Zalman producten roundup

Inleiding

Zalman review aankondigingspicje De Koreaanse fabrikant Zalman heeft een flinke tijd geleden het CNPS-principe gelanceerd (Computer Noise Prevention System). Zalman heeft hiervoor speciale voedingen, CPU/GPU-koelers, hardeschijven en CD-ROM drives om computers zo stil mogelijk te krijgen. De mensen van Space Promotion hebben ons voorzien van een vijftal producten van Zalman om te testen: drie CPU-koelers, een GPU-koeler en een voeding.

Specificaties

Bovenstaand de Zalman CNPS5005-Al CPU koeler. De koeler bevat een heatsink van aluminium met een hardplasticken omhulsel aan de bovenkant. Bovenop zit een 60x60x25mm fan geschroefd die op het moederbord aangesloten dient te worden. Alle koelers van Zalman worden geleverd met een klein verloopstukje met een dikke œ Watt weerstand, die je fan in "silent mode" zet. In "normal mode" draait de fan met 4500 RPM rondt en produceert aardig wat lawaai, maar in silent mode verlaagt dat tal slechts naar 3000 RPM en is de geluidsproductie bijna nul.

Hierboven is de Zalman CNPS5005-Cu koeler weergeven. Deze koeler is exact hetzelfde als de CNPS5005-Al, afgezien van het feit dat deze heatsink uit koper bestaat in plaats van aluminium. Koper wordt al een flinke tijd gebruikt in de heatsink industrie omdat het in staat is beter warmte te geleiden dan aluminium. De fan en het verloopstukje zijn identiek aan de CNPS5005-Al.

Specificaties (2)

De Zalman CNPS3100-Plus is het bekendste product van Zalman vanwege het opvallende uiterlijk. De heatsink (de "waaier") wordt met behulp van clips aan je socket vastgemaakt. Er wordt ook een 92x92x25mm fan bijgeleverd, inclusief een speciale beugel. Hiermee kan je de fan recht boven de heatsink zetten door de beugel aan het uitbreidingsgedeelte van je kast (PCI, ISA en AGP bevestigingen) vast te schroeven. Hierdoor wordt de heatsink op een normale temperatuur gehouden.

De voeding van Zalman beschikt over een totaal vermogen van 300W, en de afmetingen voldoen aan de standaard ATX-norm. De voeding bevat een temperatuurregelaar, zodat de snelheid van de ventilator zich aanpast aan de geproduceerde hitte. De voeding is ATX 2.03 compatibel, en kan dus gebruikt worden in combinatie met de Intel Pentium 4.

De GPU koeler van Zalman is evenals de CPU koeler een opvallend product. De heatsink bestaat uit een aluminium basis waarin gebogen vlakjes koper zijn vast geklemd. Om dit geheel te koelen wordt gebruik gemaakt van dezelfde constructie als bij de CPU koeler. Met behulp van dezelfde beugel kan je een 92mm koeler op de heatsink richten om de videokaart ook tijdens een intens potje Quake III op temperatuur te houden.

De voeding getest

Het eerste product dat test is, was de Zalman voeding. Dit product voldoet zoals eerder gemeld aan de standaard ATX-afmetingen, en ik had geen problemen met het installeren van deze voeding in mijn Procase bigtower. De voeding zelf is gefabriceerd door Seventeam Electronics en kan een totaal vermogen van 300W leveren. Het apparaat is ATX 2.03 compatibel en kan dus gebruikt worden voor Intel Pentium 4 moederborden. Aan de achterkant zien we een superstille fan, een powerschakelaar, een schakelaar tussen 220/110 Volt en natuurlijk de powerconnector (powercable wordt meegeleverd). Een eventuele aansluiting om je monitor te voeden via deze voeding ontbreekt.

Bij de installatie van de koeler valt het snel op dat de stroomdraden van de voeding te lang zijn. Als je achter de voeding een CD-ROM drive of iets dergelijks hebt geplaatst dan zullen de draden zich daar gaan opstapelen. Dit is nauwelijks tot niet weg te werken, en het nadeel hiervan is dat het ten koste gaat van de airflow.

Voltages

Een voeding moet in staat zijn vijf verschillende voltages te leveren: 3,3V, 5V, 12V, -12V en -5V. Er is geen enkele voeding die precies aan deze aantallen voldoet. De tolerantie is ongeveer 0,25V. Mocht de voeding onder deze grens komen kan dit resulteren in een onstabiel systeem. Gaat de voeding erover heen, dan sleept de voeding waarschijnlijk jouw apparatuur het graf in.

Zoals je ziet hebben we hier te maken met een uiterst stabiele voeding. De voeding houdt zich keurig aan de tolerantie van 0,25V.

Conclusie

Tot slot ben ik toegekomen aan de conclusie. Als ik deze Zalman vergelijk met andere voedingen valt mij op dat de Zalman niet veel te bieden heeft. De Zalman kost rond de Onbekend maar voor minder geld heb je een andere voeding die even stil is en zelfs meer vermogen kan leveren. De Zalman is zonder twijfel een kwalitatief goede voeding, maar naar mijn mening zijn er betere alternatieven. Ik heb drie andere voedingen, een Meridian, een Procase en een Power-Logic. De Procase en PowerLogic voedingen zijn beiden behoorlijk stil, zo niet even stil als de Zalman. En voor die PowerLogic voeding heb ik toentertijd F 120,- betaald. Dit bewijst dat er betere alternatieven zijn, maar makkelijk te vinden zijn deze niet omdat voor voedingen maar één bekend merk is, namelijk Enermax. Daarom zal het moeilijk zijn om andere merkvoedingen te vinden. Wat de knutselaars onder ons trouwens kunnen doen is simpelweg een goedkope voeding aanschaffen en de aanwezige ventilator op een lager voltage laten draaien.

Voordelen:

Voeding van hoge kwaliteit
Stabiel
Goed geaard
Superstil

Nadelen:

Peperduur
Draden zijn veel te lang

Ik denk dat mijn mening duidelijk is. Voor Onbekend heb je een voeding van een hoge kwaliteit, maar voor dat geld heeft deze voeding weinig te bieden. De prijs is het grootste nadeel...

De CPU-koelers getest

Na de voeding zijn de CPU koelers getest. De Zalman CNPS5001-Cu (vanaf nu af aan de koperen koeler genoemd) en de CNPS5001-Al (vanaf nu af aan de aluminium koeler genoemd) worden beiden met behulp van schroeven aan het moederbord bevestigd. Dat betekend dat je het moederbord los moet halen, de koeler vast schroeven en het moederbord weer terugzetten. De CNPS3100-Plus (vanaf nu af aan de waaier genoemd) kun je met een beugel vast zetten aan de clippen rond je socket. Het loshalen van je moederbord is daardoor niet noodzakelijk.

Installatie

De installatie verliep bij alle drie de koelers uitstekend. In de handleiding wordt overduidelijk besproken hoe de koelers geinstalleerd moet worden (zowel voor een AMD als voor een Intel moederbord). Verder zijn er duidelijke illustraties aanwezig van hoe het wel en niet moet. Het afbrokkelen van je core met deze koelers is zo goed als onmogelijk.

Maar na de fysieke installatie kwam ik een probleem tegen bij de koperen en aluminium koeler. De aluminium koeler begon rare geluiden te maken omdat het tegen de heatsink aanliep. Ik dacht in eerste instantie dat dat mijn hardeschijf was, maar het bleek de koeler te zijn. De fan heeft de neiging om onderuit te zakken en tegen de heatsink aan te ratelen. Bij de koperen koeler was het al helemaal feest: Deze maakte nog geen toer per seconde! De fans zijn duidelijk niet mijn favoriet.

De waaier vertoonde geen problemen. Deze liet zich wel prima installeren. De speciale beugel met de 92mm fan is in honderden posities te installeren, zodat de fan koude lucht kan blazen boven de heatsink. Wat ik een klein nadeel vind is dat als de kast dicht zit de fan erg weinig lucht kan aanzuigen omdat de ruimte tussen de zijkant van de kast en de fan niet groot is. Als je een kast hebt met een luchtrooster aan de zijkant wordt het probleem al kleiner en een blowhole is al helemaal ideaal.

Zoals ik al eerder heb verteld worden de CPU-koelers met een klein verloopstukje geleverd met een dikke œW weerstand, die de fan in zogenaamde silent mode moet zetten. Het resultaat is duidelijk hoorbaar. In silent mode produceert de CPU koeler bijna geen geluid. Hij is echt ongelovelijk stil. In full mode wordt de koeler alweer flink lawaaierig. Ik heb geen decibelmeter, maar ik schat dat de geluidsproductie tussen een Coolermaster en een Delta-fan ligt.

De CPU-koelers getest (2)

De drie CPU-koelers zijn zowel in full- als in silent mode getest op een AMD Duron 950MHz. Om een klein idee te geven hoe goed de koelers voor overclocking presteren heb ik de CPU een klein schopje naar 1045MHz gegeven. Hoger durfde ik niet te gaan gezien de hoge temperaturen. De kast was opengelaten maar er was geen airflow aanwezig. In silent mode maakte de fans 3000 RPM, en in full mode 4500 RPM.

Om de processor te stressen heb ik CPUBurn gebruikt onder Windows XP Professional. Om de temperatuur op te meten heb ik Motherboard Monitor 5 gebruikt die gebruik maakt van de CPU sensor op mijn MSI K7T-Turbo (MS-6330).

Zoals ik eerder heb verteld was de fan van de koperen koeler defect (deze maakte nog geen toer per seconde). Dit heb ik opgelost door de fan van de aluminium koeler te gebruiken. Deze zouden officieel identiek moeten zijn, waardoor de koelers beter te vergelijken zijn.

Discussie

Globaal gezien kun je zeggen dat tussen de koper en aluminium koeler weinig verschil zit. De waaier daarintegen presteert duidelijk slechter. Duidelijk merkbaar in ieder geval is dat de heatsink een grotere rol speelt dan de fan. Het verschil tussen full- en silent mode speelt vooral met hogere temperaturen een grote rol zoals je merkt.

Over het algemeen presteren de koelers wel matig tegenover andere koelers, zoals goedkope Coolermasters of high-end GlobalWins (dat laatste is te verwachten, aangezien GlobalWin erg zware maar lawaaierige koelers maakt). Het allergrootste voordeel is natuurlijk dat deze koelers enorm stil zijn (mits de fan werkt). Het resultaat ligt in ieder geval niet dicht bij dodelijke temperaturen, waar het mij nou om gaat. Eén ding is zeker: Deze koelers krijgen jouw systeem zó stil dat je oren ervan gaan piepen. Dat kan ik je wel vertellen.

Conclusie

Voor de zekerheid hier nog een klein overzichtje. De Zalman CNPS5001-Cu en CNPS5001-Al ondersteunen AMD Socket A processoren en Intel's Pentium 4. De Zalman CNPS3100-Plus is compitabel met alle Socket A CPU's van AMD en met Intel's Pentium III en Celeron.

De koelers zijn in ieder geval duidelijk niet voor overclocking bedoeld. Ik heb een klein duwtje gegeven van nog geen 100MHz, maar de temperatuur steeg toch behoorlijk. Maar deze koelers zijn dan ook bedoeld om computers stil te krijgen, niet om hoog over te clocken. Daarom heb ik dit punt niet meegenomen in mijn conclusie.

Voordelen:

Fans zijn in silent mode superstil
Core afbrokkelen is bijna onmogelijk
Koelers van hele hoge kwaliteit
Uitstekende handleiding bijgeleverd
Presteren goed genoeg (m.u.v. CNPS3100-Plus)

Nadelen:

Fans zijn gebrekkig
Montage met schroeven is nogal onhandig
CNPS3100-Plus presteert matig

Ik denk dat het duidelijk is. De CNPS3100-Plus is geen aanrader. De aluminium en koperen koelers daarintegen zijn erg betrouwbare koelers die een computersysteem superstil krijgen. Jammer van de gebrekkige fans, anders hadden ze een Tweakers.net award gekregen.

Update: Er is een email ontvangen van Space Promotion waarin wordt uitgelegd dat ze besloten hebben de CNPS5001-Al en de CNPS5001-Cu niet meer te verkopen. Deze zijn vervangen met de CNPS5005-serie, die geen problemen zouden moeten hebben met de fans.

De GPU-koeler getest

De GPU-koeler van Zalman ziet er, zoals al gezegd, apart uit. De koeler is bestaat uit een aluminium basis waartussen dunne plaatje koper heel erg stevig zijn vastgeklemd. Deze zijn vervolgens onder een hoek van 90º gebogen zodat ze parallel met de videokaart lopen. Een unieke constructie, maar het heeft wel nadelen: de koeler is erg groot en past niet op alle videokaarten.

Videokaarten die links of rechts naast de core hoge componenten hebben staan (ongeveer 15mm) zitten in de weg van de koeler. Geen probleem bij de GeForce2 GTS die ik heb gebruikt om de koeler te testen, maar op een GeForce3 met standaard geheugen heatsinks zal de koeler niet passen. Ook videokaarten die een gebruik maken van een apart PCB’tje voor TV-out en Video-In hebben problemen met de Zalman GPU koeler. Een probleem wat eventueel wel opgelost kan worden met het toepassen van grof geweld (lees: het verbuigen van de koperen plaatjes), maar dat zal niet iets zijn wat de meeste mensen graag doen met hun nieuwe koeler van Onbekend.

Een ander nadeel van de koeler is dat je een PCI slot moet opofferen. De koeler is hoog genoeg om de installatie van een PCI kaart onder het AGP slot te verhinderen. Niet een enorm groot probleem aangezien heel veel mensen dit PCI slot sowieso vrij laten, maar het kan erg vervelend zijn.

Om de koeler te bevestigen wordt een tweecomponenten, warmtegeleidende lijm meegeleverd. Op de core moet je wat van component A smeren, en op de koeler een laagje van component B. Vervolgens kan je de koeler op de core duwen, en een kwartiertje later is de koeler muurvast bevestigd op de kaart. Een betrouwbare bevestigingsmethode, maar wel met één nadeel: het verwijderen van deze koeler kan je wel op je rug schrijven.

Als je gebruik wilt maken van deze koeler op een videokaart die veel warmte produceert is het aan te raden om een er een Zalman casekoeler op te richten. Als je in het bezit bent van een CNPS3100-plus kan je dezelfde beugel gebruiken en er een extra 92mm ventilator bij inschroeven. Anders zul je er ook een beugel bij moeten kopen.

De testen

De prestaties van de koeler zijn goed te noemen. Zonder extra ventilator gericht op de heatsink bleef de GeForce2 GTS op standaard snelheid (200/333) stabiel lopen tijdens het draaien van een paar uur 3DMark 2001. Overclocken ging echter niet meer zo lekker: de core bleef steken op 210MHz, lager dan de 230MHz die haalbaar was met de standaard koeler.

Als we de 92mm ventilator aanzetten in silent mode verbeteren de resultaten. De overclockbaarheid van de core kwam ditmaal op gelijk niveau te liggen met de stock koeler. En in silent mode is de koeler zo stil, dat ik hem pas hoor als ik met mijn oor tegen kast ga liggen. Op full-speed is de fan wel hoorbaar, maar lawaaierig is het geluid nog niet te noemen . De prestaties op full-speed zijn een klein beetje beter dan in silent mode. Ditmaal had de core er geen moeite mee om zonder problemen op 233MHz te draaien.

Conclusie

De Zalman ZM17-CU is een erg mooi product als je houdt van een fluisterstille computer. Zonder ventilator, of met de ventilator in silent-mode is de koeler praktisch onhoorbaar. Lastig is dat de koeler niet op elke videokaart past, en ook de permanente bevestigingsmethode is vervelend. Maar als je daar mee kan leven is de koeler een aanrader. Hieronder de plus- en minpunten op een rijtje:

Voordelen: