeleverde schijf.
Het Dualcore Center is de tool waarmee het systeem getweakt kan worden, zo kunnen de fsb en het voltage hiermee aangepast worden. Daarnaast kunnen de temperaturen in de gaten gehouden worden, net als de voltages van het systeem. Een handigheid hierbij is dat je tegelijkertijd hetzelfde kunt doen voor je videokaart, mits deze hier ondersteuning voor biedt.
De liveupdate werkt door middel van een activeX-plugin zodat via de browser -waarbij dus alleen Internet Explorer ondersteund wordt- gezocht kan worden naar updates waarna deze automatisch geïnstalleerd kunnen worden. Nieuwe software wordt met een standaard installer geïnstalleerd, helaas was er online nog geen nieuwe bios beschikbaar dus hebben we het flashen met liveupdate niet kunnen testen. Mocht je een bios gedownload hebben dan zul je met een floppy, usb-drive of cd naar dos moeten booten, om daar het bios te flashen; dit lukt namelijk niet vanuit Windows.
De HDD Backup staat op een bootable cd. Door met deze cd te booten is het mogelijk om een backup te maken van partities op je harde schijf, net zoals vele andere diskmanagers dat kunnen. Vanuit dit programma kun je uiteraard ook weer een image terugzetten en een voordeel is dat ntfs-schijven ook ondersteund worden. Het grote nadeel van de applicatie is echter dat een usb-toetsenbord niet lijkt te werken na het booten, ook al staat de legacy support in het bios aan. Het keyboard werkt prima in een dos-omgeving, maar bij deze applicatie werkte het alleen met een ps/2 keyboard.
MSI heeft een aantal jumpers voor het overklokken geplaatst op het moederbord. Deze stellen de fsb in op vaste waardes: 200, 266, 333 of 400. Hiermee zou het makkelijker moeten zijn om te overklokken en met een combinatie van jumpersettings en biostweaks zou een hogere overklok mogelijk moeten zijn. Onduidelijk was alleen hoe dit nu precies in zijn werk gaat. In principe kan de snelheid maar op twee manieren omhoog: door de multiplier of door de fsb. De multiplier is gelocked, 9 is het maximum op onze E8400, dus zal de fsb omhoog moeten en we weten van onze hardware dat het ergens bij de 420MHz ophoudt als we niet overvolten. We namen dus de proef op de som.
Als eerste hielden we de standaard-jumpersettings aan en probeerden we met deze instellingen de prestaties op te schroeven. Op 420MHz draaide het nog stabiel, met een kloksnelheid van 3798MHz, maar daarboven ging het fout en bleef het systeem hangen.
Vervolgens hebben we de jumpers op 400MHz gezet en vanaf dat punt geprobeerd omhoog te gaan. Ook hier was 420MHz het maximaal haalbare. In ons geval maakte het gebruik van de jumpers totaal niets uit en voor zover we kunnen concluderen kunnen de jumpers ook niet veel anders doen dan hetgeen ook in het bios ingesteld kan worden.
Bios
Uiteraard is het bios van de P45, aansluitend op de featureset van het bord, erg uitgebreid. Het eerste opvallende is dat MSI de floppydisk standaard uitgeschakeld heeft. Eindelijk heeft een fabrikant door dat niemand zo'n ding meer heeft. De standaard-biossettings voldoen prima voor een gemiddelde gebruiker, al is het wat vreemd dat de Greenpower-functie standaard uit staat.
Bij de Greenpower-tab is overigens te zien wat de efficiëntie is van de voeding, hoewel onduidelijk is hoe deze precies bepaald wordt, en het wattage. Dit wattage, dat 'Pout' wordt genoemd, lijkt het verbruik van het systeem te zijn. De waarde die wordt weergegeven is echter onwaarschijnlijk. Het bios geeft een waarde van 168W aan, de losse wattmeter die eraan hangt blijft echter op 128W steken. Een kleine afwijking is natuurlijk mogelijk, maar een verschil van 40W is wel heel erg veel. MSI ging dit op navraag uitzoeken, dus de kans is groot dat een toekomstige biosflash het oplost.
Toen we verder keken bij de hardwaremonitor viel op dat de spanning die aangegeven werd aan de hoge kant was. De 12V-lijn stond op 13.1V, de 5V-lijn op 5.8V. Omdat we dit soort waardes nog niet eerder hebben gemeten bij andere borden met dezelfde voeding prikten we de multimeter eraan. De 12V-lijn was wat hoog, maar zat met 12.4V nog binnen de marge. De multimeter gaf voor de 5V-lijn 5.08V aan, meer dan netjes. De waardes in de bios vertrouwden we daarop nog niet zo meer. We kregen van MSI al wel de reactie dat ze bezig zijn om te achterhalen waar de fout vandaan komt en dat ze deze wilden herstellen met een nieuwe biosupdate.
Het overklokmenu wordt door MSI het Cell-menu genoemd. Hierin zijn alle settings met betrekking tot het overklokken te vinden. Handig is ook dat Eist, oftewel Intels Speedstep, hier aan- en uitgezet kan worden. Een handige optie is de multi-step OC booster die in het bios zit. Als deze wordt aangezet dan zal een overklok pas in het besturingssysteem effectief worden. Ook als je dus een veel te hoge snelheid instelt, is het bios altijd nog bereikbaar, zonder dat je een cmosclear hoeft uit te voeren. Op deze manier is het makkelijk om zo dicht mogelijk bij de ideale overklok te komen, zonder dat het systeem continu blijft hangen. De snelheid is per MHz in te stellen, daarnaast biedt dit bord een heel arsenaal aan instellingen voor de voltages van het geheugen, de cpu en de northbridge.
De spd is vanuit deze bios met een druk op de knop uit te lezen. F5 linkt naar de memory-Z, dat een overzicht geeft van de spd van iedere dimm. Zeker bij het instellen van de timings van het geheugen kan dit goed van pas komen, mocht je ze niet uit je hoofd kennen.
Vooral in vergelijking met het bètabios dat in eerste instantie op dit moederbord stond, is de huidige versie vrij stabiel te noemen. Het is niet direct aan de P45 gerelateerd, maar MSI is vrij goed bezig met het ontwikkelen van het bios. Het enige vervelende met de huidige versie is dat deze blijft hangen als er een usb-stick in het systeem zit tijdens het opstarten en deze toevallig als bootdevice aangemerkt staat, ook al zit er geen bootsector op. Hierdoor blijft het systeem eindeloos op een knipperende cursor staan. Door de usb-apparaten niet als bootdevice in te stellen geeft dit overigens geen problemen, maar het is wel iets dat je tegen kunt komen.
Een andere leuke eigenschap die in de toekomst beschikbaar komt is de mogelijkheid om het bios te upgraden naar efi. Dit is een grafische bios-interface die daarnaast ook een aantal extra utilities aan boord zal hebben. De functionaliteit komt pas in het derde kwartaal van dit jaar beschikbaar, maar de huidige P45-borden zijn er makkelijk mee te voorzien, daar de hardware er al voor aanwezig is.
:fill(white)/i/1210775773.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1210775774.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1210775772.jpg?f=thumb)
MSI heeft zijn P45-lijn al verscheept en de Diamond ligt momenteel in de winkels. De introductieprijs van de P45 Platinum zal op 160 euro komen te liggen, de P45D3-variant moet een tientje meer opleveren. Uiteraard heeft ook MSI verschillende borden voor meerdere segmenten uitgebracht, hieronder een overzicht van wat er momenteel te verkrijgen is.
| Model | Adviesprijzen |
|---|
| P45 Diamond | €240 |
| P45D3 Platinum | €170 |
| P45 Platinum | €160 |
| P45 Neo2-FR | €130 |
| P45 Neo3-FR | €114 |
| P45 Neo-F | €95 |
Na dit artikel volgt nog de review van de P5Q Deluxe van Asus. Aansluitend brengen we een overzicht van de prestaties van de drie verschillende moederborden.
:fill(white):strip_exif()/i/1231332873.jpg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1215158691.jpg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/u/26632/dosprompt2.gif?f=community){kind=small}
en blauw.
/u/220490/bombcut.png?f=community){kind=small}
/u/8/oog3.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/76009/Blue_Dreams_Fantasy_Girl_tumb2.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/56984/crop5d55aa406bb59.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/106005/animated%2520garfield.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/159822/kleine%2520icon%2520amd.jpg?f=community){kind=small}
/u/10064/leuk_he.png?f=community){kind=small}
