Ik ben waarschijnlijk een raar persoon als het aankomt op OSen. Ik heb zelf jarenlang Windows XP afgezweerd, omdat ik het te fancy en instabiel vond ten opzichte van Windows 2000, dat ik nog tot vorig jaar als main OS had draaien.
Vanwege software die niet draaide op Windows 2000 ben ik uiteindelijk overgestapt op XP, maar tegen die tijd was Vista al uit. Ik was niet te spreken over Vista Ultimate die ik destijds op een dual Athlon had gezet, vanwege de tegenvallende prestaties, dus heb ik een tijdje XP gedraaid. Zonder hier teveel over uit te wijden, vond ik XP niet fijn. Voor mijn gevoel was het logger dan 2000 en kostte me het veel getweak om het te ontdoen van de fancy dingetjes in de gui en vervelende dingen zoals het security center.
Nadat ik overgestapt ben op een pak modernere hardware en ik ook wel positieve geluiden hoorde over Vista ben ik nieuwsgierig geraakt naar de mogelijkheden. Op een reserve Gigabyte G33 bordje heb ik een (illegale) Vista Ultimate gezet en dat beviel me eigenlijk best goed met moderne hardware. Natuurlijk was er het activatie gezeik met een illegale versie, maar dat is natuurlijk vragen om problemen. Omdat het OS me niet tegenviel kwa performance heb ik besloten maar eens een licentie te kopen. Nu zijn er wat verschillende versies van Vista, dus eerst eens kiezen welke ik wilde hebben.
De Vista Ultimate was de eerste die afviel. Er zit veel extra prut bij die ik niet gebruik en de verhalen van Vista Ultimate kent iedereen. Er worden extra's beloofd, maar die blijken in de praktijk tegen te vallen. Ik ben iemand die z'n OS gewoon zo kaal mogelijk wil hebben, dus Ultimate werd het niet.
De versie daaronder Vista business stond me veel meer aan. Een stuk goedkoper en had eigenlijk alles wat ik wilde hebben.
[img=620]SITaekVf[/img]
Omdat ik 4GB in mijn systeem had zitten was 64b wel een eis, omdat het anders (vrijwel) niet mogelijk was om fatsoenlijk gebruik te maken van de volledige hoeveelheid, vanwege de gereserveerde adressen van de rest van de hardware. Uiteindelijk is het dus de Vista Business 64b OEM UK geworden. De UKversie omdat ik zelf het liefste m'n software allemaal in het Engels draai. Ik vind het sowieso een taal die duidelijker is dan Nederlands en het is wel makkelijk wil je je een beetje internationaal richten (een engelse error zal veel meer hits geven op Google dan een Nederlandse). Maar ik denk niet dat de taal veel invloed heeft.
Omdat het een OEMdisk is krijg je een simpel doosje, de cd en een stickertje achterop, waarvan ze verwachten dat je die op de kast plakt. Nu zijn ze bij Microsoft blijkbaar niet op de hoogte van casemodden, maar daar kan ik niet echt zo'n stickertje bij gebruiken

dus die van mij blijft netjes op het doosje.
de eerste installatie
Wat me opviel bij het installeren is dat het systeem vrij lang blijft hangen voordat hij bestanden gaat kopieren, zonder dat er activiteit is van de harde schijf of de dvd speler. Verder gaat het prima. Wat me opviel is dat de RAIDarray's die zijn aangemaakt op de Intel Matrix RAID controller herkend worden door Vista, zodat je daar niet eens een aparte driver voor hoeft te laden. Dit was wel noodzakelijk voor mijn Areca 1220, maar achteraf gezien heb ik daar geen OS op gezet, omdat Vista niet kan booten vanaf volumes groter dan 2TB, en mijn volume zat op 4.9TB, waardoor ik een groot deel niet kon gebruiken.
Wat me bij het aanmaken van een user account wel opviel is dat je per se een password hint in moet vullen. Het is maar iets kleins, maar ik vind het zwaar overbodig, alsof ik m'n password vergeet en of er een hint voor te bedenken is waardoor ik het weer kan terughalen. "doesn't taste like chicken" is maar wat ik er standaard invul, omdat dat net zo zinnig is als het vakje waar het instaat
stabiliteit en snelheid
Ik heb Vista nu een goede maand draaien (deze versie) en in die tijd heb ik slechts 1 keer een vastloper gehad en dat was te wijten aan een zeer brakke RTL8111 driver. Verder draait het OS hier prima.
Ik heb geen benchmarks gedraaid tussen XP en Vista, maar Vista voelt aanzienlijk soepeler aan, en de user experience is toch iets dat het belangrijkste is bij het gebruik van een OS. Het kopieren van bestanden gaat zeker in combinatie met mijn RAIDarray erg vlot. De issue waar veel mensen last van hadden, dat bestanden kopieren erg lang duurde is met SP1 helemaal verdwenen heb ik het idee. Ik heb het niet meer gezien.
update 28-12
Ik heb het nu een tijd in gebruik en ben eigenlijk pas een paar hangers tegengekomen, die grotendeels te wijten zijn aan de hdds die momenteel erg veel problemen geven. Nadat ik die vervangen had werkte het verder meer dan soepel.
Ik heb Vista inmiddels op een flink aantal systemen geïnstalleerd (ik gebruik het als review OS), en ook al draaien die installaties maar een paar dagen, het draait in alle gevallen erg stabiel en in benchmarks zie ik eigenlijk weinig verschil op een modern systeem.
functionaliteit
In het begin ziet Vista er imho verschrikkelijk uit. Ik houd niet van aero, ik houd niet van grote iconen en al helemaal niet van de extra progsels die erbij zitten. Gelukkig kan het allemaall uit, met een look die in de buurt komt van windows 2000 is het OS ook kwa interface erg bruikbaar.
Een van de fijne zaken die erin zitten vind ik de nieuwe manier waarop explorer werkt. Door breadcrumbs te gebruiken kun je makkelijk complexe directorystructuren doorzoeken. Zelf heb ik nogal wat directories, met subdirectories die alleen ook weer subdirectories hebben. Door de breadcrumbs kun je in 1 keer naar de directory waar je wilt zijn. Dit is een van de dingen die ik als zeer aangenaam beschouw. Ook de view-button die erbij zit is makkelijk. Op deze manier kun je nog makkelijker van view veranderen binnenin een explorerscherm. Handig als je even thumbs wilt bekijken in een directory.
Over de extra programma's die erbij zitten, als mail, calendar, moviemaker etc kan ik weinig zeggen. Het staat hier uitgeschakeld omdat ik liever blijf plakken bij mijn eigen applicaties als.
Wat ik wel kan waarderen is dat Activesync er standaard inzit. Hierdoor kan ik gewoon mijn HTC TyTN II (ok, niet de mijne, maar die van de baas

) inpluggen en kan ik het ding gelijk benaderen als mobile device.
En dan is er
UAC, die eigenlijk in het begin het totale positieve gevoell dat je van Vista krijgt tot de grond affakkelt. Wat is dat een irritant ding. Maar gelukkig kan het uit. Ik zie persoonlijk het voordeel van de UAC niet in, gezien iedereen toch op next zou klikken.
Daarentegen heb ik dit bij nog geen enkel OS goed geimplementeerd gezien. De keer dat ik met OSX werkte zag ik net zo vaak zo'n melding, alleen dan moest je iedere keer een password intikken, wat imho nog irritanter is.
Verder kunnen A: en B: nu eindelijk worden toegewezen andere drives dan een floppydiskdrive. Puur uit baldadigheid heb ik mijn RAID array niet op de E: gezet waar hij eerst op stond, maar mooi op B:, waarmee het me niet zou verbazen als het het grootste volume is dat ooit op B: heeft gestaan
compatibility
Al met al ben ik weinig programma's tegengekomen die niet werkten onder Vista. Nu draai ik ook niet allemaal oude kneut op deze installatie, maar de meeste games werken zonder problemen. De enige game die ik tot nu toe niet aan de praat kreeg was Desperados 2, die ik weer eens onder het stof vandaa heb gehaald.
Als het aankomt op drivers werkt alles wat ik tot nu toe op mijn systeem heb gedraaid (wat overigens wel nieuwe hardware was) behalve dan mijn 3com 3C905 TX netwerkkaart. Daar blijken namelijk geen 64b drivers voor te zijn. Dat was helaas een gemis, gezien ik iets meer vertrouwen leg in dat kaartje dan in mijn onboard Realtek dingetjes, maar een nieuwe netwerkkaart kost tegenwoordig ook maar 30 euro en dan heb je gelijk Gbit en de RTL8111 dingen werken op zich wel onder Vista.
update 28-12
Op een handjevol software uit de vorige eeuw na werkt eigenlijk alles, evt is compatibilitymode nodig, maar dat gebruik ik vrij zelden.
Het enige dat niet lukt, of althans, mij niet gelukt is is vanaf Vista een netwerkshare op een '98 bak te bereiken, of andersom. Vista naar 2000 of XP gaat prima, 98 naar 2000 en XP gaat prima, maar 98 naar Vista en vice versa lukt gewoon niet, hij blijft zeuren om wachtwoorden.
systeemeisen
Wat betreft systeemeisen moet ik zeggen dat het wel meevalt. Iedere moderne pc kan Vista tegenwoordig draaien, dus is er niet echt meer een reden om nog XP te willen hebben. Met 1GB werkt het al soepel, ook op een wat langzamer cpu'tje. 15GB harde schijf ruimte is wellicht wat veel, omdat er wel wat zooi wordt geinstalleerd die ik niet nodig acht (spelletjes e.d.), maar met 8TB in een systeem ga ik daar niet over zeuren. En ook mensen met een wat normalere hoeveelheid diskruimte zullen hier niet snel te klagen over hebben. 320GB is minimaal wel wat je tegenwoordig vind, dus is het hooguit 5%. Een optie om deze ruimte te beperken door onderdelen te uninstallen zou handig zijn, al kan ik die niet vinden.
gebruiksvriendelijkheid
de gebruiksvriendelijkheid vind ik out of the box wat tegenvallen. Te grote iconen, UAC en stoorzenders als het security center. Leuk allemaal, maar IK zeg wat m'n pc moet doen, niet het OS dat erop draait. Het kost even tijd om het allemaal uit te gooien, maar dan werkt het heerlijk.
Dit is echter niet een punt waarop ik Vista in het bijzonder slecht vind ofzo. Als ik kijk naar de settings die ik in XP moest veranderen waren dat er net zo veel. Het eerste dat ik doe is het startmenu fatsoenlijk neerzetten. Dus niet het nieuwe startmenu, maar gewoon het klassieke zodat het netjes uitklapt. Uiteraard zet ik de startbalk op de goede plek, wat bovenin het scherm is (onderin is in mijn ogen compleet onlogisch, maar dat zal wel mijn afwijking zijn).
Wat ik jammer vind is dat Cleartype standaard aanstaat. Het is echt verschrikkelijk, de letters worden fuzzy en je krijgt er gewoon koppijn van omdat je ogen er niet fatsoenlijk op kunnen focussen. Maar ook dit kan uit. Als deze settings gedaan zijn, dan werkt het verder goed. Beter zelfs dan XP. Dit omdat het gewoon wat vlotter loopt en dingen wat simpeler in elkaar zitten. ipv door een documents and settings dir te lopen heb je nu gewoon een usersdir. Misschien niet zo handig als je het oude gewend bent, maar ergens wel logisch.
prijs
~100 euro voor een OSlicentie die een aantal jaren meekan vind ik niet verkeerd. Daarbij wilde ik geen gezeik hebben met verlopen productactivaties, WGA en dat soort zooi. Het is wel te omzeilen, maar dat kost me onderhand meer dan een licentietje kopen
conclusie
Vista is een goed OS. Zeker na het uitkomen van SP1 werkt het stabiel, snel en soepel en zit ik eraan te denken de rest van m'n pcs ook te upgraden naar Vista. Op oude hardware draait het wat prut, maar als ik moet kiezen tussen XP of Vista is het duidelijk Vista dat mijn voorkeur heeft.
update 28-12
Nu ik er een tijd mee gewerkt heb zou ik echt nooit meer terugwillen naar XP. Met XP heb ik nog regelmatig vastlopers terwijl ik die in Vista simpelweg niet meer heb. Ik vind het een grandioos OS.