CeBIT 2004: smartphones, pocket pc's en laptops

Mobiele telefoons worden smartphones

Dit jaar was op de CeBIT weer een groot aantal bedrijven te vinden dat zich bezighoudt met draagbare elektronica. Dit kunnen mobiele telefoontjes zijn die zo klein zijn dat je ze nog kwijt raakt in je eigen broekzak, maar er staan ook apparaten die beschikken over 17 inch schermen, tv-tuners en RAID-controllers die nog als 'draagbare' laptop aangeduid worden. In dit verslag worden de laatste ontwikkelingen en de nieuwste producten op dit gebied besproken. Er wordt begonnen met de kleine telefoontjes die ook als bijvoorbeeld organizer gebruikt kunnen worden en via pocket pc's en tablet pc's wordt het geheel uiteindelijk afgesloten met laptops die bedoeld zijn als vervanging van je desktop pc.

Nokia

Nokia toonde de opvolger van de huidige Nokia Communicator 9210i: de Nokia Communicator 9500. Deze telefoon kan net als zijn voorganger opengeklapt worden, waarna er een compleet QWERTY-toetsenbord en een 640x200 pixels groot 16bit-kleurenscherm te voorschijn komen. De 9500 draait als besturingssysteem Symbian 7.0S en beschikt over verschillende office-applicaties waaronder een tekstverwerker, een spreadsheetprogramma en een applicatie om presentaties te maken. Al deze software is compatibel met Microsoft Office vanaf versie 97. De 9500 heet niet voor niets Communicator; het toestel kan overweg met GPRS-, EDGE- en WLAN-netwerken (IEEE 802.11b). Via deze netwerken kunnen e-mails, faxen, MMS- en SMS-berichten verstuurd en ontvangen worden. Met de ingebouwde Opera-browser kan ook over het internet of het bedrijfsnetwerk gesurft worden. Om de 9500 ook in de toekomst te kunnen gebruiken is alvast IPv6-ondersteuning aanwezig. Omdat dit apparaat vooral voor bedrijven bedoeld is, kan het netwerkverkeer op verschillende manieren versleuteld worden, er is onder andere ondersteuning voor SSL/TLS en VPN. Voor de communicatie met apparaten in de directe omgeving beschikt de 9500 over Bluetooth en een infraroodpoort en er kan zelfs gecommuniceerd worden over een draad via USB 2.0. De Communicator beschikt, zoals veel toestellen, over een digitale camera. Met deze camera kunnen foto's van 640 bij 480 beeldpunten geschoten worden. Het toestel komt als alles goed gaat in het vierde kwartaal van dit jaar op de markt.

Nokia Communicator 9500

Een ander toestel van Nokia dat dit jaar nog moet verschijnen is de Nokia 7610. Deze telefoon valt op door zijn aparte maar toch bruikbare vorm. Zo zijn de toetsen op een unieke manier ingedeeld en is de achterkant van het toestel voorzien van een afbeelding. Dit toestel heeft de beschikking over een één megapixel camera en dat levert foto's van 1152 bij 864 beeldpunten op. Om het maken van de foto's te vergemakkelijken is de camera ook voorzien van vier maal digitale zoom en een zelfontspanner. Naast foto's kan het toestel ook filmpjes maken. Deze kunnen maximaal tien minuten duren en hebben een resolutie van 174x144 of 128x90 pixels. Al het beeldmateriaal wordt opgeslagen in een intern geheugen van 128MB of 64MB en dit geheugen kan uitgebreid worden met een reduced memory card. De foto's kunnen via USB naar een pc gekopieerd worden of via Bluetooth meteen naar een printer of een andere Bluetooth-apparaat. Om al het beeldmateriaal te beheren heeft Nokia Lifeblog in het leven geroepen. Dit is een stukje software waarmee je onderschriften bij foto's kan maken en het bewaart al je foto's op je pc, inclusief alle toegevoegde informatie. De 7610 kan verder nog gebruikt worden om te bellen. Helaas is de 7610 nog niet geschikt voor het UMTS-protocol, daarvoor heeft Nokia de 7600 op de markt gebracht. In de zomer komt dit 118 gram wegende toestel op de markt en het gaat dan waarschijnlijk 500 euro kosten.

Nokia 7610

Sony Ericsson

Eén van de concurrenten van de Nokia 7610 wordt de Sony Ericsson S700. Dit toestel moet opengedraaid worden om ermee te kunnen bellen. Als hij dichtgedraaid is kunnen alle menu's nog gebruikt worden en er kunnen ook nog foto's gemaakt worden. De S700 beschikt over een 1,3 megapixel CCD en deze kan naast foto's ook filmpjes maken. De foto's en filmpjes kunnen via e-mail of MMS verstuurden worden naar anderen. Voor het direct uitwisselen van data kan Bluetooth of de infraroodpoort gebruikt worden. Naast bellen en foto's maken, kan dit toestel ook gebruikt worden op MP3's af te spelen of om een Java-spelletje te spelen.

Sony Ericsson S700 dichtgedraaid

Siemens

Een klein Aziatische stand toonde ons een rebranded Siemens PenPhone in de kleuren blauw en rood. Toen we interesse toonden voor de vreemd vormgegeven GSM legde de standhouder uit hoe de telefoon werkt: als op een oppervlak geschreven wordt, herkent de PenPhone de karakters. Op deze manier kan een nummer ingevoerd worden om iemand te bellen of er kan letterlijk een SMS-bericht geschreven worden. Gelukkig hoeft niet alles met behulp van de pen gedaan te worden. Er is ook een kleine joystick aanwezig om bijvoorbeeld door de menu's te navigeren. Vanwege de exclusiviteit kregen we de hardware helaas niet in handen.

Siemens PenPhone

Motorola

Ook Motorola heeft verschillende mobiele telefoons die gebruikt kunnen worden als pocket pc. De Motorola MPx kan, net als de Nokia Communicator, opengeklapt worden. Dit kan zowel in de lengte als in de breedte. Als het toestel in de lengte wordt opengeklapt fungeert het als een PDA met een QWERTY-toetsenbord en een landscapescherm. Als het toestel in de breedte wordt opengeklapt werkt het als een mobiele telefoon met een 10-cijferig toetsenbord en een portraitscherm. Omdat de MPx zowel portrait als lanscape ondersteunt zal Motorola op de update van Windows Pocket PC 2003 moeten wachten. De huidige versie ondersteunt namelijk alleen de portraitmodus. Het toestel kan overweg met WiFi- en GPRS-netwerken en communiceert ook via Bluetooth. Het Windows Pocket PC 2003-besturingssysteem bevat verschillende applicaties zodat er e-mails verstuurd kunnen worden, er met Office-producten gewerkt kan worden en er gebruik gemaakt kan worden van internet. De MPx beschikt ook over een 1,3 megapixel camera en heeft een flitser om ook in een donkere omgeving foto's te kunnen maken.

Motorola MPx

De iets afgeslankte versie van de MPx is de MPx100. Dit toestel werkt standaard met GPRS en Bluetooth en kan uitgebreid worden met ondersteuning voor WiFi. Het gebruikte besturingssysteem is ook Windows Pocket PC 2003 en het is dus mogelijk om, net als met de MPx, te e-mailen, surfen, chatten en om MP3's te luisteren en Java-games te spelen. Het toestel beschikt ook over een 1,3 megapixel camera met flitser. De foto's en MP3's kunnen opgeslagen worden in het ingebouwde flashgeheugen van 64MB of op een los SD-geheugenkaartje van maximaal 512MB. De beide toestellen komen in de tweede helft van dit jaar op de markt.

Panasonic

De heren van Panasonic hebben ook een nieuwe lijn mobiele telefoons gepresenteerd. Het uitgebreidste model is de X700. Ook dit is een echte smart phone. Het toestel wordt aangestuurd door Symbian en beschik net als de Nokia 9500 over applicaties om Office-documenten te bewerken. Verder bevat het toestel eenvoudige software om de kwaliteit van de foto's die met de ingebouwde camera gemaakt zijn te verbeteren. Alle data kan opgeslagen worden op een miniSD-kaartje, het kleinste geheugenkaartje dat op dit moment verkrijgbaar is.

Panasonic X700

nVidia

Nu mobiele telefoons en pocket pc's steeds vaker voorzien zijn van digitale camera's is er ook hardware nodig die het beeldmateriaal afkomstig van deze camera's kan verwerken. Eén van de bedrijven die zich met deze hardware bezighoudt is nVidia. De grafische chipgigant toonde op de CeBIT onder andere de GoForce 3000. Deze chip ondersteunt digitale camera's met een maximale resolutie van drie megapixels. De GoForce kan op deze beelden acht keer digitale zoom uitvoeren en ze omzetten naar het JPEG-formaat. Er kunnen ook filmpjes gecodeerd en gedecodeerd worden met dit product. De maximale resolutie van deze filmpjes is 352 bij 240 pixels. Omdat de chips vooral in pocket pc's en mobiele telefoons gebruikt gaan worden, is het erg belangrijk dat ze weinig energie verbruiken. nVidia's nPower-technologie moet hiervoor gaan zorgen. Delen van het product die niet gebruikt worden, kunnen uitgeschakeld worden en de transistors op de chip zijn geïsoleerd, zodat er zo min mogelijk energie weglekt. Op de stand werden enkele HP iPAQs tentoongesteld die voorzien waren van de GoForce 3000. Ook was er een opengewerkt systeem te zien met daarin een GoForce 3000.

nVidia's opengewerkte GoForce 3000-systeem

palmOne

PalmOne, de fabrikant van de bekende Palm pocket pc's, toonde op de CeBIT voor het eerste zijn nieuwe Treo 600-telefoon in Duitsland. De indeling van de Treo is gelijk aan die van een normale mobiele telefoon, maar in plaats van een 10-cijferig toetsenbordje beschikt de Treo over een compleet QWERTY-toetsenbord. Dit moet het werken met de verschillende applicaties die meegeleverd worden makkelijker maken. Om ook in het donker de goede toets te kunnen vinden wordt het toetsenbordje van achteren verlicht. De telefoon werkt met Palm OS versie 5.2 en heeft 32MB geheugen aan boord waarvan 24MB nog vrij te gebruiken is. Deze ruimte kan uitgebreid worden met SD- en MMC-kaartjes. Zoals vrijwel elk nieuw toestel beschikt ook de Treo 600 over een digitale camera. Deze heeft een resolutie van 640x480 pixels. De Treo is 11,2cm hoog, 6cm breed en 2,2cm diep en weegt 168 gram. Vanaf april is de Treo 600 verkrijgbaar in Nederland en later dit jaar zal hij ook in Duitsland en België verkrijgbaar zijn.

palmOne Treo 600 in zilver en donker grijs

Op het forum is [Airwolf] bezig met het schrijven van een uitgebreid verslag van de verschillende telefoons die tentoongesteld werden op de CeBIT. Voor nog meer informatie over de nieuwste telefoons kun je dus ook hier terecht.

PDA's worden complete pocket pc's

Toshiba

Op de stand van Toshiba werden naast laptops ook verschillende pocket pc's tentoongesteld. De meest uitgebreide variant is de e800. Deze beschikt over een 400MHz Intel PXA263-processor en 128MB geheugen waarvan 32MB ook bewaard blijft als de stroom eraf is. Opvallend aan deze Pocket PC is het vier inch grote scherm dat wordt aangestuurd door een ATi-chip met 2MB videogeheugen. Standaard is de beeldresolutie 320 bij 240 pixels, maar het scherm heeft eigenlijk een resolutie van 640x480 pixels. Deze resolutie wordt echter nog niet ondersteund door Windows Pocket PC 2003, maar met een applicatie van Toshiba kan deze resolutie toch gebruikt worden. Er past dan vier keer zoveel informatie op het schermpje past met als gevolg dat alles een stuk lastiger te lezen is. In de nieuwe versie van Windows Pocket PC zal standaard ondersteuning zijn voor hogere resoluties dan 320x240 en misschien dat de lettergrootte dan ook aangepast wordt. Eerder werd gemeld dat de nieuwe versie van Pocket Pc 2003 waarschijnlijk een update werd. De medewerker van Toshiba wist echter te vertellen dat de nieuwe versie was uitgesteld en dat die waarschijnlijk toch wel Pocket PC 2004 ging heten. De e800 is standaard uitgerust met WiFi, maar er is nu ook een variant die standaard Bluetooth ondersteund. Als beide nodig zijn kan altijd een extra kaartje in het Compact Flash-slot gestoken worden. Naast het CF-slot is er ook een slot om SD- en MMC-kaartjes te kunnen gebruiken. De e800 kost 599 euro en is op dit moment verkrijgbaar.

Toshiba e800

Fujitsu Siemens

Op de stand van Fujitsu Siemens was de laatste Loox te zien. De Siemens Loox 610 heeft een PXA255 XScale-processor van Intel en deze werkt op 400MHz. Er is 128MB werkgeheugen aanwezig en 64MB flashgeheugen om data op te slaan. De 610 is ruim voorzien van netwerkmogelijkheden. Zowel WiFi als Bluetooth worden ondersteund en het is ook mogelijk om gegevens uit te wisselen via een infraroodpoort. Er is ook een eenvoudigere versie die alleen Bluetooth ondersteunt en maar de helft van het werkgeheugen tot zin beschikking heeft. Het TFT-scherm heeft een beelddiagonaal van 3,5 inch en toont daarop 320x240 pixels.

Fujitsu Siemens Loox 610

Asus

Asus A716 Asus presenteerde naast verschillende laptops en telefoons ook zijn PDA's. De MyPal A716 is op dit moment de krachtigste PDA van Asus. De indeling van de toetsen en de specificaties van deze PDA zijn echter vrijwel gelijk aan die van de Siemens Loox 610. De A716 heeft WiFi en Bluetooth, maar slechts 64MB werkgeheugen. Voor de rest is hij precies hetzelfde.

De opvolger van de A716 werd ook aangekondigd: de MyPal A730. Deze PDA zal voorzien zijn van de nieuwe Intel 520MHz XScale-processor, 128MB werkgeheugen, een 3,7 inch VGA-scherm (640x480 pixels) en een 1,3 megapixel camera. Het is nog niet bekend waneer deze PDA op de markt komt of hoeveel hij gaat kosten.

Sony

De Clié-lijn van Sony is ook verder uitgebreid. Op CeBIT werden drie nieuwe modellen geïntroduceerd. Het krachtigste exemplaar, de Clié PEG-TH55, is naast een organizer ook een multimediamachinetje. De TH55 werkt met Sony's eigen Handheld Engine-processor en bevat 32MB werkgeheugen. Gegevens kunnen uitgewisseld worden via WiFi, Bluetooth of een Memory Stick. Dit geheel wordt bestuurd door PalmOS 5.2. Rechts in het beeld staan acht tabs met taken die bij een organizer horen. Er staan onder andere een agenda, een adressenboek en een todo-lijst tussen. Met de bijgeleverde Picsel Viewer is het mogelijk om Microsoft Office-, HTML-, PDF- en JPEG-bestanden te bekijken. Verschillende andere programma's zorgen ervoor dat ook Atrac3-, MP3-, MPEG1 en QuickTime-bestanden afgespeeld kunnen worden. Dit alles wordt weergeven op een TFT-scherm met een relatief hoge resolutie van 480x320 beeldpunten. De TH55 is ook voorzien van een digitale camera om een foto te maken van aantekeningen die snel even op papier gemaakt zijn. De foto's zijn 640 bij 480 beeldpunten groot.

Sony Clié TH55

Twee andere PDA's die ook te zien waren, zijn de Clié PEG-TJ27 en de Clié PEG-TJ37. Deze twee PDA's zijn wat eenvoudiger dan de TH55. De TJ27 is enkel en alleen een organizer. Hij beschikt over een VGA-camera om notities op papier makkelijk mee te nemen en een Memory Stick-slot en een USB-aansluiting om data uit te wisselen. De TJ37 is iets uitgebreider en beschikt over verschillende functies van de TH55. Zo heeft de TJ37 WiFi-ondersteuning, kan hij MP3-bestanden afspelen en beschikt hij over de Picsel Viewer. Alle drie de PDA's hebben de Graffiti 2-software om tekst in te voeren door speciale blokletters te maken en de TJ37 en de TH55 hebben ook nog Decuma Input-software om natuurlijke handgeschreven tekst te herkennen.

Sony Clié TJ27

palmOne

Ook palmOne heeft twee nieuwe PDA's uitgebracht. De Tungsten E is de eenvoudigste van het stel en heeft veel weg van de PEG-TJ37 van Sony. Beide hebben 32MB werkgeheugen, een 320x320 TFT-scherm en PalmOS 5.2. Ook zijn beide in staat om MP3-bestanden af te spelen en documenten te bekijken. De Tungsten E beschikt echter over een SD-slot en heeft standaard geen digitale camera (er is een losse digitale camera verkrijgbaar die in het SD-slot geplaatst kan worden).

palmOne Tungsten E

De Tungsten T3 is de krachtigste PDA van palmOne. De T3 beschikt over een 400MHz XScale-processor en 64MB werkgeheugen. Om eenvoudig te kunnen communiceren met de omgeving is er ondersteuning voor Bluetooth en is er een SD-slot aanwezig. De T3 beschikt ook over een extra groot display van 480 bij 320 pixels. Om de T3 toch nog een beetje handzaam te houden kan het onderste deel van de behuizing over het scherm geschoven worden zodat het geheel wat kleiner wordt. Naast het bekijken van Microsoft Office-documenten is de T3 ook instaat om Word- en Excel-bestanden te bewerken zonder dat deze daarvoor eerst op een pc zijn aangepast. Er is ook een volledig e-mailprogramma aanwezig: VersaMail 2.6. Voor het versturen van mail is wel een extern apparaat met een internetverbinding en Bluetooth-ondersteuning nodig.

De palmOne Tungsten T3 kan ook liggend gebruikt worden

TomTom

Er waren niet alleen PDA's aanwezig, er waren ook stands waar software voor deze apparaten werd aangeboden. Op de stand van TomTom, bekend van de routeplanner, werden vier nieuwe producten gepresenteerd. De meeste aandacht werd gevestigd op TomTom Go. Eerder was TomTom Navigator alleen een stuk software dat op een PDA gedraaid kon worden. Veel mensen kochten daarom een PDA enkel en alleen om TomTom te kunnen gebruiken. Deze mensen moesten daarna zowel met Navigator als met de PDA leren werken. Om dit wat eenvoudiger te maken heeft TomTom besloten om een kant-en-klare oplossing op de markt te brengen: TomTom Go. Dit is een kastje met ingebouwde PDA, GPS-ontvanger, speaker en accu en het draait standaard de routeplanner. Kaarten worden via een SD-geheugenkaartjes ingevoerd. Om de Go enigszins betaalbaar te houden, is ervoor gekozen om het apparaat op te bouwen uit standaard PDA-onderdelen. Zo wordt hij aangestuurd door een 200MHz ARM920T-processor in combinatie met 32MB werkgeheugen en het scherm is een standaard 3,5 inch TFT-schermpje van 320x240 pixels. De bekende points of interest (POI) zijn ook aanwezig. Het is dus mogelijk om bijvoorbeeld alle restaurants, hotels of benzinepompen in de omgeving te laten zien. Om het apparaat vooral eenvoudig moest blijven is het voorlopig nog niet mogelijk om een eigen verzameling POI's in te voeren. De TomTom Go komt als het goed is eind juni op de markt en gaat dan zo'n 799 euro kosten.

TomTom Go

Naast TomTom Go is ook een nieuwe versie van TomTom Navigator uitgebracht. Versie drie bevat een aantal aanpassingen om het navigeren nog makkelijker te maken. Het is nu ook mogelijk om een route langs verschillende punten te plannen met de Itinerary Planner en routes door heel Europa worden ook een stuk eenvoudiger met de nieuwe Major Roads of Europe-kaart. Dit is één grote kaart met daarop alle grote wegen in Europa, zodat niet bij iedere grens gewisseld hoeft te worden en het plannen van routes door Europa makkelijker wordt. Naast Navigator 3 werd ook een plugin geïntroduceerd die de laatste verkeersinformatie meeneemt in de planning van een route. Zo laat de plugin zien of er ergens een ongeluk gebeurd is, wat er gebeurd is, of er een file staat, hoe lang deze is en welke kant deze opstaat. Als deze op de geplande route ligt kan aangegeven worden dat er een nieuwe route bepaald moet worden die deze opstopping ontwijkt. Wanneer deze software verkrijgbaar is en hoeveel het dan gaat kosten kan in dit nieuwsbericht gelezen worden.

TomTom Navigator voor de pocket pc en voor de Tungsten T3

TomTom Navigator was eerder alleen beschikbaar voor pocket pc's, maar nu is er ook een versie voor de palmOne Tungsten T3. De kaarten en de software staan op een SD-geheugenkaartje en deze hoeft alleen maar in de T3 gestoken te worden waarna alles meteen werkt, er hoeft dus niets geïnstalleerd te worden. Verder wordt er een Tungsten T3-houder voor in de auto meegeleverd en een cd met extra kaarten, waaronder Major Roads of Europe. Er zijn twee verschillende uitvoeringen, de eerste wordt met een gewone GPS-ontvanger geleverd en de tweede wordt met een draadloze Bluetooth GPS-ontvanger geleverd. TomTom voor de T3 is op dit moment verkrijgbaar en de normale uitvoering kost 399 euro, voor het draadloze exemplaar moet 499 euro neergelegd worden.

Tablet pc's

Fujitsu Siemens

De Stylistic is Fujitsu Siemens' interpretatie van het concept tablet pc. Het is enkel een scherm met een computer eronder. Er is dus geen toetsenbord aanwezig en alles zal dus met de pen op het touchscreen gedaan moeten worden. Dit systeem is vooral bedoeld voor omgevingen waar zelfs een laptop te groot is. Dit kan het geval zijn in bijvoorbeeld de bouw, voor een inspecteur van een verzekeringsbedrijf of een magazijnmedewerker bij een groothandel. De Stylistic bevat een ultra low voltage (ULV) Pentium M-processor op 1GHz en 256MB DDR333-geheugen. Als besturingssysteem wordt vanzelfsprekend Windows XP Tablet PC Edition gebruikt. Omdat met dit systeem veel rondgelopen wordt, is de kans dat het een keer valt relatief groot. Daarom zijn er een stevig frame van magnesium en schokabsorberend materiaal rond de harde schijf aanwezig. Er zijn twee varianten van deze tablet pc: model één is geschikt voor gebruik binnen, deze heeft een wat groter 12,1 inch scherm dat helderder maar ook kwetsbaarder is. Model twee heeft een wat kleiner 10,4 inch scherm en dit scherm is een stuk beter geschikt voor het gebruik buiten. Voor echt ruig terrein heeft Siemens verschillende Tupperware-trommels om de Stylist te beschermen tegen stof, vuil en vocht. Om het tablet ook achter een bureau een beetje fatsoenlijk te kunnen gebruiken, levert Fujitsu Siemens er ook een docking station bij. Hierin kan het tablet rechtop staan en kan dan bediend worden met toetsenbord en muis.

Siemens Stylistic

Volgens de medewerker van Fujitsu Siemens is de Lifebook T3010 over het algemeen een beter alternatief als er toch een tablet pc nodig is. De T3010 is een normale laptop, maar als het scherm open is, kan het 180 graden gedraaid worden en als het dan weer dichtgeklapt wordt is het een tablet pc. De T3010 is ook voorzien van Windows XP Tablet en heeft een 1,4GHz Pentium M-processor. Op een aantal extra aansluitingen na verschilt de T3010 weinig van de Indoor Stylistic. Ook het extra gewicht valt mee: de Stylistic weegt 1,54kg en de T3010 1,88kg.

Siemens T3010

Philips

Philips heeft ook een soort tablet pc die gericht is op dezelfde markt als de Indoor Stylistic. De ProScribe Thin Client is gemaakt om gebruikt te worden in ziekenhuizen, groothandels en fabrieken. Doordat de toetsen en aansluitingen stof- en waterdicht zijn en ook het materiaal waterafstotend is, is dit apparaat geschikt voor nog extremere omstandigheden dan de apparaten van Siemens. De ProScribe is eigenlijk geen echte pc, hij beschikt namelijk over een Intel PXA255-processor. Deze wordt vooral gebruikt in PDA's. Het systeem heeft verder 128MB werkgeheugen, een 10,4 inch scherm met een resolutie van 800x600 beeldpunten, een 802.11b WiFi-adapter en het geheel weegt 1,6kg. Al met al lijkt het dus meer op een pc dan op een PDA. Ook deze tablet pc kan aardige klappen opvangen, een val van één meter hoogte mag geen enkel probleem zijn. Er is ook een docking station aanwezig om achter een bureau ook met de ProScribe te kunnen werken. De ProScribe Thin Client is vanaf het tweede kwartaal van dit jaar verkrijgbaar in Europa.

Philips proScribe Thin Client

Laptops voor onderweg

Sony

Sony werkt aan een ultralichte laptop en deze werd tentoongesteld op de stand. De Vaio X505 is geen Centrino-laptop, maar beschikt wel over een ultra low voltage (ULV) Pentium M en WiFi. Het moederbord is speciaal ontworpen zodat het zo min mogelijk ruimte in neemt en bevat 512MB geheugen. Het scherm heeft een beelddiagonaal van 10,4 inch en alles bij elkaar weegt de laptop minder dan één kilo. Naast licht is de X505 ook erg energiezuinig. Dit moet ook wel, want hij is zo Spartaans uitgerust dat er gewoon niet veel energie verbruikt kan worden. Door de verschrikkelijk kleine behuizing kan warmte bijna nergens heen en dus moet het apparaat wel erg zuinig zijn. Omdat dit een laptop is die waarschijnlijk veel onderweg zal zijn, is veel tijd gestoken in het ontwikkelen van de behuizing. Deze is erg stevig gemaakt zodat klappen de laptop zo min mogelijk beschadigen waardoor waardevolle informatie verloren zou kunnen gaan. Voor de behuizing kan uit twee materialen gekozen worden. De eenvoudigste is gemaakt van een combinatie van nikkel en koolstof, de tweede is enkel van koolstof en dit is op dit moment het meest geavanceerde materiaal dat voor laptops gebruikt wordt. De X505 zal binnenkort op de markt verschijnen en het eenvoudigste model zal ruim 3000 euro gaan kosten.

Sony X505

IBM

IBM heeft een nieuw model voor de zakelijke markt uitgebracht. De ThinkPad X40 is de opvolger van de X31 en weegt 0,4 kilogram minder. De lichtste uitvoering weegt dus slechts 1,2kg. Alle varianten zijn uitgerust met een Pentium M-processor en een deel bevat ook de rest van de onderdelen die een laptop Centrino-compatibel maken. Verschillende modellen zijn voorzien van draadloze netwerkmogelijkheden met behulp van WiFi en Bluetooth en alle modellen beschikken over een modem, een Gbit-netwerkaansluiting en een infraroodpoort. IBM is ook druk bezig geweest om de capaciteit van de batterij te vergroten. Dit heeft ervoor gezorgd dat ThinkPads nu tot maximaal 7,5 uur op één batterij werken. Omdat laptops meestal ook buiten het bedrijf gebruikt worden, is het niet altijd mogelijk om naar de technische dienst te gaan als de laptop zijn werkt niet meer naar behoren doet. Daarom heeft IBM een aantal applicaties ingebouwd die buiten het besturingssysteem om werken. Deze kunnen gebruikt worden om uit te zoeken wat er precies mis is met het systeem. Als bijvoorbeeld blijkt dat het besturingssysteem defect is, kan het OS door deze applicaties vervangen worden. Omdat het systeem zo vrijwel altijd beschikbaar blijft is er minder contact met de helpdesk of de technische dienst nodig. Een andere optie die de laptop langer operationeel moet houden is een chip die detecteert of de laptop snel accelereert als gevolg van bijvoorbeeld een val. De chip zorgt er dan voor dat de leesarm van de harde schijf zo snel mogelijk van het oppervlak wordt gehaald, zodat de kans op een beschadigde platter en dus op dataverlies zo klein mogelijk wordt.

IBM Thinkpad X40

Toshiba

Ook Toshiba heeft zijn zakelijke lijn met laptops uitgebreid. Er is een nieuwe versie van de Tecra geïntroduceerd. De Tecra M2 biedt dezelfde mogelijkheden als een gemiddelde kantoor-pc, maar dan één die slechts 2,3kg weegt en vier uur met zijn batterij doet. De laptop is uitgerust met Centrino-technologie, hij kan dus overweg met WiFi-netwerken en beschikt over een Pentium M-processor met een kloksnelheid tussen de 1,5GHz en 1,7GHz. Een harde schijf van maximaal 60GB en 512MB DDR333-geheugen maken het geheel compleet. De Tecra M2 heeft een drive bay waar verschillende cd- en dvd-spelers in geplaatst kunnen worden. Het eenvoudigste model kan cd's branden en dvd's lezen, terwijl het meest uitgebreide model alle typen cd's en dvd's kan lezen en beschrijven. De bay kan echter niet alleen voor optische drives gebruikt worden. Hij kan ook uitgerust worden met een extra harde schijf, een accu of gewoon leeg gelaten worden om de laptop nog lichter te maken. Naast het gewone kantoorwerk kan de M2 prima gebruikt worden tijdens één op één presentaties. Het scherm kan helemaal naar achteren geklapt worden zodat de ander ook mee kan kijken. Vervolgens kan met één druk op de knop het beeld 180 graden gedraaid worden zodat de ander ook nog kan lezen wat er precies op het scherm staat.

Toshiba Tecra M2

De huidige laptopbatterijen leveren maximaal een paar uur energie en daarna moeten ze weer een paar uur aan de lader om opnieuw gebruikt te kunnen worden. De mensen van Toshiba hebben besloten dat dit geen ideale situatie is en zijn begonnen met een alternatieve manier om aan energie te komen. Het resultaat van dit onderzoek is de direct methanol fuel cell (DMFC). In deze brandstofcel reageert methanol met zuurstof en de energie die daarbij vrijkomt gaat naar de laptop. De energiedichtheid van deze brandstofcel is vijf maal zo hoog als die van een standaard lithium-ion accu. Dit betekent dat met een even grote batterij vijf keer zolang gewerkt gaat kunnen worden. Het opladen bestaat uit het simpelweg bijvullen van het methanol-zuurstofmengsel, bij het prototype van Toshiba gebeurt dit door het reservoir te vervangen. Het proces verloopt het best als het mengsel een grote hoeveelheid water bevat, dit heeft als gevolg dat het reservoir te groot zou worden voor mobiel gebruik. Tijdens de reactie komt echter ook water vrij en dit water wordt nu gebruikt om het mengsel te verdunnen zodat de reactie gewoon door gaat en het volume van de cel relatief klein kan blijven.

Het demonstratiemodel van Toshiba's direct methanol fuel cell neemt op dit moment nog aardig wat ruimte in

Benq

Op de stand van Benq was de hele serie laptops te zien en dus ook de nieuwe Joybook 5100. Dit is een standaard Centrino-laptop met 512MB geheugen, een 60GB harde schijf en een ATi Mobility Radeon 9000 met 32MB DDR-geheugen. Wat echter opvalt is het scherm. Dit is een 15 inch exemplaar met een SXGA-resolutie (1400x1050 pixels) en een techniek die ze zelf Ultra-Brilliant Multimedia noemen. Dit houdt in dat de helderheid dertig procent hoger is en dat het effect van de backlight veel beter tot zijn recht komt. De lichtopbrengst van 200cd/m² is ook heel aardig voor het scherm van een laptop. Volgens de fabrikant is het mogelijk om zes uur lang te werken op enkel de batterij, maar deze tijd is natuurlijk afhankelijk van de programmatuur die gedraaid wordt.

Benq 5100

MSI

Op de stand van MSI waren ook twee laptops te vinden. Dit waren twee prototypen die al wel door de medewerkers van MSI gebruikt worden om bijvoorbeeld presentaties te geven. MSI is begonnen met het ontwerpen van laptops omdat veel klanten vroegen of het bedrijf ook laptops leverde. Door het groeiende aantal laptops dat de laatste tijd verkocht wordt en de vraag vanuit de directe klantenkring is toen besloten om ook een aantal laptops in het assortiment op te nemen. Er is op dit moment van twee modellen zeker dat ze in massaproductie gaan en deze werden tentoongesteld. Het model dat op mobiel gebruik gericht is, is de MSI M510C. Deze weegt 2,9kg en is uitgerust met hardware die in een desktop vervangende laptop niet zou misstaan. Ondanks dit alles kan er tot maximaal zeven uur gewerkt worden zonder dat energie van buitenaf nodig is. Verwacht wordt dat de eerste modellen in mei op de markt komen. In het begin zullen enkel 130nm Pentium M-processors gebruikt worden, maar zodra de 90nm Dothan beschikbaar is, zal ook deze gebruikt gaan worden. Het 15 inch scherm wordt aangestuurd door een krachtige ATi Mobility Radeon 9600 of 9700 en deze heeft 64MB videogeheugen tot zijn beschikking. De laptops zullen in twee varianten geleverd worden: complete systemen en barebooks. De complete systemen zijn bedoeld voor eindgebruikers en de barebooks worden aan bedrijven geleverd die de laptops zelf aan willen passen. Dit zijn dus basisexemplaren waar nog allerlei specifieke onderdelen en functionaliteit aan toegevoegd kan worden.

MSI M510I

Desktop replacements

Toshiba

De laatste desktop replacements van Toshiba komen uit de Satellite P20-serie. De krachtpatsers in deze serie beschikken allemaal over een Pentium 4-processor met een 800MHz FSB, hyper threading (HT) en 512MB DDR-geheugen. Het uitgebreidste exemplaar bevat verder een 80GB-schijf, een dvd-brander die alle formaten brandt, 802.11a/b/g WiFi-ondersteuning en de nieuwe GeForce FX Go5700 met 64MB-geheugen. De P20 is een echte multimediamachine, de videochip stuurt namelijk een 17,1 inch 16:10-beeldscherm aan dat een resolutie van 1440 bij 900 beeldpunten heeft. Verder is er een tv-tuner aanwezig en de laptop kan gebruikt worden als videorecorder, inclusief alle voordelen van digitale videorecorders zoals hoge beeldkwaliteit en pauze-tv. Om de mogelijkheden van deze tuner maximaal te benutten is het systeem uitgerust met Windows XP Media Center Edition. Het geluid wordt verzorgd door twee Harman/Kardon-speakers die zijn aangesloten op een Realtek ALC 2002A 16bits-audiochip. Deze chip beschikt over de SRS TruSurround-techniek die een aardig 3d-effect weet te creëren uit slechts twee speakers. Al dit geweld heeft wel zijn gevolgen voor het gewicht en het energieverbruik van de laptop: de P20 weegt 4,5kg en heeft zijn batterij in 2,5 uur leeg.

Toshiba P20

MSI

De tweede laptop die MSI rond mei op de markt gaat brengen is de MSI L610I. Dit systeem is ook echt bedoeld als vervanging van de gewone desktop pc. Het systeem wordt voorzien van een Intel Prescott-processor die op maximaal 3,6GHz zal lopen. Het is nog niet bekend hoeveel DDR400-geheugen de laptop zal bevatten, maar het zal minimaal 512MB zijn. Voor het afspelen van dvd's en het spelen van games is de L610I voorzien van een ATi Mobility Radeon 9600 met 128 MB geheugen. Verder is er een fm- en tv-tuner aanwezig zodat de laptop ook als televisie of tuner gebruikt kan worden. Verder is het mogelijk om muziek af te spelen zonder de pc helemaal op te starten, dit gebeurt met Audio DJ. De speakers die normaal gesproken in laptops zitten, kunnen vaak niet goed overweg met lage tonen. Daarom is de L601I voorzien van een subwoofer. Ook deze MSI-laptop is aan de zware kant met zijn 3,8kg.

MSI L610I

Asus

Asus W1000N subwoofer Op de stand van Asus was de nieuwe W1000N te bewonderen. Deze laptop heeft een behuizing van geborsteld aluminium en zal vanaf april te koop zijn. Hij gaat dan 1900 euro kosten. Ondanks dat het een laptop is die zo je desktop pc kan vervangen beschikt hij over de Centrino-technologie om toch nog een beetje energie te besparen. De Pentium M-processor die onderdeel is van Centrino draait op 1,8GHz. Ook deze laptop is uitgerust met een tv-tuner en om een beetje tv te kunnen kijken beschikt de W1000N over een 16:10-scherm met een beelddiagonaal van 15,4 inch. Ditzelfde scherm kan gebruikt worden om bijvoorbeeld games te spelen, iets dat mede door de ATi Mobility Radeon 9600, waarschijnlijk geen probleem wordt. Er is ook aardig wat aandacht aan het geluid besteed. De laptop beschikt over een serieus 4.1-geluidssysteem inclusief een subwoofer aan de onderkant. Het is met de speciale Mobile Theatre-software ook mogelijk om tv te kijken en dvd's en muziek af te spelen terwijl de laptop gesloten is. Gegevens over de huidige media worden dan getoond op het LCD-schermpje dat zich aan de voorkant van de laptop bevindt.

Asus W1000N

Benq

Naast de mobiele Joybook 5100 heeft Benq ook een systeem dat als desktop replacement gebruikt kan worden. De Joybook 8100-serie beschikt over hetzelfde type scherm als de 5100. Dit 16:10-scherm heeft een lichtopbrengst van 200cd/m² en heeft een beelddiagonaal van 15,4 inch. Om dit scherm te vullen wordt een ATi Mobility Radeon 9600 gebruikt. Ook deze laptop beschikt over de Centrino-technologie en het krachtigste model is voorzien van een Pentium M-processor met een kloksnelheid van 1,7GHz en 1GB aan werkgeheugen. Met behulp van Q-Media is het mogelijk om zonder de laptop helemaal op te starten toch MP3-bestanden van een cd, de harde schijf of een USB stick af te spelen. De 8100 weegt ondanks deze stevige specificaties net geen 3kg en ook het energieverbruik valt volgens Benq alles mee. De laptop zou het op een volle batterij ongeveer vier uur moeten uithouden.

Benq Joybook 8100

Conclusie

Het mag duidelijk zijn dat alle mobiele apparatuur steeds uitgebreider wordt. Werd een mobiele telefoon vroeger alleen gebruikt om mee te bellen, tegenwoordig is het ook een digitale camera, een MP3-speler en een organizer. Omdat mobiele telefoons taken van PDA's overnemen, worden PDA's ook van steeds meer nieuwe functies voorzien. Veel PDA's kunnen zelfstandig verschillende draadloze netwerken gebruiken, kunnen documenten bewerken en zijn in staat om audio- en videobestanden af te spelen. Taken die eerder vooral waren weggelegd voor laptops. Ook de mogelijkheden van laptops worden daarom steeds verder uitgebreid. Laptops die vooral bedoeld zijn voor mobiel gebruik worden al uitgerust met hardware die niet zou misstaan in een desktop pc en de laptops die als desktop replacement worden aangeboden doen zeker niet onder voor desktop pc's. Voor diehard gamers zullen de gebruikte videochips een probleem vormen, maar voor mensen die hun pc niet zo intens gebruiken, zijn de krachtigere laptops ruim voldoende. Daar komt nog bij dat een laptop veel makkelijker verplaatst en meegenomen kan worden. Steeds meer consumenten en bedrijven schaffen daarom laptops aan en dat is terug te zien in de verkoopcijfers. Deze stijgen harder dan die van gewone pc's. Vorig jaar werd al gemeld dat in de Verenigde Staten meer laptops dan pc's waren verkocht.