Achtste internationale rsi-dag

Wat is rsi?

Vandaag vindt de achtste 'International RSI Awareness Day' - sinds 1999 jaarlijks op de laatste dag van februari - plaats en dat is voor Tweakers.net reden genoeg om eens wat aandacht aan dit fenomeen - tweakers vast niet onbekend - te besteden.

Wat is rsi?

De afkorting rsi staat voor 'Repetitive Strain Injury' en is eigenlijk niet beperkt tot klachten aan de pols of hand wegens excessief computergebruik. Zoals de naam van de aandoening al illustreert, wordt rsi veroorzaakt door het herhaaldelijk uitvoeren van dezelfde, op zich niet erg lastige, bewegingen. Bekende voorbeelden van rsi-aandoeningen zijn de muisarm, GameBoy-duim en sms-duim. Ook problemen ten gevolge van het doorschuiven van boodschappen door een kassabediende of door het spelen van tennis - de fameuze tenniselleboog - zijn echter voorbeelden van rsi.

Rsi is dan ook een verzamelnaam voor allerlei aandoeningen die met overbelasting van spieren, pezen en skelet te maken hebben. Omdat Nederlandse zorgverleners het niet eens raakten over het gebruik van de term rsi voor een aantal problemen, werd de term 'Cans' - Complaints of Arm, Neck and Shoulder - in het leven geroepen. De RSI Patiëntenvereniging was het hier echter niet mee eens en tegenwoordig wordt de term 'rsi' weer gebruikt, of de internationale aanduiding 'musculoskeletal disorders'.

Oorzaak

Er is nog heel wat onduidelijkheid over de precieze oorzaak van rsi en over waarom de een er wel last van krijgt en de ander niet, maar globaal zijn er een viertal condities die, al dan niet gecombineerd, rsi-klachten kunnen veroorzaken.

• Herhaaldelijke bewegingen
• Een constante slechte houding
• Geforceerde bewegingen
• Onvoldoende rustpauze

Rsi-klachten worden dus niet veroorzaakt door een plots trauma, maar worden altijd in de loop der tijd opgebouwd. Het is dan ook belangrijk alert te zijn en de symptomen tijdig te herkennen om onherstelbare schade te voorkomen.

Symptomen

Rsi-klachten kunnen heel gevarieerd zijn, maar omvatten meestal de volgende kenmerken:

• spierpijn
• gevoeligheid
• zwelling
• pijn
• krakende gewrichten
• tintelend gevoel
• verdoofd gevoel
• verlies van kracht
• verlies van bewegingsmogelijkheid van gewrichten
• verminderde coördinatie

De klachten profileren zich lang niet altijd allemaal, of in een specifieke volgorde. Ze kunnen variëren naargelang het verloop van de aandoening. Bovendien situeren ze zich niet altijd in het lichaamsdeel dat gebruikt wordt voor de handeling die het probleem veroorzaakt. Zo is het best mogelijk dat iemand die 's nachts wakker wordt met pijn in de schouder, een verkeerde houding heeft bij het computeren. De symptomen zijn echter altijd een waarschuwingssignaal en moeten dan ook niet genegeerd worden. Als de gewraakte handeling doorgezet wordt, is het namelijk mogelijk dat soms na enkele jaren, maar soms na enkele weken al, onherstelbare schade wordt aangericht.

Rsi in cijfers

Uit onderzoek van de European Foundation for the Living and Working Conditions is gebleken dat in Nederland 22,8 procent van de werkende bevolking last heeft van arbeidsgerelateerde rsi-klachten. Het gemiddelde in de vijftien onderzochte Europese landen ligt op 23,4 procent, terwijl de Scandinavische landen, Ierland, Italië, Frankrijk en Griekenland opvallen in negatieve zin. In Finland overstijgt het het aantal kantoorwerkers met rsi zelfs de vijftig procent van de werkende bevolking.

In de grafimediasector heeft 33,3 procent van de werknemers last van rsi-klachten, terwijl kappers de kroon spannen met klachten bij maar liefst 49 procent van de beroepsgroep. In de ict-sector ligt het rsi-klachtenpercentage overigens opvallend genoeg het laagst, met klachten bij een kwart van de ict'ers. Wel zijn er bij deze beroepsgroep volgens arbobondgenoten.nl jaarlijks 105.000 verzuimdagen waarbij rsi als oorzaak kan worden aangeduid, terwijl elk jaar 120 werknemers in de wao-regeling terechtkomen door rsi-problemen. Onder Nederlandse studenten zou maar liefst zeventig procent last hebben van rsi.

Preventie en behandeling

Aangezien ernstige rsi-gevallen tot jarenlange invaliditeit kunnen leiden, is het vooral belangrijk om de problemen voor te zijn en preventief te werk te gaan. Een goede houding bij computergebruik is daarbij van primair belang. Zorg voor een rechte rug en voorkom dat je langdurig onderuit hangt of voorovergebogen naar het scherm zit te turen. Vooral de hoogte van het bureaublad ten opzichte van het lichaam en de kijkhoek naar het scherm zijn zaken waar tweakers maar beter aandacht aan kunnen besteden. Zo staat de bovenkant van het scherm idealiter op ooghoogte.

Zelfs bij een optimale zithouding en met voldoende ondersteuning van de polsen, blijft het belangrijk om de werkzaamheden regelmatig af te wisselen. De installatie van pauzesoftware blijkt volgens onderzoek echter weinig efficiënt te zijn en meer ergernis op te roepen dan effectief te zijn in het opdringen van pauzes. Na een periode van intensief muizen, is het verstandig even wat anders te doen: wat telefoontjes plegen, naar het faxapparaat lopen en koffie zetten zijn voorbeelden van korte pauzes. Een paar keer per dag een langere pauze inlassen is daarnaast ook aangeraden. Volgens de Nederlandse arbeidswetgeving is het zelfs verplicht om om de twee uur een tiental minuten pauze te nemen.

Van het trainen van de spieren gaat een dubbele preventieve werking uit. Enerzijds zorgt het ervoor dat spieren beter bestand zijn tegen de belasting en anderzijds zorgt deze training voor de noodzakelijke afwisseling in de beweging. Voor deze oefeningen zijn niet noodzakelijk speciale hulpmiddelen vereist, maar deze kunnen wel helpen. Een populair object daarbij is de Powerball, hoewel het nut van deze gadget niet onomstreden is.

Een voorbeeld van een oefening die gemakkelijk uitgevoerd kan worden is de volgende: leg de handpalmen plat op het bureaublad, strek de rug helemaal en kijk naar boven, alsof je met een touwtje aan het voorhoofd omhoog getrokken wordt. Hou deze houding enige tijd aan en herhaal dit een aantal keer, meerdere malen per dag. Een tweede relatief eenvoudige oefening kan uitgevoerd worden door op een armlengte afstand van de muur te gaan staan en de vingertoppen - met de vingers gestrekt - tegen de muur te plaatsen. Druk vervolgens de handpalm volledig tegen de muur, met gestrekte arm, en draai na eventjes wachten het hoofd weg van de muur.

Om de schouders te trainen, is het goed regelmatig de handen samen te brengen achter de rug en vervolgens de armen te plooien en de handen, zonder deze los te laten, naar de zijkant van het lichaam te brengen. Bij computerwerk is het ook van belang de nek regelmatig te trainen. Zit daarvoor rechtop en kijk recht vooruit. Beweeg vervolgens het hoofd naar voor (creëer een onderkin) en naar achter. Een tweede oefening is het hoog optrekken van de schouders, deze houding eventjes aanhouden en vervolgens de schouders weer te laten zakken.

Behandeling

Ook bij het behandelen van rsi-aandoeningen spelen bovenstaande oefeningen een belangrijke rol. Daarnaast is het van belang de houding en het gedrag onmiddellijk aan te passen bij het opduiken van de eerste symptomen. Ontstekingsremmers en pijnstillers vormen overigens geen behandeling voor de gevolgen van rsi. In zekere zin werken ze zelfs contraproductief, want door de pijn weg te nemen is de patiënt zich niet meer bewust van zijn verkeerde houding en wordt er alleen maar meer schade aangericht. Artsen kunnen patiënten wel doorverwijzen naar een Mensendieck-therapeut, die zich bezighoudt met houdingscorrectie, of een fysiotherapeut voor verstevigende oefeningen. Een ergotherapeut kan bovendien behulpzaam zijn bij het bepalen van de noodzakelijke gedragsveranderingen om verdere problemen te voorkomen.

Hulpmiddelen bij preventie en behandeling

Ook hardwarefabrikanten raken steeds meer doordrongen van het idee dat hun producten bij een toenemende groep personen voor rsi-klachten zorgen. De ergonomische muizen, toetsenborden en trackballs zijn inmiddels gemeengoed geworden, maar er zijn bedrijven die op innovatieve wijze uit de hoek komen.

Anti-rsi-sticker

Een achttal studenten 'Small business and retail management' uit Amersfoort presenteerden gisteren hun oplossing voor het rsi-probleem. In plaats van gebruikers met behulp van software te dwingen tot het nemen van een pauze, worden ze erop attent gemaakt dat de werktijd verstreken is en dat het tijd is om een andere activiteit uit te voeren. Ze ontwikkelden hiervoor een warmtegevoelige sticker om op de muis te plakken. Na gemiddeld twintig minuten is de pleister voor driekwart verkleurd, wat aangeeft dat een gebruiker beter even wat pauze kan nemen. Het kleinood kost amper drie euro en de ontwikkelaars hopen dat de gebruiker deze waarschuwing beter onthaalt dan een opdringerige popup of geforceerde pauze door software.

NaturalPoint Smart-Nav

Alternatief vormgegeven muizen en toetsenborden zijn al lang niet nieuw meer, maar NaturalPoint heeft invoerapparatuur naar een hoger niveau getild met zijn Smart-Nav. Dit apparaat biedt de gebruiker verschillende invoermoglijkheden, waarvan 'Dot Modus' de opvallendste is. Daarbij registreert een sensor namelijk de bewegingen van het hoofd en de ogen om deze naar muisbewegingen te vertalen. Met de 'Smart-Nav Ring' wordt een ring om de vinger geplaatst om als aanwijzer gebruikt te worden en met de 'Smart-Nav EG' is het zelfs mogelijk voetpedalen in te zetten als vervangmiddel voor muisklikken. Pc-bezitters kunnen dit apparaat voor 270 euro in huis halen.

Smart Glove

Deze handschoen past rond de pols en duimmuis van de gebruiker en is voorzien van zogenaamde ergoBoards, het beste te omschrijven als gelkussens. Deze kussens ondersteunen de pols en voorkomen op die manier een overbelasting van de spieren en pezen in de pols en voorarm. Een dergelijke oplossing gaat voor ongeveer twintig euro over de toonbank.

Powerball

De Powerball bevat een draaiende rotor die een kracht tot achttien kilo kan ontwikkelen. Hierdoor vormt deze een uitstekende oefening voor de spieren van de vingers, hand, pols en arm - afhankelijk van de manier waarop de oefeningen uitgevoerd worden. Het principe van de Powerball is dat de rotor, wanneer deze in beweging gezet wordt, de bal als het ware naar buiten probeert te duwen. Door deze beweging tegen te gaan worden de spieren getraind. De Powerball wordt zelfs door fysiotherapeuten gebruikt bij de behandeling van rsi-klachten. Net zoals de overige hulpmiddelen, is ook de Powerball echter geen oplossing voor het probleem. Het apparaat kan de patiënt uitstekend bijstaan tijdens het revalidatieproces, maar het aanpassen van de houding en het werkgedrag is het belangrijkst om verdere problemen te voorkomen.

Uit een onderzoek van hoogleraar Georges van der Perre van de KU Leuven, zou echter blijken dat het gebruik van de Powerball niet zonder meer positief is. Volgens de hoogleraar en zijn studenten zou de Powerball in sommige gevallen juist tot overbelasting kunnen leiden. Een goed revalidatieschema zou volgens de onderzoekers veel efficiënter zijn dan het gebruik van de Powerball, wat door hen zelfs resoluut afgeraden wordt.

Slot

Er is in de voorbije jaren heel wat onderzoek gedaan naar rsi en de oorzaken en gevolgen ervan. Toch zijn wetenschappers er nog niet uit waarom de ene persoon wel last krijgt van rsi-klachten en de andere niet, of waarom bepaalde bevolkingsgroepen er meer last van lijken te hebben dan andere. Hoewel de klachten in het begin vaak onbenullig lijken, zullen rsi-ervaringsdeskundigen beamen dat het van belang is tijdig in te grijpen bij het optreden van klachten. Voor bedrijven is het van belang een goed rsi-preventiebeleid te voeren en vooral de nodige aandacht te besteden aan de inrichting van de computerwerkplek.

Per 1 januari 2007 is een nieuwe Arbo-wet aangenomen, waarmee meer ruimte geboden wordt aan werkgevers en werknemers om afspraken te maken over een gezonde en veilige werkplek. Jammergenoeg zijn de voorschriften op het gebied van rsi niet heel duidelijk. Zo wordt rsi onder meer aan beeldschermwerk gekoppeld, hoewel inmiddels wel aangetoond is dat ook andere beroepsgroepen (slagers, kappers, musici, ...) vergelijkbare problemen kennen.

Reacties (68)

[quelake]

@ Afterburn:

Ondanks dat RSI misschien wel een "mode" ziekte is, praat jij er wel heel makkelijk over. Ik zit zelf ongeveer 10 uur per dag achter een pc, en had tot voor kort nergens last van. Totdat ik opeens pijn kreeg in de pezen van mijn duim. Rust hielp niet, het werd alleen maar erger. Uiteindelijk was de diagnose gesteld; ik had een "triggerfinger", veroorzaakt door het langdurig geirriteerd zijn van de pees van een vinger, die daardoor vocht vasthoudt. Dit vocht stroopt op tegen het bindweefsel waar je pees onderdoor loopt, met als gevolg dat er zich een harde verdikking ontstaat; die met een "knak" steeds onder de bindweefselverbinding doorschiet. De operatie stelt niets voor, dat was 5 minuten werk. Navraag bij mijn familie wees uit dat zij er ook last van hadden (vader, oom; zitten ook veel achter de pc).

Vergeet dus niet de erfelijke factor, de 1 is er nu eenmaal vatbaarder voor dan de ander. Jij maakt je er wel heel makkelijk vanaf.

Ook heb ik een goede vriend die zeer veel last had van RSI, hij had een slapend gevoel in zijn arm, wat ongeveer een jaar lang heeft geduurd voordat het weg was. En hij loog daar echt niet over; het heeft zijn carriere nogal in de weg gestaan.

Daarnaast is RSI ook een verschrikkelijk brede term. Alle lichamelijke klachten vanaf je vingertop tot aan je rug heten tegenwoordig RSI, als het maar gerelateerd is aan een "repetitive task". Er wordt ook al gesproken om te term af te schaffen, omdat de term "leeg" is; je weet immers nog steeds niet wat je nou hebt vanwege het brede scale aan klachten wat er onder valt. Daarnaast hebben mensen, als ze te horen krijgen dat ze RSI hebben, gelijk het idee dat ze maar ontslag moeten nemen, omdat er zoveel spookverhalen de rondte doen. In die zin ben ik het eens met de term "modeziekte".

edit: nog wat toegevoegd.

[Anoniem: 41466]

Absoluut waar, maar je doet het bijna simpeler klinken dan het is. Naast de erfelijke en fysieke factoren, spelen ook een berg psychosociale factoren mee. Die worden graag even 'vergeten' door bedrijven. Werkstress is een niet te onderschatten factor.

RSI (of zoals idd terecht hieronder staat: CANS) is minstens zo complex als het ontstaat van hart- en vaatziekten. Een hele berg factoren die (meer of minder) van invloed zijn, maar niemand weet het precies. Wat zoals ook al terecht is gezegd; sommigen kunnen uren / dagen onafgebroken gamen zonder ergens last van te hebben - en anderen bouwen dit op bij 'simpel invoerwerk' en komen er bijna niet vanaf.

Het feit dat er zoveel 'behandelmogelijkheden en preventiemaatregelen zijn voor RSI bewijst maar 1 ding: er is er geeneen perfect. Daarom denk ik dat dit soort preventiemaatregelen die hier staan een mooie start zijn, maar zeker niet het ei van Columbus.

[stewie]

mijn vader is journalist en typed al ruim 45 jaar zonder ooit 1 probleem te hebben.

alle collega's op zijn werk die rsi hadden deden ook aan tennis of varen, de oorzaak is niet alleen toetsen/muizen het is een combi van meerdere dingen.

[ISaFeeliN]

Ik denk dat we nou het verhaal al kennen dat sommige mensen faken en sommigen niet. Ik zelf zit ook makkelijk 15+ uur achter een PC in de meest foute houdingen en heb nergens last van. Ik heb echter mijn vrouw en mijn beste vriend, die ik al 25 jaar ken, ten onder zien gaan aan RSI. Dat zijn 2 mensen die erg dicht bij mij staan en waarvoor mijn hand in het vuur gaat. Mijn vrouw is er na bijna 6 jaar nog niet vanaf, maar kan weer fulltime werken, zei het op zo'n manier dat ze zichzelf enorm goed in de gaten moet houden. Die vriend is na 4 jaar nog steeds niet 'goed', en zit hooguit 1 a 2 dagen per week achter een PC. En vooral hij zou maar al te graag willen. Met een universiteits-titel op zak zou hij bakken met geld kunnen verdienen, ipv. daarvan snabbelt hij nu bij met part time coden en foto/film werk.

[MRic3]

Dat zijn 2 mensen die erg dicht bij mij staan en waarvoor mijn hand in het vuur gaat.

Niet doen want daar krijg je weer brandwonden van

anyway.. ik heb RSI zelf ook van redelijk dichtbij mee gemaakt.
Geen pretje. Goed luisteren naar je lichaam en opletten.

[afterburn]

Ik beschouw RSI voor een groot deel een 'mode ziekte'. Niet dat ik vind dat het een onzin ziekte is, maar wel dat een zeer groot deel van de mensen die RSI claimen te hebben, dit niet hebben maar het misbruiken voor wat voor reden dan ook omdat het toch niet of nauwelijks te controleren valt.

Op kantoren bijvoorbeeld zag je bijvoorbeeld dat een hoop mensen die vroeger de hele dag zonder problemen achter een typemachine zaten, ineens RSI kregen omdat ze achter een computer zaten.

Ook is het niet iets wat je zo makkelijk krijgt. Ik zit zelf gemiddeld 12u per dag achter de computer, zowel voor werk als prive, en doe dat al de laatste 15 jaar ofzo. Ik zit altijd in de verkeerde houding en neem te weinig pauzes. Maar nog nooit ergens last van gehad.

Al die zogenaamde hulpmiddeltjes is ook onzin. Mensen moeten eens leren om naar hun lichaam te luisteren. Als je op een gegeven moment wat last van je vinders of pols krijgt, ga dan niet stug door, maar neem een pauze of schut je spieren los. De grootste problemen worden veroorzaakt door mensen die de waarschuwingen en signalen van hun lichaam negeren. Mensen, je lichaam geeft die signalen niet voor niets! Doe er iets mee.

[jeroen_loeffen]

Jammer die vergelijking met typemachines: toen had je precies dezelfde problemen, alleen toen had het geen naam, en moesten die vrouwen (!) niet zeuren als ze wat wilden verdienen.

Ik hoop trouwens dat je logica mbt "

Ik zit zelf gemiddeld 12u per dag achter de computer, zowel voor werk als prive, en doe dat al de laatste 15 jaar ofzo. Ik zit altijd in de verkeerde houding en neem te weinig pauzes. Maar nog nooit ergens last van gehad.

" klopt, dat geldt hier ook... (afkloppen dan maar)

[Teigetje!]

Precies, in Belgie is dat trouwens nog steeds zo. Daar is het niet erkend als beroepsziekte. Daar wordt gezocht naar reuma en als dat het niet is dan is er niets aan de hand.
Het is misschien wel een mode maar die mode houdt andere mensen wel scherp. Mensen die niet willen zullen altijd wel iets vinden om te klagen, alleen nu is het dan RSI. Maar ik denk wel dat er meer mensen werkelijk last van hebben en dat de "mode" groep kleiner is dan je denkt. We zijn namelijk ook minder gaan bewegen als vroeger en dat heeft zeker een invloed.

[plastronneke]

@Teigetje!: Ik zou het ook onverantwoord vinden dat het erkend wordt als beroepsziekte, dan gaan we de weg op van Nederland (met alle respect voor jullie btw.): Rsi is te behandelen, ik ben zelf kinesist (physiotherapeut voor de Nederlanders) en ik heb nog nooit een patiënt met rsi gehad die ik nog niet kon helpen (al duurt het soms even) - diegenen die moeilijk beteren, zijn meestal mensen die weigeren sport te doen enzo. Als het een beroepsziekte wordt, zie ik veel van mijn patiënten met alle plezier een hele lange periode ziekteverlof vragen.

[The - DDD]

Het is inmiddels al lang gebleken dat een goede houding niet het belangrijkste is om RSI tegen te gaan.

Variatie in houding is juist belangrijk. En mij valt het op dat mensen die als een dweil achter hun pc hangen vaak op zeer diverse manieren achter hun PC hangen.

Onderschat RSI overigens niet. Je kan jaren nergens last van hebben en ineens pats boem zit je dik in de shit.

Dat het een mode ziekte is ben ik het mee eens. Zelfde heb je met al die mensen die beweren met een griepje thuis te zitten, terwijl ze gewoon een stevige verkoudheid hebben en daar te beroerd van zijn om te werken. Zijn ze twee dagen later weer van de partij. Alsof dat lukt als je echt influenza hebt.

[Blokker_1999]

Het is zeker geen mode ziekte. RSI is enorm oud, alleen is de belangstelling voor deze aandoening nooit groot geweest. Nu we meer en meer de computer gebruiken geraakt het ook meer en meer bekend.

En als ik 's avonds een war speel achter mijn PC kan ik niet zomaar zeggen: jongens los het nu maar verder op. RSI komt hier wat lastig doen. 4vs5 zal ook wel gaan.

[Tigertje]

Oud? Wat is oud? Het eerste geval is bekend uit 1984.

[SlimNewRatSkin]

Vroeger heette het gewoon 'schrijfkramp'

[Biatch]

Ik ben bijna fysiotherapeut, ik maak voor jullie allemaal wel een vriendschapsprijsje

[Tigertje]

Ik ben al 10 jaar fysiotherapeut en ik voorspel je: na je diploma herhaal je deze zin niet nog eens.

[plastronneke]

off-topic: snap perfect wat je bedoelt!
als ze (in belgië) het honorarium niet verhogen zijn er binnenkort geen kinesisten meer om rsi te verhelpen ... als universitair zelfstandige werken tegen iets meer dan het minimumloon (als je 9-17 werkt).

[Commander69]

met een beetje fysiotherapie kom jer toch niet af.

[RazorBlade72nd]

Ik denk dat het belangrijkste is om vooral niet door te gaan als je de eerste tekenen voelt. Ik denk dat veel mensen denken als hun pols een beetje gevoelig is dat het wel mee valt, en het werk moet toch af dus nog heel even doorgaan kan volgens hun geen kwaad.

Ik heb vrijwel geen RSI klachten gekend terwijl ik toch veel achter de computer zit. Ik heb twee keer een hele lichte gevoeligheid gevoelt in mijn pols en ben gelijk erg rustig aan gaan doen. 1-2 dagen later was de uiterst lichte gevoeligheid geheel weg.

[Anoniem: 82384]

En dat wordt weerspiegeld in de poll, waarbij 30% zegt last te hebben, maar er niets aan te doen. Ik zou daar toch zeer voorzichtig mee zijn.

Ik heb ook wel eens last gehad en probeer dan direct mijn houding of werkzaamheden te wijzigen. Bijvoorbeeld anders muizen of dan maar wat minder snel typen en met een hand wat meer rusten of oefenen.

Ook probeer ik mijn houding (zowel zithouding als arm/hand positie) redelijk actief te varieren zodat ik zo min mogelijk echt 'repeterend' doe. Gelukkig moet ik als programmeur veel nadenken zodat ik niet constant zit te typen of muizen. Ik ben bang dat veel mensen die 'correcte houding' te letterlijk nemen en zich in een bocht wringen om maar constant goed te zitten. Dan heb je volgens mij in no-time RSI...

[Anoniem: 210684]

Ik heb ook RSI klachten rondom nek en schouder, heb er nu een een goed jaar last van maar het neemt langzaam af.

Ik merkte vooral in het begin dat de klachten erger worden waneer je stress hebt of erg druk bent zoals XwiZ zegt zit je dan gespannen achter de pc en ben je snel aan de beurt.

Ik zie zo her en der wat mensen bij de reacties die zeggen wat last te hebben van RSI/ CANS. Het is misschien niet veel maar ik heb nog wat tips voor die mensen die in mijn geval werken/ herstel verbeteren.

- Ga zwemmen, waneer je zwemt komen de spieren in een soort ontspannen stand, en gebruik je alle spieren. Ook is zwemmen goed voor de bloedsomloop (vooral op warmwaterdagen in het zwembad) .

- Ga roeien op een roeimachine, dit traint de schouderblad spieren en zorgt voor de nodige beweging. Op marktplaats koop je ze voor een prikkie.

- Neem pauze software en stel deze streng af, pauze is pauze en geen uitstel. www.workrave.nl is bijv. een gratis pauze programma. Ik gebruik zelf Workpace dit omdat ik een MAC heb.

- Laat je niet opjagen, zoek regelmaat.

- Neem tijd voor je zelf, sta op tijd op eet en drink rustig wat zodat je dag rustig begint en niet meteen met stres.

Ook al heb je er een klein beetje last van ga naar je huisarts of een cesar therapheut. Ik ga nu 1x in de 4 weken naar een cesar therapeut toe en heb er veel baat bij. Ze geven je tips en oefeningen voor je houding, ontspanning en training van spieren.

Mail mij gerukt als je nog een vraag hebt over hoe ik iets doe om het te voorkomen of te verhelpen.

Veel succes, en beterschap!

[EdwinG]

Voor linux gebruikers bestaat, naast 'workrave' (laatste update 2004), ook 'rsibreak'.
Bij Fedora in ieder geval te vinden via de standaard pakketten.

[Commander69]

Doe dan eerst een stukje bewegingsleer zodat je een beetje weet hoe je weer goed beweegt wat je door je rsi bent verleerd. Anders zwem je ook verkeerd en lost dat niets op. Ja ik weet waar ik over praat ook ik ben ten prooi gevallen aan deze aandoening. Gelukkig ben ik er zo goed als vanaf door http://www.chainspotters.nl

[Anoniem: 209190]

RSI heet tegenwoordig KANS.
http://www.utwente.nl/gez.../KANS%20(voorheen%20RSI)/

Maar zoals al eerder gezegd word, variatie in je houding klopt wel. Dat recht opzitten is dikke stierenstront.

[mezstah]

Nou volgens de tekst:
werd de term 'Cans' - Complaints of Arm, Neck and Shoulder - in het leven geroepen. De RSI Patiëntenvereniging was het hier echter niet mee eens en tegenwoordig wordt de term 'rsi' gebruikt, of de internationale aanduiding 'muskuloskeletal disorders'.

Dus rsi wordt nog steeds gebruikt.

[Anoniem: 107156]

De term RSI wordt nog veelvuldig gebruikt, alleen niet meer als diagnose. Omdat het een grote hoeveelheid aan klachten en locaties omschrijft heeft het als diagnose geen enkele waarde. Voor een patiëntenvereniging heeft het wel waarde want het is leuk als je je met een groepje mensen kunt verenigen.

De diagnose wordt nu gesteld op wat je echt hebt, niet in welke groep aandoeningen het valt.

[Jejking]

RSI-loze mensen zijn dus gewoon KANSloze mensen.

Zucht, waar gaat het heen met deze maatschappij

[Anoniem: 84766]

Misschien ook beter als je bij XP blijft ipv Vista. Mac OS X is nog beter.

Analyst slams Vista's 'backward' UI

Mouse Precision Meausures
With a total of 33 errors, Windows Vista scored a Mouse Precision Error Coëfficient of 0.52, compared with 0.40 for Windows XP and 0.08 for Mac OS X.

Zie hier voor artikel

Zie hier voor pdf Onderzoek

[XwiZ]

Ik heb ook vrij ernsige RSI-klachten gehad. 2 jaar geleden overgestapt naar de mac: nergens last meer van.
Volgens mij is het uitermate belangrijk dat je niet gespannen bent als je achter de pc zit. Als je een stressy job hebt of weinig kennis van computergerelateerde taken, zul je eerder last van klachten krijgen dan wanneer je gewoon achter je pc aan het chillen bent.
Voor de gemiddelde computergebruiker lijkt het me beter om met OSX te werken dan met windows dat niet altijd doet wat je zou willen dat het doet. Programma's die crashen, BSOD's, allerlei vage foutmeldingen, virussen, traagheid van het systeem, you name it. Allerlei zaken waar je met OSX weinig tot geen last van hebt(al is het ook niet 1 en al hosanna) zorgen voor een meer relaxte computerbeleving. Zo werkt het iig bij mij, terwijl ik zelf wel een goede kennis van computersystemen/software heb. Ondanks dat ik veelal als een zoutzak op mijn arm steunend en gebogen voor de pc zit, tien uur per dag, geen armleuningen, hulpmiddelen, niks: geen rsi meer.
Oh ja, hou je schouders/pols/etc. warm!

[torp]

Volgens mij is het uitermate belangrijk dat je niet gespannen bent als je achter de pc zit.

Helemaal mee eens. Als ik een daglang geprobeerd heb een deadline te halen, merk ik dat duidelijk, vooral in mijn schouders.

Wat een verschrikkelijk dom verhaal.

Wat een verschrikkelijk domme reactie. In vervolg op mijn eerste opmerking: hoe meer stress, hoe minder je kunt hebben. Een tegenwerkende computer verhoogt de stress. En dat je nu nog nergens last van hebt, zegt niks. Vroeg of laat ben je ook aan de beurt.

[ShellGhost]

Wat een verschrikkelijk dom verhaal.
Ik zit zelf nu ook al tien jaar elke dag achter een computer op werk danwel thuis met Windows erop.
Ik heb nog nergens last van "ondanks" dat ik met Windows werk.

Het is maar net wat je gewend bent, maar om nou Ms de schuld te gaan geven van rsi gevolgen is ronduit belachelijk.

Ow ja, ik ken ook mensen die totaal niet overweg kunnen gaan met Mac OSX en daar rsi van zouden krijgen.

[XwiZ]

Joh, je bent heus de enige niet die geen RSI krijgt van jarenlang computergebruik. In het artikel wordt zelfs gerept over 'slechts' een kwart van de ICTers met RSI. En ik weet niet of jij het weet, maar niet iederéen ervaart alles zoals jij.

Ik zeg dan ook: voor de gemiddelde computergebruiker. Die ervaren stress als de computer weer eens niet doet wat het zou moeten doen (door machteloosheid?) en zullen wellicht ook vaker een computer hebben die niet zo stabiel is als die van een ITer. De PC is niet voor niets het meest geslagen apparaat.

[Anoniem: 86328]

Met dagelijks > 10 uur achter de pc behoor ik tot een risicogroep, daar ben ik me al jaren van bewust. Gelukkig heb ik nergens last van en ik denk zelf dat dit komt door zeer bewust te denken aan zithouding, keyboardgebruik en muisgebruik.

Wat mij vooral opvalt is dat erg veel mensen nog steeds geen muis hebben met een backknop erop. Onbegrijpelijk, want volgens mij is het zoeken met de muiscursor naar de back-knop in de browser/verkenner een zeer veel voorkomende handeling die je makkelijk kunt vermijden met een juiste muis. Mijn muis heeft nog een serie extra knopjes zodat ik het bewegen van de muis tot een minimum kan beperken.

Als ik maar even iets meer input moet geven aan de pc dan gebruik ik daar het toetsenbord voor. Als iedereen eens een half uurtje de moeite zou nemen een blaadje uit te typen met de meest voorkomende toetenscombinaties dan zou je je erg veel muisbewegingen kunnen besparen.

Trouwens, een erg handige functie die je op je muis in kunt stellen is je tilt-scrollwheel naar links toe laten kopieren en naar rechts toe laten plakken. Standaard zou je met die knoppen naar links en naar rechts scrollen, maar dat is in de praktijk zelden nodig.

[MBV]

ik heb op mijn computer een page-up/page-down en backspace toets. Evt zelfs alt+right.

Ik heb nu trouwens wel erg veel last van RSI: ik werk (als webdevver) 2x 6u, langer achter elkaar gaat niet goed. Ik studeer Informatica aan de TU/e, en ben ietsje te fanatiek op GoT aanwezig. Dat laatste probeer ik trouwens wel wat te verminderen, zou een berg computertijd schelen

Bij mij is het fout geschoten toen ik begin december een programmeeropdracht af moest hebben. Dat werd 4 uur 's nachts, en natuurlijk Workrave (pauze-software) uitgezet. Toen een poosje rustiger aan gedaan (max 6u/dag ipv 12 ), maar dat was niet rustig genoeg: begin januari heb ik een paar weken echt bijna niks achter de PC gedaan. Maar ja, dat kan dus nauwelijks met een informaticastudie

Een tip voor iedereen die veel moet doornemen: Printen! Ik vind het ook zonde van de bomen, maar het scheelt heel veel computertijd

[scsirob]

Ik heb wel enigszins last van RSI (pijn in de onderarm), en ik heb diverse dingen geprobeert. Een ervan is zo'n muis met back-key. Helaas werkt dat bij mij voor geen meter. Mijn duim gaat in een verstuiking om die key te gebruiken. Ik minder last van even schuiven naar het back pijltje dan mijn hand in een bochel wringen om bij dat toetsje te komen.

[Anoniem: 188082]

RSI is behoorlijk oud... geen modeziekte... de eerste gevallen waren monniken in de middeleeuwen.... je weet wel, die eerste boekenschrijvers

[Jakkus]

Monniken waren niet de eerste boekenschrijvers, het oudste schrift is al meer dan 3000 jaar voor Christus ontstaan...