Inleiding
Inleiding
Intel noemt zijn Next Unit of Computing kortweg NUC. De mini-pc demonstreert hoe klein een volwaardige pc tegenwoordig kan zijn. Onder de motorkap van tien bij tien centimeter zit een ultrabookprocessor. De gebruiker moet zelf het geheugen en de ssd installeren. De eerste versie van de NUC werd al in mei van 2012 getoond en bevatte toen nog een Sandy Bridge-processor. Inmiddels zijn de Ivy Bridge-processors uitgebracht en kreeg de processor in de NUC een upgrade naar deze nieuwere en zuinigere generatie Core i3's en i5's.
Aanvankelijk was de NUC voor zakelijk gebruik bedoeld, voor zogeheten point-of-sale-systemen en kiosken. Na de diverse demonstraties van de NUC op beurzen bleek de belangstelling van eindgebruikers echter dermate groot dat Intel besloot ook consumentenversies uit te brengen. Er is zowel een kaal moederbord, met vastgesoldeerde processor, als een complete kit of barebone met behuizing en voeding. Die laatste versie keren we in deze review binnenstebuiten.
/i/1358251012.jpeg?f=imagenormal)
De NUC: een halve liter computer
De NUC is een stevig plastic en metalen kastje van ongeveer 110 bij 115 bij 40 millimeter, iets groter dus dan de tien bij tien centimeter die voor het gemak wordt vermeld en alleen het pcb betreft. Boven op het zwarte kastje, waarvan de boven- en onderkant van plastic gemaakt zijn, zit een enkele powerbutton. De onderkant is gemaakt van plastic, maar onder het plastic zit een metalen frame. De onderkant bevat vier grote schroeven, die in de voetjes verwerkt zijn, en een ventilatierooster.
/i/1358251012.jpeg?f=imagenormal)
De zijkant van de NUC is geheel uit één stuk metaal opgetrokken en matzwart gespoten. Aan de voorkant zit een enkele, horizontaal geplaatste usb-poort, terwijl beide zijkanten zonder onderbrekingen naar de achterkant lopen.
Aan de achterkant vinden we van links naar rechts de aansluiting voor de poweradapter, daarnaast zitten twee usb-poorten. Rechts van het midden zijn twee hdmi-poorten en een gigabitnetwerkaansluiting te vinden. Het bovenste randje van de achterkant bevat centraal een fijn rooster waaruit warme lucht wordt geblazen en uiterst rechts heeft Intel een Kensingtonslot geplaatst.
/i/1358251010.jpeg?f=imagenormal)
Als we zouden opschrijven dat de meegeleverde voedingsadapter bijna zo groot is als de NUC zelf, zouden we overdrijven, maar niet veel. De adapter is met ongeveer 10,5cm bij 4,5cm en een dikte van 3cm niet groot, maar vergeleken met de NUC oogt de adapter vrij groot. Intel heeft voor een 65W-adapter van FSB gekozen en die aan de kit toegevoegd. Een complete voeding in de kleine behuizing onderbrengen is vooralsnog niet mogelijk, al hadden we wel graag een simpel 'achtje' in de NUC gestoken in plaats van een adapter te moeten gebruiken.
Van binnen: klein
Pas als we de vier schroeven losdraaien, krijgen we een blik op de hardware waarom het allemaal draait: het NUC-moederbordje. Intel levert de NUC als barebone en zoals gebruikelijk bij dergelijke niet-afgebouwde pc's, moet de gebruiker zelf de nodige hardware aanschaffen en inbouwen. Wie dus denkt met de prijs van de NUC klaar te zijn, komt bedrogen uit. Afhankelijk van de wensen komen er nog redelijk wat kosten bij.
/i/1358251011.jpeg?f=imagenormal)
De hardware waaraan niet te ontkomen valt, is het geheugen. In de NUC is uiteraard geen plaats voor standaardgeheugenrepen, dus werd gekozen voor sodimms. Maximaal twee ddr3-modules worden vastgeklikt in liggende slots, net als bij notebooks. Wie een strak budget heeft, kan natuurlijk slechts één module installeren.
/i/1358251016.jpeg?f=imagenormal)
Tegenover de geheugenslots zitten twee andere slots voor de overige hardware: een mini-pci-express-slot voor halve en een voor volledige kaartjes. In de onderste slot, voor halve kaartjes, kan een wifi- of andere module voor draadloze netwerken gestoken worden. De antennekabeltjes zijn al aanwezig. Uiteraard is dit niet strikt noodzakelijk, aangezien een bedrade gigabitnetwerkpoort aanwezig is. Om echter zo min mogelijk kabels aan de NUC te verbinden, kan een wifi-module uitkomst bieden.
In de slot voor volledige kaartjes kan een msata-ssd worden geïnstalleerd. Wie onboard-opslag wil, ontkomt niet aan deze relatief dure methode, aangezien normale sata-headers ontbreken. Voor een 2,5"-drive zou ook geen ruimte in de behuizing zijn. Eventueel kan een Linux-distro wel vanaf een usb-drive gedraaid worden, zodat feitelijk alleen wat geheugen gekocht hoeft te worden.
Als het ucff-moederbordje wordt losgeschroefd, kan het uit de behuizing genomen worden, maar veel meer dan een notebookkoeler is niet te zien. Daaronder heeft Intel de processor, en uiteraard de QS77-chipset, op het pcb vastgesoldeerd. De chipset ondersteunt weliswaar usb 3.0-poorten, maar Intel koos er helaas voor alleen 2.0-poorten te implementeren.
/i/1358251018.jpeg?f=imagenormal)
De processor is dezelfde Ivy Bridge Core i3-3217U als die we uit ultrabooks kennen. De dualcore tikt op 1,8GHz, ondersteunt hyperthreading en heeft een tdp van 17W. Aan boord is een HD 4000-gpu, die de twee hdmi-poorten aanstuurt.
Volgens sommige specsheets bevat het moederbord een header om extra usb-poorten aan te kunnen sluiten. Op het door ons geteste model ontbreekt deze; de pinnetjes zijn niet op het bord gesoldeerd. Wel is er een frontpanelconnector om powerbuttons en dergelijke van een andere behuizing aan te kunnen sluiten. Ten slotte is er een jumper aanwezig voor het bios.
Benchmarks: geen snelheidsmonster
We hebben een reeks standaardbenchmarks op de NUC losgelaten om te zien hoe deze presteert. Het zal geen verrassing zijn dat de mini-pc geen snelheidsmonster is, maar traag is het apparaatje allerminst. We vergelijken de NUC met enkele ultrabooks en een iMac. Vanzelfsprekend is het allemaal geen echte vergelijking, maar het geeft een indicatie van de NUC-prestaties zoals die door ons zijn getest, met 4GB geheugen en een Intel 80GB-msata-ssd uit de 310-serie.
De NUC komt over het algemeen aardig mee, zeker als we bedenken dat de vergeleken systemen volwaardige ultrabooks of systemen zijn, met over het algemeen betere specificaties.
De NUC als mediaspeler
Als 'content creation'-pc is de hardware wellicht wat onderbemeten, maar als 'content consumption'-apparaat, voor normaal gebruik, is de NUC prima. Uit de voorgaande benchmarkresultaten zal duidelijk zijn dat de NUC goed als eenvoudige desktop kan dienstdoen. De kleine afmetingen suggereren echter nog een ander scenario om de NUC in te zetten: als mediaspeler. Het apparaat is zuinig, start vlot op en kan goed naast een tv staan.
Daartoe installeerden we allereerst VLC, de allesverslindende mediaspeler. Met een realistische opzet, waarbij de mediabestanden op een centrale server staan en de NUC via een wifi n-netwerk films streamt, blijkt de datastroom bij zware mkv's wat te hikken. Een bedraad netwerk zou dan prettiger zijn.
Als alternatief voor Windows en om de kosten van een msata-ssd uit te sparen kan ook een mediacentrisch besturingssysteem als XBMC vanaf een usb-drive gedraaid worden. Om usb-bottlenecks te voorkomen, wilden we gebruikmaken van een usb 3.0-drive om XBMC te draaien, maar het systeem boot niet van usb 3.0-drives, alleen van 2.0-drives. Wat voor het streamen via Windows geldt, geldt evenzo voor XBMC; zware streams laten zich niet zonder haperen afspelen via wifi.
Wat de inzetbaarheid van de NUC als mediacenter nog meer kan hinderen, is de audio. De enige manier om geluid uit de NUC te krijgen, is via de hdmi-poorten. Wie het geluid over een losse versterker wil afspelen, zit aan hdmi vast; optische of analoge audiopoorten zijn er niet. Onder XBMCBuntu werkt hd-audio via hdmi echter nog niet. XBMC moet dan onder Windows gedraaid worden. Uiteraard werkt het geluid in alle gevallen wel als dit gewoon via hdmi naar een tv of monitor met ingebouwde speakers wordt gestuurd. Een desktop kan eventueel nog naar usb-speakers uitwijken, maar met drie poorten is wellicht een hubje nodig.
Geluid en energie
Onder normale omstandigheden is de NUC bijna niet te horen. De 3217U wordt gekoeld door een koeler die uit een iets grotere laptop lijkt te stammen. Het geluid onder zware belasting is dan ook hoogstens vergelijkbaar met de geluidsproductie van een gemiddelde laptop.
De processor wordt soms wel flink warm. Volgens RealTemp en in XBMCBuntu bedraagt de processortemperatuur na een uurtje film afspelen omstreeks 80 graden. Dat is nog niet gevaarlijk, maar echt koel is het niet.
Opgenomen vermogen NUC (gigabitnetwerk) |
| Opgenomen vermogen in watt (lager is beter) |
Uitgeschakeld |
*
1,5 |
Standby |
*
2 |
Idle (Windows 8-desktop) |
*****
9 |
XBMC frontend |
**********
17 |
XMMC afspelen |
********
14 |
Opgenomen vermogen NUC (wireless) |
| Opgenomen vermogen in watt (lager is beter) |
Uitgeschakeld |
*
1,5 |
Standby |
*
2 |
Idle (Windows 8-desktop) |
******
10 |
XBMC frontend |
**********
18 |
XMMC afspelen |
*********
16 |
Het verschil tussen een bedraad en een draadloos netwerk is meestal ongeveer 1W, alleen bij het afspelen van media (waarbij het opgenomen vermogen plus of min 1W bedraagt), schelen de configuraties ongeveer 2W. Tijdens het benchmarken piekte de NUC op ongeveer 34W.
De Next Unit of Computing is wel zeer zuinig. De 17W tdp van de 3217U-processor, opgeteld bij de 3,6W van de QS77 Express-chipset, levert een maximaal opgenomen vermogen van net 20W op. Daar komen geheugen, ssd, netwerkkaart en de rest van het moederbord nog bij. De meegeleverde 65W-voeding is echter ruim bemeten; veel meer dan 30W zal het systeem nooit vergen.
Specificaties en prijzen
Merk en uitvoering |
Merk |
Intel |
Uitvoering |
Next Unit of Computing kit (DC3217IYE) |
Afbeeldingen |
:fill(white)/i/1354271047.jpeg?f=thumblarge) :fill(white)/i/1354271046.jpeg?f=thumblarge) |
Prijs en beoordeling |
Prijs |
€259,90 |
Aantal aanbieders |
17 winkels |
Eerste prijsvermelding |
dinsdag 11 december 2012 |
Beoordeling |
Score: 4 (1 review) |
CPU |
Socket |
CPU onboard |
Moederbord |
Form Factor |
UCFF |
Moederbordchipset |
Intel Mobile QS77 |
Behuizing |
Kleuren |
Zwart |
Voeding |
Behuizing Voeding |
65W |
Meer informatie |
EAN |
- |
SKU |
- |
Tweakers ID |
322386 |
Specs van fabrikant |
Productinformatie van de fabrikant |
Conclusie: klein maar fijn
Hoewel de NUC eigenlijk nooit voor consumenten was bedoeld, heeft Intel wel degelijk een interessant stukje speelgoed afgeleverd. Er zijn uiteraard goedkopere manieren om een eenvoudige pc te bouwen, maar zo klein als de NUC zullen ze niet snel worden. Die relatief hoge prijs valt eigenlijk ook wel mee als je bedenkt wat de gebruikte 3217U-processor los kost: 225 dollar.
De prijs loopt echter flink op als een volwaardige pc met draadloos netwerk wordt gebouwd. Bij de barebone-prijs moeten dan een paar tientjes voor geheugen en netwerkkaartje, en ruwweg een euro per gigabyte aan msata-opslag worden opgeteld. De totaalprijs van een systeem zou dan rond de 350 euro uitkomen.
Voor dat geld koop je een leuk stukje speelgoed, dat alleen al vanwege zijn formfactor aantrekkelijk is. De NUC is prima inzetbaar als eenvoudige pc, maar als mediacenter is hij niet minder aantrekkelijk. Een beetje research is dan wel nodig om teleurstellingen te voorkomen; niet alle software en hardware kan bijvoorbeeld de audio verwerken. Je bent in elk geval afhankelijk van de hdmi-output; een optische of andere audio-uitgang is er niet. Ook voor speciale casemod-projecten is de NUC een interessante optie, alleen is het voor dergelijke projecten misschien beter alleen het moederbordje zonder behuizing te kopen.
De beperkte audiomogelijkheden zijn niet het enige minpuntje. In de huidige versies van de NUC is geen usb 3.0 aanwezig, hoewel de chipset daartoe in staat is. In een toekomstige, maar duurdere versie zou usb 3.0 wel tot de features behoren. Al met al is de Next Unit of Computing een interessant stukje speelgoed, dat prima 'voor erbij' kan en een bijzonder stille, compacte en veelzijdige mediaspeler kan vormen.
Eindoordeel