CeBIT 2005: moederborden, videokaarten en beeldschermen

Moederborden

CeBIT logo aankondiging, witte tekst Ook dit jaar doet Tweakers.net verslag van CeBIT, Europa's grootste ICT-beurs, die jaarlijks gehouden wordt in Hannover. In dit artikel gaan we in op de ontwikkelingen en de nieuwe producten die te bewonderen waren op het gebied van moederborden, videokaarten, beeldschermen en aanverwanten. Onder andere veel aandacht voor SLI in dit artikel, maar aan bod komen ook bad-ass beeldschermen en opmerkelijke producten zoals een flexibel TFT-scherm en een videokaart met een draadloze tv-out.

Moederborden

Bij het bezoeken van de verschillende moederbordfabrikanten op CeBIT viel één ding direct op, praktisch elke fabrikant had minimaal één of meerdere SLI-moederborden tentoongesteld. Op het moment zijn van nog maar een handvol fabrikanten SLI-moederborden beschikbaar, maar dat zal spoedig drastisch veranderen. Op de beurs waren onder andere nForce4 SLI-moederborden te bezichtigen van Albatron, Abit en Epox. Daarnaast lijkt het erop dat de meeste fabrikanten vaarwel hebben gezegd tegen de PCI Express selector-kaartjes die gebruikt moesten worden om te kiezen tussen SLI- en non-SLI-modus. Bij de meeste fabrikanten kan dit nu simpelweg ingesteld worden in het BIOS.

Naast nieuwe nForce4 SLI-moederborden waren er ook een groot aantal moederborden te zien die gebaseerd zijn op de nForce4-chipset voor het Pentium 4-platform, deze chipset zal binnenkort officieel geïntroduceerd worden. Ook deze chipset heeft de mogelijkheid voor SLI. Alsof alle nForce-moederborden met SLI nog niet genoeg was, waren er ook een groot aantal i915P- en i945P/G-moederborden te bezichtigen met twee PCI Express x16-gleuven. Dergelijke moederborden werden niet alleen getoond door de typische bekende 'Tweaker'-merken, ook fabrikanten zoals Biostar en Jetway lieten dergelijke moederborden zien. Opmerkelijk was het i915P-moederbord van Gigabyte, dat overweg kan met DDR- èn DDR2-geheugen.

Gigabyte 915P Pentium 4-moederbord met DDR/DDR2-ondersteuning

Alsof we nog niet genoeg SLI-moederborden gezien, was Tyan ook nog aanwezig met enkele moederborden gebaseerd op de nForce Pro 2200-chipset. Op onderstaande foto is het Thunder K8WE-moederbord te zien dat uitgerust kan worden met twee Opteron-processors en twee PCI Express x16-videokaarten. In tegenstelling tot alle andere SLI-moederborden hebben de videokaarten in dit moederbord ook de beschikking over de x16-bandbreedte in SLI-modus. Naast onderstaand moederbord liet Tyan ook nog een heftiger model zien dat uitgerust kan worden met acht Opteron-processors.

Naast alle SLI-moederborden waren er ook nog enkele andere opmerkelijke producten te bewonderen. Verspreid over de beursvloer konden her en der verschillende BTX-planken gevonden worden. Echt door te breken lijkt de standaard nog niet, maar er wordt in ieder geval meer aandacht aan geschonken dan een jaar geleden. Onder andere grote fabrikanten zoals Asus en MSI hadden één of meerdere BTX-modellen in de vitrines staan.

Een andere trend waren de moederborden met zowel een PCI Express x16-gleuf als een AGP 8x-slot. Verschillende fabrikanten hadden dergelijke moederborden in het assortiment, gebaseerd op verschillende chipsets. Onder andere de verschillende varianten van de i915-chipset waren hiervoor een populaire keus, maar ook producten van VIA en SiS waren veelvuldig te zien. In hoeverre deze sloten bij de verschillende chipsets tegelijkertijd gebruikt kunnen worden, is nog niet geheel duidelijk, maar mogelijk is het in ieder geval. ECS demonstreerde namelijk een computer waarin een AGP- en PCI Express-videokaart gebroederlijk samenwerken om een totaal van vier schermen aan te sturen.

PCI Express en AGP tegelijkertijd in werking 1

PCI Express en AGP tegelijkertijd in werking 2

Videokaarten

Op het gebied van videokaarten waren geen schokkende nieuwe producten te zien op CeBIT 2005. Echte nieuwe producten werden niet tentoongesteld. Alleen nVidia had in een paar gesloten kasten een GeForce 6600 Ultra en een 6800 Ultra draaien met 512MB geheugen. Daarnaast waren er verschillende AGP-kaarten te zien gebaseerd op chips die tot op heden alleen te vinden waren op PCI Express-videokaarten. Bij de verschillende fabrikanten waren weinig bijzondere videokaarten te zien, de meeste producenten vertonen namelijk weinig originaliteit bij het ontwerpen van videokaarten en nemen veelal het referentieontwerp van ATi of nVidia compleet over. Alleen op het gebied van koeling zitten er echte verschillen tussen de fabrikanten. Een grote groep fabrikanten rust zijn kaarten uit met een standaard koelblok/ventilator-combinatie, maar er is gelukkig ook een steeds grotere groep fabrikanten die de kaart passief probeert te koelen met behulp van heatsinks en heatpipes. Helaas is dit niet mogelijk bij de topmodellen van zowel ATi als van nVidia, maar de toegenomen bewustheid over de geluidsproductie is in ieder geval positief.

GigaByte videokaart met passieve heatpipe koeling

Hoewel er veel dertien-in-een-dozijn-videokaarten aanwezig waren op de beurs, waren er ook enkele opmerkelijke modellen te vinden. Bij Asus was bijvoorbeeld een Radeon X700LE-videokaart te zien met een draadloze tv-uitgang. Hiermee is het mogelijk om het beeld van de videokaart draadloos naar een willekeurige tv te zenden, waarbij het bereik maximaal 100 meter is. Dergelijke draadloze hardware is al geruime tijd op de markt, maar nog niet eerder gebundeld en geïntegreerd met een videokaart.

Een andere bijzondere kaart bij Asus was de EN6800 Ultra Dual-videokaart. Deze videokaart bestaat uit twee GeForce 6800 Ultra-chips die op een enorm stuk PCB geplakt zijn en samenwerken via SLI. De kaart die Asus liet zien was overduidelijk nog een prototype, maar eenmaal op de markt gebracht zal het zonder twijfel de snelste kaart verkrijgbaar zijn. De vraag is alleen of twee losse videokaarten in een SLI-moederbord niet een gemakkelijker alternatief zijn.

Asus videokaart met 2x GeForce 6800 Ultra

Naast de verschillende videokaarten viel het grote aantal tv-kaarten op. De ontwikkelingen op het gebied van tv-kaarten hebben jarenlang praktisch stil gestaan, maar lijken nu in een stroomversnelling te zijn gekomen. Ongetwijfeld te danken aan de introductie van Windows XP MCE en de opkomende populariteit van home-theatersystemen. Te bezichtigen waren onder andere tv-kaarten met meerdere tuners, tv-kaarten gebaseerd op nieuwe chips zoals de ATi Theater 550 Pro en tv-kaarten met een PCI Express-interface.

TV-kaart met dual tuners en PCI Express x1 interface

TV-kaart gebaseerd op ATi Theater 550 Pro

Beeldschermen

Zoals gebruikelijk was er geen gebrek aan grote plasma- en LCD-schermen op CeBIT. Zonder een half dozijn groot geschapen schermen op de stand tel je niet mee, zelfs als je dergelijke schermen niet in het assortiment hebt zitten. Ondanks het grote aantal schermen waren er niet veel fabrikanten te vinden waar echt bijzondere schermen te zien waren, alleen Samsung liet een groot aantal technologische hoogstandjes zien. Samsung demonstreerde onder andere 's werelds grootste plasmascherm, een monsterlijk groot scherm met een beelddiagonaal van maar liefst 102 inch, oftewel ruim tweeëneenhalf meter. Ondanks de uitzonderlijke afmetingen was de beeldkwaliteit van het scherm prima.

De multimiljonairs die het scherm daadwerkelijk willen aanschaffen zullen helaas nog geduld moeten hebben, het scherm is nog niet te koop. Het grootste productieplasmascherm, eveneens te vinden bij Samsung, meet slechts 80 inch. Niet alleen waren er flinke plasmaschermen te vinden bij Samsung, 's werelds grootste LCD-scherm met een beelddiagonaal van 82-inch was eveneens op de stand te bezichtigen. Dit scherm heeft een resolutie van 1920x1080, een contrastratio van 1200:1, een helderheid van 600cd/m² en een kijkhoek van 180º. Prima specificaties, maar vergeleken met de plasmaschermen bleef de kleurweergave enigszins achter. Niet direct een ramp, aangezien het scherm nog lang niet op de markt zal verschijnen.

Niet alleen op het gebied van grote schermen waren er innovaties te vinden bij Samsung, ook aan de kleinere schermen wordt gedacht bij het bedrijf. Samsung demonstreerde onder andere een groot aantal schermen die uitgerust waren met een LED-backlight in plaats van een CCFL-backlight. Het voordeel hiervan zou een betere kleurenreproductie zijn, een langere levensduur en een lager energieverbruik. Een ander opmerkelijk scherm was een buigbaar 5 inch plastic LCD-scherm. Het scherm heeft een resolutie van 400x300, een helderheid van 120cd/m², een contrastratio van 100:1 en kan 262.000 kleuren weergeven.

Niet alleen bij Samsung waren indrukwekkende schermen te aanschouwen, ook bij Apple was een mooie opstelling te vinden met een tweetal 30-inch LCD-schermen met een resolutie van 2560x1600 pixels. Zoals het er nu uitziet zal Apple voorlopig de enige fabrikant blijven van dergelijke schermen, geen enkele concurrent demonstreerde een scherm met vergelijkbare specificaties.

Naast de schermen die opvielen vanwege de specificaties of het formaat waren er ook enkele schermen die in het oog sprongen vanwege het uiterlijk. Gericom demonstreerde een serie erg foute plasmaschermen waarbij de rand van het scherm bekleed was met bont of leer. Bij Swedx was een complete serie pc-beeldschermen te bezichtigen met een houten omlijsting, ideaal voor een Ikea-interieur.

Het laatste waar we tegenaan liepen, was een LCD-scherm dat 3d-beelden kan produceren, zonder dat een bril gebruikt hoeft te worden. Wel is het noodzakelijk om recht voor het scherm te gaat staan om het 3d-effect te zien en de juiste afstand tot het scherm te bewaren. Het scherm bleek een beeld te kunnen produceren met een realistische 3d-ervaring, maar helaas was het wel noodzakelijk om zo min mogelijk te bewegen met het hoofd om het effect niet te storen. Desondanks erg leuk en wellicht in de toekomst geschikt voor gamers om een realistischere spelervaring te krijgen.

Slotwoord

Dit jaar was er op CeBIT meer te zien en beleven dan wij in één dag konden zien, maar er zijn wel enkele trends duidelijk zichtbaar. In de hoek van de moederborden is SLI momenteel erg hot. Praktisch alle fabrikanten hebben meerdere SLI-moederborden in de planning staan die de komende maanden op de markt gebracht zullen worden. Ook op het gebied van plasmaschermen en LCD-schermen staat de technologie niet stil. Samsung liet zien dat LCD-schermen een serieuze concurrent voor de high-end plasmaschermen beginnen te vormen. Opvallend afwezig op de beurs waren schermen gebaseerd op OLED-technologie, alleen in sommige gadgets zoals telefoons en mp3-spelers waren OLED-schermen te vinden. Op het gebied van videokaarten waren weinig opvallende ontwikkelingen te melden.