Inleiding
In 2001 ontwikkelde Apple de eerste mp3-speler met een 1,8" harde schijf aan boord. Sinds de introductie van die eerste generatie iPods heeft Apple de koppositie in dit marktsegment nooit meer afgestaan. Het apparaat is gaandeweg geëvolueerd - er werden subtiele wijzigingen in het design en de software aangebracht ten behoeve van de draagbaarheid en het gebruiksgemak van de speler. Vandaag de dag is de positie van de vierde generatie Apple iPods dan ook onaangetast gebleken. Er is blijkbaar nog steeds een grote vraag naar eenvoudig opgezette spelers met een compact en trendy design.
De twee kemphanen naast elkaar: Apple iPod & Zen Touch (rechts)
De concurrentie heeft al die tijd niet stilgezeten, maar op een of andere manier bleven spectaculaire resultaten vooralsnog uit. Apple kan natuurlijk terugvallen op een enorme hoeveelheid marketingkennis, iets wat we ook terugzien in bijvoorbeeld de advertentiecampagnes voor de iPod. Merken als Rio Audio en iRiver brachten geavanceerdere 1,8" hdd-spelers op de markt, maar het grote publiek maalde daar niet om. De iPod was goed genoeg en deed prima wat hij zou moeten doen: muziek beheren en afspelen. Concurrent Creative zag dit alles al enige tijd met lede ogen aan en besloot tot uitbreiding van zijn Zen-reeks. Voorheen bestond deze series spelers uit minder compacte 2,5" hdd-spelers, die het vooral moesten hebben van een gunstige prijs en een prima geluidskwaliteit. Met de komst van de Zen Touch stelt Creative zich echter lijnrecht tegenover Apple op. Het model is overduidelijk gericht op de muziekliefhebber die geen behoefte aan al te veel poespas heeft, maar iets 'anders' dan de iPod zoekt. Alles aan de Creative Zen Touch ademt confrontatie uit: de speler heeft een wit frontje, maakt gebruik van een bewegingsgevoelig bedieningsmechanisme, is vrij compact en relatief gezien behoorlijk betaalbaar. Het belangrijkste speerpunt van de Touch ligt op het vlak van batterijprestaties. In theorie haalt de speler namelijk twee keer zoveel afspeeltijd uit zijn accu dan de iPod.
Theorie valt in de praktijk echter vaak anders uit dan men zou vermoeden. Daarom zal er in deze review op elk testgebied een parallel tussen de Creative Zen Touch en de Apple iPod worden getrokken. De opvallendste kenmerken van elke speler en de onderlinge verschillen worden uitgebreid belicht. Uit dit alles wordt vervolgens in woord en statistiek een conclusie getrokken. Daaruit zal blijken of Creatives poging om een 'simple profile' mp3-speler van formaat af te leveren, al dan niet geslaagd. Tegelijkertijd wordt een beeld geschetst van de prestaties die de vierde-generatie-iPod weet te leveren en in hoeverre de populariteit van Apples concept gerechtvaardigd is. Voordat we naar de volgende pagina gaan, volgen hier eerst nog de officiële specificaties van de Apple iPod en de Creative Zen Touch.
 |
 | | Creative Zen Touch | Apple iPod | |
|
| Opslagcapaciteit | | 20GB | | 20GB & 40GB | |
|
| Transferprotocol | | USB2.0 | | FireWire400 & USB2.0
(Dock connector) | |
|
| Ondersteunde
bestandsformaten | | Mp3, wma, wav | | Mp3, aac, Audible,
aiff, Apple Lossless,
wav | |
|
| Afmetingen | | 105 x 68 x 22mm | | 104 x 61 x 14mm (20GB)
104 x 61 x 18mm (40GB) | |
|
| Gewicht | | 203 gram | | 158 gram (20GB)
176 gram (40GB) | |
|
| Lcd | | resolutie van 160 x 104 pixels, EL LCD-scherm met blauwe achtergrondverlichting | | Grijs LCD-venster van 5,08 cm (diagonaal) met LED-verlichting | |
|
| Levensduur batterij
per oplaadcyclus | | Tot 24 uur | | Tot 12 uur | |
|
| Adviesprijs | | +/- 289 euro | | 329 euro | |
|
Accessoires
Creative levert de Zen Touch in een stevig gesloten, plastic verpakking. De klant kan de eigenlijke unit al voor aanschaf uitgebreid bekijken. Wanneer de verpakking open wordt gemaakt, komen er nogal weinig accessoires tevoorschijn. Naast de standaardzaken als een USB-kabel en een cd-rom met de benodigde software, vinden we een setje oordopjes, een netstroomadapter en een handleiding terug. Ook een draagtasje met riemclip behoort tot de standaardaccessoires. Dit tasje is vervaardigd uit redelijk stevig materiaal maar heeft een groot manco: er zit geen uitsparing voor het lcd van de Touch in. We zullen de speler elke keer uit het beschermhoesje moeten schuiven, willen we zien wat er zich op het scherm afspeelt. Aangezien de Touch niet standaard met een afstandsbediening wordt geleverd, komt het erop neer dat het bedienen van de unit onmogelijk is wanneer deze zich in het hoesje bevindt. Ook de knopjes en 'touch strip' zijn in dat geval niet toegankelijk. De riemclip aan de achterzijde van het hoesje is aardig, maar lijkt niet al te stevig te zijn.
Het meegeleverde hoesje van de Touch is niet echt handig ontworpen
De meegeleverde set koptelefoontjes presteert redelijk, maar ook niet meer dan dat. Het valt aan te bevelen om een setje SennHeiser MX400's, vergelijkbaar of beter materiaal op de Touch aan te sluiten. De speler produceert namelijk een heel behoorlijke geluidskwaliteit, die met de standaardoordopjes niet tot zijn recht komt. Verder is er nog een erg dikke handleiding, die echter in vele talen opgesteld is. In totaal zijn er ongeveer zestien pagina's gereserveerd voor elke aparte taal, waarmee al aangegeven wordt dat de Touch niet echt een gecompliceerde unit zal zijn. Het een en ander had wat uitgebreider uitgelegd mogen worden, aangezien beginnende gebruikers zeker tot Creatives doelgroep behoren. Het meegeleverde programma 'MediaSource' wordt in het onderdeel 'Datatransfer' uitgebreid besproken. Rest ons nog de netstroomadapter, die uit twee verschillende onderdelen bestaat: het adapterblok en de verwisselbare stekkerdraad (en stekker). Dit accessoire is dus wereldwijd bruikbaar, mits men over de juiste stekkerdraad beschikt. Feitelijk valt er weinig meer te vertellen over de accessoireset van de Creative Zen Touch. Hoewel de speler behoorlijk goedkoop qua aanschafprijs mag heten, valt er op dit onderdeel bijzonder weinig eer te behalen voor Creatives troefkaart.
In tegenstelling tot de plastic bulkverpakking van de Touch, levert Apple zijn iPod in een fraai versierd doosje. Deze doos kan opengeklapt worden, waarna de accessoires zich een voor een aan de gebruiker kenbaar maken. Ook Apple was bepaald niet genereus in het toekennen van accessoires. De 20GB iPod wordt zonder docking station geleverd - een accessoire dat normaal gesproken 39 euro kost. Hiermee wordt (in theorie) het verschil in aanschafprijs tussen het 20GB- en het 40GB-model (110 euro) al danig verkleind. In tegenstelling tot eerdere generaties worden zowel 20GB- als 40GB-model zonder afstandsbediening of beschermhoesje geleverd. Vooral het laatstgenoemde accessoire is vrijwel onontbeerlijk. De chromen achterzijde is zeer gevoelig voor krasjes en andersoortige beschadigingen - de iPod is niet bepaald een speler die men achteloos in een jaszak bewaart. De afgeronde hoeken zorgen weliswaar voor verminderde slijtage, maar het is niet bepaald eenvoudig om de unit in perfecte staat te houden zonder een hoesje of tasje.
De verpakking van de Apple iPod: 'kleurrijk' is het juiste woord
Wat er wel bij de vierde-generatie-iPod wordt geleverd, is een setje oordopjes dat weinig bijzonder in de oren klinkt. Ook hier luidt het devies: 'vervangen door een kwalitatief aantrekkelijker alternatief, indien mogelijk'. Creysn en Shure hebben bijvoorbeeld witte oordopjes ontwikkeld die prima bij het design van de iPod passen. Vervolgens komen we bij de twee meegeleverde datakabels terecht. Er is zowel aan FireWire- als aan USB-gebruikers gedacht: voor beide transferprotocollen is er een kabeltje beschikbaar. Het probleem van deze modieus witte draadjes ligt echter in de lengte-eigenschappen. De kabels zijn erg kort en bovendien doen ze niet al te robuust aan. De connectors aan weerszijden zijn vervaardigd uit glad plastic en blijken daardoor niet gemakkelijk ontkoppelbaar. De koper heeft echter weinig keuze: de iPod vereist een zogenaamde dock-connector, die enkel op het docking station en de meegeleverde kabel aanwezig is. Simpelweg een eigen USB-kabel gebruiken biedt dus geen soelaas.
Naast dit alles vinden we nog een beknopte handleiding, een cd-rom met daarop iTunes en een netstroomadapter in de verpakking terug. De universele stroomadapter maakt gebruik van een adapterblok met verwisselbare stekker. In het blok wordt vervolgens de meegeleverde FireWire-kabel bevestigd, waarop de speler kan worden aangesloten. Na het opruimen van de garantiebewijzen is ook hier de koek snel op, wat accessoires betreft. We kunnen dus stellen dat Creative en Apple elkaar op dit gebied weinig ontlopen. Het grote verschil zit hem echter in het enorme aanbod van third-party iPod-accessoires. Waar voor de Zen Touch enkel een vervangend tasje (met raampje voor het scherm) beschikbaar is, daar kunnen we voor de iPod allerhande extra's bestellen. Er is een add-onmodule voor spraakopname, een mediakaartlezer, infraroodontvanger enzovoorts enzovoorts. Weliswaar zijn vrijwel al deze accessoires behoorlijk prijzig, maar het biedt in ieder geval de mogelijkheid tot uitbreiding van de speler.
Design & lcd
De Creative Zen Touch en de Apple iPod zijn beide in smetteloos wit uitgevoerd. Het frontje van de Touch maakt een drukkere indruk dan dat van de concurrent. De dikke zilveren omlijsting en de diverse knopjes springen direct in het oog. In het midden vinden we een geultje terug, met daarin een aanrakingsgevoelige strip - hier ontleent de Touch zijn naam. Aan de zijkanten bevinden zich onder andere de volumeknoppen, terwijl de achterkant simpel is gehouden. Een donkergrijs, enigszins goedkoop aanvoelend soort plastic beschermt de achterzijde van het apparaat.
Het enige opvallende element aan de voorkant van de iPod is het lichtgrijze clickwheel. Feitelijk kunnen we met dit bedieningsmechaniek alle functies van Apples gadget benutten. De iPod oogt bijzonder slank: er treedt nauwelijks reliëfvorming in het minimalistische design op. Als geheel maakt de nieuwste uitvoering van het iPod-concept een fraaie indruk. De typerende chromen achterzijde is mooi maar ook bijzonder krasgevoelig.
De Apple iPod (onder) is een heel stuk platter dan de Zen Touch
Zowel de Touch als de iPod ligt lekker in de hand. Toch is het duidelijk dat de laatstgenoemde speler een compacter karakter heeft. Apples speler is boven alles een stuk slanker dan de Zen Touch, die een dikkere accu herbergt. In de 1,8'-categorie is een verschil van acht millimeter in de diepte niet onbelangrijk. Hoewel beide apparaten niet al te veel wegen, is de iPod ook op dit gebied ruimschoots de meerdere. Creative heeft geprobeerd de schade te beperken door de veelvuldige toepassing van plasticachtig materiaal, maar toch weegt de Touch ongeveer 25% meer dan zijn concurrent (158 gram tegenover 203 gram). De iPod voelt stijlvoller aan, oogt rustiger en past in vrijwel elke broek- of jaszak. Daar staat tegenover dat de Touch minder gevoelig voor krasjes en vuiligheid is.
Lcd
Een van de zwakke punten van de originele Zen-reeks was het scherm. Dat de (destijds vrij compacte) 2,5"-speler behoorlijk fors oogde, was vooral te wijten aan het kleine lcd. Met de introductie van de Zen Xtra, enkele maanden terug, kwam hier eindelijk verandering in. De Touch heeft hiervan geprofiteerd: de unit gebruikt hetzelfde scherm als de Zen Xtra. Op een 1,8"-speler komt een dergelijke schermoppervlakte nog beter uit de verf. De lcd biedt ruimte aan zes dynamische regels van elk maximum 25 karakters. Dit vergemakkelijkt het opzoeken van nummers behoorlijk, temeer de regels ook nog eens door het beeld scrollen. Het afspeelscherm ziet er prima uit: drie regels zijn gereserveerd voor id3-informatie. De voortgangsindicator komt nogal rommelig over, maar het gekozen lettertype is in orde. Het is wel jammer dat er geen 'looping lists' worden ondersteund - men kan dus niet in een keer van de boven- naar de onderkant van een menulijst springen.
De diverse submenu's steken goed in elkaar, maar visueel wordt het nergens spannend. De user equalizer en datum/tijdsaanduiding zijn aardige extra's, evenals het pop-up menu in de bladermodus. Belangrijker is dat de kwaliteit van het backlight toereikend is en het scherm afdoende afleesbaar blijkt.
Het lcd van de iPod (links) is contrasttechnisch superieur aan dat van de Zen Touch
Vergelijken we de laatstgenoemde eigenschappen met die van de iPod, dan komt Apples speler beter voor de dag. Vooral het contrast van het lcd valt bij deze unit buitengewoon positief op. Waar het scherm van de Zen Touch enigszins flets overkomt, daar oogt het lcd van de iPod haarscherp in vrijwel alle omstandigheden. Het backlight straalt een rustgevende, witte gloed uit. Ook het afspeelscherm komt erg georganiseerd over, al is het wel volgens de beproefde methode opgesteld (naar de originele iPod-interface uit 2001). Enige schoonheidsprobleempjes zijn ook uit het originele concept overgenomen. Zo zullen de tracktitels niet scrollen wanneer we door nummers aan het bladeren zijn. Zoiets is erg onhandig als er bijvoorbeeld twintig nummers zijn die beginnen met 'Soundtrack - Lord of t...'. Inderdaad, dit is een kwestie van correct taggen maar niet iedereen zal zin hebben om hele collecties te gaan renamen omdat de iPod in een bepaalde schermpje geen scrolling ondersteunt. Scrollende namen van nummers zien we wel in het afspeelscherm, maar daar wordt een en ander al snel moeilijk leesbaar vanwege de grote scrollsnelheid. De voortgangsindicator ziet er wel netjes uit, evenals de diverse submenu's. Ook bij deze speler is de grafische interface strak en simpel gehouden, al zien zaken als een klok en de diverse spelletjes er visueel best aardig uit. Helaas ondersteunt ook Apples speler nog steeds geen 'looping lists'.
De schermen van beide units lijken akelig veel op elkaar. De verschillen zitten hem dan ook vooral in de nuances, zoals het schermcontrast of de indeling van de diverse menu's. Wat dat betreft scoort de iPod beter op het gebied van schermkwaliteit. De grafische interface van de Zen Touch steekt intuïtief iets handiger in elkaar.
Data: transfer & management
De Zen-reeks is nogal een vreemde eend in de bijt wanneer het aankomt op het herkennen van de hardware door het besturingssysteem van een computer. In tegenstelling tot het gros van de mp3-spelers zal de Zen Touch niet direct als 'mass storage device' gedetecteerd worden. Willen we mediabestanden naar de speler uploaden, dan dient er eerst een applicatie genaamd 'MediaSource' geïnstalleerd te worden. Deze software bestaat in feite uit twee onderdelen: een mediaspeler en een 'organizer'. Het afspeelgedeelte zal door weinig mensen als vervanger van bijvoorbeeld WinAmp gezien worden - daarvoor hapert het wat te veel en is het te Spartaans opgesteld. Wel is het aardig dat we direct via bijvoorbeeld line-ingeluid kunnen opnemen en omzetten naar mp3-, wma- of wav-formaat. Hetzelfde geldt voor audio-cd's, waardoor het zogenaamde 'rippen' bij MediaSource zit inbegrepen.
Creatives MediaSource: het doet wat het moet doen, maar mist finesse
Interessanter is het 'organizer'-gedeelte. Hier wordt de complete bibliotheek van mediafiles bijgehouden. Wanneer de Zen Touch netjes op een usb-poort aangesloten is, zal de speler in MediaSource verschijnen en worden alle nummers in het rechtergedeelte van de applicatie afgebeeld. Mochten we op zoek zijn naar een specifiek mediabestand, dan kunnen we via artiest- en albumvelden zoekopdrachten verfijnen. Ook kan er rechtsreeks naar tekstfragmenten worden gezocht - een zoekopdracht 'Bla' levert bijvoorbeeld het nummer 'Bla Bla Bla' van Gigi D'Agostino op, naast een vermelding van het nummer 'The Sound (Blank & Jones remix)'.
Via AudioSync kunnen de mediabibliotheken op pc en speler met elkaar in overeenstemming worden gebracht. Op deze manier kan men omvangrijke muziekcollecties steeds synchroniseren. Staat er een nieuw nummer op de pc dat nog niet op de Touch geïnstalleerd is (of vice versa), dan hoeft AudioSync enkel dat bepaalde bestand aan de bestaande bibliotheek toe te voegen. Ook kan MediaSource direct nieuwe afspeellijsten op de Zen Touch aanbrengen en is er een cd-brandfunctionaliteit in de software verwerkt. Zo kunnen we met MediaSource feitelijk eerst een audio-cd rippen, deze naar de Touch overbrengen, vervolgens de mediabibliotheken synchroniseren en ten slotte de inhoud van een afspeellijst op cd-r(w) branden. Ondanks deze veelzijdigheid is Creatives software niet erg geraffineerd uitgevoerd. Bepaalde schermpjes zien er afgeraffeld uit en de lay-out komt nogal rommelig over. Ook is het jammer dat de Touch niet als externe harde schijf herkend wordt. Daardoor is het onmogelijk om rechtstreeks data van Pc naar de speler te kopiëren. Willen we een exe-bestand of een Word-document op de Touch opslaan, dan dient de Nomad Explorer geïnstalleerd te worden. Dit programma maakt een onderscheid tussen reguliere data en bestanden uit de mediabibliotheek. Door middel van simpele copy-paste-handelingen kan de Touch uiteindelijk toch voor dataopslag gebruikt worden.
Nomad Explorer voor de Touch (achtergrond), iPod door Windows XP opgepikt (voorgrond)
Bij de Apple iPod is het in eerste instantie ook de vraag, hoe we het apparaat voor reguliere dataopslag kunnen gebruiken. Hoewel de iPod netjes door het operating system wordt herkend, vonden we hem niet direct terug in onze verkenner. Het blijkt dat er een optie 'Enable disk use' in iTunes verwerkt is. Als deze staat aangevinkt, kan de speler gewoon in het bestandsbeheer worden teruggevonden. Data kopiëren is dan geen probleem. Waar het bij de Apple iPod echter vooral om draait, is de samenwerking met het programma iTunes. Deze software bestaat al sinds de prille ontstaansgeschiedenis van de iPod en is door de jaren heen geperfectioneerd. Waar veel mensen in het begin zochten naar alternatieven voor iTunes, geldt het programma nu als een norm voor overzichtelijk beheer van geluidsbestanden.
iTunes: zoeken via drie verschillende id3-tagvelden
Net als MediaSource bestaat Apples iTunes uit een afspeel- en een managementgedeelte. Het spelergedeelte ziet er in dit geval gelikt uit. De grafische interface maakt een uniforme en steriele indruk. De equalizer ziet er fraai uit en het is leuk dat we visualizers (plug-ins die geluid naar fraaie beelden omzetten) in kunnen schakelen. Ook in het geval van iTunes draait het echter om het managementgedeelte. Naast het gebruikelijke kopiëren van tracks uit de pc-mediabibliotheek naar de iPod, biedt iTunes nog een aantal aardige extra's. Zo kan er een waardering van een tot vijf sterren aan een nummer worden toegekend. De 'My Top Rated'-afspeellijst houdt vervolgens de best gewaardeerde tracks bij. Het is ook aardig om te zien dat iTunes aangeeft hoe vaak een bepaald nummer is afgespeeld en wanneer dat voor het laatst gebeurde. Ook de verfijnde zoekopties zijn net iets beter uitgewerkt dan bij MediaSoruce het geval was. Zo kan iTunes tegelijkertijd op artiest, albumtitel en genresoort filteren - daarnaast is er nog een handmatige zoekfunctie. Overigens kan iTunes ook nummers direct naar een cd-r(w) schrijven, net als Creatives software. Aan vrijwel alles merkt men dat iTunes een volledig product is, waar MediaSource meer het 'hoognodige' presenteert. Zaken als artwork, de toekomstige Music Store functionaliteit en de uitgebreide id3-instellingen versterken dit gevoel.
Navigatie/bedieningsgemak & batterijefficiëntie
Zowel de Zen Touch als de iPod gaat prat op een aanrakingsgevoelig bedieningsmechanisme. Creatives unit maakt gebruik van een 'touch strip' - een anderhalve centimeter brede inkeping, waarvan de oppervlakte reageert op beweging van buitenaf. Om het simpeler te zeggen: wanneer we onze duim over deze strip bewegen, dan kan er door menu's gebladerd worden. Dit werkt heel aardig, zeker wanneer er zich honderden nummers in een lijst bevinden. Wel vereist het concept enige gewenning, aangezien het mechaniek nogal gevoelig reageert, ook wanneer de 'sensitivity' op een laag niveau ingesteld staat. De cursor wil nog wel eens zijn doel voorbijschieten.
De 'touch strip' vereist letterlijk enige vingeroefeningen
De normale knopjes aan weerszijden van de 'touch strip' reageren prima. De lay-out is goed uitgedacht, al zal ook dit gedeelte van het concept enige oefening vergen. Zo zitten de knopjes voor achter- en vooruitspoelen beide aan de rechterkant. Omdat de druktoetsen aaneengesloten onder elkaar zijn geplaatst, heeft de gebruiker snel de neiging om 'even te kijken' welke knop zich waar bevindt. Hetzelfde geldt voor de volumeregeling, die in de linkerzijkant van de Touch is verwerkt. Een aardig pluspunt is dat Creative eindelijk heeft gekozen voor een mechanische hold-schuif. Voorheen gebruikte het bedrijf een softwarematige variant, die in het geval van de Zen Touch slecht zou hebben uitgepakt. Zoals al vermeld werd, steken de optie- en bladermenu's intuïtief gezien prima in elkaar.
De Apple iPod heeft diens clickwheel te danken aan de iPod Mini, die we eerder al >reviewden. Deze kleinere variant introduceerde het bedieningsmechaniek, waarbij de drukknoppen in het al bestaande touchwheel werden verwerkt. Dit concept leverde een behoorlijke ruimtebesparing op en bleek bovendien prettig te werken. Het clickwheel dat we terugvinden op de reguliere iPod is ruimbemeten en reageert prima. De reikwijdte van het wiel is een stuk groter dan dat van de 'touch strip', waarvan de Zen Touch gebruikmaakt. Daardoor bladeren we sneller door nummers en opties heen, terwijl er ook een grotere mate van accuratesse te bespeuren valt. De grote bevestigingsknop, de duidelijke plaatsing van de overige toetsen en de soepele volumeregeling spreken in het voordeel van Apples speler. Het voor-of achteruitspoelen binnen een track is op de Touch met meer precisie uitgewerkt. De iPod geeft echter ook geluid weer tijdens het spoelen, een functie die de Touch dan weer ontbeert.
De inspiratiebron voor iPod's 'clickwheel': de iPod Mini (rechts)
Ook het clickwheel reageert af en toe nogal gevoelig. Vooral in het begin zal de gebruiker even moeten wennen aan de positionering van de knopjes binnen het wiel. Feit is echter dat de iPod zich daadwerkelijk met een duim laat bedienen (op de hold-schuif na). Hetzelfde geldt in mindere mate voor de Zen Touch. De strip op laatstgenoemde speler voelt toch een stukje minder natuurlijk aan dan het ruime clickwheel van Apples witte gadget. Beide ontwerpen zijn overigens (vrijwel) symmetrisch uitgewerkt en daardoor toegankelijk voor zowel links- als rechtshandigen.
Batterijefficiëntie
Het belangrijkste wapenfeit dat de Creative Zen Touch aflevert, gaat verscholen in diens uitstekende batterijefficiëntie. Per oplaadcyclus gaat de speler makkelijk 18 tot 25 uur mee. Het hangt er een beetje van af hoe hoog we het volume instellen, welke afspeelmodus geselecteerd wordt en wat voor bestandsformaten er op de Touch geïnstalleerd staan. In onze duurtest haalde het apparaat echter een maximale efficiëntie van 25 uur. Dit was in de 'random play all'-modus, op volumeniveau dertien en met de backlighttimer op 30 seconden. Toen we de speler zwaarder gingen belasten (veel wav-bestanden, meer spoelen binnen nummers) viel de efficiëntie merkbaar terug naar minimaal zestien uur. Voorwaar nog steeds een prima prestatie. Het gemiddelde ligt rond een uur of achttien per accucyclus. Wel is het jammer dat de Touch zichzelf niet oplaadt, wanneer deze via een USB-kabel op de pc aangesloten is. Ook de batterij-indicator is nogal moeilijk afleesbaar en niet erg secuur (slechts drie blokjes breed).
Op dit gebied moet de iPod echt zijn meerdere erkennen in Creatives tegenhanger. Er is weliswaar afstand gedaan van de abominabele accuprestaties van de derde generatie en iPod Mini, maar nergens worden de resultaten spectaculair. De maximale opgave van twaalf uur per accucyclus haalden wij net niet: het apparaat schakelde zichzelf na elf uur en 40 minuten definitief uit. Een zwaardere belasting van Apples gadget resulteerde al snel in een teruglopende accuprestatie, die echter wel netjes rond de tien uur bleef schommelen. Overigens laadt de speler zichzelf netjes op, wanneer deze op een computer wordt aangesloten - ook wanneer er USB2.0 wordt gebruikt. De batterij-indicator is bijna analoog (geen duidelijke blokjesindeling maar ragfijne streepjes), waardoor deze behoorlijk nauwkeurig aangeeft hoe de accu ervoor staat.
De iPod beschikt tegenwoordig over een zogenaamde "deep sleep"-stand. Wanneer de speler gedurende lange tijd niet gebruikt wordt, zal deze uit 'stand-by'-modus schieten en naar de slaapstand overschakelen. Hierdoor wordt de levensduur van de batterij aanzienlijk gerekt - bij eerdere generaties liep de batterij erg snel leeg omdat de iPod constant paraat stond om actie te ondernemen. De luttele extra seconden die het opstarten vanuit slaapmodus vergt, zorgen ervoor dat dit fenomeen verholpen is. Helaas verdwijnen bij een dergelijke opstartprocedure wel al de gebruikersinstellingen, zoals afspeelmodus en gekozen equalizerstand.
Geluidskwaliteit & extra's
Op het gebied van geluidskwaliteit hebben beide merken een naam hoog te houden. De Apple iPod wordt door velen beschouwd als de speler die het meest 'natuurlijke' geluid produceert. Creative pronkt al enige jaren met hoge 'Signal-to-Noise'-ratio's (het aantal decibel waarop er ruis hoorbaar wordt) en een 'voller' geluid dan dat van de iPod. De Touch heeft bijvoorbeeld een equalizer waarvan de frequentiebanden handmatig instelbaar zijn. Apples apparaat biedt een dergelijke functionaliteit niet. Bevalt de standaard klankkleur van de iPod niet helemaal, dan kan er uit diverse presets gekozen worden. Deze presets zijn echter niet zo goed uitgebalanceerd en daardoor weinig bruikbaar. Ook de presets van de Touch zij niet overweldigend. Om een redelijk oordeel over de geluidskwaliteit te komen, werden de equalizers van beide spelers uitgeschakeld.
Geluidskwaliteit hoog in het vaandel sinds 2001: de Apple iPod, revisie 1 en 4 (links)
In feite is er sinds de introductie van de iPod weinig aan de outputkwaliteit veranderd. Het vierdegeneratiemodel produceert nog steeds een zeer harmonieus en helder geluid. Vervorming treedt feitelijk nooit op en midden- en hoge tonen komen zeer duidelijk naar voren. De lage tonen blijven hier en daar wat ondervertegenwoordigd, maar storend is het niet. Creatives speler produceert een voller basgeluid, maar de harmonie is hier verder te zoeken. Ook zal de Touch, mede vanwege het hoge maximale uitgangsvolume, eerder vervorming weergeven. Dit alles is echter relatief: beide spelers produceren een prima geluidskwaliteit. Voor dergelijke 'no-nonsense'-spelers is juist dit gegeven van groot belang.
Extra's
Beide spelers worden gepresenteerd als digitaleaudiospelers bij uitstek. Er worden geen hardwarematige extra's als voicerecording of line-in encoding geboden. Interessante zaken dienen we dus in de software zoeken. De Touch biedt eigenlijk nauwelijks interessante aardigheidjes. De speler beheert alle nummers netjes in de mediabibliotheek, er is een user-defineable equalizer en aan de voorkant van het apparaat vinden we een 'random'-toets terug. Met deze knop wordt de 'random play all'-modus geselecteerd, waardoor er steeds willekeurige nummers worden afgespeeld. Er is een optie om de tijd en datum in te stellen. Ook kunnen er direct afspeellijsten gecreëerd en weer verwijderd worden. Individuele nummers zijn rechtstreeks van het apparaat te verwijderen. Ten slotte is er nog een handige zoekfunctie geïnstalleerd. Naast alle id3-tagopties kunnen we dus ook zoeken op de beginletters van een nummer.
De Zen Touch biedt weinig waardevolle extra's
De iPod biedt in vergelijking met de Touch enig extra vertier. Er is een viertal spelletjes geïnstalleerd, een kalender met notitieondersteuning behoort tot de standaarduitrusting en ook de opbouw van menu's kan aangepast worden. Bovendien is er een klok die, indien gewenst, een plaatsje in de bovenste balk van het scherm heeft gekregen. Ook kunnen we gebruikmaken van een alarmfunctie, zodat het apparaat op een gegeven tijdstip begint te piepen of muziek af gaat spelen. De alarmfunctie werkt gelukkig ook wanneer Apples speler volledig uitgeschakeld is. Net als op de Zen Touch vinden we op de iPod een sleep timer terug. De speler schakelt zichzelf via deze functie na een tijdje uit, zodat er op batterijvermogen wordt bespaard. Van de eerder vermelde spelletjes hoeft men niet al teveel te verwachten, hoewel 'Music Quiz' best aardig aandoet. De speler selecteert een nummer, geeft een aantal mogelijke titels en daar dient de gebruiker het juiste antwoord uit te selecteren. Wanneer we beschikken over muziekbibliotheken van 20 of 40GB, dan biedt dit spel aardig wat minuten vermaak.
Nuttiger is de optie om een afspeellijst direct (dus zonder tussenkomst van een pc) aan te maken en te bewaren. In tegenstelling tot zijn kleinere broer kan de 1,8-inch iPod meerdere 'playlists-on-the-go' bewaren. Heel aardig zijn de standaardlijstjes die worden bijgehouden door Apples firmware. Zo is er een top 25 van vaak afgespeelde tracks en een playlist die de meest recente afspeelgeschiedenis bijhoudt. Ook biedt iTunes de mogelijkheid om pregedefinieerde lijsten toe te voegen. Toch wordt het bij zowel de iPod als de Zen Touch duidelijk dat het apparaat in de basis bedoeld was om muziek af te spelen. We zien dat terug in de efficiëntie van de designs, de redelijk ongecompliceerde menustructuren en in een minimale featureset. Uit de ongekende populariteit van het fenomeen 'iPod' blijkt echter, dat veel mensen weinig behoefte hebben aan hardwarematige extraatjes. Creative heeft hier op zich goed op ingespeeld, al steekt de featureset van de Zen Touch behoorlijk schraal af tegenover die van de concurrentie.
Prijs, conclusie & links
Creative positioneerde de Touch oorspronkelijk net iets onder de 20GB iPod. Al snel bleek dat deze prijs weinig draagvlak kon vinden onder het gros van de potentiële kopers. Vandaag de dag zien we dan ook gemiddelde prijzen van ongeveer 270 euro, een bedrag dat aanzienlijk onder de (vrij statisch vastgelegde) huidige prijs van de 20GB iPod ligt. Laatstgenoemde speler kost om en nabij de 329 euro en is daarmee nog niet eens buitensporig duur. Gezien het spectrum aan mogelijkheden dat beide spelers bieden, zou men kunnen zeggen dat de Touch vandaag de dag wel erg goedkoop geworden is. De redenen hiervoor zagen zich ook gereflecteerd in de diverse reviewonderdelen - het product is een stukje minder geraffineerd afgeleverd. Feitelijk is de Zen Touch een van de goedkoopste hdd-spelers die er te krijgen is: het apparaat kost minder dan menig 2,5" hdd-model en is zelfs voordeliger dan een aantal 512MB flashspelers.
De 60GB Zen Xtra (links): ouder, groter... en duurder dan de Touch
Daarmee profileert Creatives unit zich uitdrukkelijk als een prijsvechter, iets wat veel potentiële klanten zal aanspreken. Het apparaat is op het moment van schrijven al bij veel landelijk bekende computerwinkels verkrijgbaar, waardoor de speler gretig aftrek zal vinden. Toch is het aanzienlijke prijsverschil niet enkel afleidbaar uit Creatives marketingstrategie. De iPod is een product dat al drie jaar lang in doorontwikkeling is en dat zien we af aan de kwaliteit van het geheel. Hoewel het ondertussen wellicht tijd wordt om een revolutionairder concept te introduceren, voldoet het huidige model nog prima aan de hedendaagse eisen. Ook biedt Apples witte spelertje het een en ander aan extra vermaak, is de unit een stuk compacter en is de bijgeleverde software intuïtiever dan die van de Touch. Of dit alles is uit te drukken in een prijsverschil tussen beide spelers van 60 tot 100 euro, dat lijkt ons sterk. Men betaalt nu eenmaal ook voor een stukje design en reputatie. Dit zijn niet-tastbare begrippen waarop de Touch nooit heeft kunnen teruggrijpen.
Conclusie
Met het verhaal over het prijsverschil vers in het achterhoofd, stellen we de eindconclusie van deze review samen. Op het gebied van gebruiksvriendelijkheid scoort de iPod beduidend beter dan zijn Creative-tegenhanger. Ook presteert het lcd van de iPod contrasttechnisch gezien vele malen beter en is het design toch een stuk aangenamer voor oog en broekzak. Daar bovenop komen nog de goede performance van iTunes en een aantal firmwarematige extraatjes die de iPod biedt. Er zijn ook enkele gebieden waarop beide spelers ongeveer even goed uit de verf komen. Zo is de geluidskwaliteit van de iPod in beginsel weliswaar harmonieuzer van aard, maar de Touch klinkt toch ook heel behoorlijk en beschikt bovendien over een configureerbare equalizer. De accessoiresets van zowel Touch als iPod zijn erg mager uitgevoerd en allebei hebben ze weinig echt interessante extra's te bieden. Daarbij dient aangetekend te worden dat de iPod door middel van allerhande accessoires naar een hoger plan kan worden getild.
De Zen Touch is niet voor niets een stuk goedkoper dan de Apple iPod
Op twee punten scoort de Touch beduidend beter dan zijn rivaal: batterijefficiëntie en aanvangsprijs. Het is wel duidelijk waarom de Touch zoveel dikker is dan de Apple iPod: er zit een behoorlijke accu in. De laatstgenoemde speler haakt 50% eerder af dan zijn concurrent en dat mag toch bijzonder heten. In feite is de Zen daarmee een speler die het maximale rendement uit een muziekcollectie van 20GB weet te halen - deze unit gaat uren en uren achter elkaar door. In combinatie met de zeer gunstige prijs zal de Touch een moeilijk te versmaden lekkernij voor menig student of huisvader blijken. De strijd tussen de Creative Zen Touch en de Apple iPod woedt dus op verschillende vlakken. Kwalitatief is er echter maar een winnaar in deze review en dat is toch zonder twijfel de vierde-generatie Apple iPod. Het kost een paar duiten extra, maar op de lange termijn zal het voor de kritische koper gunstig uitpakken. Hou daarbij wel de roerige markt van dit moment in ogenschouw - er zijn zoveel spelers beschikbaar dat prijsfluctuaties en de introductie van een nieuw model altijd op de loer liggen.
|
| | Wegingsfactor | Creative Zen Touch | Apple iPod | |
|
| Accessoires | | 10 | | 60 | | 65 | |
|
| Design | | 10 | | 65 | | 90 | |
|
| Lcd | | 8 | | 65 | | 90 | |
|
| Data transfer / management | | 10 | | 70 | | 85 | |
|
| Navigatie & gebruiksgemak | | 14 | | 70 | | 85 | |
|
| Batterijefficiëntie | | 10 | | 90 | | 70 | |
|
| Geluidskwaliteit | | 16 | | 80 | | 90 | |
|
| Extra's | | 8 | | 55 | | 70 | |
|
| Prijs | | 11 | | 90 | | 75 | |
|
| Aftrek voor bugs | | -0,01 ~ -1 per bug | | -0,4 | | -0,1 | |
|
| Totaalscore | | 100 | | 72 | | 81 | |
|
| | | | | | | | |
|
Links
Creative Zen Touch: productpagina
Apple Talk, een subforum op GoT waar veel over iPods gediscussieerd wordt
/u/125288/crop588f32af4f776_cropped.png?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/68252/eye.jpg?f=community){kind=small}
en zijn uitrusting, maar laat dat dan weer net niet mijn vakgebied zijn.:strip_icc():strip_exif()/u/102370/crop5db068b2dbcc9_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/61950/hakker.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/19799/lotr01_6060.gif?f=community){kind=small}
/u/1830/acm.png?f=community){kind=small}
/u/113709/galactic_empire_60pix.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/27034/worm.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/39039/logo_60.jpg?f=community){kind=logo}
?:strip_exif()/u/12076/user_friendly.gif?f=community){kind=small}
