Vandaag vindt de achtste 'International RSI Awareness Day' - sinds 1999 jaarlijks op de laatste dag van februari - plaats en dat is voor Tweakers.net reden genoeg om eens wat aandacht aan dit fenomeen - tweakers vast niet onbekend - te besteden.
Wat is rsi?
De afkorting rsi staat voor 'Repetitive Strain Injury' en is eigenlijk niet beperkt tot klachten aan de pols of hand wegens excessief computergebruik. Zoals de naam van de aandoening al illustreert, wordt rsi veroorzaakt door het herhaaldelijk uitvoeren van dezelfde, op zich niet erg lastige, bewegingen. Bekende voorbeelden van rsi-aandoeningen zijn de muisarm, GameBoy-duim en sms-duim. Ook problemen ten gevolge van het doorschuiven van boodschappen door een kassabediende of door het spelen van tennis - de fameuze tenniselleboog - zijn echter voorbeelden van rsi.
Rsi is dan ook een verzamelnaam voor allerlei aandoeningen die met overbelasting van spieren, pezen en skelet te maken hebben. Omdat Nederlandse zorgverleners het niet eens raakten over het gebruik van de term rsi voor een aantal problemen, werd de term 'Cans' - Complaints of Arm, Neck and Shoulder - in het leven geroepen. De RSI Patiëntenvereniging was het hier echter niet mee eens en tegenwoordig wordt de term 'rsi' weer gebruikt, of de internationale aanduiding 'musculoskeletal disorders'.
Oorzaak
Er is nog heel wat onduidelijkheid over de precieze oorzaak van rsi en over waarom de een er wel last van krijgt en de ander niet, maar globaal zijn er een viertal condities die, al dan niet gecombineerd, rsi-klachten kunnen veroorzaken.
- Herhaaldelijke bewegingen
- Een constante slechte houding
- Geforceerde bewegingen
- Onvoldoende rustpauze
Rsi-klachten worden dus niet veroorzaakt door een plots trauma, maar worden altijd in de loop der tijd opgebouwd. Het is dan ook belangrijk alert te zijn en de symptomen tijdig te herkennen om onherstelbare schade te voorkomen.
Symptomen
Rsi-klachten kunnen heel gevarieerd zijn, maar omvatten meestal de volgende kenmerken:
- spierpijn
- gevoeligheid
- zwelling
- pijn
- krakende gewrichten
- tintelend gevoel
- verdoofd gevoel
- verlies van kracht
- verlies van bewegingsmogelijkheid van gewrichten
- verminderde coördinatie
De klachten profileren zich lang niet altijd allemaal, of in een specifieke volgorde. Ze kunnen variëren naargelang het verloop van de aandoening. Bovendien situeren ze zich niet altijd in het lichaamsdeel dat gebruikt wordt voor de handeling die het probleem veroorzaakt. Zo is het best mogelijk dat iemand die 's nachts wakker wordt met pijn in de schouder, een verkeerde houding heeft bij het computeren. De symptomen zijn echter altijd een waarschuwingssignaal en moeten dan ook niet genegeerd worden. Als de gewraakte handeling doorgezet wordt, is het namelijk mogelijk dat soms na enkele jaren, maar soms na enkele weken al, onherstelbare schade wordt aangericht.
Rsi in cijfers
Uit onderzoek van de European Foundation for the Living and Working Conditions is gebleken dat in Nederland 22,8 procent van de werkende bevolking last heeft van arbeidsgerelateerde rsi-klachten. Het gemiddelde in de vijftien onderzochte Europese landen ligt op 23,4 procent, terwijl de Scandinavische landen, Ierland, Italië, Frankrijk en Griekenland opvallen in negatieve zin. In Finland overstijgt het het aantal kantoorwerkers met rsi zelfs de vijftig procent van de werkende bevolking.
In de grafimediasector heeft 33,3 procent van de werknemers last van rsi-klachten, terwijl kappers de kroon spannen met klachten bij maar liefst 49 procent van de beroepsgroep. In de ict-sector ligt het rsi-klachtenpercentage overigens opvallend genoeg het laagst, met klachten bij een kwart van de ict'ers. Wel zijn er bij deze beroepsgroep volgens arbobondgenoten.nl jaarlijks 105.000 verzuimdagen waarbij rsi als oorzaak kan worden aangeduid, terwijl elk jaar 120 werknemers in de wao-regeling terechtkomen door rsi-problemen. Onder Nederlandse studenten zou maar liefst zeventig procent last hebben van rsi.
