Hij is al sinds eind jaren negentig actief op Tweakers, was zeven jaar moderator en verhuisde van Nederland naar België. Paul Oosterlaak (@UniversalCreations) heeft een passie voor natuurkunde en past die ook toe in het dagelijks leven: van fotografie en tweaking tot en met duurzaamheid. We blikken samen met hem terug naar het verleden, en kijken naar het heden en de toekomst.
Je hebt al sinds januari 2000 een account op Tweakers. Weet je nog hoe je er terechtkwam?
“Ik was al eerder geregistreerd, maar er was een grote crash en daarbij is mijn account volgens mij verloren gegaan. Ik las in die tijd, vanaf circa 1998, veel hardwaregerelateerde sites, zoals Tom's Hardware en AnandTech, en zo ben ik ook bij Tweakers uitgekomen. Ik las de frontpage voor nieuws en kwam op het forum voor de verdieping. In die tijd was ik ook bezig met het zelf bouwen van computers, overklokken en waterkoeling. Het is dan erg leerzaam om de verhalen van anderen te lezen en te discussiëren over de mogelijkheden, zoals koeling en overkloktrucs. Ik had bijvoorbeeld de bekende Celeron 300A, die je probleemloos 50 procent kon opvoeren van 300 naar 450MHz. Met mijn Abit BH6 kon hij zelfs naar 464MHz en hij haalde daardoor prestaties die vergelijkbaar zijn met die van een Pentium II op 450MHz, die veel duurder was.”
Hoe kijk je terug naar dat overkloktijdperk?
:strip_exif()/i/2006659884.jpeg?f=thumblarge)
“Het waren mooie tijden; overklokken loonde toen enorm. Meer dan 50 procent winst halen is nu ondenkbaar. Na de Celeron volgde het tijdperk van de potloodstreepjes met de AMD Duron en de AMD Athlon Thunderbird. Die heb ik overigens nooit gehad. Ik heb in 2003 wel een Athlon MP-systeem gekocht, dus een ASUS moederbord met twee sockets en twee Athlon MP’s, beide overgeklokt en watergekoeld. Waterkoeling stond toen nog echt in de kinderschoenen, maar ik had via het Tweakers-forum mensen gevonden die onderdelen konden leveren. Bijvoorbeeld iemand die kachelradiators uit auto’s haalde en doorverkocht voor dit doel. Die haalde je dan op een tochtig station op, en dat natuurlijk in combinatie met koelblokjes en casemodding. Ik had eerst een AOpen-kast en later een fraaie aluminiumkast van Lian-li.”
En je begon in die periode ook met distributed computing, zoals de DutchPowerCows, dat toen nog prominent op de frontpage stond.
“Ja, ik heb me toen ook aangesloten bij het DutchPowerCows-team van Tweakers. Een van de projecten was DPAD, een project voor onderzoek om ‘muonen’, muon particles, te creëren met een bepaalde energie. Net als bij andere distributed projecten kon je daarvoor je eigen computer beschikbaar stellen. Als die dan idle was, kon de cpu, en later ook de gpu, gebruikt worden voor dat doel. In die tijd verbruikten cpu’s geen 300W zoals vandaag de dag en de elektriciteitsprijs lag ook veel lager. Het was natuurlijk een bepaald prestige om zoveel mogelijk te doen en dan hoog in de lijstjes terecht te komen. Je had zogenaamde Megaflushes, waarbij je een aantal maanden aan resultaten kon opsparen en dan ineens veel resultaten ging uploaden.”
:strip_exif()/i/2006659886.jpeg?f=imagenormal)
Was dat ook echt een communityding?
Paul Oosterlaak
Nickname:
Universal Creations
Herkomst nickname:
Ik begon in de eerste helft van de jaren negentig met 3D Studio te prutsen en vond dat ik een toepasselijke ‘artiestennaam’ moest hebben. 'U C' als initialen kwamen als eerste in mij op, omdat ik met visuele projecten bezig was: you see. De C was logisch aan Creations te koppelen en het moest ook wel iets groots hebben, dus daar kwam Universal vandaan.
Hobby(’s):
Fotografie, veel lezen en volgen op het gebied van wetenschap en technologie, met de energietransitie als voornaamste onderwerp.
Leeftijd:
46
Op Tweakers sinds:
Eind jaren negentig, maar een account sinds 21 januari 2000.
Favoriete onderdelen T.net:
Gathering of Tweakers, Pricewatch, hardwarereviews.
Studie:
Lerarenopleiding natuur- en scheikunde.
Beroep:
Assistent bedrijfsleider en verkoper bij Kamera Express, fotograaf.
Smartphone:
Realme 8 Pro (8GB ram) Zwart
Computer:
inventaris: Nieuw systeem
Gameconsole:
PS 3 slim, maar die heb ik al jaren niet meer aangeraakt.
Camera:
inventaris: Fotospullen
Smartwatch:
uitvoering: Xiaomi Mi Band 4 (Zwart)
Website:
LinkedIn (fotografiewebsite is in aanbouw ...)
“Zeker! Het was leuk om samen in een groep te zitten en onderling contact te hebben. Je wilde vervolgens in DPC bovenaan de lijst komen als groep. En het ging niet alleen om medetweakers en landgenoten, maar ook om teams van andere landen. DPC scoorde ook goed bij DPAD. We stonden lange tijd bovenaan de lijstjes, zelfs hoger dan team Anandtech en Ars technica. In die tijd ben ik ook met een datalogger gestart. Je kreeg dan nutteloze stats, maar het was wel leuk voor nerds. Bijvoorbeeld hoeveel kilometers je met je muis had afgelegd, heatmaps van je scherm en hoeveel data je verbruikt had."
"Het interessante aan distributed computing was ook het wetenschappelijke element. Het was veel goedkoper dan het inhuren van een supercomputer en je kon er vergelijkbare resultaten mee halen, die ook echt wat opleverden. Net als SETI@Home, dat weliswaar nog steeds geen bewijs van buitenaards leven heeft opgeleverd, maar wetenschappelijk wel heel interessant was. Met distributed computing kon naar patronen in radiogolven uit de ruimte gezocht worden. Sommige patronen, zoals pulsars, waren bekend, maar die kon je er uitfilteren. Juist de minder regelmatige patronen waren interessant. Folding@Home, onderzoek naar het vouwen van eiwitten, heeft wel daadwerkelijk wetenschappelijk wat opgeleverd. Bovendien bestaan distributed computing en DutchPowerCows nog steeds, al zijn ze nu minder populair. Je zou crypto ook als onderdeel kunnen zien. Daarmee combineer je enorme computerkracht om priemgetallen te berekenen.”
Je bent zeven jaar moderator geweest in het Foto&Video-forum. Hoe heb je die tijd beleefd?
“Ik was moderator vanaf 2011 tot en met 2018. Als amateurfotograaf was ik best actief in die fora en had veel theoretische kennis, ook vanwege mijn natuurkundige achtergrond. Ongeveer een jaar voordat ik als moderator begon, vroeg Martijn (@Nomad), destijds de admin van het F&V-deel, me of ik eens wilde meedenken over het testen van lenzen. In die tijd was fotografie geen focuspunt van de redactie en waren er dus ook geen reviews, maar vanwege de mate van activiteit was er wel interesse voor. Ik kreeg toegang tot het Area 51-deel en we gingen ermee aan de slag. We vatten vaak bestaande reviews samen en voegden eigen ervaringen met objectieven toe. Ik heb in die tijd ook nog een een hele rits 50mm-lenzen uitgebreid getest, samen met een paar andere forumleden."
"Een jaar later ging Bart (@ThunderNet) weg als moderator en toen werd mij gevraagd hem op te volgen. Niet alleen was ik moderator van het F&V-deel, ik hield me ook bezig met content maken, zoals het grote Canon-mount-topic. Daarin verzamelden we alle relevante informatie voor die doelgroepen. Ook organiseerden we regelmatig wedstrijden en foto-uitjes. In dat laatste geval ging een groep tweakers dan een dag samen naar een dierentuin of natuurgebied. Dat was heel gezellig en leerzaam, ook omdat je elkaars apparatuur kunt gebruiken en ervaringen kon uitwisselen. Er ontstond zo ook een soort vriendenkring; je kwam elkaar steeds weer tegen en leerde elkaar ook steeds beter kennen."
"Ik ga nog steeds regelmatig naar dat soort meetings, maar ondertussen ben ik dus geen moderator meer. In 2018 kreeg ik het druk met werk en andere projecten. Het was niet erg druk in de fora, maar het zat hem vooral in andere verplichtingen.”
Hoeveel tijd gaat er eigenlijk zitten in het moderatorschap?
“In mijn geval denk ik dat ik gemiddeld vier tot vijf uur per week bezig was met modereren. En daarnaast veel topics scannen. Ik denk dat ik in die jaren ieder topic wel gelezen heb, maar daar moet ik bij zeggen dat het in Foto&Video-forum minder druk was dan in andere fora. Hoewel ik ook bezig ben geweest met streng doch rechtvaardig modereren, ging de meeste tijd zitten in de voorbereiding van het aanmaken en bijwerken van grote topics, zoals die over camera’s en lenzen. Je wil lezers, en dan vooral beginners en mensen die concreet aan het oriënteren zijn, een zo compleet mogelijk overzicht geven. Gezien de teruglopende activiteit hadden we denk ik meer dan voldoende moderators. Dat had als voordeel dat we de taken goed konden spreiden of het even wat rustiger aan konden doen. Iedereen heeft weleens zo’n drukke tijd; denk aan een verhuizing of kinderen krijgen, maar al met al was het een leuke tijd. Je neemt toch de verantwoordelijkheid om voor een stukje Tweakers te zorgen, zoals zorgen voor een prettige sfeer en meetings. Iets als de MoaM, het jaarlijkse feestweekend speciaal voor alle vrijwilligers, is dan een leuke beloning. Daar kijkt iedereen altijd naar uit.”
Hoe heb je de site in de loop der jaren zien veranderen?
“Tweakers is heel breed geworden. Het begon met intensief met hardware bezig zijn, met iedere component waaruit een pc is opgebouwd. Dat is nu bijzaak geworden, een soort 'General chat'. Dat is ook niet zo gek, want de computerwereld is veel groter geworden. Smartphones en tv’s zijn ook computers die aan internet hangen. Je kunt onmogelijk de breedte én de diepte ingaan. Even leek het te algemeen te worden, ook voor niet-technische lezers, maar gelukkig is een paar jaar geleden besloten om weer meer richting core te gaan. Dat is te merken aan de frontpage, maar op het forum is nog steeds de diepgang van vroeger te vinden. De samenvoeging met HWI heeft Tweakers in mijn ogen goedgedaan: meer eigen tests, meer metingen en eigen labs, maar andere zijdelingse techberichten horen er ook thuis. Zoals huisjurist Arnoud Engelfriet met zijn expertise en onderwerpen over duurzame energie. Dat heeft weinig te maken met het oorspronkelijke tweakers, maar sluit wel aan bij een nieuwe generatie die bezig is met de tech- en tweakonderwerpen van nu, zoals zonnepanelen, warmtepompen en EV’s.”
Je hebt een natuurkundige achtergrond. Waar kwam die interesse vandaan?
“De liefde voor natuurkunde is vroeg begonnen. Ik was al vrij jong geïnteresseerd in hoe dingen werken. Ik las ook al op jonge leeftijd ‘Het grote waarom’-boek uit 1984. Die nieuwsgierigheid is altijd gebleven. Ook tijdens mijn middelbareschooltijd was ik gefocust op natuurkunde, maar wiskunde vond ik minder interessant. Ik heb toen voor mijn studie in eerste instantie gekozen voor theoretische natuur- en sterrenkunde bij de Universiteit Utrecht. Daar liep ik een beetje vast op wiskunde en misschien ook wel een gebrek aan motivatie. Ik ben toen overgestapt op ‘bachelor of education’, de lerarenopleiding, met natuurkunde als specialisatie."
"Ik ben toen gaan lesgeven voordat ik m’n diploma had. Eerst als technisch onderwijsassistent, maar daarna ook als volwaardige leraar. Er was immers een flink tekort aan leraren voor de exacte vakken. Toen ik al een jaar of vijf werkte, heb ik mijn diploma gehaald. Ik moest nog slechts een paar vakken doen, maar de combinatie van werken en studeren is niet ideaal. Zeker als je niet heel gedisciplineerd bent, bijvoorbeeld voor minder interessante vakken. Ongediplomeerd lesgeven mag maar een paar jaar, dus ik moest nog een aantal vakken afsluiten. Het voordeel was dan weer dat ik vrijstellingen kreeg voor onderdelen die ik als leraar al in de praktijk deed. Ik moest vooral vakdidactisch afstuderen. Het meeste leer je echter in de praktijk, zoals of je kunt omgaan met 32 leerlingen en of je pedagogisch, didactisch, en organisatorisch bekwaam bent.”
Vervolgens ben je lesmateriaal gaan maken, onder andere voor uitgevers Noordhof en Malmberg. Hoe is dat ontstaan?
“Ik vond toetsen maken eigenlijk het leukst. Content creëren, in het hoofd van de leerling kruipen en bedenken hoe je met de juiste vragen een bepaald doel kunt bereiken. Ik was op een gegeven moment de enige natuurkundeleraar en maakte de toetsen voor alle klassen. Dat waren wel tropenmaanden, met name voor het einde van het schooljaar, met alle toetsen en examens. Dat waren perioden van zestig tot tachtig uur werk per week. Die zomervakantie heb je dan echt nodig.”
“Dat ging op een gegeven moment zwaar wegen. Bovendien had de directie wat andere ideeën over het onderwijs dan ik. Toen bedacht ik dat ik het maken van content eigenlijk leuker vond. Ik heb toen voor Noordhof gewerkt aan een compleet pakket met online content. Denk aan uitlegfilmpjes, interactieve items voor leerlingen die ze zelf konden doorlopen en natuurlijk heel veel vragen. Rond 2018 en 2019 was dat af, vlak voor de coronacrisis. Dat is toen goed van pas gekomen; de timing kon niet beter. Ik krijg er nog steeds royalty's voor.”
Op Tweakers ben je karmakeizer van 36 onderwerpen en karmakoning van 19 onderwerpen, vrijwel allemaal in de fotografiehoek. Hoe is de liefde voor fotografie ooit begonnen?
“Rond 2006 kocht mijn vader een spiegelreflex; ik had zelf een compactcamera. Ik mocht af en toe zijn camera lenen en merkte duidelijk het verschil. Ik ging een beetje experimenteren hoe zo’n camera werkt, met handmatige instellingen en met flitsen, bijvoorbeeld op schoolfeesten. Zo kon de tweaker in mij ook op een creatieve manier bezig zijn en niet alleen theoretisch. In 2008 kocht ik mijn eerste dslr, een Canon 450D. Via het Tweakers-forum kwam ik in aanraking met andere fotonerds, onder andere tijdens meetings. Dan kon je elkaars camera’s en lenzen gebruiken, en dan denk je al snel: dat wil ik ook: lichtsterke lenzen, beperkte scherptediepte, fullframe … Dus toen ben ik een paar jaar later overgestapt op een Canon 5D Mark II, met fullframesensor en bijbehorende lenzen, en die set heb ik ruim tien jaar gebruikt. Die camera was echt een doorbraak. Hij kon filmen in 1080p, kon een indrukwekkende kleine scherptediepte creëren en produceerde weinig ruis.”
In hoeverre heeft je kennis van schei- en natuurkunde je geholpen met je fotografie?
“Daardoor kon ik sneller de resultaten produceren die ik in m’n hoofd had. Als je weet hoe de belichtingsdriehoek werkt, en je kent je camera en lenzen, maak je minder fouten en behaal je sneller het gewenste resultaat. Ik wist daardoor ook beter wat voor apparatuur ik nodig had om te bereiken wat ik wilde.“
Je werkt nu als assistent-bedrijfsleider en adviseur in een fotowinkel. Kun je zeggen dat je van je hobby je werk hebt gemaakt? En kun je een impressie geven van je huidige baan?
“Ik ben rond 2016 de fotografie ingerold. Niet zozeer als fotograaf, maar inderdaad als verkoper en adviseur bij fotowinkel Foto Konijnenberg in Turnhout, net over de grens in België. Net als bij de vestiging in Den Ham kwamen er mensen van heinde en ver om daar uitgebreid advies te krijgen voor hun aankopen. Sommige klanten hadden daar twee uur rijden voor over. Die rol ging eigenlijk heel natuurlijk, vooral omdat ik als moderator veel kennis had van hardware en ook ervaring met adviezen. Het was bovendien leuk om te doen, vooral omdat klanten soms met zeer specifieke usecases aankwamen, zoals een nucleair onderzoeksinstituut dat een bepaalde foto wilde maken van een reactorvat. Dan kwam mijn natuurkundige achtergrond van pas. Dat soort vragen zijn het leukst.”
“Na anderhalf jaar merkte de bedrijfsleider dat het wat saai werd voor mij. Ik werd toen assistent-bedrijfsleider voor die vestiging en ben ook andere dingen gaan doen. Eind 2018 nam Kamera Express Foto Konijnenberg over. Ik werkte toen nog in Turnhout, maar was ondertussen in Antwerpen gaan samenwonen met mijn vriendin. In Turnhout werd het wat rustiger en er zat ook een vestiging van Kamera Express in Antwerpen, waar het juist drukker werd. Daar konden ze wel iemand extra gebruiken en toen ben ik in 2020 daar gaan werken.”
Ben je zelf nog steeds bezig met fotografie? Wat voor apparatuur gebruik je nu en wat leg je het liefst vast?
“Het is nu weer terug op het niveau van een hobby. Wat ik persoonlijk bijvoorbeeld erg leuk vind, is het maken van panorama’s. Je kunt daarmee een foto maken zoals op geen enkele andere manier mogelijk is, met een indrukwekkende resolutie en een enorm hoog detailniveau. En natuurlijk 180 en 360 graden-foto’s. Een aantal jaren geleden waren gigafoto’s online populair. Dat was de tijd dat ik dat ook veel deed en ik doe het soms nog steeds. Dan pak ik niet de 21mm-groothoeklens uit de tas, maar een 100mm- of 135mm-lens. Vroeger standaard vanaf statief, maar tegenwoordig kan dat ook uit de hand. Het geeft veel voldoening als je het resultaat ziet. Ik ben ondertussen overgestapt van Canon naar Sony, naar een A7R III, een spiegelloze camera. Ook dat was weer een grote sprong voorwaarts.”
:strip_exif()/i/2006661738.jpeg?f=imagearticlefull)
Je houdt je vanuit persoonlijke interesse ook veel bezig met energie, inclusief zaken als de energietransitie, elektrische auto’s en warmtepompen. Daarvoor komt die exacte kennis ook goed van pas denk ik?
"Meneer Gore komt even vertellen hoe het allemaal zit, maar reist wel de hele wereld rond."
“Jazeker. Ik ben er op die manier ook ingerold. In het begin was ik vrij sceptisch. Dat begon met An inconvient truth van Al Gore. Ik begon me af te vragen hoe het allemaal zat. Ik zag fouten in de film en vroeg me af of ik het nu moest geloven of niet. Meneer Gore komt even vertellen hoe het allemaal zit, maar reist wel de hele wereld rond en heeft een huis dat tien keer zoveel energie gebruikt als een gemiddeld huishouden. Ik neem niet zomaar iets aan; ik wil graag weten hoe het exact werkt. Sindsdien ben ik het meer gaan volgen, inclusief de vele studies die regelmatig gepubliceerd worden. Dus door me serieus te verdiepen in de wetenschappelijke kant. Ik ontwikkelde me van scepticus tot groot voorstander van de stelling dat we iets moeten doen. Ook politiek gezien, van VVD naar GroenLinks. In de wetenschap heb ik vertrouwen, als meer dan 90 procent van de wetenschappers iets zegt, dan moet het wel kloppen. Het is overduidelijk dat de weerrecords niet zomaar uit de lucht komen vallen, zeker de afgelopen tien jaar. We zien veel meer overstromingen, droogte, bosbranden en smeltend ijs. Het gaat zo hard dat je er niet meer omheen kunt. En dat terwijl het in de jaren zeventig en tachtig al bekend was, nota bene beschreven door Shell en Exxon. Toen was de CO2-impact nog niet zichtbaar, nu wel.”
/i/2006659928.webp?f=imagenormal)
Je hebt onlangs in je vrije tijd een uitgebreid artikel geschreven over de haalbaarheid van alle plannen voor 2050 voor de energietransitie. Dat staat ook op het forum. Waarom?
“Het idee daarvoor kwam uit nieuwsgierigheid. Er zijn allerlei plannen en geluiden, bijvoorbeeld: we hebben kernenergie nodig en een waterstofeconomie. Ik ben geen tegenstander van kernenergie, maar meer van: als we het niet echt nodig hebben, dan niet. Ik had nog niet één antwoord gezien op de vraag hoe een klimaatneutrale samenleving er in 2050 uit zou kunnen zien. Dus daarvoor ben ik aan de slag gegaan met het bij elkaar sprokkelen van alle relevante cijfers, en ben ik veel studies en scenario’s gaan lezen."
"Aan het einde van de eerste plannen werd me al snel duidelijk dat we er nog niet zijn. We koersen nu af op circa 75 procent van de behoefte met de huidige plannen. Dus wat hebben we dan nodig om het wel te redden? En wat doen we als de zon niet schijnt en het windstil is? Is kernenergie nodig voor de baseload? Gas en kolen kun je bij wijze van spreken aan- en uitzetten, of althans een pitje lager, maar dat gaat niet met zonnepanelen en wind; die kun je niet harder zetten. Dus: er zijn energiebuffers nodig, maar hoeveel dan? Hoe zou dat kunnen? Hoeveel hebben we nodig? Waterstof kost bijvoorbeeld veel energie om te maken en is daardoor niet efficiënt. Er wordt vaak gezegd dat dit niet erg is als er energie in overvloed is. We hebben in Nederland echter simpelweg te weinig oppervlakte om voldoende waterstof voor onszelf te produceren, dus moeten we ook importeren.”
In je artikel noem je ook gesmolten zout als mogelijke oplossing.
“Ja, het verbaast me dat we daar niet meer over horen. Er zijn veel zouten op de wereld. Voor de productie van kunstmest worden deze zouten al veelvuldig gebruikt. Ter referentie: Nederland exporteert ongeveer 8 miljoen ton kunstmest per jaar. Als er voldoende duurzame energie is, kun je die overtollige energie opslaan in zout door het te smelten en verwarmen tot een temperatuur tegen de 600°C. Zout houdt die warmte goed vast. Als er een tekort aan energie is, kun je het laten afkoelen en de vrijgekomen warmte gebruiken om stoomturbines aan te drijven. Dit werkt in essentie niet anders dan een conventionele energiecentrale, zoals fossiel of nucleair. Met goede isolatie is het mogelijk om de warmte een week lang in het zout op te slaan, zonder al te veel warmteverlies."
"Het geschiktste zoutmengsel is een combinatie van natriumnitraat en kaliumnitraat in een 60:40-verhouding. Deze zouten zijn stabiel, zeer makkelijk en goedkoop te verkrijgen, en relatief veilig in geval van een lek. Ook is het mengsel in gesmolten toestand niet zo viskeus, wat het rondpompen makkelijker maakt en minder energie kost. Een silo van 110 meter hoog en een diameter van 200 meter is al voldoende om 6,7 miljoen ton gesmolten zout op te slaan, wat gelijkstaat aan 70 petajoule energie. Dat kun je ook opdelen in kleinere silo’s, verspreid over het land. De levensduur van huidige installaties is dertig tot vijftig jaar en na deze periode zijn de zouten nog te hergebruiken voor bijvoorbeeld kunstmest.”
Is zo’n energiebuffer voldoende?
“Volgens het KNMI is een energiebuffer van acht dagen nodig om periodes met weinig wind en zon te overbruggen. Naast opslag in batterijen en waterstof is gesmolten zout vooral heel praktisch. Het is goedkoop en overvloedig voorradig, en in een relatief klein volume kun je heel veel energie stoppen. Zo’n buffer lijkt daarmee haalbaar, maar los van landelijke buffers voor langdurige tekorten of overschotten schrijf ik in het artikel ook over regionaal en lokaal niveau. Vooral voor tijdelijke pieken in het energienetwerk zijn buffers nodig. Denk bijvoorbeeld aan de dagelijkse piek tussen 17 en 19 uur.”
Aan het eind stel je dat de wereld om ons heen er heel anders uit gaat zien. Zoals: “Koeien in de wei worden vervangen door zonnevelden en windmolenparken. De rode dakpannen op rijtjeshuizen zullen door alle zonnepanelen bijna onzichtbaar worden. De Noordzee zal enorme windmolenparken krijgen met daartussen vaarroutes, beschermde natuurgebieden en pompcentrales”. Dat klinkt niet direct aantrekkelijk.
“Het politieke klimaat zit vol tegenstellingen. Ik snap de boosheid van de boeren en dat ze zich in het nauw gedreven voelen, maar we moeten wel verder. Het land zit op slot vanwege te veel stikstof en er dreigt een tekort aan schoon drinkwater, mede vanwege vervuiling in de bodem door intensieve landbouw. Er zullen dingen moeten veranderen in de veeteelt. Dat betekent ook dat er ruimte vrijkomt voor wind- en zonneparken. De eeuwige maïsvelden zullen er misschien anders uitzien, maar iets dergelijks zien we op industrieel niveau nu ook al. Denk aan de kassen van het Westland en stank van de megastallen waarin dieren nooit daglicht zien. Nee, mooi is anders met zo’n zonneveld of windmolenpark, maar ik denk wel dat het de enige manier zal zijn. Misschien kunnen we het combineren met meer groen: bossen en natuurgebieden op de vrijgekomen grond. Niet alleen de vraag naar energie groeit, ook de behoefte aan meer groen, aan de geur van het bos en wilde dieren in de natuur. Ik kijk liever naar een veld met zonnepanelen en windmolens dan naar een distributiecentrum of datacenter en het nut is ook veel groter.”
“Ik heb een paar jaar geleden in China gezien hoe snel het kan gaan. Daar is de lucht in steden nu veel schoner dan tien jaar geleden, doordat het wegvervoer massaal is overgestapt op elektrische auto’s en scooters. Het kan dus wel snel. Noorwegen bewijst dat het ook in Europa kan, in een democratie met een diverse politiek. Minder uitstoot en vervuiling betekent meer biodiversiteit, zuiverder grondwater en gezondere lucht. En dus ook meer dieren en insecten. Dat is de positieve kant van het verhaal. Zoiets lukt niet van vandaag of morgen, maar wel in 2050. Als we nu tenminste echt beginnen.”
:strip_exif()/i/2006659888.jpeg?f=imagenormal)
Tot slot, ben je nog weleens bezig met tweakerachtige projecten?
“Nou, ik heb vorig jaar weer eens een nieuwe desktop gekocht, na vele jaren van laptops. Een systeem met een AMD Ryzen 9-processor en een GeForce 3060 Ti-videokaart. Net als in de jaren negentig heb ik die zelf samengesteld en in elkaar gezet, mede door mijn kennis bij te houden op basis van Tweakers, Linus Tech Tips en Gamersnexus. En net als toen is hij watergekoeld, maar dan wel kant-en-klaar. Zelfs in overklokken is al standaard voorzien, maar helaas is de winst niet meer zo groot als vroeger.”
Suggesties?
Zijn er andere actieve leden in de community waarover je graag een interview zou willen lezen? Of ken je medetweakers die met interessante projecten op het forum bezig zijn, meld dat dan in dit topic of stuur een PB.