Inleiding
Samengevat
De Galaxy TabPro S is een complete tablet waarbij een toetsenbordcover geleverd wordt, zodat hij de functionaliteit van een laptop heeft. Het sterkste punt is het oledscherm, dat een prettige 3:2-verhouding heeft en goed gekalibreerd is. De toetsenbordcover leidt tot slecht bruikbare beeldhoeken en biedt een matig toetsenbord. De accuduur bedraagt zeven uur tijdens browsen en maar liefst elf uur tijdens het kijken van film. In Nederland en België is er maar één hardwareconfiguratie te krijgen, met een 128GB-ssd. Dat maakt de afwezigheid van een micro-sd-slot een groot gemis.
Eindoordeel
Samsung is terug in de Benelux met Windows-apparatuur. Dat wil zeggen, met een Windows-apparaat in een voor Samsung bekende formfactor: de tablet. Laptops van Samsung hoeven we voorlopig niet terug te verwachten, maar met deze eerste Windows-tablet in jaren wil het bedrijf het in Europa toch weer eens met het Microsoft-besturingssysteem proberen.
Hoewel de Galaxy-naam misschien anders doet vermoeden, is de TabPro S geen Android-tablet met Windows erop, maar een heel nieuw product, met Core M-processor, een 3:2-beeldverhouding en een oledscherm.
Het oledscherm is een primeur voor Windows, maar het is natuurlijk ook de vraag hoe dat scherm en de rest van de tablet bevallen. En smaakt Samsungs eerste Galaxy-product met Windows erop wellicht naar meer? Je leest het in deze review.
Uiterlijk en toetsenbordcover
Als je de TabPro voor het eerst uit de doos haalt, kom je een tablet tegen die er op het eerste gezicht net zo uitziet als de Android-tablets die Samsung in de afgelopen jaren heeft gebouwd. Je weet dat je met iets anders te maken hebt, doordat de TabPro S wat 'vierkanter' is en doordat de kenmerkende Android-knoppen onder aan het scherm ontbreken.
/i/2001048903.jpeg?f=imagenormal)
Met een schermdiagonaal van 12" en een gewicht van 688 gram is de TabPro S een uit de kluiten gewassen tablet. Voor zijn omvang valt de TabPro S wat gewicht betreft nog mee; een Surface Pro 4 weegt bijvoorbeeld ruim honderd gram meer, maar ondanks dat is het een tablet om met twee handen vast te houden.
Uiterlijk heeft de tablet veel overeenkomsten met andere Galaxy-producten. In het zilveren randje rondom zit hetzelfde kenmerkende knikje als bij de Galaxy S6 en de vlakke, donkerblauwe achterkant heeft wel wat van de 2015-modellen van de Galaxy A-telefoons, al is die bij de TabPro van kunststof in plaats van metaal gemaakt. Ook de vijfmegapixelcamera draagt een duidelijke Galaxy-signatuur.
Cover
In tegenstelling tot bijvoorbeeld Microsoft met de Surface levert Samsung standaard een toetsenbordcover met de tablet mee. Die cover is gemaakt van imitatieleer dat wat wegheeft van de achterkant van onder andere de Samsung Galaxy Note 4. De cover plakt magnetisch aan de tablet vast en kan op twee punten worden gevouwen, waardoor de tablet in twee posities gezet kan worden.
Wat dat betreft doet de TabPro S ons aan de eerste Surface Pro-tablets van Microsoft denken, waarvan de kickstand eerst in een, en later twee posities in te stellen was, voordat het systeem traploos werd. Net als met de Surface Pro 2 zit je met de TabPro S aan twee kijkhoeken vast en die zijn geen van beide ideaal. De tablet staat óf te rechtop, waardoor je onderuit moet zakken om comfortabel naar het scherm te kunnen kijken, óf hij ligt te plat, waardoor je erover heen moet hangen om het beeld goed te zien. In die laatste stand zaten we bovendien tegen de gerefecteerde tl-balken aan te gluren, wat niet bijdraagt aan de afleesbaarheid van het scherm. Mocht Samsung een TabPro S2 overwegen, dan zou een traploze verstelling welkom zijn.
Toetsenbord en touchpad
Wat de kijkhoek betreft is de TabPro dus niet ideaal om lange tijd op te werken en dat geldt ook voor het toetsenbord. De toetsen zijn helemaal vlak en zitten dicht op elkaar, waardoor het oppervlak je geen gevoel voor de juiste vingerzetting geeft. Bovendien hebben de toetsen weinig travel, wat evenmin bijdraagt aan het typcomfort. Dat is niet vreemd, want de toetsenbordcover is iets minder dan een halve centimeter dik. Een iets dikkere cover, zoals bij de Surface Pro, had ongetwijfeld meer typcomfort opgeleverd, maar ook extra gewicht en omvang toegevoegd. Wij hadden in ieder geval graag een wat dikkere cover meegedragen in ruil voor een betere typervaring.
/i/2001042979.jpeg?f=imagenormal)
Met de touchpad kunnen we wel goed overweg. Het oppervlak is klein, maar glad en registreert zonder problemen onze multitouch-bewegingen. De muisknop onder de touchpad geeft bij het drukken erop een duidelijk, maar kort klikje.
Links van de touchpad bevindt zich een nfc-lezer, waarmee je met behulp van een Galaxy-smartphone met vingerafdruklezer op je TabPro kunt inloggen. Daarvoor moet je Samsung Flow op je telefoon installeren en vervolgens je vingerafdruk in de app registreren. Via bluetooth kan de app vervolgens aan Windows Hello laten weten dat de juiste vingerafdruk gegeven is, waarna je toegang tot je computer krijgt. Dat klinkt gemakkelijk; even je vingerafdruk scannen, een tikje tegen de nfc-lezer en je bent ingelogd. In de praktijk valt dat echter tegen. Je moet immers steeds bluetooth hebben aanstaan en vervolgens je smartphone precies op de juiste plek bij de nfc-antenne van de tablet houden. Dat let nauw en kan daardoor even duren. Vervolgens moet je je telefoon ontgrendelen en dan nogmaals je vingerafdruk door de Flow-app laten scannen. Het idee achter Samsung Flow is mooi, maar in de praktijk werkt het te omslachtig.
Aansluitingen: alleen usb-c en geen micro-sd
De TabPro S wordt geleverd met een 25-wattadapter en een usb-c-kabel. De usb-c-aansluiting, met een maximale snelheid van 5Gbit/s, is aan de rechterkant van de tablet geplaatst en is de enige aansluiting op de hele tablet. De keuze voor usb-c is op zich logisch; het moet de universele aansluiting voor laptops, tablets en smartphones worden. Het kan niet alleen gebruikt worden om het apparaat op te laden, maar ook om, met behulp van een hub, randapparatuur aan te sluiten.
Op dit moment zullen er echter weinig mensen zijn die dergelijke hubs al hebben rondslingeren en out-of-the-box kun je daarom niet eens een usb-(a)-stick op de tablet aansluiten. Het had Samsung gesierd als het een verloopje van usb-c naar usb-a in de doos had gestopt of beter nog: een hubje dat het aansluiten van randapparatuur en externe schermen mogelijk maakt, terwijl de tablet ook nog wordt opgeladen.
Een verloopkabeltje of hubje is niet het enige wat ontbreekt; ook een micro-sd-lezer missen we. Juist omdat de TabPro S alleen met 128GB opslag te krijgen is, zou een micro-sd-slot mooi voor de uitbreiding van die opslag kunnen zorgen, maar dat feest gaat dus niet door. Het gemis valt nog eens extra op doordat concurrenten als de Lenovo Miix 700, Microsoft Surface en HP Spectre x2 allemaal wel over een micro-sd-slot beschikken.
/i/2001049613.jpeg?f=imagenormal)
Hardware en benchmarks
Samsung levert de Galaxy TabPro S met een Core M-processor van Intels Skylake-generatie. Een logische keuze, want de cpu is ontwikkeld voor tablets en heeft een tdp van slechts 4,5 watt. Verder is er 4GB geheugen aanwezig, samen met een 128GB-ssd. Andere configuraties zijn in Nederland en België niet te krijgen, al zijn er landen waar ook een variant met een 256GB-ssd geleverd kan worden.
|
Samsung Galaxy TabPro S |
Processor |
Intel Core m3-6Y30 |
Cores/threads |
2/4 |
Klokfrequentie (turbo) |
0,9GHz (2,2GHz) |
Gpu |
Intel HD 515 |
Werkgeheugen |
4GB ddr3-1600 |
Opslag |
Liteon CV1-8B128 |
WiFi |
Qualcomm Atheros QCA61x4A |
Geluidschip |
Realtek HD Audio |
Schermpaneel |
12,0", amoled, 2160x1440 pixels |
Besturingssysteem |
Windows 10 Home |
De 128GB-ssd is afkomstig van Liteon en communiceert via sata over een m2-aansluiting. Liteon geeft zelf niet bijzonder hoog op van de ssd; de sequentiële schrijfsnelheid komt op 160MB/s uit, wat we ook zien in AS-SSD.
- Seq. lezen
- Seq. schrijven
- 4k random lezen
- 4k random schrijven
Ook bij het lezen en schrijven van random 4k-blokken weet de TabPro S niet echt indruk te maken. De snelheden zijn prima voor een sata-ssd, maar wat ons betreft had Samsung het voorbeeld van onder andere Microsoft mogen volgen door de TabPro uit te rusten met een nvme-ssd.
De versie met 256GB-ssd zal waarschijnlijk wat betere resultaten neerzetten in AS-SSD, maar die wordt zoals gezegd niet geleverd in Nederland en België. Het is wel mogelijk om te kiezen voor een 'professionele' variant van de TabPro S met Windows 10 Pro, die honderd euro extra kost. Wil je ook gebruikmaken van 4g, dan betaal je nog eens honderd euro extra. Een versie met Windows 10 Home en een 4g-modem is niet leverbaar.
Benchmarks
Doordat de Galaxy TabPro S passief gekoeld wordt, is het draaien van benchmarks interessant. Als de processor zijn warmte niet kwijt kan, zal dat namelijk leiden tot een laag resultaat in de benchmarks. We vergelijken de TabPro S daarbij met de Surface Pro 4 en de Asus UX305CA, die over dezelfde processor beschikken. Daarnaast hebben we een aantal andere convertibles in de vergelijking opgenomen om het verschil in snelheid te laten zien.
- CB Multi
- CB Single
- CB OpenGL
- Photoshop
- Lightroom
In Cinebench blijkt de TabPro naar verwachting te presteren en komen de resultaten grotendeels overeen met die van de Surface Pro 4 en de UX305CA. In Photoshop en Lightroom weet de Surface Pro 4 het net wat beter te doen dan de TabPro en de Asus-laptop. We hebben de Surface Pro 4 niet meer liggen, maar vermoedelijk wordt diens hogere score veroorzaakt door de imposante koeling, die ervoor zorgt dat de tablet zijn turbofrequentie langer kan aanhouden dan de TabPro. Dat betekent niet dat de TabPro langzaam is; de verschillen zijn namelijk klein en de tablet is even snel of sneller dan de tablets met een Broadwell-Core M.
Scherm: vrijwel perfect
Fabrikanten hebben in de afgelopen jaren geïnvesteerd in de schermen van laptops en convertibles; er kwamen steeds meer pixels op steeds kleinere oppervlakken en er werd geëxperimenteerd met afwijkende beeldverhoudingen. De meeste laptops houden het nog steeds op een 16:9-scherm, Apple maakt voornamelijk gebruik van 16:10-schermen, terwijl Google op de Chromebook Pixel pionierde met een 3:2-scherm. Die verhouding bleek ook interessant voor Microsoft, dat de Surface Pro 3 dezelfde afmetingen meegaf.
Het 3:2-scherm van de TabPro is een van de overeenkomsten met de Surface Pro 3 en de TabPro maakt gebruik van dezelfde resolutie: 2160x1440 pixels. Toch weet Samsung zich te onderscheiden, door gebruik te maken van een oledpaneel, een techniek waarmee het bedrijf al veel ervaring heeft voor smartphones en Android-tablets. In tegenstelling tot de gebruikelijke laptop- en tabletschermen is er bij een oledscherm geen backlight aanwezig die het scherm verlicht. In plaats daarvan bestaan de individuele subpixels uit leds, die volledig uitgeschakeld kunnen worden. Donkere kleuren worden daardoor veel beter weergegeven dan op lcd's, wat tot een indrukwekkend beeld leidt.
Omdat de zwartwaarde van een oledscherm 0cd/m² bedraagt, is het contrast in principe oneindig hoog. We vergelijken in de tabel hierboven de TabPro daarom alleen wat helderheid betreft met de concurrentie, want op het gebied van contrast wint hij met gemak van de rest.
Kleurweergave
Uiteraard kijken we ook naar de kleurweergave van het oledscherm. Het kleurbereik van de TabPro S is met behulp van de meegeleverde software in te stellen. 'Normal' komt overeen met de srgb-kleurruimte, terwijl 'Amoled photo' de kleurruimte vergroot naar Adobe RGB. 'Amoled cinema' komt met geen enkele kleurruimte overeen, maar verhoogt de kleurtemperatuur.
Links: grijswaarden bij 'normal' en 'Amoled photo', rechts: grijswaarden bij 'Amoled cinema'
Over de weergave van de grijswaarden hebben we niet te klagen. De gemiddelde ΔE-waarde komt maar net boven de drie uit, wat de grens is waaronder je de afwijking met het blote oog niet zou kunnen waarnemen. Hou je van wat 'feller' lijkende lichte kleuren, dan kun je gebruikmaken van het 'Amoled cinema'-profiel, dat weliswaar met geen enkele standaard overeenkomt, maar door sommige mensen wel mooier gevonden wordt.
Links: normal, midden Amoled photo, rechts Amoled cinema
Ook bij de meting van de primaire en secundaire kleuren blijkt de TabPro behoorlijk goed gekalibreerd te zijn. De afwijking van de srgb-standaard moet met het blote oog niet te zien zijn, terwijl de afwijking van de Adobe-rgb-standaard acceptabel is. Het Amoled cinema-profiel geeft de kleuren maximaal verzadigd weer, wat er op het oledscherm mooi uitziet, maar niet aan een bepaalde standaard voldoet.
Het is mooi dat het scherm van de TabPro zo'n groot kleurbereik heeft, maar het nut van de Adobe-rgb-ondersteuning is twijfelachtig. Die gamut wordt namelijk soms bij foto- en filmbewerking gebruikt, en voor zulke taken schiet de Core m3-processor, samen met het werkgeheugen van 4GB al gauw te kort. We vermoeden dat de instelling in de praktijk voornamelijk gebruikt zal worden om mooie felle kleurtjes weer te geven en niet voor professioneel gebruik. Dat doet echter niets af aan het scherm dat met het hoge contrast, de goede kleurweergaven en de prettige beeldverhouding een uitstekende indruk achterlaat.
Accuduur: langer bij donker beeld
Tijdens het draaien van accutests maken we gebruik van verschillende scenario's; we testen de hardware tijdens webbrowsen, tijdens het kijken van films en met behulp van PCMark, waarmee we een wat zwaardere belasting voor het systeem veroorzaken. Bij laptops met een lcd heeft hetgeen je op het scherm laat zien geen invloed op de accuduur, maar bij oled wel. Bij het weergeven van wit moeten de leds immers voluit branden, terwijl ze bij donkere kleuren veel minder stroom vragen
- Browsen
- Video
- PCMark
- Opladen
Het variabele stroomverbruik van het oledscherm blijkt duidelijk tijdens de accutests. De accuduur van onze browsetest, waarbij veel grotendeels witte websites doorgescrold worden, is een stuk korter dan die in de videotest, waarin we een videofragment met veel donkere kleuren afspelen. Kijk je veel films op je tablet, dan kun je dus een accuduur halen die ruim vier uur hoger ligt dan tijdens browsen. De test in PCMark simuleert wat zwaardere belasting en voor een Windows-tablet met Core M-processor scoort de TabPro S ook in die test niet verkeerd.
Tot slot hebben we gemeten hoe lang het duurt om een helemaal lege accu volledig op te laden. Samsung claimt dat het in twee en een half uur kan, maar wij kwamen op iets meer dan drie uur uit. De bijgeleverde adapter ondersteunt snelladen met behulp van een hogere spanning, maar dat geldt alleen voor smartphones. De adapter kan met vijf, negen en twaalf volt laden, waarbij de tablet altijd met twaalf volt wordt geladen. Smartphones of tablets, die normaal gesproken een laadspanning van vijf volt hebben, kunnen als de lader ondersteund wordt snelladen met een hogere spanning.
Specificaties en fotogalerij
Categorie |
Tablets |
Merk |
Samsung |
Serie |
Galaxy TabPro |
Product |
Samsung Galaxy TabPro S WiFi |
Uitvoering |
(Windows 10 Home) Zwart |
Schermdiagonaal |
12" |
Resolutie |
2160x1440 |
Beeldverhouding |
3:2 |
Schermtype |
Oled |
Touchscreentechniek |
Capacitief |
Multitouch |
Ja |
CPU/SoC |
Intel Core m3-6Y30 |
Aantal cores |
Dualcore |
Klokfrequentie |
900MHz |
Opslagcapaciteit |
128GB |
Verbinding (wlan) |
802.11b, 802.11g, 802.11n, 802.11ac |
5GHz-ondersteuning |
Ja |
Mobiel internet (3G/4G) |
Nee |
Gewicht |
693g |
Hoogte |
290mm |
Breedte |
199mm |
Diepte |
6,3mm |
Kleuren |
Zwart |
Besturingssysteem |
Windows 10 Home |
Tabletextra's |
Bewegingssensor, Met docking station |
Specs van fabrikant |
Productinformatie van de fabrikant |
Meer informatie |
|
Alternatieven
Lange tijd was Microsoft met de Surface Pro de enige die een high-end Windows-tablet met een aankoppelbaar toetsenbord durfde te bouwen, maar dat is ondertussen veranderd en voor een euro of duizend levert vrijwel iedere fabrikant een alternatief voor de Galaxy TabPro S, zij het zonder oledscherm.
Voor honderd euro minder dan de TabPro heb je een Microsoft Surface Pro 4, met onderhuids dezelfde hardware. De Surface heeft geen oledscherm, maar wel een hogere resolutie en een bijgeleverde stylus. De accuduur is lager dan bij de TabPro. Ook de prijs is lager, maar een toetsenbord wordt niet meegeleverd. De officiële Type Cover kost ongeveer 120 euro.
3.5 van 5 sterren
(21 reviews)
Microsoft Surface Pro 4 Review: Niet alleen oppervlakking verbeterd
De Miix 700 onderscheidt zich door gebruik te maken van een snellere Core m5-processor, maar heeft verder dezelfde specificaties als de TabPro. Het werkgeheugen is 4GB groot, er is een 128GB-ssd aanwezig en het scherm telt 2160 bij 1440 beeldpunten, al is dat geen oledpaneel.
(0 reviews)
Ook HP's Elite x2 maakt gebruik van een m5-processor, maar heeft een lagere schermresolutie van 1920x1280 pixels. Een stylus en metalen toetsenbordcover worden meegeleverd en omdat het voor HP een zakelijk product is, draait de Elite x2 Windows 10 Pro.
4 van 5 sterren
(0 reviews)
Hij is nog niet te koop, maar op het MWC bleek dat Huawei ook van plan is een 12"-Windows-tablet uit te brengen. Er zijn veel overeenkomsten met de TabPro, waaronder de vouwbare toetsenbordcover en de hardwareconfiguratie die in het simpelste geval bestaat uit een Core M-processor, 4GB geheugen en een 128GB-ssd. De schermresolutie bedraagt eveneens 2160x1440 pixels. Met een prijs van achthonderd euro zal de MateBook goedkoper worden dan de TabPro, maar dan heb je er nog geen toetsenbord (150 euro) of stylus (70 euro) bij.
(0 reviews)
Huawei MateBook Preview: Dappere eerste poging
Conclusie
De TabPro S is het eerste nieuwe Samsung-apparaat dat Windows draait in twee jaar. De schermtechniek van Samsung-smartphones en Android-tablets is meegekomen naar de TabPro S en daardoor heeft Samsung de primeur met een tablet met oledscherm.
Dat scherm is ook meteen het sterkste punt van de tablet. Niet alleen heeft het een indrukwekkend hoog contrast, maar ook vinden we de 3:2-verhouding prettig werken en levert de resolutie van 2160x1440 pixels een scherp beeld op. De kleuren zijn goed gekalibreerd voor zowel de srgb- als de Adobe rgb-kleurruimte, waardoor het scherm klaar is voor professionele beeldbewerking.
Wat de hardware betreft is het een wat ander verhaal. De Core m3-processor, het werkgeheugen van 4GB en de 128GB-ssd kloppen met de prijs van duizend euro, maar wie een snellere cpu of meer geheugen wil, kan niet voor een andere configuratie kiezen. Zelfs de opslag uitbreiden kan niet, want een micro-sd-lezer, die op vrijwel alle andere Windows-tablets aanwezig is, ontbreekt.
De hardware moet dus aansluiten bij je wensen en als dat zo is, is de TabPro zonder meer een goede tablet. Of het ook een goede convertible is, is de vraag. De toetsenbordcover wordt standaard bijgeleverd en beschermt de tablet goed, maar is eigenlijk alleen geschikt om kort mee te werken. Het toetsenbord titkt niet prettig en de beide kijkhoeken die de cover biedt, zijn verre van optimaal.
Typ je niet veel, of gebruik je de laptop vaak in de hand, dan zul je niet vaak naar het toetsenbord hoeven grijpen. Bovendien kun je bij licht gebruik rekenen op een accuduur van een uur of zeven. Zijn er veel donkere elementen in beeld, zoals bij veel films, dan kan de accuduur oplopen tot wel elf uur.
De accuduur en het scherm zijn wat ons betreft onbetwistbare sterke punten van de TabPro S. Of de hardware toereikend is, zal per gebruiksscenario verschillen, en of er veel mensen voor langere tijd met de toetsenbordcover uit de voeten kunnen, betwijfelen we. Dat maakt de TabPro S een prima tablet, die door de toetsenbordcover als convertible niet helemaal uit de verf komt.
Eindoordeel