Inleiding
Sinds anderhalf jaar werkte ik met een Zotac AD04 op mn bureau. Dat is een AMD E450 APU pctje. Mijn werk bestaat met name uit het werken in RDP sessies, dus heb ik weinig power nodig. Toch voldeed de Zotac niet meer, lokaal toch wel wat traag. Ik wilde ook wat simpele VM'etjes kunnen draaien die als testomgeving fungeren. Bij deze een wat simpele review van deze Core i5 NUC.
De keuze is gevallen op een D54250WYKH. De H staat voor een iets hoger kastje, met ruimte voor een 2.5'' SATA drive. Ik had nog een Samsung EVO 840 van 1TB en wilde die gebruiken. Deze NUC is voorzien van een Core i5 4250U CPU, welke tevens de HD Graphics 5000 herbergt. Tevens heb ik er 2x Kingston 8GB, DDR3 SODIMM, PC12800, CL9, HyperX LV in geplaatst. De NUC blijkt erg gevoelig voor het juiste geheugen te zijn, dus ik heb me gehouden aan de supported memory modules in de product specs.
Hardware
Bij het openen van de doos merk je gelijk dat Intel werk heeft gemaakt van 'de marketing', het bekende Intel deuntje speelt bij het openen van de doos. Hier een linkje naar een filmpje wat ik gemaakt heb: *knip* Dit is inmiddels een enge website geworden, mijn video is niet meer beschikbaar, maar vergelijkbaar met:
https://www.youtube.com/watch?v=ZL7E7WWVjbA. Het geluid is erg zacht en er zit wat reclame op die site, maar ik weiger een youtube kanaal en Google+ enzo aan te maken om het op Youtube te zetten. Zo'n doos-feature is volledig zinloos maar wel leuk

In de doos een adapter met stroomkabel (ik heb wel eens gelezen dat die er eerder niet bijzat), een vesa beugel, een korte quickstart guide en de NUC zelf. De NUC is voorzien van folie op de bovenkant, onderkant en over de IR ontvanger.
De unit is voorzien van 2x USB3 achter, 2x USB3 voor, Gbit LAN, IR, mini DisplayPort, mini HDMI en een gecombineerde analoge 3.5'' ingang/uitgang. Voor geen van de aansluitingen is een verloopkabel meegeleverd, en die had ik dus maar meteen meebesteld. Wat mij betreft hadden die erbij gemogen, voor een tientje meerprijs wat mij betreft.
De (voor mij) benodigde verloopkabels:
Over smaak valt te twisten, maar ik vind het een mooi ontwerp. Klein en simpel. De USB poorten vallen wel naar binnen (de behuizing zit dus VOOR de poorten in plaats om de poorten heen). Tot nu toe geen problemen mee gehad, maar er zou best eens een rare USB key kunnen zijn die niet ver genoeg in de poort geschoven kan worden.
Het installeren van de SATA disk gaat prima. Met 4 schroeven gaat de onderkant van de unit eraf, waardoor je bij de 2.5'' bay kunt komen. Er is in de H versie een extra metalen beugeltje in de NUC geplaatst, waarin de SSD (in dit geval) gemonteerd kan worden. Sata + power zit vast in de beugel, en wordt netjes naar het moederbordje geleid. Ik heb wel wat moeten 'wrikken' om het beugeltje weer op zijn plaats te krijgen, mogelijk zat het powerkabeltje er een beetje tussen, daar zit van die stoffen tape omheengedraaid.
Bordje van iets dichterbij:
Verder valt er weinig te zeggen over de behuizing. Het is een erg klein bordje met 2 pcie slotjes, een half-size en een full-size. De full-size is compatible met mSata, maar dat heb ik niet getest ivm de 2.5'' SSD die ik nog had. In de half-size heb ik een simpel wifi kaartje van Atheros geplaatst. Er zijn twee antennes in de behuizing gewerkt die met de bekende stekkertjes aangesloten kunnen worden.
Bios / EFI
Ik heb meteen geupdate naar versie 0025 van 03-03-2014. De bios heeft een mooi vormgegeven grafische interface welke ook met de muis te bedienen is. Zogauw de advanced opties aangezet worden werd ik toch wel verrast door de opties die dit kleine systeempje biedt. Overvolting en undervolting van zowel CPU, memory als GPU, vrij uitgebreide fancontrol, een aantal performance opties zoals SpeedStep en performance vs power consumption profielen en meer. Voor normaal gebruik allemaal niet nodig, maar voor de tweaker die dat laatste procentje performance of juist dat laatste wattje zuinigheid eruit wil persen heb je mogelijkheden genoeg.
Omdat ik persoonlijk nog niet zo het nut zie van EFI tov BIOS, met name omdat ik in het verleden nogal gezeur met bootmanagers en linux heb gehad icm EFI en ook omdat mn SSD 1TB is en ik dus nog niet tegen de BIOS limieten aanloop, heb ik hem gewoon op legacy BIOS mode gezet.
Plaatjes van de BIOS: (screenshots kan je vanuit de BIOS / EFI zelf maken en op je harddisk danwel USB opslaan, handig!)
Installatie en gebruik
Windows 8.1 Pro geinstalleerd van een USB stickje. Dat gaat behoorlijk vlot, veel sneller dan ik eigenlijk verwacht had. Waar de Zotac AD04 de snelheid van de SSD behoorlijk kneep, door domweg een tekort aan performance, vlamt de Core i5 4250U overal vrij rap doorheen. Installeren van de drivers van de Intel site geven geen probleem. Enkel de software behorende bij de Management Engine heb ik niet geinstalleerd, dat is weer overhead die ik toch niet gebruik.
Na het configureren van Windows naar mijn smaak (voor zover mogelijk...) en het installeren van de drivers is de boottijd vanuit cold boot nog geen 10 seconden. Ik heb het niet geklokt, zo precies komt het me niet, maar Windows staat op de desktop nog voordat mn scherm in de gaten heeft dat er signaal op de kabel staat en naar de juiste resolutie heeft geschakeld. Windows zelf performed prima. Geen lags, applicaties starten onmiddelijk en terwijl bepaalde websites zoals Youtube op de Zotac toch wat vertraging hadden, is de NUC retesnel, ook met meerdere tabs tegelijkertijd open.
Een paar simpele benchmarks van de storage, Samsung 840 EVO 1TB Sata:

Atto met queue depth 4

Atto met queue depth 10
In windows 8.1 heb ik de Hyper-V rol aangezet om zodoende een aantal VM's van mn testomgeving te migreren. In het kort: inmiddels heb ik 2 PE1950's, een PE2950 en een DL360G5 vervangen door de testvm's hierop op mijn NUC te draaien. De snelheidswinst is opzienbarend. De Core i5 4250U scoort dan ook hoger dan die Xeons van een aantal jaren terug, maar alsnog ben ik erg impressed. De VM's booten in enkele seconden en performen verder prima.
Grafisch doe ik er weinig mee, zoals gezegd met name RDP, SSH en dat soort dingen, dat vergt natuurlijk weinig. Full HD materiaal speelt hij zoals verwacht zonder enig probleem af. Het enige wat ik aan 3D heb is een game uit 2006, Oblivion (ja die speel ik nog

), welke op 1920x1080 met HDR lighting prima speelt, met tussen de 25 en 60 (vsync aan) fps draait. Voor mij ruim voldoende en in mijn ogen impressive voor de hardware.
Benchmarks zeggen me niet zoveel van de praktijk ervaring die ik ga hebben met een machine. Maar voor de liefhebbers: PCMark 8 Home test komt uit op een score van 2377.
Energieverbruik en koeling
Nu het mooiste (voor mij dan). Ik ben niet van Greenpeace, maar ben wel voorstander van bewust omgaan met de bronnen die we hebben. Ik heb een goedkope stroommeter die wellicht niet 100% geijkt is, maar het geeft een goede indruk. Tijdens Oblivion in een drukke scene terwijl op de achtergrond een CPU stress-tool draait (Oblivion gebruikt niet alle 4 de threads) kom ik niet boven de 28 watt uit. Tijdens de 3d-scene in PCMark kwam hij iets hoger, 31.5. Ik heb eenmalig een piek naar 38 gezien, maar gemiddeld tussen de 28en de 31.5.
Dat is al ontzettend weinig gezien de geleverde performance. Bij normaal werken (lokaal wat browsen of RDP sessie in mijn geval) wiebert het tussen de 8 en 12 watt. Laat ik de machine echter idlen op de desktop, wiebert het in eerste instantie een beetje maar zogauw hij echt even met rust gelaten wordt gaat het verbuik naar 4.5Watt. Tijdens het maken van de foto's zelfs even kort op 4watt. Deze meter meet slechts per halve watt dus wellicht zit het net ertussenin.
En dat met een wifi kaartje erin wat een actieve verbinding heeft. Wanneer ik het wifi kaartje eruit laat denk ik dat ik de 4 watt idle ook constant nog wel haal. Ondanks dat ik mijn huis voor zover mogelijk van LED lampen heb voorzien, kost het nu meer stroom wanneer ik op de gang vergeet de lamp uit te doen, dan wanneer ik vergeet mijn pc uit te zetten, en dat is toch wel een bizarre gedachte en een zeer indrukwekkende prestatie van Intel.
De unit is actief gekoeld. Ik heb in de BIOS de standaard RPM iets verlaagd door de duty cycle van de standaard 30% (dacht ik) naar 20% te zetten zodat wanneer de unit weinig te doen heeft simpelweg onhoorbaar is. In de standaard instellingen rampt de fan vrij snel op bij belasting van de CPU of GPU. De BIOS heeft een aantal settings waarmee het opschalen van de fan nog wat geleidelijker gemaakt kan worden. Het is natuurlijk een kleine fan, die derhalve bij hoge snelheden ook vrij hoog en hoorbaar geluid produceert. Bij het spelen van een game of het draaien van benchmarks laat de unit zich dan ook duidelijk horen. Standaard mag de fan tot 100% draaien, maar ik denk wanneer je dit beperkt tot bv 80%, de koeling nog steeds afdoende is maar de geluidsproductie natuurlijk een stuk lager. Dit heb ik echter nog niet bevestigd.
Wat mij betreft hadden er minimaal 2 extra USB poorten op mogen zitten. Ondanks dat alle vier aanwezige poorten USB3 zijn, had ik liever nog 2 extra USB2 poorten gezien, voor toetsenbord / muis welke niet van USB3 profiteren. Een qua formaat vergelijkbare Zotac AQ01 heeft 5 USB poorten achterop en evengoed 2 videouitgangen en ook nog eens de normale formaten, niet de mini uitvoeringen. En de 3.5'' jackplug aan de voorkant is een gecombineerde uitgang / ingang. Aangezien ik schermen heb zonder speakers welke ook niet voorzien in audio passthrough, heb ik een los speakersetje. Ik maak echter veel voice-calls met Google Talk waardoor ik genoodzaakt was om een 3.5'' spitter kabeltje te komen. Simpele oplossing komt het uiterlijk niet ten goede, de 3.5'' aansluiting zit voorop. Voor hoofdtelefoongebruikers is dat natuurlijk weer een prima locatie. Overigens heb ik de headset van mijn oude HTC Desire S aangesloten gehad, en die werkt prima, zowel hoofdtelefoon als microfoon functioneert prima.
[update]
Ik heb van die vlagen dat ik elke milliwatt meen te moeten besparen. Ik heb getest met de Intel Extreme Tuning Utility, waarmee verschillende voltages en andere CPU / GPU / Chipset settings getweakt kunnen worden. Ik heb mijn CPU, CPU cache en GPU voltage allemaal 85mv ondergeklokt. Dat is, een beetje afhankelijk van de snelheid van de CPU op dat moment (er wordt nogal driftig geschaald met SpeedStep), toch ruim 10% verlaging. Ik heb hem steeds een dag met een lagere waarde getest tot hij niet meer stabiel was, daar 5mv bovenop gedaan als marge en sindsdien nooit meer vastlopers gehad. Het is marginaal maar hij is nu nog zuiniger

[/update]
Conclusie
Wat in eerste instantie bedoeld was om lokaal een paar simpele VM's te draaien en lokaal fatsoenlijk te kunnen browsen heeft uiteindelijk 3 servers (ok, oude) vervangen. En dat tegen een energieverbruik waar ik nog steeds ontzettend van onder de indruk ben. Intel heeft een knap staaltje werk afgeleverd hier. Ik heb in combinatie met de 16GB RAM 466 euro betaalt voor deze NUC en tot nu toe is het elke euro waard geweest.
Voor de inbouwmogelijkheden heb ik 'voldoende' gegeven. Iederen die zo'n systeem koopt snap dat je er geen twee dual-GPU kaarten in SLI in kunt zetten. Er kunnen echter 2 mini pcie kaartjes in, en dat vind ik al heel wat in dit formaat.