EK AIO Elite 360 Review

Monsterwaterkoeler met zes ventilators

EK-AIO Elite 360

Samengevat

Op de EK-AIO Elite 360 komen we niet langer custom features zoals uitbreidbaarheid tegen, maar gaat EK rechtstreeks de concurrentie aan met gevestigde namen in de markt voor all-in-ones. Met in totaal zes rgb-ventilators is deze waterkoeler in elk geval een blikvanger. Met de bijgeleverde fanhub heeft EK bovendien toch een leuke extra bedacht om zich te onderscheiden. De prestaties vallen echter tegen in vergelijking met andere kant-en-klare 360mm-koelers.

Pluspunten

• Met zes rgb-fans kan de liefhebber zijn lol op
• Handige meegeleverde fanhub
• Eenvoudige installatie…

Minpunten

• …mits deze kolos in je kast past
• Magere koelprestaties
• Duur in verhouding tot geboden prestaties

Getest

EK Water Blocks EK-AIO Elite 360 D-RGB

Prijs bij publicatie: € 203,-

Bekijk product

EK benaderde ons onlangs voor een review van een veelbelovend product. De AIO Elite 360 is volgens de Sloveense fabrikant de ultieme waterkoeler. Met in totaal zes rgb-ventilators en een verbeterde, in het cpu-blok geïntegreerde pomp is het in elk geval een blikvanger. Of EK met al zijn ervaring op het gebied van custom waterkoeling ook de gevestigde namen in de aio-markt kan bedreigen als het op prestaties aankomt, zoeken we uit in deze review.

Waterkoeling is aan een serieuze opmars bezig in de hardwarewereld. Alleen al vanwege het strakke uiterlijk prefereren veel pc-bouwers een all-in-one waterkoeler, zelfs al presteert die niet gek veel beter dan een luxe luchtkoeler. Opvallend is dat de merken die de verkoop van kant-en-klare waterkoelers domineren - primair Corsair, NZXT en in het budgetsegment Cooler Master - geen van alle een lange geschiedenis hebben als het op de traditionele vorm van waterkoeling aankomt, waarbij je zelf een pomp, radiator en koelblok(ken) combineert.

Een fabrikant als EK heeft die natuurlijk wel. De eerste pogingen om zich in de markt voor aio's te mengen werden dan ook gekenmerkt door features die alleen een customkoelingfabrikant kan bieden. De EK Predator uit 2016 had bijvoorbeeld een systeem met heuse quick-disconnects, waardoor je zonder het systeem leeg te laten lopen bijvoorbeeld een videokaart kon toevoegen aan de loop. Dergelijke probeersels sloegen niet echt aan, waardoor we er bij de AIO Elite 360 die we vandaag bespreken, niets meer van terug zien; het gaat om een volledig gesloten kring.

De EK-AIO Elite 360 wordt vooralsnog alleen verkocht via de eigen webshop van EK, waar hij op het moment van schrijven 203 euro kost.

Pomp en cpu-blok

Het waterblok voor de processor komt voorgeïnstalleerd met een montageplaat die compatibel is met alle courante Intel-sockets, maar ook het benodigde installatiemateriaal voor AMD's socket AM4 wordt meegeleverd. Het blok is afgewerkt met een vernikkelde, zwarte behuizing, waarbij een verlicht EK-logo uiteraard niet kan ontbreken, en raakt de processor met een koperen baseplate. Aan de binnenzijde daarvan heeft EK minuscule koelvinnen aangebracht, zodat de oppervlakte voor de overdracht van de cpu-warmte naar het koelwater maximaal is.

In het cpu-blok is ook de pomp gehuisvest, waarbij het gaat om een pomp die technisch vergelijkbaar is met de losse spc-pompen die EK verkoopt. Hij is aan te sturen via pwm, waarbij de range van 1000 tot 3300rpm loopt. De tubing met sleeves en roterende, aluminium fittingen is aan de zijkant aangesloten. De slangen zijn 40cm lang, wat voor het grote merendeel van de builds zal voldoen.

Radiator en ventilators

De zwarte radiator is met een dikte van 27mm relatief dun te noemen, al heb je door het grote aantal ventilators alsnog flink wat ruimte nodig om het geheel kwijt te kunnen. Er zitten niet minder dan zes 120mm-ventilators op de EK-AIO Elite 360: drie aan elke kant. Het gaat om een Vardar-fan van eigen makelij, die geoptimaliseerd zou zijn voor een hoge statische druk. Dat is als het ware de voorwaartse kracht waarmee de ventilator lucht door de radiator heen perst. In de motor van de ventilators zijn negen addressable rgb-leds verwerkt, die de melkachtige, semitransparante ventilatorbladen verlichten.

Zes ventilators en een pomp met elk twee kabels, een voor de aansturing en een voor rgb, levert een forse kabelboom op. Om alle kabels netjes weg te kunnen werken en te voorkomen dat je in één klap alle fanheaders op je moederbord kwijt bent, levert EK een hub-printplaatje mee. Daarop zitten van beide types zeven connectors, plus een SATA-stroomaansluiting voor de benodigde prik. In principe houd je overigens één fanconnector over, want het is de bedoeling om de pomp op een aparte header van je moederbord aan te sluiten. In totaal heb je op je moederbord dus twee fanheaders en één addressable rgb-header, met drie pinnen, nodig om de EK-AIO Elite correct aan te sluiten.

Installatie

Zoals gezegd wordt de EK-AIO Elite 360 geleverd met het Intel-montagemateriaal voorgeïnstalleerd. De installatie op een mainstream-Intel-platform is dan ook redelijk voor de hand liggend. Je schroeft een backplate achter op het moederbord, plaatst de pomp op de processor en draait vier duimschroeven vast. Er zit vanuit de fabriek al koelpasta op de baseplate, waarvan je het afdekkapje vanzelfsprekend eerst moet verwijderen.

Voorafgaand aan de installatie van de radiator monteer je de onderste drie ventilators alvast. De drie ventilators die tussen de behuizing en de radiator in moeten komen, installeer je samen met de radiator zelf met twaalf extra lange schroeven. Die gaan door de bovenkant van je kast en de ventilators heen voordat ze de schroefdraad in de radiator bereiken. De volledige hoogte van de radiator plus twee ventilators, in totaal ongeveer 77mm, moet dus in je behuizing passen. Er moet dus óf genoeg ruimte zijn boven je moederbord óf je moederbord moet aan de bovenzijde geen connectors en vrm-heatsinks hebben die interfereren met de waterkoeler. Wij installeerden de koeler in een Phanteks Enthoo Pro-behuizing met een ASUS ROG Strix X299-XE Gaming-moederbord, dat we met enig manoeuvreren nét passend kregen.

Monteren op een socket 2066-moederbord gaat nog een stukje makkelijker; daarvoor heb je geen backplate nodig, maar draai je de schroeven rechtstreeks in het montagemechanisme van de socket zelf. Op een AMD socket AM4-moederbord moet je eerst de standaard plastic koelermounts verwijderen en het Intel-bracket op het cpu-blok vervangen door de AMD-variant.

Overigens verraadt de handleiding van EK dat er ook aan een 280mm-versie van de AIO Elite-waterkoeler wordt gewerkt, die uiteraard over vier 140mm-fans zal beschikken.

Testmethode

Onze testmethode voor cpu-koelers is gebaseerd op processorsimulators gemonteerd in een geïsoleerde ruimte met een stabiele temperatuur. Deze aanpak zorgt ervoor dat we variabelen als de warmteproductie van de processor en de temperatuur van de lucht in de kast vastzetten, zodat elke processorkoeler in exact gelijke omstandigheden wordt getest. Aangezien de verschillen tussen koelers soms erg klein zijn, is dat noodzakelijk om tot betrouwbare en reproduceerbare testresultaten te komen.

Meer details over de testmethode

De processorsimulators die we gebruiken, zien eruit als een echte processor met socket 1200 of socket 2066, maar het binnenwerk is vervangen door regelbare vermogensweerstanden. Door middel van een geregelde voeding kunnen we hiermee een precieze hoeveelheid warmte opwekken om zo processors met een verschillend stroomverbruik na te bootsen. AMD's socket AM4 is wat oppervlakte betreft het best vergelijkbaar met onze socket 1200-simulator; de AMD-socket is iets groter.

We plaatsen de cpu-simulator met de koeler in een geïsoleerde box met een testcompartiment van 55x55x28cm. Aan de voorzijde van het compartiment zitten drie grote, langzaam draaiende ventilators die lucht aanvoeren, terwijl aan de achterzijde één uitlaatfan is aangebracht. In een gevouwen luchtkanaal aan de voorzijde van de kast zijn twee warmte-elementen aangebracht, elk voorzien van een ventilator. Vlak voor de ingang van de testkamer is een temperatuursensor aangebracht die meet hoe warm de lucht is die de testkamer ingeblazen wordt. Door middel van een closed-loop-systeem met een zelflerende pid-controller kunnen we de temperatuur zeer constant houden. De pid-controller meet continu wat de temperatuur van de aangevoerde lucht is, waarna hij de warmte-elementen indien noodzakelijk extra warmte kan laten opwekken.

Voor onze tests hebben we om verschillende redenen gekozen voor een luchttemperatuur van 35 graden Celsius. Ten eerste zijn de warmte-elementen onder alle omstandigheden krachtig genoeg om deze temperatuur te leveren, zelfs als de omgevingstemperatuur slechts 18 graden is. Daarnaast wordt het in ons testlab (hopelijk) nooit warmer dan 35 graden, zodat we ook nooit lucht zullen aanvoeren die warmer is. Daarbij is de aanwezigheid van enige warmte rondom de koeler realistisch, want in een echt systeem produceren andere componenten, zoals de voeding, het moederbord en de videokaart, ook warmte. De basistemperatuur moet ook niet te hoog zijn, omdat we goed willen zien waartoe de cpu-koelers in staat zijn. Een omgevingstemperatuur van 35 graden is, zo hebben we ook in afzonderlijke tests voor behuizingen gezien, representatief voor de temperatuur in een echt systeem.

Bij het testen van cpu-koelers zijn we vooral geïnteresseerd in de efficiëntie, oftewel hoe de koelprestaties zich verhouden tot de geluidsproductie. Een koeler die goede prestaties levert, maar daarbij extreem veel herrie produceert, is immers minder aantrekkelijk dan een model dat vergelijkbare prestaties levert bij een lager geluidsniveau. Om een gelijk speelveld te creëren, testen we alle koelers eerst op geluidsproductie.

Bij waterkoelers bepalen we met welke ventilatorinstelling de waterkoelers respectievelijk 40dB(A) en 50dB(A) geluid produceren voor het totaal van de pomp en de ventilators, telkens gemeten op 10cm afstand van zowel pomp als radiators. 40dB(A) gemeten op 10cm is de grens die we als 'stil' bestempelen. Daarboven wordt een geluidsbron duidelijk hoorbaar op normale luisterafstand. 50dB(A) is de grens van wat nog plezierig is; daarboven wordt geluid naar onze mening irritant luid.

Daarnaast meten we bij alle waterkoelers het geluidsniveau dat geproduceerd wordt als we alleen de ventilators op 7V draaien, een veilig lage instelling waarop (vrijwel) alle ventilators nog probleemloos werken, en meten we los het geluidsniveau van de pomp. De laatste geluidsmetingen die we uitvoeren, zijn die van zowel de pomp als de ventilators op 7V en 12V, waarbij die laatste instelling de maximale koelprestaties weergeeft.

Vervolgens testen we alle koelers op twee cpu-simulators: een kleiner model dat een LGA1200-platform nabootst, en een groter dat LGA2066-processors simuleert. Op het socket 1200-platform testen we alle koelers bij een belasting van 95W, op het socket 2066-platform testen we bij een hogere belasting van 130W. Omdat het contactvlak tussen de koelers en de socket 2066-chip aanzienlijk groter is, wordt warmte gemakkelijker overgedragen, wat bij de meeste koelers resulteert in aanzienlijk betere koelresultaten. De testresultaten met 130W belasting op socket 2066 ontlopen die van 95W op socket 1200 doorgaans dan ook niet veel.

Bij sommige koelers kunnen testdata ontbreken. Doorgaans betekent dit dat een koeler zelfs op de laagste stand te luid is voor 40dB(A) of juist op de hoogste stand nog altijd te stil voor 50dB(A).

Prestaties

In de onderstaande grafieken hebben we naast de EK AIO Elite 360 ook andere courante waterkoelers met een 360mm-radiator opgenomen. De EK-koeler herken je aan het rode balkje.

Socket 1200

De eerlijkheid gebiedt ons te zeggen dat de waterkoelers, met 40dB(A) aan geluidsproductie, elkaar niet veel ontlopen in de test. Toch moeten we constateren dat de EK-koeler onderaan eindigt. Ook als we de geluidsproductie laten oplopen tot 50dB(A), komt hij niet in de buurt van de 'benchmark' in dit segment, de NZXT Kraken X72. In de tests met een vaste spanning doet de EK-koeler het in relatieve zin wat beter, al zullen we verderop zien dat hij dan ook niet bepaald de stilste is.

• 95W - 40dB(A)
• 95W - 50dB(A)
• 95W - 12V+7V
• 95W - 12V+12V

Socket 1200 - 95W - 40 dB(A)
Waterkoeling	Temperatuur in °C (lager is beter)
NZXT Kraken X72	47,2
Thermaltake Water 3.0 360 ARGB Sync	48,6
Gigabyte Aorus Liquid Cooler 360 RGB	49,9
Corsair Hydro H150i PRO RGB	50,1
Asus ROG Ryujin 360	50,3
Cooler Master MasterLiquid ML360R RGB	50,5
EK-AIO Elite 360 D-RGB	50,7

Socket 1200 - 95W - 50 dB(A)
Waterkoeling	Temperatuur in °C (lager is beter)
NZXT Kraken X72	44,8
Thermaltake Water 3.0 360 ARGB Sync	45,9
Gigabyte Aorus Liquid Cooler 360 RGB	47,2
Asus ROG Ryujin 360	47,9
Cooler Master MasterLiquid ML360R RGB	48,3
EK-AIO Elite 360 D-RGB	50,7
Enermax LiqTech II 360mm RGB	53,3

Socket 1200 - 95W - 12V+7V
Waterkoeling	Temperatuur in °C (lager is beter)
NZXT Kraken X72	46,6
Asus ROG Ryujin 360	47,3
EK-AIO Elite 360 D-RGB	47,3
Thermaltake Water 3.0 360 ARGB Sync	48,5
Cooler Master MasterLiquid ML360R RGB	50,5
Enermax LiqTech II 360mm RGB	51,7
Corsair Hydro H150i PRO RGB	51,8

Socket 1200 - 95W - 12V+12V
Waterkoeling	Temperatuur in °C (lager is beter)
NZXT Kraken X72	41,0
Gigabyte Aorus Liquid Cooler 360 RGB	45,6
Asus ROG Ryujin 360	45,6
Thermaltake Water 3.0 360 ARGB Sync	46,6
Cooler Master MasterLiquid ML360R RGB	46,6
EK-AIO Elite 360 D-RGB	47,0
Corsair Hydro H150i PRO RGB	47,2
Enermax LiqTech II 360mm RGB	51,1

Socket 2066

Soms zien we de onderlinge volgorde verspringen als we naar de grotere socket kijken, doordat sommige koelers meer profiteren van de grotere beschikbare koeloppervlakte dan andere. Bij de EK-koeler lijkt dat echter niet het geval te zijn. In de tests met een vaste geluidsproductie weet hij alleen de Cooler Master ML360R achter zich te houden, waarbij we moeten aantekenen dat die aanzienlijk goedkoper is. In de test met zowel de pomp als de ventilators voluit eindigt de EK AIO Elite 360 als laatste.

• 130W - 40dB(A)
• 130W - 50dB(A)
• 130W - 12V+7V
• 130W - 12V+12V

Socket 20xx - 130W - 40 dB(A)
Waterkoeling	Temperatuur in °C (lager is beter)
Thermaltake Water 3.0 360 ARGB Sync	45,7
NZXT Kraken X72	45,7
Asus ROG Ryujin 360	45,8
Corsair Hydro H150i PRO RGB	46,3
Gigabyte Aorus Liquid Cooler 360 RGB	46,6
EK-AIO Elite 360 D-RGB	48,4
Cooler Master MasterLiquid ML360R RGB	49,3

Socket 20xx - 130W - 50 dB(A)
Waterkoeling	Temperatuur in °C (lager is beter)
NZXT Kraken X72	43,3
Thermaltake Water 3.0 360 ARGB Sync	43,4
Gigabyte Aorus Liquid Cooler 360 RGB	43,6
Asus ROG Ryujin 360	44,1
Enermax LiqTech II 360mm RGB	45,3
EK-AIO Elite 360 D-RGB	46,5
Cooler Master MasterLiquid ML360R RGB	46,6

Socket 20xx - 130W - 12V+7V
Waterkoeling	Temperatuur in °C (lager is beter)
Asus ROG Ryujin 360	42,6
Enermax LiqTech II 360mm RGB	43,3
NZXT Kraken X72	45,2
Thermaltake Water 3.0 360 ARGB Sync	46,3
EK-AIO Elite 360 D-RGB	47,1
Corsair Hydro H150i PRO RGB	48,3
Cooler Master MasterLiquid ML360R RGB	49,1

Socket 20xx - 130W - 12V+12V
Waterkoeling	Temperatuur in °C (lager is beter)
Asus ROG Ryujin 360	40,9
Gigabyte Aorus Liquid Cooler 360 RGB	41,5
NZXT Kraken X72	43,0
Thermaltake Water 3.0 360 ARGB Sync	43,1
Corsair Hydro H150i PRO RGB	43,3
Enermax LiqTech II 360mm RGB	43,8
Cooler Master MasterLiquid ML360R RGB	44,3
EK-AIO Elite 360 D-RGB	45,6

Geluidsproductie

Als we inzoomen op de geluidsproductie, meten we bijna 32dB(A) als de pomp op volle snelheid werkt. Dat is redelijk gemiddeld te noemen. De ventilators zijn wel enigszins aan de luide kant, zo blijkt al uit de 45dB(A) die we meten op 7V. Op 12V produceert de koeler 56dB(A) aan geluid. Daarmee blijft hij iets stiller dan bijvoorbeeld de Kraken X72 en de ROG Ryujin, maar die presteren dan ook duidelijk beter.

• Pomp 12V
• Fans 7V
• Pomp 12V + Fans 7V
• Pomp 12V + Fans 12V

Pomp 12V
Waterkoeling	Geluidsproductie in dB(A) (lager is beter)
Cooler Master MasterLiquid ML360R RGB	18,5
Gigabyte Aorus Liquid Cooler 360 RGB	26,2
Corsair Hydro H150i PRO RGB	28,8
Enermax LiqTech II 360mm RGB	30,2
EK-AIO Elite 360 D-RGB	31,7
Thermaltake Water 3.0 360 ARGB Sync	33,0
Asus ROG Ryujin 360	33,9
NZXT Kraken X72	34,2

Fans 7v
Waterkoeling	Geluidsproductie in dB(A) (lager is beter)
Corsair Hydro H150i PRO RGB	29,1
Thermaltake Water 3.0 360 ARGB Sync	37,6
Asus ROG Ryujin 360	39,9
NZXT Kraken X72	40,1
Cooler Master MasterLiquid ML360R RGB	41,5
EK-AIO Elite 360 D-RGB	45,0
Enermax LiqTech II 360mm RGB	45,2
Gigabyte Aorus Liquid Cooler 360 RGB	47,3

Pomp 12V + Fans 7V
Waterkoeling	Geluidsproductie in dB(A) (lager is beter)
Corsair Hydro H150i PRO RGB	32,0
Thermaltake Water 3.0 360 ARGB Sync	40,1
NZXT Kraken X72	41,1
Cooler Master MasterLiquid ML360R RGB	41,5
Asus ROG Ryujin 360	43,4
EK-AIO Elite 360 D-RGB	45,2
Gigabyte Aorus Liquid Cooler 360 RGB	45,4
Enermax LiqTech II 360mm RGB	47,2

Geluidsproductie 12V+12V (10 cm.)
Waterkoeling	Geluidsproductie in dB(A) (lager is beter)
Corsair Hydro H150i PRO RGB	49,1
Thermaltake Water 3.0 360 ARGB Sync	50,3
Enermax LiqTech II 360mm RGB	54,1
Cooler Master MasterLiquid ML360R RGB	54,3
EK-AIO Elite 360 D-RGB	56,0
Gigabyte Aorus Liquid Cooler 360 RGB	56,8
Asus ROG Ryujin 360	57,1
NZXT Kraken X72	57,4

Conclusie

Waar EK zich tot nu toe probeerde te onderscheiden met het brengen van 'custom-features', zoals uitbreidbaarheid naar all-in-one waterkoelers, is de EK-AIO Elite 360 de eerste serieuze poging om rechtstreeks te concurreren met grote namen als Corsair en NZXT. De koeler doet indrukwekkend aan, al is het maar vanwege de zes ventilators, terwijl de bijgeleverde fanhub zonder meer toegevoegde waarde biedt. Het installatieproces is eenvoudig, mits je behuizing (ruim) voldoende plaats biedt om deze kolos te huisvesten.

Uiteindelijk beoordelen we een koeler echter vooral op zijn prestaties. Op dat vlak laat EK het liggen in vergelijking met de rest van het, toegegeven, erg sterke testveld. Zowel in de tests met een vaste geluidsproductie als in de op spanning gebaseerde tests treffen we de koeler regelmatig aan in de onderste regionen van de grafieken. Zeker als je bedenkt dat de EK-AIO Elite 360 is uitgerust met dubbel zoveel ventilators als de andere koelers en een stevige prijs heeft, is dat nu eenmaal niet best.

De EK-AIO Elite 360 is onder de streep een koeler die het vooral moet hebben van zijn bijzondere uiterlijk. Gaat het je puur om de koelprestaties, dan ben je vooralsnog beter af bij de gevestigde concurrentie.

Pluspunten

• Met zes rgb-fans kan de liefhebber zijn lol op
• Handige meegeleverde fanhub
• Eenvoudige installatie…

Minpunten

• …mits deze kolos in je kast past
• Magere koelprestaties
• Duur in verhouding tot geboden prestaties

Getest

EK Water Blocks EK-AIO Elite 360 D-RGB

Prijs bij publicatie: € 203,-

Bekijk product

Wat vind je van dit artikel?

Geef je mening in het Geachte Redactie-forum.

Reacties (85)

Een push-pull configuratie is vrij onzinnig voor een radiator van 27 mm dikte. De voordelen van push-pull begin je pas goed te merken zodra je een dikke radiator gebruikt, want hoe dikker de radiator, hoe meer moeite het kost om lucht er doorheen te jagen.

Een vergelijkende test waarbij slechts 3 van de 6 fans zijn gebruikt zou interessant zijn en ik verwacht dat er bijzonder weinig verschil te zien zal zijn.

Je hebt volgens mij 2 factoren die bepalend zijn, dikte en aantal fins (niet fans) van de radiator.

Maar ik dacht hetzelfde ik zag een iel radiatortje en daarna een verhaal over HSP wat ik niet helemaal kon matchen met de looks van de AIO.

Laat 3 fans weg en je hebt denk ik een betere koeler, vergelijkbare prestaties met minder geluid.

Klopt en dan nog is niet elke fan geschikt , je hebt een juiste verhouding volume en druk nodig die de fan verzetten moet.

Draai zelf graag met de dikke alphacool nexXxos monsta radiatoren.
80 dik , maar goede flow rate en stoft niet snel dicht...

maar past uiteraard niet zonder meer overal in...

[Reactie gewijzigd door hatex op 5 december 2020 10:23]

Laat 3 fans weg en je hebt denk ik een betere koeler, vergelijkbare prestaties met minder geluid.

En last but not least minder energie opname. Dit ding is echt gooien met resources.

Met twee fans zou je wel met minder moeite - lees: minder geluid - dezelfde hoeveelheid lucht moeten kunnen verplaatsen, lijkt mij.
Edit: de fans hoeven dan minder hard te draaien. Om die reden heb ik een cpu-waterkoeler met twee fans besteld i.p.v. één fan (weliswaar parallel, en niet serieel zoals in dit geval), terwijl één fan wel voldoende moet zijn om de cpu koel te houden.

[Reactie gewijzigd door icceni op 5 december 2020 10:34]

En of dat een positief effect heeft hangt weer af van de radiator dikte. Ik sluit mij wat dat betreft toch aan bij @Rannasha.

[Reactie gewijzigd door teacup op 5 december 2020 12:31]

Je hebt volledig gelijk. Dit soort tests zijn 10 - 15 jaar geleden al door de waterkoelcommunity uitgevoerd (lees o.a. het reeds lang inactieve https://martinsliquidlab.wordpress.com/). Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat deze koeler veel beter had gepresteerd met een 'standaard' 360mm rad van ~50mm dikte en drie fans die naar keuze push of pull worden geinstalleerd.

Daarnaast is het voor mij als wc'er een enorme dealbreaker dat hij niet zomaar uit te breiden is met ander componenten. Volledig oninteressant product voor de serieuze waterkoeler.

Behalve dat-ie met drie ventilatoren een stuk stiller zal zijn.

Is dit premium?

Als ze niet eens testen met 3 van de 6 meegeleverde fans? Als je vergelijkingsmateriaal bestaat uit 6 of 7 concurrenten ipv een waslijst zoals Guru3d?
https://www.guru3d.com/ar...e_360_d_rgb_review,10.htm
Of Techpowerup:
https://www.techpowerup.c...-cpu-liquid-cooler/6.html

Of zelfs Tomshardware, die er aan hebben gedacht om ook de VRM's op het moederbord te meten:
https://www.tomshardware....e-360-d-rgb-cpu-cooling/3
Dan blijkt dat zo'n dikke setup ervoor zorgt dat je fans in vergelijking minder frisse lucht over de heatsinks van het moederbord blazen.

[Reactie gewijzigd door Jeroenneman op 5 december 2020 09:26]

Het opnemen van uitsluitend 360mm-waterkoelers in de grafieken is een bewuste keuze - ik had er ook nog twintig balkjes aan toe kunnen voegen, maar dat leek me geen bijster zinnige vergelijking.

Zijn jullie van plan om meer 360mm AIO's te testen, bijv. de nieuwe Corsair 150i Elite Capellix, Lian Li Galahad en NZXT X73?

Het opnemen van uitsluitend 360mm-waterkoelers in de grafieken is een bewuste keuze - ik had er ook nog twintig balkjes aan toe kunnen voegen, maar dat leek me geen bijster zinnige vergelijking.

Als bezitter van een NZXT Kraken X62 en X53 zou ik best willen weten of dit een zinnige upgrade is. Nu kan ik die vergelijking in dit artikel niet maken en moet ik elders op zoek naar die informatie. Ik ben het dan ook eens met de vraag van @Jeroenneman Dit komt op mij niet over als een premium artikel waar ik voor zou willen betalen. Het mist naar mijn idee absoluut de beloofde diepgang die met premium gepaard zou gaan.

Ten eerste is dit helemaal geen premium artikel @Blorgg @Jeroenneman.

Ten tweede hebben wat mij betreft redelijk wat users op Tweakers er een handje van hun eigen situatie te extrapoleren naar hun realiteit; product X of Y mist en daarom is het een waardeloos artikel. Ja zo kun je wel bezig blijven, niet iedereen kan perfect op z'n wenken bediend wordt.

Ik reageerde op iemand die het premium noemde. Of in ieder geval premium waardig.

Het artikel is wat mij betreft niet waardeloos, maar ook weer niet zeer volledig. Echt één van de eerste vragen in de comments is of er ook getest is met drie fans. Lijkt me geen hele aparte vraag. Als je namelijk drie fans op de AIO houdt, en je hebt opeens drie losse aRGB fans over voor je case, dan kan het toch een betere deal zijn.

Ook al voegen ze nog 16 AIO's toe, dan nog krijg je mensen die gaan vragen waarom hun model uit 2012 ofzo er niet bij staat. Of waarom er geen luchtkoelers in staan om te vergelijken. Het zal nooit goed zijn.

Mijn 280 van Corsair veegt de vloer aan met deze maar staat er ook niet in.

Heb gistere zelf wat zitten opzoeken en de x62 is nog steeds een bom. Die x72 is iets beter maar niet echt een switch waardig

Als je die data toch hebt? Waarom niet? Omdat gebruikers anders teveel moeten scrollen?

Ik wil juist een compleet overzicht. Misschien ben ik wel benieuwd hoe een goede luchtkoeler zich hiertoe verhoudt. En hoe groot het verschil nu werkelijk is met die 120mm extra fan voor een 360 VS een 240 mm rad.

Ik denk dat de historische data die Tweakers heeft wel degelijk meerwaarde zou kunnen bieden, Ook om te zien of er alternatieven zijn die mogelijk interessant zijn.

Dit moeten geen premium artikelen worden. Dit is een gewone product review. Eerlijke test voor de consument graag niet achter een paywall.

Achter een paywall zien de mensen die geen premium hebben niet dat deze koeler niet uitblinkt

Dit is toch gewoon een (vrij toegankelijke) review zoals ik ze op HWI gewend ben, die zijn altijd iets meer op specs gericht geweest dan op tweakees.

Niet dat er wat mis is maar dat is dus altijd gratis content geweest, dat is nou wat tweakers toegezegd had niet achter een betaalmuur te zetten.

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 5 december 2020 09:56]

Een review achter een betaalmuur zetten? Dat gaat de verkoper die het model gratis ter beschikking stelt vast niet zo leuk vinden. Die zullen toch graag een zo groot mogelijk publiek willen?

Niet om dit stuk vanuit een journalistiek punt minder te maken, ook hier zit tijd en effort in. En een deel is natuurlijk nog steeds begrijpelijk schrijven. Maar een test/review is toch wat anders dan een stuk waar diepte in moet zitten, literatuur onderzoek, techniek en wetenschap onderzoek en begrip, interviews, contact met mensen, uitschrijven, etc.

Bedoel het iets minder letterlijk dan jij het opvat, dus nee zeker niet achter een betaalmuur, maar premium in de zin van dat ik voor dit soort artikelen naar Tweakers.net kom waarbij er tegelijkertijd een contrast aangebracht wordt met de tot dusverre als ‘premium’ gelabelde artikelen die ik persoonlijk als langdradig ervaren heb.

Vermoedelijk ben je nog niet bekend met de bedoeling van Tweakers 'premium'. Hiermee wordt daadwerkelijk bedoelt 'premium', zoals dit vaker wordt gebruikt voor een website, iets wat je (erbij) krijgt als je ergens voor betaald. Voor een site als Tweakers betekent dit dus een abonnement.

Voor meer informatie zie: plan: Tweakers start met een bètatest voor een Premium-aanbod

"Met Premium-artikelen willen we jullie dagelijks beter op de hoogte brengen, met nieuws dat meer brengt, door dieper in onderwerpen te duiken, experts te spreken en duiding toe te voegen."

Als ik het goed lees val jij dus niet in de categorie die een premium abonnement nodig zal hebben.

Deze review is gewoon een normale en voor velen voldoende review. Inderdaad geen premium materiaal zoals anderen al aangeven.

Je kan het voorstellen aan Tweakers.net. Ik denk echter dat dit niet helemaal strookt bij hoe de redactie het ziet. Wat ik begrijp: men wil de kwaliteit van de non-premium artikelen ook zo hoog mogelijk houden en Premium artikelen zullen gebruikt worden voor meer diepgaande artikelen over specifieke onderwerpen, waarbij een waterkoeler review of een typische andere productreview nooit tot de groep aan specifieke onderwerpen zal behoren.

Met andere woorden, de hele intentie van premium lijkt anders te zijn dan jij verwacht of misschien wenst.Het gaat bij Premium dus niet zozeer aan het kwaliteitsniveau van artikelen. Premium relateert meer aan het type artikel, de inhoud en de diepgang. Dus in die zin sluit je voorstel met ratings (wat al snel uitkomt op een kwaliteitsrating) niet aan bij de bedoeling.

Mogelijk zou je het kunnen vergelijken met gratis dagelijkse kranten versus magazines met onderzoeksjournalistiek. Je kan een gratis Metro krantje lezen om aan je nieuws te komen waarbij de meeste artikelen in minder dan een dag zijn geschreven en je kan ook een (uh even denken) bijv. Elsevier magazine kopen voor sommige onderzoeksjournalisatiek artikelen waar vaak minstens weken en eerder maanden is gespendeerd. Een review als deze zou in de eerste categorie vallen (ondanks dat dit ongetwijfeld meer dan een dag werk is geweest).

[Reactie gewijzigd door xtlauke op 5 december 2020 11:42]

Okay, het label premium is dus een pretentie van de tweakers.net redactie. Ik vind het verwarrend dat ze het 'premium' genoemd hebben dan. Je zou eerder een feitelijk juist 'longread' oid verwachten. Want of iets premium is zal altijd leiden tot discussie.

Je kunt de dienst dan wel 'premium' blijven noemen maar markeer de artikelen die het betreft feitelijker als het door mij voorgestelde 'longread' oid.

Goed idee.

Ik snap niet dat bij een test van high-end waterkoelingsets, er een 95w of 130w cpu wordt gebruikt. Aan de temperatuur te zien worden de koelers ook amper belast. Klok die cpu aub over zodat deze 200w+ verbruikt.. daar zijn deze waterkoelers in principe toch voor bedoeld? Dan krijg je ook beter het verschil tussen de koelers te zien.

Als we het vermogen van de processorsimulators simpelweg zouden verdubbelen, resulteert dat in een knal en wat rook - daar worden de testresultaten in elk geval niet beter van

Zonder gekheid, we zijn recent gestart met het ontwikkelen van nieuwe simulators die o.a. geschikt zullen zijn voor hogere vermogens. Zowel het ontwikkelen daarvan als het opnieuw testen van tientallen nog courante koelers zal nog wel even duren. Voorlopig moeten we het hier nog even mee doen, maar er wordt aan gewerkt dus!

Als we het vermogen van de processorsimulators simpelweg zouden verdubbelen, resulteert dat in een knal en wat rook - daar worden de testresultaten in elk geval niet beter van

Zonder gekheid, we zijn recent gestart met het ontwikkelen van nieuwe simulators die o.a. geschikt zullen zijn voor hogere vermogens. Zowel het ontwikkelen daarvan als het opnieuw testen van tientallen nog courante koelers zal nog wel even duren. Voorlopig moeten we het hier nog even mee doen, maar er wordt aan gewerkt dus!

Gebruiken jullie ook dan Prime95, wat een van de beste programma's is om zo veel mogelijk warmte uit een CPU te halen, die stress test de CPU het meest, had leuk geweest als die meegenomen werd, en ruim een uur aan staat, aangezien een waterkoeler VEEL langer duurt tot je de max temp heb dan een lucht koeler.

We gebruiken geen echte (werkende) processor, dus ook geen stresstestprogramma. Als je het tekstje bij de testmethode uitklapt kun je daar alles over lezen. Vanzelfsprekend stoppen we een test pas als de temperatuur gedurende langere tijd stabiel is en niet meer verder oploopt.

We gebruiken geen echte (werkende) processor, dus ook geen stresstestprogramma. Als je het tekstje bij de testmethode uitklapt kun je daar alles over lezen.

Waarom niet, zo goed als alle reviewers die ik volg gebruiken een CPU om te testen hoe goed de koeler het doet, wat in mijn optiek ook veel beter lijkt dan zonder een CPU het te testen?

Vanzelfsprekend stoppen we een test pas als de temperatuur gedurende langere tijd stabiel is en niet meer verder oploopt.

Ok, dat is mooi, en bedankt voor andwoorden.

Als ik zaken kan verduidelijken is dat altijd graag gedaan natuurlijk!

Een koeler testen op een echte processor is veruit de gemakkelijkste manier. Het heeft echter een aantal nadelen, zoals dat de warmteproductie nooit volledig stabiel is en de processor naar verloop van tijd degradeert, waardoor de resultaten niet meer vergelijkbaar zijn. Bovendien is het lastig om de omgevingstemperatuur te reguleren - een koeler die je in hartje zomer test zal het dan dus slechter doen dan een koeler die je in december test.

De reden dat wij het anders doen dan sommige andere reviewsites, heeft waarschijnlijk te maken met onze uitgangspunten. We willen graag héél veel koelers kunnen testen en die over langere tijd met elkaar kunnen vergelijken. Om een beeld te schetsen: met onze huidige testmethode hebben we tot nu toe 77 verschillende luchtkoelers en 48 verschillende aio-waterkoelers getest, allemaal in identieke omstandigheden en dus perfect vergelijkbaar. Dat is natuurlijk even wat anders dan op één dag een paar koelers achter elkaar testen voor een vergelijking. Koeler- en cpu-fabrikanten gebruiken net als wij regelbare simulators om de prestaties van koelers te testen, omdat dit qua betrouwbaarheid te prefereren valt en bij bepaalde hoeveelheden ook gewoon het meest praktisch is.

Om een beeld te schetsen: met onze huidige testmethode hebben we tot nu toe 77 verschillende luchtkoelers en 48 verschillende aio-waterkoelers getest, allemaal in identieke omstandigheden en dus perfect vergelijkbaar.

Super! Hoe kunnen gebruikers makkelijk zelf die complete dataset vergelijken? Net zoals bij Notebook check, waar je bij iedere review zelf in de grafieken je eigen chip kunt toevoegen aan de vergelijking.

Als ik zaken kan verduidelijken is dat altijd graag gedaan natuurlijk!

Een koeler testen op een echte processor is veruit de gemakkelijkste manier. Het heeft echter een aantal nadelen, zoals dat de warmteproductie nooit volledig stabiel is en de processor naar verloop van tijd degradeert, waardoor de resultaten niet meer vergelijkbaar zijn. Bovendien is het lastig om de omgevingstemperatuur te reguleren - een koeler die je in hartje zomer test zal het dan dus slechter doen dan een koeler die je in december test.

Ik gebruik me Intel Core i7-5775C (OC naar 4.0Ghz) al ruim 4 jaar, en me temperatuur is nog steeds het zelfde als ik Prime95 gebruik, maar ook als dat zo is dat het naar jaren gebruik dat gebeurd, maakt het nog niet veel uit, aangezien je iedere jaar of 2 jaar een nieuwe CPU uit komt, en je dan die volop gaat gebruiken om te testen mee.

En hartje zomer hoort geen bal uit te maken, want je hoort dan een airco te gebruiken zo dat de ruimte waar je alles test altijd ongeveer de zelfde temperatuur is, dat doen alle reviewers van PC hardware waar ik naar kijk.

De reden dat wij het anders doen dan sommige andere reviewsites, heeft waarschijnlijk te maken met onze uitgangspunten. We willen graag héél veel koelers kunnen testen en die over langere tijd met elkaar kunnen vergelijken. Om een beeld te schetsen: met onze huidige testmethode hebben we tot nu toe 77 verschillende luchtkoelers en 48 verschillende aio-waterkoelers getest, allemaal in identieke omstandigheden en dus perfect vergelijkbaar. Dat is natuurlijk even wat anders dan op één dag een paar koelers achter elkaar testen voor een vergelijking. Koeler- en cpu-fabrikanten gebruiken net als wij regelbare simulators om de prestaties van koelers te testen, omdat dit qua betrouwbaarheid te prefereren valt en bij bepaalde hoeveelheden ook gewoon het meest praktisch is.

Ik weet niet of het wel praktisch is, aangezien geen enkele CPU en GPU het zelfde presteert, niet de zelfde merk en niet de zelfde model, dus dan is jullie manier ook niet het zelfde als een echte CPU, omdat die ook allemaal anders zijn en anders presteren.

Maar ok, het maakt wat ik van jullie begrijp dus niet veel uit, het maakt het wel makkelijk op de manier hoe jullie het doen.

[Reactie gewijzigd door AmigaWolf op 5 december 2020 15:08]

Houden jullie in de simulatie rekening met de opkomst van veel cores? Immers die zitten dicht bijeen op in core complexen waar ze elkaar warm stoken waarbij je heatspots krijgt op de heat spreader. Dan word het belangrijk om met je cold plate die warmte mee te helpen verspreiden over de heat spreader.
Een cold plate die veel oppervlakte van de heatspreader niet dekt kan een probleem zijn, al helemaal als er een heatspot is die de coldplate niet dekt al ga je daar momenteel al richting threadripper voor moeten gaan.

Een simulator waarbij je de volledige heatspreader mooi evenredig warm maakt begint dus wel een probleem te worden om nog bij de realiteit te blijven.

Thomas ga dan ook aub meer richting AMD ipv die socket2XXX , want laten we eerlijk zijn die Socket 2XXX is gezien de beperkte verkopen totaal niet interessant meer, AMD juist weer wel.

Voor koelers maakt het niet uit aangezien ze relatief nog het zelfde zullen presteren.

Dat nemen we vanzelfsprekend mee!

Precies dit.
Je koopt setjes als deze niet als je alles stock laat.
Dan kun je net zo goed een andere luchtkoeler of goedkopere waterkoeling kit halen, het zal immers toch niet veel uitmaken. Tenzij je ze natuurlijk voor de looks zou halen.

Eens, 95w kun je ook met een 140 AIO aan. Ik zou in dit geval wel de cpu temp willen zien met de pomp en fan pwm op de laagste setting, voor de temp/noise trade-off.

Klopt, begrijp echt niet dat er niet wat meer aio oplossingen zijn voor gpu’s

Ik denk omdat de gemiddelde consument niet aan de slag gaat met een custom loop, waarbij ze de ventilator en hele koelblok van de gpu moeten halen. Daarnaast is een cpu socket redelijk universeel, videokaarten verschillen nogal.

Klopt, begrijp echt niet dat er niet wat meer aio oplossingen zijn voor gpu’s

Omdat het niet zo makkelijk is te monteren als op een CPU, op een CPU is ontzettend makkelijk, nog makkelijker vind ik dan een grote luchtkoeler, maar op een GPU is een stuk moeilijker en een stuk meer werk, heb het zelf gedaan met mijn MSI GeForce GTX 1080 AERO 8G OC ruim 4 jaar geleden, er kan veel meer fout gaan ook, en met de Geforce RTX 3000 serie schijnt het nog veel moeilijker te wezen.

Gebruik zelf de MSI GeForce GTX 1080 AERO 8G OC met NZXT Kraken X31 en de NZXT Kraken G12 Zwart met Gelid Solutions Thermal Compound GC-Extreme 10g, met temps zat altijd rond de 63c de laaste jaar koelt hij minder, en zit ik er aan te denken om hem of open te maken, en schoon te maken en weer vullen, of gewoon te wachten tot de Radeon RX6800 XT te koop zijn voor de normale prijs wat €650 hoort te wezen, maar dat duurt nog wel meer dan een maand.

Ik schrik wel van die geluidsmetingen! Dat is echt luid te noemen! Zie een review van bijv. een Dark Rock Pro 4 of Noctua D15 en je verliest 1 hooguit 2 graden maar wint meerdere decibellen.

* GewoonWatSpulle dacht dat waterkoeling stil was

Het zijn ook wel 6 ventilatoren

Het zijn ook wel 6 ventilatoren

Ja en dat hoort er voor te zorgen dat er juist minder geluid is, omdat je met Push/Pull de fans dan op een veel lagere stand hoeven te werken, omdat ze geen last meer hebben van de radiator, helemaal bij een radiator die maar 27mm dun is.

Precies dus de verwachting is dan dat het minder geluid oplevert, minder statische druk vereist per ventilator vanwege push/pull.

Dat is het ook, of kan het in ieder geval zijn... Je kunt die dba cijfers niet zomaar met de cijfers van een andere test vergelijken, alleen onderling als overal op exact dezelfde manier gemeten is.

Klopt daarom heb ik ook Tweakers meting vergeleken dus verwacht dat dat onder gelijke omstandigheden is getest, tuurlijk de stand van de maan was anders maar dan is 3-10 dba well fors.

Mwa, ik vertrouw eerlijk gezegd Tweakers daar niet zo in, vooral niet omdat GamersNexus met een ander resultaat kwam
https://youtu.be/7VzXHUTqE7E

Exact waarom ik de H150i heb, de rest is gewoon belachelijk luid met open ended headphones waar je alles door hoort.
Zet je die op de stille modus dan heb je voldoende koeling, en is hij stil (pomp kan ook op lagere snelheid dan in deze test waar die op 12v staat).

[Reactie gewijzigd door SmokingCrop op 5 december 2020 10:49]

Wat gek, bij gamers Nexus komt de EK AIO 360, dus niet de elite versie, erg goed uit de test. Is deze zo veel slechter?

Die 3(denk dat de non elite maar 3 heeft). Extra fans maken best wat herrie maar voegen weinig toe met een dunne radiator.

Die 3(denk dat de non elite maar 3 heeft). Extra fans maken best wat herrie maar voegen weinig toe met een dunne radiator.

Extra fans maken juist minder herrie, omdat je ze dan op een veel lagere snelheid kan laten draaien dan met minder fans, maar ja Push/Pull heeft met zo een dunne radiator totaal al geen zin.

Klopt. Maar als je ze de zelfde aantal RPM/volt laat draaien(wat hier het geval is). Maken ze meer herrie.

Ok heel vreemd, want je hoort juist de fans de zelfde RPM te laten draaien ander krijg je problemen, en als je ze lager voltage geeft en ze minder hard draaien horen ze juist normaal gesproken minder geluid te maken, maar misschien hebben deze fans problemen met lage voltages en toeren?

Ik bedoel in de test hebben ze alleen 6 fans op 12 en 7 volt laten draaien. En niet lager dan wel 3 op 12 en 7 volt. Uiteraard is verschillende snelheden niet de bedoeling.

Update: aha ok, snap nu wat je bedoelde, ja jammer dat ze niet gewoon de RPM gedaan hebben, had handig geweest om te weten hoe dan de temp en geluid was.

[Reactie gewijzigd door AmigaWolf op 5 december 2020 15:45]

Ik bedoel in de test hebben ze alleen 6 fans op 12 en 7 volt laten draaien. En niet lager dan wel 3 op 12 en 7 volt. Uiteraard is verschillende snelheden niet de bedoeling.

Komt omdat GN ook test met 35dBa, waardoor koelers die hogere fanspeeds nodig hebben om hun koelcapaciteit te laten zien, daar afhaken. Tweakers vindt blijkbaar 40dBa al stil genoeg voor de "stille" meting. Vanaf dat geluidsniveau kunnen andere AIO's beter mee komen. De EK zal dus een betere keuze kunnen zijn voor mensen die echt stilte prefereren.

Jammer dat er het systeem niet de kans heeft gekregen te laten zien waar het goed in is: veel warmte afvoeren. Met Zen 3 zijn er draws van boven de 200W. Wellicht tijd om de test methode uit te breiden.

Ook een gemiste kans is het niet meenemen van de gekroonde koeler van arctic, de liquid freezer ii 240.

Gnexus heeft laatst EK gereviewed, daar staat de Arctic tussen.

Gnexus heeft laatst EK gereviewed, daar staat de Arctic tussen.

Thanks voor de tip!

Wel bijzonder hoor, volgens hun review met een draw tussen de 150-200 watt voeren deze EK samen met de Arctic de top aan.

Dat schept toch wel een heel ander beeld dan deze tweakers review met 'magere koelprestaties'

Mooie test met vergelijking andere 360mm koelers

Ik had graag testen gezien op een hogere Watt, vooral bij een overklok ga je ook hogere temperaturen dan bij 95 resp 130 watt krijgen.

[Reactie gewijzigd door Toine1 op 5 december 2020 11:13]

Ja waarom is het een monsterwaterkoeler als er aan beide kanten een fan zit?!

Push/Pull gebruiken aardig wat mensen die waterkoeling gebruikt, al vind ik het voor een +/- 30mm radiator een beetje onzin, ik heb zelf ook Push/Pull, maar een radiator die maar 27mm dik is noem ik niks speciaals, en zelfs aan de dunne kant, aangezien 30mm het meeste voorkomt, ik zelf gebruik 45mm radiators, zo dat je kleiner kan gaan en nog steeds goede koelen heb, zou 60 mm gewild hebben maar paste niet in me kast.

Erg triest dat hij slecht koelt, helemaal voor een AIO van €203,- maar hij is ook duur omdat er 6 fans bij zit, die ruim €19,- per stuk kost, wat neer komt op €114,- voor de fans alleen al.

[Reactie gewijzigd door AmigaWolf op 5 december 2020 13:32]

Push pull maakt hier wel het verschil tussen onder of boven de 60 graden met de CPU. argo om de constante boost voor de 2700x hier te hanteren (4.2GHz all core) moet dat ding onder de 60 graden blijven met een slight undervolt. Dat lukt me niet met alleen 3 fans.

Ok, maar dan heb je VEEL meer aan een dikkere radiator en daar Push/Pull op doen, dan aan een radiator die maar 27mm is en daar Push/Pull op doen, of jou filter van je computer kast waar je fans en radiator achter zitten moet zo dicht wezen dat er amper lucht doorheen kan komen, wat ook weer niet goed is, heb liever een kast met een filter die goed lucht doorlaat of geen filter, en dat ik hem zelf om de jaar of zo even snel moet uitzuigen/blazen, dan een kast met een filter waar amper lucht doorheen komt, en hem hou maar nooit stofvrij hoeft te maken van binnen.

Waterkoeling voor de cpu is niet nodig, GPU is een ander verhaal. Daar mogen ze van mij wel veel meer mee doen.

Je ziet ze veel bij sff builds, ivm noise level en beschikbare ruimte. (dan hebben we het wel over 240 aio's en niet over dit monster)

Ik heb 11 ventilators in mijn pc zitten, puur omdat ik ze heb. 2x 240 rad pushpull en 1x 360 push. Het levert geen hogere clocks op tov enkele zijde bekleede radiatoren, het is misschien een paar graden koeler, maar er zitten ook diminishing returns in.
ik denk dat daarvoor de oppervlakte bij 360 op 1 component het maximale nut heeft als je ook voltages gaat verhogen, ga je er dan nog een component tussen plaatsen kun je met push pull 360 nog af. Daarna dikkere en/of meer radiators wordt de weg te gaan.