Deze review zal ik aanpassen zodra dit noodzakelijk is, onderaan zet ik wat ik gewijzigd heb en wanneer.
Ik heb dit moederbord alleen getest met Windows Vista. Windows XP SP2 gebruikers worden uitgenodigd om hun ervaringen met ons te delen!
Dit moederbord moest in een nieuw te bouwen pc. De uitgangspunten hiervoor waren:
Eisen- Het allerbelangrijkst: het moest een energiezuinig pc worden!
- AM2 processor compatible.
- Onboard grafische kaart voor 3D spellen in lage resolutie.
- DVI-I aansluiting (dus automatisch ook VGA)
- PCI-E x16 voor evt. grafische kaart voor serieus gaming
- SATA aansluitingen
- Floppy aansluiting
- Snelheid en spanning van processor en geheugen instelbaar vooral voor het underclocken en wellicht ook (af en toe) overclocken.
- Minimaal 4 USB aansluitingen.
- 10/100 Mbit/s netwerkaansluiting (1 Gbit/s heb je toch thuis niets aan en verbruikt waarschijnlijk alleen maar meer energie).
- Geen ASUS bord vanwege de vele ellende die ik las.
- Bescheiden prijsje in het 50-90 euro bereik.
- Passief gekoelde chipset, dit in verband met de herrie (en je mag er van uit gaan dat actief gekoelde chipset ook veel energie consumeert en dat is tegen mijn eerste doelstelling).
Leuk maar niet erg indien niet aanwezig- eSATA
- IEEE-1394 (firewire/i-link)
- IDE / ATA
Mijn stoutste dromen overtroffen!
Om maar met de deur in huis te vallen, dit moederbord/deze pc heeft mijn stoutste dromen overtroffen. Wat een ongekend zuinig pc'tje is dit geworden! In rust -dus als Windows Vista is uitgerateld- verbruikt de gehele pc (exlusief beeldscherm) 35,5 Watt! Dat had ik echt niet durven dromen. Met maximale belasting (spel CSS met video stress test) is de consumptie 43,5 Watt (je leest het goed)! Ter referentie: het is heel normaal dat een pc tussen de 100 en 200 Watt consumeerd. Het lage energieverbruik is te wijten aan drie componenten:
- Een zeer zuinige AM2 processor (van het ADD type want de meeste zijn namelijk helemaal niet zuinig).
- Een zuinig moederbord, je weet niet wat je van te voren koopt op dit punt. Ik kijk altijd naar de hoeveelheid koeling. Een groot koelblok of erger nog, een ventilator op de chipset geeft meestal aan dat hier heel wat gedissipeerd wordt. Met deze keuze heb ik het gewoon getroffen. Ik geef toe het was een gokje want ik kon tot op heden geen info vinden over het energieverbruik van moederboarden c.q. chipsets. Hoewel, ik las dat de moderne NVidia chipsets wel duidelijk zuiniger waren.
- Een zuinige (feitelijk efficiente) voeding. De Antec heeft een rendement tot 85% en dat kon ik bij geen enkele andere voeding in de klasse 300-380 Watt vinden. Kijk op dit overzicht.
Het systeem- Windows Vista Premium NL 32 bits
- AM2 Athlon 64 3500+ low voltage variant (ADD3500CNBOX).
- Antec Earthwatts EA-380EC, 380W (zeer energie-efficient/zuing).
- Samsung SATA SpinPoint P120, SP2504C
- Samsung SATA SH-S183A
- 2x5212 MB DDR2 800 kingston (KHX6400D2LLK2)
- Fanmate2 (ventilator snelheidsregelaar van Zallman)
BIOS
Heel kort en simpel: het eerste wat je moet doen is de BIOS updaten; punt uit. (binnenkort zal het bord wel uitgeleverd worden met v.1.8).
Je kan in
deze draad lezen wat voor ellende de standaard BIOS opleverde, standaard stond er bij mij v1.3 op. Je moet echt upgraden naar v1.8 anders heb je last van een paar bugs die heel vervelend zijn (geen LAN verbinding en een hopeloze grafische performancle). Let op: je kan de BIOS upgraden in DOS of in Windows. De laatste is natuurlijk wel erg makkelijk.
Drivers
De driver cd is onder Windows Vista totaal onbruikbaar. Het aantal beschikbare drivers was: 0. Duidelijk nog niet geüpdatet voor Vista. Zelf dus even nieuwe drivers opgehaald. Met
deze driver bij NVidia heb je haast alles. Wellicht dat nu reeds een nieuwere versie er is. Ga naar
http://www.nvidia.com/content/drivers/drivers.asp, kies voor platform/nForce drivers, nForce 430/410/405/400 with integrated graphics en kies dan voor Vista 32 of 64 bits.
Underclocken
Ik was gewend de processor te underclocken (op een lagere frequentie en spanning te laten werken waardoor het energieverbruik afnam; dat kon omdat ik meestal office-achtige prgramma's gebruik) maar dat heeft met de AM2 helemaal geen nut. Deze processor (en andere cool'n'quiet AMD processors gaan, zodra er vrijwel geen processorcapaciteit benodigd is, in een underclock status (ik las ergens 1 GHz) en verbruiken dan heel weinig energie. Je kan wel zelf, via de BIOS de clockfrequentie omlaag brengen, maar je bereikt er niets mee (is mijn -gemeten- ervaring). Ik kreeg het energieverbruik toch niet lager dan met alle BIOS instellingen op de stand "auto". Het voordeel van deze eigenschap van de AM2 processor is dat als je een zware taak moet verwerken, de processor op maximaal vermogen werkt (en daarna meteen weer terugschakeld). Op mijn oude pc moest ik eerst restarten en in de BIOS een hogere clockfrequentie instellen.
Ventilator
Ik dacht altijd dat cool'n'quiet ook de snelheid van de ventilator regelde. Maar dat is niet (helemaal) waar (vermoed ik). Wil je dat de snelheid van de ventilator van de processor zich aanpast op de temperatuur van de processor dan moet je een ventilator kopen met vier pinnetjes (staat ook in de BIOS). De ventilator die in de boxed versie van de AM2 processor zit heeft er maar drie. Gevolg: een constant en veel te snel draaiende ventilator. Althans bij mijn processor versie die maar heel weinig warmte produceert. Zie het verhaal van de Zalman fanmate2.
Zalman Fanmate 2: lees mijn positieve ervaringen (de processor ventilator muisstil krijgen) in
deze draad. Hier
de specs.
Wat voor geheugen?
Ik kon niet goed bepalen/vinden hoe snel het geheugen moet zijn voor dit bord. Daarom maar de "snelste" -in termen van MHz'en- gekocht. Dat is de 800 MHz (PC6400). Als je de BIOS ze gang laat gaan (auto instellingen bij geheugen) dan kiest hij voor de 533 MHz stand. Ik heb het nog handmatig omgezet naar 800 MHz maar dat leverde weinig snelheidsvoordeel op. Maar wel meer warmte en energieverbruik! Daarom staat hij weer op auto (533 MHz). advies: koop twee 533 reepjes.
Nog niet opgeloste probleempjes
Het zal wel aan mij liggen maar ik de onderstaande zaken nog niet voor elkaar.
- De frontpanel audio werkt nog niet (nog geen tijd aan besteed ligt voor 90% aan mij)..
- Booten via een USB stick (met bijv. DOS) werkt nog niet (dat zie ik somberder in).
On board graphics
Standaard zit op het moederbord een VGA aansluiting. Dus voor analoge beelschermen. Deze ondersteund ook 1440x900 voor breedbeeld TFT/LCD schermen. De kwaliteit van het beeld via deze analoge interface vindt ik ongekend goed voor zo'n goedkoop moederbord. Vindt het toch al onbegrijpelijk dat je voor zo'n 65 euro zoveel krijgt. Wil je de monitor aansluiten met DVI dan moet je een extra -standaard meegeleverd- kaartje in een van de uitbreidingsconnectors zetten.
Andere AM2 processor?
Er is nog een andere energiezuinige AM2 processor. Dat is de Atlhon 64 X2 3800+ ofwel de ADD3800CUBOX (of de niet boxed versie) let erg goed op bij het kopen dat je de juiste versie koopt. De laatste D in het typenummer geeft aan dat het een energiezuinige versie is. Het typenummer moet dus beginnen met ADD. De ADA of ADO versies moet je links laten liggen. Ik heb zelf deze processor niet geprobeerd maar zou het leuk vinden als iemand zijn ervaringen hiermee deelt i.c.m. dit moederbord.
Wijzigingen in deze beoordeling
20070219: initiele versie
20070220: Wat voor geheugen? (toegevoegd)