Iiyama E430S 17" TFT review

Inleiding

Als het gaat om TFT-schermen is het 15"-model nog steeds de populairste keuze voor mensen die een nieuw scherm gaan aanschaffen. Toch wordt er getornd aan deze leiderspositie omdat de prijs/kwaliteit-verhouding van 17 inch TFT's steeds beter wordt. Goede en goedkope 17" schermen bieden meer scherm en een hogere resolutie tegen een relatief weinig hogere prijs. In deze review testen wij een scherm van Iiyama dat bedoeld is voor het zogenaamde "entry level"-segment: de ProLite E430S.

De inhoud van de doos

De doos is voorzien van een handvat en kan zodoende gemakkelijk als koffer gebruikt worden. Het geheel is zo licht dat het scherm een ideale kandidaat vormt voor LAN-parties of andere gelegenheden waar een scherm af en toe verplaatst moet worden. In de doos vinden we een VGA-kabel (D-sub), een audiosnoer en een stroomkabel met voedingsadapter. Verder is er een cd met drivers en een handleiding meegeleverd.

Specificaties en installatie

	Specificaties
	max. resolutie		1280x1024
	beelddiagonaal		17" / 43cm
	pixelgrootte		0,264mm
	helderheid		250cd/m2
	contrastratio		350:1
	kijkhoek horizontaal		140 graden
	kijkhoek verticaal		120 graden
	responstijd		25ms

Na het uitpakken van alle onderdelen moet de monitor het nog zonder voet doen. Het monteren van de voet gaat zeer gemakkelijk met een klikmechanisme waarbij vier pinnetjes vastklikken. Het losmaken van de voet gaat iets minder makkelijk omdat de vier pinnetjes naar buiten moeten worden geklikt. Het komt wel eens voor dat als je de eerste twee hebt weggeklikt en aan de derde en de vierde bezigbent, de eerste twee weer op hun plaats klikken. Normaal gesproken hoef je een voet van een monitor natuurlijk slechts een enkele keer los te maken, dus een probleem is dit niet.

Aangezien er slechts drie aansluitingen aan de onderzijde van de monitor zitten, is het aansluiten snel gebeurd. Na inpluggen van de adapter, het audiosnoertje en de VGA-kabel wordt het scherm ingeschakeld met de powerknop. Daarna was het even schrikken van de beeldkwaliteit, die nogal slecht was en onscherp aandeed. Het indrukken van de knop "auto" bracht gelukkig grote verbeteringen teweeg en de vertrouwde desktop was zichtbaar.

Vormgeving

Zoals inmiddels duidelijk is, betreft het een zwartkleurige versie van deze monitor. Persoonlijk vind ik het zwart altijd een extra gevoel van stijl toevoegen aan een monitor, maar voor de mensen die het daar niet mee eens zijn is de monitor ook verkrijgbaar in stemmig computerbeige . Deze zwarte versie heeft een blauw ledje in de powerknop, waar de beige versie het moet doen met een groen ledje. In de slaapstand van de monitor worden beide ledjes oranje van kleur. Rondom de monitor wordt de behuizing gevormd door relatief dunne randen, waardoor het beeldoppervlak de volledige aandacht krijgt. De randen zijn wel wat dikker dan mijn eigen Iiyama AS4637UT, maar dun genoeg om je er niet aan te irriteren.

Aan de voorzijde van de monitor bevinden zich een zestal knoppen die het scherm aan- en uitschakelen en het onscreen-menu bedienen. Het menu is duidelijk en de werking van de knoppen vergt weinig gewenning. Onderaan de monitor zit een paar kleine speakers die samen anderhalve watt aan geluid zouden moeten voortbrengen. De speakers zitten visueel niet in de weg als ze niet gebruikt worden en voegen ook weinig volume of gewicht aan de monitor toe.

Ergonomie

De E in het typenummer geeft aan dat de ProLite E430S een instapmodel is. Naast het ontbreken van een DVI-aansluiting is dat ook te merken aan de instelmogelijkheden, die beperkter zijn dan bij een monitor uit de high-end klasse (aangeduid door een H in het typenummer). Deze monitor moet het doen zonder de mogelijkheid de monitor in hoogte te verstellen en zonder rotatie om de Z-as. Dat laatste is niet zo'n probleem omdat de voet relatief klein is, maar als je naar een ergonomische werkplek streeft zul deze monitor op een verhoging moeten zetten. De vuistregel is dat de bovenkant van het scherm ongeveer even hoog is als de bovenkant van je hoofd, zodat je niet naar beneden hoeft te kijken. De monitor kan wel gekanteld worden tot ongeveer 30 graden naar achteren. Net als het grootste deel van de moderne TFT-monitoren, voldoet ook de E430S aan de VESA-norm voor wandbevestiging, waardoor dit ergonomische nadeel met een wandbevestigingsset of een zwenkarm opgelost kan worden.

Kwaliteit

De monitor voelt stevig aan en geeft ondanks het geringe gewicht geen goedkope indruk. Zowel de bedieningsknoppen als de bevestiging van de voet werken vlekkeloos en het gebruikte plastic is van een harde onbuigzame soort; iets wat het kwaliteitsgevoel versterkt. De kwaliteit van de ingebouwde speakers is echter zeer matig. Voor iets anders dan het weergeven van standaard Windows-geluiden zou ik ze niet willen gebruiken. Muziek klinkt ingeblikt en een beetje futloos. Op zich geen probleem in een kantooromgeving, maar voor iedereen die meer dan een paar keer per maand muziek luistert via zijn pc lijkt me dit geen oplossing.

Beeldkwaliteit

De beeldkwaliteit heb ik vergeleken met mijn Iiyama AS4637UT, een 18" TFT die via DVI aangesloten was en dezelfde (native) resolutie draaide. Ik heb de schermen aangesloten op een GeForce Ti 4200 en in de kloon-modus van nView subjectief de beeldkwaliteit beoordeeld. Als eerste valt op dat de "auto" functie van het 17"-scherm een stuk minder goed werkt dan die van mijn 18". Vooral de kleurtemperatuur van de 18" is natuurgetrouwer. Het lijkt zelfs alsof de kleurtemperatuur bij de automatische instelling van de E430S met rust wordt gelaten. Of dit een bewuste keuze is weet ik niet. Hoe dan ook, met wat handmatige aanpassingen kan een goed beeld worden verkregen. De kijkhoek blijft vooral verticaal enigszins achter bij het vergelijkende scherm, horizontaal kan de ProLite prima meekomen.

De helderheid is goed en ook de kleuren zijn in orde. Op de instelling "auto" vond ik ze naar mijn mening iets teveel naar blauw neigen. Met de sRGB kleurinstelling waren de kleuren beter, maar iets te geel. Zoals al gezegd is dit handmatig prima aan te passen. Ook is er getest met het werken op lagere resoluties. Op een resolutie van 1024x768 zijn video en games goed te spelen, maar Windows draaien op die resolutie is zonde van je scherm natuurlijk. Toch is deze zogenaamde "downscaling" beter gedaan dan op sommige andere schermen die ik heb gezien. Kapotte pixels heb ik zelfs na grondig zoeken niet kunnen ontdekken, maar het zou natuurlijk kunnen dat een reviewexemplaar daarop wordt voorgeselecteerd. Een half kapotte subpixel viel me wel op net nadat ik klaar was met het schrijven van de review. De ene keer doet ie het wel goed en een half uur later blijft ie ijverig rood.

De snelheid van het scherm heb ik getest door games te spelen en DVD en DiVX op het scherm af te spelen. De 18" Iiyama heeft een refreshrate van 35ms tegenover de 25ms van het reviewexemplaar. Ik meende dit verschil af en toe te bemerken in sommige games, maar dit blijft toch een subjectieve waarneming. In ieder geval heb ik op de ProLite E430S geen hinderlijke ghosting of streaking kunnen ontdekken.

Conclusie

Hoewel de Iiyama ProLite E430S vergeleken werd met een monitor die uit een heel andere prijsklasse komt, wist hij zich toch goed staande te houden. Uiteraard speelt ook mee dat de vergelijkende AS4637UT al een wat ouder scherm is en dus vooral wat betreft de snelheid wat achterloopt. De kleuren en helderheid zijn met handmatige instellingen tot een goed niveau te tweaken. De scherpte is goed ondanks het ontbreken van een DVI-aansluiting.

De nadelen zijn er ook in de vorm van gebrekkige speakers en de niet in hoogte verstelbare voet. Omdat de kijkhoek verticaal niet heel erg groot is, zou een verstelbare voet ervoor kunnen zorgen dat je daar minder last van hebt omdat je de monitor op de juiste hoogte kunt zetten. Het functioneren van de 'auto'-functie is niete helemaal naar mijn smaak, maar kleurtemperatuur is een subjectief iets, waar iedere gebruiker een eigen mening over heeft.

Al met al is de Iiyama ProLite E430S een goede 17"-monitor die multifunctioneel is. Voor zowel kantoortoepassingen als films en games geeft de monitor bevredigende resultaten. Designers zullen misschien wat neutralere kleuren willen hebben, maar de meeste mensen hebben aan deze monitor een goede keus.

Met dank aan Iiyama Nederland voor het beschikbaar stellen van de monitor.

Reacties (51)

[T.T.]

En natuurlijk de traditionele pricewatch (zwarte model) en (witte model) snelkoppeling (rond de 550 euro)

Leuke review trouwens, jammer dat het scherm niet kantelbaar is. Dat had het voor sommige kantoortoepassingen toch nog wat interessanter gemaakt. Hetzelfde geldt toch ook wel voor de DVI aansluiting, maar ze zullen wel ergens op moeten besparen...

Hoe zit het met de reflectie van het scherm? Is het in daglicht te gebruiken of is daar de helderheid sowieso te laag voor?

edit: inderdaad Jimmy Pop, ik bedoelde 'portrait view'

[Dries Arnolds]

Ik heb hier licht recht van achteren, maar ik heb er helemaal geen last van gehad..

[Randal Peelen]

Ik heb er hier ook twee van, ongeveer de dag dat ze uitkwamen gekocht en ik weet niet wat jij met kantelen bedoelt maar ik kan je vertellen dat ze dat best kunnen. De voorganger (AS4314UT) kon dit ook al, het enige wat het scherm niet kan en wat gezien de prijs ook prima te verklaren valt is de zogeheten 'portrait view'.
Overigens heb ik hier het licht ook van achter maar als je wat donkerdere speller als Quake3 wilt doen is het toch niet erg handig hoor, maar dat zie je wel met meer schermen in zo'n geval .

[Slush]

Wellicht een beetje off-topic, maar hoe komt het nou eigenlijk dat dit soort schermen allemaal maar tot 1280x1024 gaan (de 17" varianten). Op fijne laptopjes met een fysiek kleiner beeldformaat gaan ze zelfs tot 1600x1200... Of zit 'm dat juist in die fysieke grootte?

[Hielko]

Dat heeft weinig te maken met de fysieke grootte, maar meer met het feit dat de meest mensen de letters in windows enzo te klein vinden als je 1600x1200 op 17" gaat draaien. En omdat je met een LCD eigenlijk alleen fatsoenlijk in de native resolutie kan draaien kies je de resolutie voor je scherm die de meeste mensen willen gebruiken.

[pasz]

Nauw sorry hoor, maar mijn laptoppie draait op 1400 en dat is echt prima. Een andere resolutie kan niet, tenminste als je normaal wil werken.

[n-i-x]

Sommige andere resoluties draaien ook goed, die 1600x1200 schermpjes van in de laptop waar slush het over werkt, die zou je op 800*600 kunnen zetten.

[boesOne]

Op 17" panels is de native resolutie 1280x1024. Dan is een software pixel ook een hardware pixel. Dat werkt het prettigst.
Je kan hoger [of lager] maar dan wordt er geschaalt en kan je vertekeningen krijgen.

[n-i-x]

hoger kan meestal juist niet.

[TheGhost]

Je hebt 't over een (half)kapotte pixel, mogen we weten waar die zat ? (in een hoek of eindje buiten de rand oid) zo'n pixel kan namelijk heel irri zijn als ie midden in je scherm zit...

[Behota]

Zou toch niet zoveel moeten uitmaken, mocht je dit scherm overwegen aan te schaffen? Tegenwoordig heb je in Nederland het recht om een nieuw scherm te krijgen als er pixels defect zijn

[FullThrottle]

De vraag is alleen of je je gelijk ook krijgt bij de winkel. Een rechtzaak beginnen is een beetje duur.

[Daniel]

Ik vind hem toch nog wel stevig aan de prijs voor een entry level TFT met beperkte mogelijkheden. Op kantoor werk ik met twee Belinea 107030 schermen, en die zijn per stuk 80 euro goedkoper. Specs zijn ongeveer hetzelfde, maar ten opzichte van deze IIyama is het scherm in hoogte verstelbaar en je hebt een DVI ingang. Qua beeldkwaliteit is er niets op aan te merken.

[basset]

Hoe zit dat nou eigenlijk? ALs je een spel speelt in een lagere resolutie wordt het toch allemaal een stuk vager?

Ik merk dat ieder geval wel op mijn 2 jaar oude dell 4100 (errrr sorry.....4000). Een elite force spelen op 640x480 ziet er in vergelijk met een gewone monitor op die resolutie werkelijk niet uit.

[n-i-x]

dat hangt dus van het scherm af, mijn vrij nieuwe LiteOn 15" tft geeft dat nog behoorlijk goed weer.

[MBV]

Er wordt in de review vermeld dat de desktop er nog relatief goed uitziet op een lagere resolutie.

[Verwijderd]

Een lamp zie je nauwelijks knipperen, een tl-balk wel.
En als je vert-sync van je videokaart aanzet, terwijl je beeldscherm verversing 60 hz is, dan speelt het spel toch behoorlijk "tikkerig".
Met een tft, ook al is de theoretische verversing 40 hz, is dit helemaal niet zo.
En voor internetten is een TFT echt veel beter voor je ogen

[hiostu]

Ik moet zeggen dat ik liever een kwaliteitstest had gezien op een Matrox of een ATI kaart, want nVidia staat nou niet echt bekend om zijn 2d kwaliteit.

[m3gA]

dit is iets van jaren terug..

nvidea heeft tegenwoordig strenge eisen voor fabrikanten waar ze aan moeten voldoen dus de 2d kwaliteit doet nauwelijks onder voor matrox o.i.d.

[MBV]

2 punten:

1. Dat is hooguit 2 jaar geleden, jaren klinkt alsof het al een halve eeuw zo is. Ik dacht dat het bij de geforce 4 is ingevoerd.

2. Als je een monitor reviewd wordt door de fabrikanten nog wel eens gevraagd om een Matrox G550 te nemen ipv. een ander merk. C't heeft nog wel eens testen, maar daarbij is de matrox G450/550 nooit ingehaald. Ook de Parhelia is een stuk minder goed. Ofdat ik dat verschil ook kan zien is een tweede, maar het verschil is er zeker.

Iets genuanceerder zou ik dus wel op prijs stellen

[m3gA]

2 = meervoud dus jaren

en ik heb ervaring met matrox (g550 op werk) en nvidea (4ti4200 thuis) kaarten en kan je zeggen dat er bijna geen verschillen inzitten dus ik vond het een overtrokken reactie.

en het is genuanceerd genoeg

en het lijkt me sterk dat een nu 'bijna antieke' kaart, kaarten overtreft die veel jonger zijn, met nieuwere technieken etc.

[Verwijderd]

Laten we nu aub geen twijfel gaan trekken aan het feit dat Matrox de enige fabrikant is die een echt "perfecte" 2D videokaart heeft.

[VlasBaard]

Ik blijf het belachelijk vinden dat er TFTs bestaan zonder DVI.

Ik bedoel, als ze nou geen ondersteuning zouden hebben voor VGA maar wel voor DVI (omdat ze het AD-conversie-circuit er niet in zouden hebben zitten), dat zou ik wel begrijpen. Maar DVI is gewoon een kwestie van een standaard implementeren, er is geen analoog circuit nodig.

Ben ik nou zo slim of zijn zij nou zo dom?

[Krankenstein]

Maar wat dacht je dan van al die mensen die alleen nog maar een analoge aansluiting hebben? Een analoge aansluiting is marketingtechnisch denk ik een must, en een DVI stekker erbij is dan alleen maar extra qua prijs. Zo zal het ongeveer wel zitten .

Jammer dat er geen versie zonder speakers is (of heb ik dat fout?).

[boesOne]

Opzich heb je gelijk, maar het kwaliteitsverlies door de D > A > D conversies is te verwaarlozen.
Dus wat doe je als je een TFT panel zo goedkoop mogelijk wil aanbieden.. Ditchen die DVI.

[Verwijderd]

Overall een mooi scherm maar het niet kantelbaar zijn en het ontbreken van een DVI- poort is inderdaad een domme zet van iiyama. Mag in ieder geval toch aannemen dat het paneeltje verder wel oké is. Tenminste dat zou je van IIyama wel verwachten...

[Vincent Meijer]

Het scherm is wel kantelbaar alleen niet in hoogte te verstellen.

[Monkii0110]

FF Vraagie voor alle Users die deze TFT al hebben.

Nu werk ik in een Computer Shop in Arnhem, maar wij zijn van mening dat alle TFT's die wij tot nu toe gezien hebben E430 Prolite een fout hebben in het scherm.
Als je namelijk goed de hoek bekijkt rechts onderin en dan kun je het op je start balk het het beste zien:
Dan lijkt het net of het scherm aan die kant interlaced is. Strepen om een ander woord te gebruiken. Zijn wij nou gek? Of is het scherm echt niet goed, want naarmate je naar boven en naar links gaat verdwijnt het.

Weet iemand wat dit is, en kan iemand mij vertellen of die dit ook heeft?

Uiteraard hebben wij Iiyama gebeld, maar die weten van niets en ruilen ze direct om. Ze hebben ze zelf niet op de RMA afdeling staan om te kijken.

Please let me know. Een wanhopige verkoper die geen troep wil verkopen ;-)

[Verwijderd]

Klopt, viel mij ook direct op. Je ziet alleen rechts onder in de hoek heel duidelijk dat het beeld uit allerlei punten is opgebouwd.

Daarnaast is dit inmiddels m'n tweede exemplaar, de eerste had een kapotte brightness. Ten tweede zat de sticker die op de rand behoorde zitten op het scherm zelf, met als gevolg dat het scherm nu ligt beschadigd is door het verwijderen. Ten derde is hij veel te fel en valt moeilijk af te stellen. GEEN aanrader wat mij betreft