Inhoudsopgave
-
1. Inleiding
-
2. Specificaties
-
3. Uiterlijk
-
4. Windows 8.1 op een tablet
-
5. Beeldscherm
-
6. Camera
-
7. Accuduur
-
8. Prestaties
-
9. Geluid
-
10. Conclusie
-
11. Versiebeheer
1. Inleiding
Met mijn reviews probeer ik een uitgebreid inzicht te geven in de gebruikerservaring van de producten. Ik probeer hierin een goede balans te zoeken tussen de leesbaarheid en technische kant van het verhaal, zodat het voor iedereen te volgen is zonder afbreuk te doen aan de inhoud.
Ditmaal is het tijd voor de Dell Venue 11 Pro. Laat ik beginnen met de wat, waarom en hoe. De Dell Venue 11 Pro is een 10,8” tablet die draait op een volwaardige versie van Windows (8.1). Toen Intel in de tweede helft van 2013 de nieuwe generatie Atom processors aankondigde, raakte ik al snel geïnteresseerd in de mogelijkheden. De processor zou snel genoeg moeten zijn voor simpele laptops, maar klein genoeg om in een tablet te passen. In mijn ogen kon dat wel eens een mooie combinatie zijn van beide formfactors: de draagbaarheid en accuduur van een tablet, met de mogelijkheden van een laptop.
De snelste processor uit deze serie is de Z3770. Als je op deze processor zoekt in de Pricewatch, kom je vrijwel direct op de Dell Venue 11 Pro uit. Het alternatief is een Lenovo Thinkpad, maar daarvan is het scherm met 8" een stuk kleiner. Omdat het een soort laptop-tablet is, leek 11" mij een betere form factor. Zo was de keuze dus al snel gemaakt.
Dell maakt deze tablet overigens ook met andere processors, zoals de Intel i3-4020Y of de i5-4300Y. Die processors moeten in de praktijk nog iets sneller zijn, maar de prijzen zijn echter al snel het dubbele van de Z3770. De versies met de i-processors zijn echter ook dikker (15,4mm dik t.o.v. 10,2mm met de Z3770) en zwaarder (797g t.o.v. 726g).
In deze review behandel ik
niet de optionele stylus of toetsenbord, simpelweg omdat ik hier niet over beschik.
2. Specificaties
De Dell Venue 11 Pro (5130) beschikt over de volgende specificaties:
- Beeldscherm: 10.8” full HD (1920 x 1080 pixels) IPS paneel;
- Processor: Intel Atom Z3770, quadcore (basis kloksnelheid 1.46GHz, burstsnelheid 2.39GHz);
- Geïntegreerde grafische oplossing: Intel HD (basis kloksnelheid 311MHz, burstsnelheid 667MHz);
- Werkgeheugen: 2GB LPDDR3 op 1066MT/s;
- Opslag: 64GB eMMC geheugen;
- Batterij: 32Wh Lithuim-ion vervangbare batterij;
- Afmetingen (lxbxh): 176,8mm x 297,7mm x 10mm;
- Gewicht: 726,3g;
- Verbindingen: WiFi 802.11n, Bluetooth 4.0, NFC;
- Camera: 8MP camera achter, 2MP voor.
3. Uiterlijk
Van de volgende foto's zijn een aantal thumbnails: als je er op klikt kan je de foto op originele grootte bekijken.
De Dell Venue 11 Pro wordt geleverd in een bescheiden doos met de volgende inhoud:
Een 24W oplader, USB kabel, het noodzakelijke papierwerk en de tablet zelf.
Om de grootte van de tablet in perspectief te brengen, heb ik deze naar de Note 3 en de Nexus 7 (2012) gelegd.
Mijn eerste indruk was dat het een grote tablet is, maar dat komt denk ik vooral omdat ik gewend ben aan een 7” tablet en de Venue 11 met 10,8” zelfs nog een klein beetje groter is dan 10”. Maar zodra ik bedacht dat het ook een soort laptop moest zijn, vond ik het ineens een prettige grootte.
Een vooraanzicht van de tablet, waar de nodige aansluitingen te vinden zijn om een toetsenbord op aan te sluiten. Ik ben blij dat Dell dit symmetrisch heeft gehouden. Aan de bovenkant van het scherm is de 2MP front facing camera met daarnaast een klein, wit ledlampje dat gaat branden als de camera aan is. Iets wat je normaal gesproken bij laptops ziet, maar ik heb het nog niet eerder op een tablet gezien. Apparaten met een dergelijk lampje zijn minder populair voor virussen waarbij je camera op afstand bediend kan worden, omdat de virus makers een manier moeten vinden om dat lampje te omzeilen. Wat mij betreft een klein pluspunt.
Aan de rechterzijde van de laptop bevinden zich van links naar rechts: de mini HDMI connector, de geheugenkaart lezer, een Noble security lock slot en de rechter luidspreker.
De bovenkant heeft wat minder knoppen: alleen de aan/uit knop, twee microfoontjes en een power LED.
Aan de linker kant bevinden zich van links naar rechts: de audio connector, volume knoppen, de linker luidspreker, een micro USB power connector en een USB 3.0 connector.
Detail foto van de audio connector, volume knoppen en de rand van het scherm. Persoonlijk ben ik altijd wel gecharmeerd van Dell producten. Gezien de prijs van het product mag de behuizing niet de hoofdprijs kosten, maar het is erg netjes afgewerkt. De audio connector voelt stevig aan, ook bij het in en uit pluggen. De volumeknoppen steken niet erg uit, maar zijn makkelijk blind te vinden en geven een duidelijke feedback. Ook als je aan de knoppen wiebelt geven ze geen speling.
De achterkant is gemaakt van een mat, stoef soort plastic, wat erg doet denken aan de achterkant van de Nexus 7. Het is niet geheel immuun voor vinger afdrukken, maar geeft lekker veel grip. Op de achterkant is ook de 8MP camera zichtbaar.
Hier is duidelijk te zien dat Dell een computer fabrikant is. De achterkant is makkelijk te openen en daarmee is direct de 32Wh batterij zichtbaar. Deze batterij is er eenvoudig uit te halen en kan dus vervangen worden als deze slijtage vertoont. Ik ben terughoudend geweest in het verder uit elkaar halen van de tablet, maar met het verwijderen van enkele schroefjes moeten de meeste, zo niet alle onderdelen binnen handbereik komen.
4. Windows 8.1 op een tablet
Naast alle hardware is ook het besturingssysteem van groot belang voor de gebruikerservaring. Ik ben wel gewend aan Windows 8, maar had nog geen ervaring met Windows 8.1 op een tablet. Windows heeft in deze nieuwe versie van Windows veel aandacht besteed aan de bediening door middel van een touchscreen. Dat zou dus moeten leiden tot een goede gebruikerservaring op een tablet.
Ik betrapte mijzelf er al snel op dat ik naar het bureaublad keek en dacht: "tja, en wat nu?". Ik weet ook niet wat ik had verwacht, aangezien het besturingssysteem gewoon hetzelfde is als op een normale computer. Achteraf gezien moest ik gewoon wennen aan het idee.
Windows start snel op en draait soepel. Het lijkt mij ideaal voor zakelijk gebruik, aangezien je het beeld via mini-HDMI op een extern scherm kan weergeven. Je kan gewoon Office en andere software draaien op de tablet.
Voor 'normale' consumenten is het denk ik afhankelijk van de behoeften. Voor internetten, YouTube of andere filmpjes kijken is het een prima apparaat, maar veel populaire spelletjes en andere apps zijn simpelweg niet beschikbaar via de Windows Store. Over het algemeen is Windows pas het derde besturingssysteem waarvoor ontwikkelaars hun apps ontwikkelen, als ze dat überhaupt al doen. Per saldo denk ik dat het een persoonlijke afweging is. Hou je van veel spelletjes op je tablet en ben je het aanbod van Android of iOS gewend? Dan kan het besturingssysteem een beperking vormen. Maak je daar helemaal geen gebruik van en wil je dezelfde mogelijkheden hebben als op een normale computer? Dan voegt dit besturingssysteem veel toe.
5. Beeldscherm
Veel telefoons en tablets bieden tegenwoordig relatief goede beeldschermen ten opzichte van laptops. De Dell Venue 11 Pro heeft een full HD (1920 x 1080 pixels) beeldscherm, wat er op 10,8" erg scherp uit ziet. Dankzij de IPS technologie zijn de kijkhoeken ook erg goed. Ik heb helaas geen apparatuur om de kleur nauwkeurigheid te testen, maar met het blote oog ziet het er simpelweg erg mooi uit.
Ik zou graag zien dat ook laptops standaard met dit soort kwaliteit beeldschermen gemaakt worden.
De maximale helderheid van het beeldscherm is 400 nits, wat fatsoenlijk fel is. Op maximale helderheid is het scherm ook buiten prima af te lezen, maar het scherm is erg spiegelend en dat is minder handig voor de leesbaarheid. Dit is echter de standaard bij touchscreens.
De mate waarop het licht gelijkmatig wordt verdeeld over het scherm is prima. Als het scherm één dezelfde kleur op het hele scherm toont, kan je zien dat vooral de hoeken iets donkerder zijn. Bij normaal gebruik zie je dat echter niet zo duidelijk en in de praktijk vind ik het niet erg storend.
De automatische helderheid is naar mijn mening best laag afgesteld. Dit is uiteraard op te lossen door de helderheid handmatig in te stellen, maar ik vind het jammer dat het nodig is. Daarnaast had de minimale helderheid van mij lager gemogen. Vooral als je in bed ligt en je wederhelft wilt slapen, is het fijn als het scherm sterk gedimd kan worden.
Bij mijn exemplaar is nog een vreemd verschijnsel: als het scherm onder ongeveer 80% helderheid komt, ontstaat er een hele hoge piep uit de omgeving van de USB poort aan de linker kant van het apparaat. Het is geen harde piep, maar het is op 20 cm afstand hoorbaar, dus zeker als je in bed ligt is dit erg irritant.
6. Camera
De Dell Venue 11 Pro heeft aan de achterkant een 8MP camera. Er is helaas geen flitser aanwezig. Ondanks dat ik het er belachelijk uit vind zien als mensen foto's nemen met een tablet, heb ik de kwaliteit van die camera getest. Als vergelijkingsmateriaal heb ik dezelfde foto's genomen met de Samsung Galaxy Note 3 (13MP) en mijn huis-tuin-en-keuken fototoestel, de Canon Ixus 220HS.
Venue 11:
Note 3:

Canon Ixus:

Venue 11:

Note 3:

Canon Ixus:

Venue 11:

Note 3:

Canon Ixus:
Het valt mij op dat de foto's van de Canon Ixus erg 'zacht' er uit zien, waar de foto's van de Note 3 erg 'hard' zijn. De Venue 11 zit daar tussen in. Wel treedt bij de Venue 11 veel ruis op bij donkere foto's. Ik zou de camera een voldoende geven. Dan ben ik wel mild in mijn beoordeling, maar dat komt vooral omdat een camera op een tablet niet zo belangrijk is.
7. Accuduur
Ik heb de tablet nog niet lang, dus hier kan ik niet erg uitgebreid over zijn. Mijn inschatting is dat de Venue 11 ongeveer 5 uur mee gaat op 1 lading bij normaal gebruik. Dit vind ik een prima score.
8. Prestaties
Met het bespreken van de prestaties is mijn vuistregel dat drie onderdelen het grootste effect hebben op de prestaties: de processor (CPU), de grafische chip (GPU) en het opslagmedium.

In de inleiding heb ik al wat over de processor gezegd, maar dit is de nieuwe generatie Atom processors. De vorige generatie werd vooral gebruikt in kleine en goedkope laptops (netbooks), maar met deze generatie zijn de prestaties ruwweg met 50% verbeterd. Bovendien past deze processor in een tablet formaat zonder actieve koeling, dus zonder ventilator. Ik was erg benieuwd of deze processor een gebruikerservaring kon geven die 'goed genoeg' was voor normaal huis-tuin-en-keuken gebruik.
Wil je het apparaat gebruiken om films op te kijken, te internetten en Office gebruiken? Dan durf ik te zeggen dat deze processor uitstekend geschikt is. Ben je van plan om vaak zip-bestanden uit te pakken en dergelijke? Dan moet je er rekening mee houden dat het langer duurt. Ook het installeren van programma's en updates duurt relatief lang vergeleken met een 'normale' laptop.
Van geluidsproductie is totaal geen sprake, aangezien de tablet passief gekoeld wordt. Ik heb de processor een tijd lang op 100% laten draaien en zag dat deze de gehele tijd op de maximale burstsnelheid zat. Ik heb de temperatuur van de processor niet boven de 40 graden uit zien komen, dus er is geen sprake van throttling, waarbij de processor zichzelf terugklokt om de temperaturen binnen de perken te houden. Als de tablet langere tijd zwaar wordt belast, wordt de tablet amper warmer dan lichaamstemperatuur.
Helaas kreeg ik Cinebench niet aan de praat (processor wordt niet ondersteund), maar uit de diverse benchmarks van professionele review websites kan ik concluderen dat de prestaties van de grafische chip (GPU) vergelijkbaar is met de Adreno 320 die in veel high-end smartphones gebruikt wordt. Smartphone/tablet achtige spelletjes moeten hier dus goed op draaien, maar de prestaties zijn niet te vergelijken met een losse GPU. Zware games zoals je op je computer zou spelen zijn simpelweg niet haalbaar, ook niet op lage settings.
Het opslagmedium is ook interessant. Het is geen volwaardige SSD, maar bij apparaatbeheer zag ik dat mijn exemplaar een SamsungMCG8GC heeft: een 64GB eMMC opslag. Van de 64GB blijft bij een verse installatie ongeveer 34GB aan vrije ruimte over. Dat is niet erg veel, maar gelukkig kan de opslag uitgebreid worden met een micro-SD kaart.

Zo ziet de indeling van het opslag medium er uit.
De snelheid van het opslag medium bepaalt voor een groot deel hoe snel programma's en het besturingssysteem opstarten. Om dit te testen heb ik ChrystalDiskMark gedraaid:

Zoals te verwachten zijn de prestaties niet zo extreem zoals je bij een SSD zou verwachten, maar het is ook simpelweg geen SSD. De prestaties ten opzichte van een traditionele harde schijf zijn echter veel beter als het gaat om kleine, verspreide bestanden. Dit zorgt er voor dat het besturingssysteem en andere programma's/apps snel opstarten. De prestaties van de opslag zijn mooi in balans met de overige onderdelen van het apparaat.
9. Geluid
De Dell Venue heeft twee luidsprekers, een aan de linkerkant en een aan de rechterkant. Deze luidsprekers zijn gericht naar de zijkant, maar goed hoorbaar vanaf de voorkant. Ik heb mij verbaasd over het stereo effect van deze opstelling, vooral tijdens films klonk het verrassend ruimtelijk. Verder kan je prima een kamer vullen met geluid, zonder dat dit vervormt.
Blijkbaar heeft Dell aandacht aan het geluid gegeven, want de interne versterker is behoorlijk sterk. Toen ik mijn koptelefoon aansloot durfde ik het geluid niet harder dan 50% te zetten, zo luid was het. Met name voor bas is het over het algemeen prettig om een fatsoenlijke interne versterker te hebben. Op normaal volume vond ik het geluid dat er uit kwam prima.
10. Conclusie
De Intel Atom Z3770 heeft wat mij betreft mijn verwachtingen waargemaakt: een laptop-achtige gebruikerservaring in een tablet formaat. De Dell Venue 11 Pro is een goed gebouwde tablet met een mooi scherm en een uiterlijk dat het goed zal doen in een zakelijke omgeving, maar net zo goed in de woonkamer.
De volwaardige versie van Windows draait vloeiend. Met het opstellen van deze conclusie merk ik dat ik worstel met de twee verschillende invalshoeken van dit apparaat: de tablet ervaring en de laptop ervaring. Vanuit beide invalshoeken vallen positieve dingen te vermelden, maar aan de andere kant ook minder positieve dingen.
In een zakelijke omgeving zou ik de tablet absoluut aanbevelen. Ik heb een toekomst beeld dat iedereen met een mobiel apparaat werkt dat zelfstandig gebruikt kan worden, maar met rand apparatuur en/of externe beeldschermen ook prima geschikt is voor presentaties en tekstverwerking of niet-intensieve productiviteit. Voor een heel groot deel maakt deze tablet dat beeld al een realiteit. Ik geloof ook dat Windows 8 voor systeembeheerders goed te managen is, hoewel Windows 8 door veel bedrijven nog niet in gebruik is genomen. Als je veel met zware rekentaken werkt (ik gebruik vaak grote Excel-overzichten met zware formules), dan komt de rekenkracht simpelweg tekort. Dit valt ook niet op te lossen door de i5 versie van de Venue 11 te kopen.
In een huis omgeving is mijn aanbeveling minder overtuigend. Als je graag over de nieuwste apps beschikt, blijft het aanbod van Microsoft derderangs. Voor internetten, filmpjes kijken en muziek luisteren is de tablet ervaring goed. Als je een tablet wilt met een laptop ervaring, dan heb je hier een goed apparaat aan, mits je er rekening mee houdt dat de rekenkracht beperkt is. Dit merk je vooral met het installeren van programma's en updates.
Op het moment van schrijven is deze uitvoering te koop voor € 490. Met de solide bouwkwaliteit, het mooie scherm en de algehele gebruikerservaring biedt de Venue 11 Pro veel waar voor het geld.
11. Versiebeheer
- 28-05-2014: eerste versie
- 29-05-2014: toevoeging backlight bleeding
Ik schrijf reviews omdat ik het leuk vind. Feedback door middel van een beoordeling of bericht kan ik waarderen. Heb je vragen? Stel ze gerust, ik zal mijn best doen om daar op te reageren.