Asus Zenbook UX32VD-R4002H

Inleiding
In deze gebruikersreview wordt aandacht besteed aan de Asus UX32VD R4002V. Deze review is geplaatst bij de Asus UX32VD R4002H omdat deze ultrabooks qua hardware identiek zijn. Het exemplaar in deze review heeft naast de Windows 8 Pro upgrade ook een SSD en RAM upgrade ondergaan. Hoofdstuk 1 van deze review gaat inhoudelijk over de aankoopbeslissing. In het daaropvolgende hoofdstuk wordt de featureset van deze ultrabook beschreven en beoordeeld. Het derde hoofdstuk bevat informatie over de hardwareprestaties van de UX32VD R4002V. In hoofdstuk 4 wordt er gekeken naar de beeldkwaliteit van het Full HD anti-glare scherm. Het vijfde hoofdstuk gaat inhoudelijk over de bouwkwaliteit, robuustheid en ergonomie. Tot slot wordt de algemene beoordeling van de Asus UX32VD Prime omschreven.

Inhoudsopgave
1 Aankoopbeslissing
2 Featureset
3 Prestaties, Warmte-en geluidsproductie en accuduur
4 Beeldkwaliteit
5 Bouwkwaliteit, robuustheid en ergonomie
6 Algemene beoordeling
Literatuuropgave
Upgrade

1 Aankoopbeslissing
De aankoopbeslissing is ontstaan doordat ik tegen beperkingen aanliep van mijn 3 jaar oude Samsung R522 FS03NL. De hardware was redelijk gedateerd, de accuduur was kort en het TN scherm was niet geschikt voor grafische-en fotobewerkingen. Ook was het apparaat redelijk groot, dik en zwaar om mee te nemen. Ik wou alleen een overstap maken naar een andere laptop als ik de Samsung goed kon verkopen en dat is uiteindelijk gelukt via marktplaats. Na de verkoop ben ik op zoek gegaan naar een andere PC. De vereisten kunnen het beste geformuleerd worden als de tegenstellingen van de R522:

• Nieuwste hardware;
• Langere accuduur;
• Een IPS/PLS scherm met hogere resolutie;
• Compact;
• Lichtgewicht;
• Budget van €1.200.

Op grond van deze vereisten kom je terecht in de categorie ultrabook en high-end laptops. Vervolgens heb ik een paar apparaten geselecteerd die voldoen aan de vereisten:

• Samsung Series 9
• Asus UX31A R4002V
• Sony S15

De volgende stap was onderzoek doen naar deze apparaten wat neerkomt op reviews lezen, video reviews kijken en zelf het apparaat uitproberen. Ik ben begonnen met het bekijken van laptops bij Mycom in Emmen. Hier stonden de Series 9, een UX31A met i7 en de S15 in de showroom. De Samsung en de Asus lieten een degelijke indruk op mij achter de Sony daarentegen minder. De behuizing van de Sony voelde goedkoop aan en bij het openklappen van het scherm boog de schermkap redelijk ver door, zelfs verder dan mijn oude Samsung laptop. De buigzaamheid is te verklaren door de dikte van de kap en het materiaalgebruik. Door de gekozen dichtheid van het materiaal is het eigenlijk te dun voor het oppervlak en daardoor buigt het sneller door. Op zich is dit niet heel erg maar voor een laptop die om en nabij de 1.000 euro kost verwacht je dit niet. De hardware en toetsenbord waren overigens prima. Het was tevens de beste grafische optie aangezien de Sony een GT640LE aan boord heeft. Ook de upgrademogelijkheden zijn sterke punten: het geheugen kan vervangen worden en doormiddel van een aanpassing kunnen er 2x 2,5 inch schijven in geplaatst worden. Het scherm is van bovengemiddelde kwaliteit echter is het kleurbereik kleiner dan enkele andere opties. Toch heb ik niet voor deze laptop gekozen omdat ik de omvang te groot/dik vond. Tel de afknapper op degelijkheid daarbovenop en de keuze was voor mij snel gemaakt, de Sony werd het niet.

De volgende kandidaat was de Samsung Series 9. Mijn eerste indruk was positief het apparaat was slank, had een mooie styling, goede specificaties en een mooi scherm. De toetsaanslag vond ik echter minder fijn en de ultrabook voelde redelijk warm aan. Dit alles kwam echter tegen een hoge prijs: €1.349 met een 128gb ssd. Ter vergelijking de Asus UX31A R4002V met 256gb ssd kon ik destijds voor €1.199 euro bestellen. Op grond van prijs viel de series 9 af. In de mycom winkel hadden ze een ander type zenbook staan namelijk de versie met i7. Die viel in ieder geval buiten mijn budget (€1.449) maar aangezien dit apparaat dezelfde behuizing deelt met de goedkopere varianten kon ik dit alvast bekijken. Net als bij de samsung stak deze ultrabook supermooi in elkaar. De aluminium unibody voelde stevig en degelijk aan en vergeleken met de samsung was het toetsenbord veel prettiger in gebruik. De beeldkwaliteit zag er ook zeer goed uit met zeer veel details. Ik was eigenlijk al snel overtuigd. Helaas kon mycom de i5 versie niet leveren waardoor ik naar huis vloog en de pricewatch indook. De ultrabook bleek inmiddels slecht leverbaar te zijn waarna ik wat mails heb gestuurd naar een paar bekende webshops met de vraag wanneer ze nieuwe voorraad verwachten. Helaas kon geen enkele webshop levering garanderen en dat ik rekening moest houden met minimaal 2 weken wachttijd en daarbovenop de leveringstijd.

'The show must go on' zeggen ze dan en ik ben voor de gein gaan zoeken op een Duitse prijsvergelijker. Alle Zenbooks bleken goed leverbaar te zijn in Duitsland. En voor het eerst kwam ik de UX32VD R4002V tegen (deze was niet zichtbaar in de T.net pricewatch omdat hij nergens leverbaar was). Wat mij meteen aansprak waren de prijs en de specificaties. Na wat dieper onderzoek bleek dat de HDD en RAM ook geüpgrade konden worden. Snel een bestelling geplaatst en 3 dagen later de ultrabook in ontvangst genomen. Helaas had dit exemplaar de bekende ventilator problemen, ik heb van alles geprobeerd maar ik kon het niet verhelpen dus hij kon weer terug. Wat het extra vervelend maakte was dat de Duitse webwinkel er een maand overdeed om het geld over te maken. Aangezien ik geen ruim banksaldo had kon ik de aankoop uitstellen.

Inmiddels kwam Windows 8 in zicht met de daarbij behorende interessante producten zoals de Lenovo Yoga 13 en Dell XPS 12. Aangezien zo'n beetje alle interessante ultrabooks slecht leverbaar waren heb ik nog even gewacht. Na een paar mails met webshops kwam ik erachter dat de Dell rond december leverbaar werd terwijl de Yoga 13 nog geen leveringsdatum had. In de tussentijd werd de noodzaak voor een ultrabook toch wel hoger vanwege mijn studie. Na een week of 2 ging ik een paar webshops langs om te kijken of er al iets interessants leverbaar was. Toevallig kwam ik bij 4Launch de UX32VD R4002V tegen voor een redelijke prijs (iets hoger dan in Duitsland). Ik heb uiteindelijk toch maar (snel) besloten om niet te wachten op de Lenovo en de Dell. Na een dag of 3 stond er een pakketje klaar met het langverwachte product waarvan nu een review volgt.

2 Featureset
Na het openen van de mooie verpakking glanst de ultrabook je tegemoet. Het apparaat is verpakt in plastic en het toetsenbord is afgedekt met een stukje stof. Wat verder meegeleverd wordt is de lader, een sleeve, een usb 2.0 ethernet adapter, een HDMI-VGA adapter en de nodige documentatie. Wat mij betreft: Keurig.

Naast de leuke extraatjes zijn de specificaties van de UX32VD R4002V in deze prijscategorie opmerkelijk:

• Intel i7 3517u
• Nvidea GT620m
• FHD IPS scherm

Vergelijkbare ultrabooks met dito scherm & processor kosten 300-400 euro meer echter moet er wel opgemerkt worden dat de UX32VD geen unibody heeft, een HDD i.p.v. een SSD en in sommige gevallen een iets kortere accuduur. De sterke punten van de UX32VD zitten hem naast de prijs ook in de grafische rekenkracht. De GT620m maakt in veel gevallen net het verschil om een spelletje beter te kunnen draaien. Tevens kan het geheugen en de HDD vrij eenvoudig vervangen worden wat bij de meeste ultrabooks niet kan. De cache schijf zit vastgesoldeerd aan het moederbord waardoor deze beschikbaar blijft, het gaat om een Sandisk U100 24gb SSD. Ook zit er 2gb geheugen aan het moederbord vast die permanent in gebruik blijft. Op grond van deze punten verdiend de Asus de volledige score omdat er eigenlijk niets vergelijkbaars op de markt is.

3 Prestaties, Warmte-en geluidsproductie en accuduur
De testopstelling bevat een aantal standaard benchmarks zoals wPrime, 3DMark 2006, Crystaldiskmark en de Windows 8 Prestatie Index.
Ook heb ik de framerate in Counter Strike: Global offensive en The Elders Scorlls V: Skyrim gemeten met behulp van het programma Fraps.
De meest recente drivers zijn gebruikt voor optimale prestaties in Windows 8.
Om optimaal gebruik te maken van de Sata controller zijn de meest recente Intel Rapid Storage Technology drivers geinstalleerd.
De test is uitgevoerd in het Hoge Prestaties schema van Windows 8 aangezien er in andere schema's energie bespaart wordt op de componenten (CPU, GPU en SSD).
De Ultrabook stond aangesloten op netstroom (wat tempratuur opdrijvend kan zijn).
In sommige grafieken van cpu en gpu prestaties wordt een vergelijk gemaakt met de Samsung Series 9 en de Sony S15.
De geteste hardware omvat:

• Intel Core i7 3517u
• NVidia GT620m
• Samsung 830 256gb Sata III
• Sandisk U100 24gb Sata III

De resultaten:

Grafiek 1: wPrime
Bron: Notebookreview.com, 2012

Toelichting:
Een lagere score is beter

Grafiek 2: 3DMark06

Bron: Chip DE, 2012

Toelichting:
Standaard instellingen
Alle tests (CPU + GPU)
Een hogere score is beter

Afbeelding 1: Windows 8 Prestatie Index


Grafiek 3: CS:GO


Toelichting:
Resolutie: 1920x1080
Global Shadow Quality: Low
Model/Texture Detail: High
Effect detail: High
Shader detail: High
Multicore rendering: Enabled
Multsampling AA: None
Texture filtering mode: Trilinear
FXAA AA: Disabled
Wat for V-Sync: Disabeld
Motion Blur: Disabled

Grafiek 4: The Elders Scrolls V: Skyrim

Toelichting
Gebruikte performance mods:
- Pine Needles FX
- Rainfall FX
- Snowfall FX
- Pure Water
- HiAlgo Boost

Instellingen:
Resolutie: 1600x900
Texture Quality: High
Radial Blur Quality: Medium
Shadow detail: Medium
Decal Quantity: Medium
Water: Reflect all
AA: Off
AAF Off

Berekening van de metingen:
Het gemiddelde van de volgende Indoor + outdoor tests:

Omgeving outdoor: Riverfall - Bleak Fall Barrows
Omgeving indoor: Bleak Fall Barrows

Afbeelding 2: Crystaldiskmark benchmark: Samsung 830 256gb


Toelichting:
- De Samsung SSD wordt als boot-schijf gebruikt
- De test is 9 keer uitgevoerd

Afbeelding 3: Crystaldiskmark benchmark: Sandisk U100 24gb


Toelichting:
- De Sandisk U100 wordt normalitair gebruikt als cache voor de HDD
- De test is 9 keer uitgevoerd

Tot slot heb ik een meting gedaan van de tempratuur voor en na de 3DMark 2006 benchmark met behulp van HW monitor.
De Maximale tempratuur is tijdens load en de Minimale tempratuur is gemeten als de UB idle draait.
Ook heb ik een overzicht gemaakt in een grafiek.

Woord vooraf:
Op het internet wordt er veel geklaagd over de tempratuur en geluidsproductie van deze ultrabook. Waar echter weinig rekening mee wordt gehouden is het platform waar ultra low voltage processoren op draaien. Intel maakt namelijk gebruik van een Dynamic Platform & Thermal Framework. Simpel gezegd houdt dit in dat met behulp van software het voltage van processor binnenin het OS aangepast kan worden. Hier is geen aparte Intel applicatie voor waardoor dit platform verwerkt zit in de energieschema's van Windows. De instellingen per schema staan ingesteld op:

• Hoge prestaties: 2.4 GHz
• Gebalanceerd: 1.9 GHZ
• Energiebesparing: 1.0 GHz

Hetzelfde wordt overigens gedaan met de grafische kern (HD 4000) van de ULV processor. Een belangrijk speerpunt hierbij is dat de instelling invloed zal hebben op de tempratuur-en geluidsontwikkeling en de accuduur. Als de software niet geïnstalleerd wordt zal de processor continue op 2.4 GHz draaien wat de nodige warmte, stroom en geluidsontwikkeling zal opleveren. Ook heb ik een bug ontdekt, als de ultrabook uit slaapstand terugkeert kan het voorkomen dat het DPTF platform niet werkt. Als bijvoorbeeld het energiebesparing schema geactiveerd is dan draait de CPU op 2.4 GHz in plaats van 1.0 GHz. Dit kan opgelost worden door het energieschema op een ander schema te zetten en dan het energiebesparing schema te resetten. Als je hem dan weer terugzet in energiebesparingmodus dan werkt DPTF weer. Nog een warmteopdrijvende factor is het opladen van de accu, tijdens het opladen zorgt dit voor extra warmte.

Afbeelding 4: Tempratuur meting na 3DMark06


Grafiek 5: Tempratuur Ontwikkeling


Toelichting:
De Idle en Semi-Load tempraturen zijn gemeten in energiebesparingsmodus (CPU @ 1.0 GHz), de tempratuur van semi-load werd bereikt na 1 uur HD video gekeken te hebben en de load tempratuur is gemeten na één uur CS:GO gespeeld te hebben in het Hoge Prestaties schema. De accu was volledig opgeladen op het moment van de metingen.

Geluidsproductie
Ik ben zeer te spreken over discreetheid van deze ultrabook. In de energiebspaarmodus (CPU @ 1.0 GHz) maakt de UX32VD geen geluid. Bij het afspelen van HD videos blijft de UB ook geheel geruisloos. Bij het afspelen van video's op internet slaat de ventilator om de 5 minuten een aantal seconden zachtjes aan en gaat dan weer uit. In het gebalanceerd schema (CPU @ 1.7 GHz) slaat de ventilator bij iedere applicatie die intensief gebruikt wordt om de 5 minuten een aantal keer zachtjes aan (afhankelijk van de applicatie). Indien het schema op Hoge Prestaties (CPU @ 2.4 GHz) wordt ingesteld en er gewerkt wordt in Photoshop dan draait de ventilator op een constant-en-niet-storend geluidsniveau.
Tijdens het gamen maakt de ultrabook het meeste lawaai. Het geluidsniveau is vergelijkbaar met laptops in dezelfde toestand.

Accu
De accuduur van deze ultrabook is ruim voldoende met een volle acculading en het draaien van standaard applicaties (office, IE, wifi etc.) houdt de accu het ongeveer 6 uur uit in energiebesparingmodus + standaard toegewezen schermhelderheid. De andere 2 standen gebruik ik niet als ik op accustroom werk dus hier heb ik geen ervaring mee.

4 Beeldkwaliteit
Één van de highlights van deze ultrabook is het scherm. De kleine schermmaat gecombineerd met de hoge resolutie zorgen voor een spectaculaire weergave. Foto's, films en games zien er zeer gedetailleerd en strak uit. De kleurweergave valt voor bijna 100% in het sRGB gebied wat zeer prettig is voor foto-en beeldbewerking.

Afbeelding 5: sRGB colourspace Asus UX32VD R4002

Bron: Notebookcheck, 2012

Het contrast is ook aan de hoge kant waardoor kleuren er levendig uitzien. De helderheid van het scherm is ook zeer prettig om mee te werken.

Afbeelding 6: Gossen Mavo-Monitor Asus UX32VD R4002

Bron: Notebookcheck, 2012

Het gebruikte schermtype in de UX32VD is IPS Ani-Glare. Dit betekend over het algemeen genomen voor goede kijkhoeken. Of het scherm hetzelfde is als in de UX31A weet ik niet zeker maar ik vermoed van wel.

Afbeelding 7: Kijkhoeken Asus UX32VD R4002

Bron: Notebookcheck, 2012

Ik heb 2 puntjes van kritiek kunnen waarnemen: Mijn exemplaar vertoont aan weerszijde aan de onderkant van het scherm witte vlekken bij een donkere/zwarte achtergrond. Ik kan niet vaststellen of dit backlight bleeding is of dat er druk op het scherm staat. Ik vermoed eigenlijk het laatste want als je voorzichtig op de randen drukt dan krijg je hetzelfde effect. Het scherm heeft ook wat moeite met het weergeven van gradiënten: je krijgt een soort van uitlijneffect. Het is niet heel erg want heel veel schermen gaan hier de mist in maar in een aantal foto's van mij was het toch duidelijk zichtbaar.

5 Bouwkwaliteit, robuustheid en ergonomie
De gehele behuizing is vervaardigd uit aluminium, ondanks dat het geen unibody is voelt de laptop stevig aan. Perfect is hij echter niet zo zit er aardig wat flex bij het rechterdeel van het toetsenbord. In de praktijk levert dit geen problemen op maar het is wel noemenswaardig. Nog een puntje van kritiek is de deksel aan de onderzijde. Als je de UB aan weerszijde beetpakt, ter hoogte van de toegangspoorten (USB etc.), kan de kap een stukje naar binnen gedrukt worden waardoor je een krakend geluidje hoort. Dit komt doordat er over de hele lengte maar één schroef geplaatst is. Dit is niet heel erg maar het beïnvloed de score wel.

Het toetsenbord van de UX32VD is van goede kwaliteit. De toetsaanslag is fijn, de indeling is logisch, de verlichting voegt meerwaarde toe en de sneltoetsen liggen binnen handbereik. Deze review is geschreven met dit toetsenbord en dat is uitermate prettig verlopen. Het grote touchpad is een genot om mee te werken in Windows 8. Het apparaat werkt eigenlijk net zoals een touchsceen: de gestures worden goed herkent. De indeling van het touchpad is duidelijk gemarkeerd. De rechtermuisknop wordt alleen aangeslagen ter hoogte van de streep in het midden, de rest werkt als linkermuisknop. Ook de softwareondersteuning is goed want je kunt desgewenst zelf de gestures selecteren die herkent worden door het touchpad. Welgeteld kwam ik op een klein minpuntje uit: het touchpad komt aan de onderkant iets omhoog waardoor je vinger langs de rand kan schrapen.

6 Algemene beoordeling
De Asus Zenbook UX32VD Prime is een solide ultrabook. De hardware is van goede kwaliteit en de aluminium body voelt degelijk aan. Ook is de ultrabook discreet onder het energiebesparing schema. Het apparaat is echter geen uitschieter wat betreft gameprestaties maar vergeleken met andere ultrabooks uit deze klasse heeft de UX32VD Prime een streepje vóór dankzij de GT620m GPU van NVidea. Hierdoor kunnen sommige games beter gespeeld worden op de native resolutie. Daarnaast kunnen de prestaties opgeschroefd worden met een SSD en RAM uitbreiding. Het scherm is op enkele puntjes na van zeer goede kwaliteit. Voor foto editors is het een genot om met dit scherm te werken. Soms zien kleur gradaties er nerveus uit en kan er op een willekeurig exemplaar druk staan op de schermhoeken maar over het geheel genomen is dit één van de beste panelen in de ultrabook klasse.

De UX32VD Prime heeft ook zijn nadelen tegenover de concurrentie. Het apparaat heeft bijvoorbeeld geen unibody waardoor de losse onderdelen een kraakje kunnen vertonen. Ook legt de UX32VD ten opzichte van de concurrentie het af op accuduur en is het scherm niet uitgerust met touchebediening. Wat je daarvoor terugkrijgt is een FHD anti-glare scherm die bovendien makkelijker te kalibreren is met een calorimeter van bijvoorbeeld Spyder.

Desalniettemin verdiend deze laptop de volledige score omdat er niets vergelijkbaars op de markt is tegen dit prijspunt. Zelfs na de SSD & RAM upgrade ben je goedkoper uit dan de UX31A variant met dezelfde configuratie. Met de SSD & RAM upgrade is dit een uitermate interessante ultrabook met meer rekenkracht dan zijn directe premium-ultrabook concurrenten.

Literatuuropgave
1) Notebookreview 2012, http://www.notebookreview.com/
2) Chip DE 2012, http://www.chip.de/
3) Notebookcheck 2012, http://www.notebookcheck.net/

Upgrade
Zoals eerder genoemd in deze review is het mogelijk om de HDD & RAM te vervangen. Op het internet staan een aantal goede tutorials hoe je dat kunt doen. Ik noem hier een aantal punten waar je op kunt letten:

Om de ultrabook open te maken heb je een Torx 5 schroevendraaier nodig. Deze zijn goedkoop te vinden op Ebay. Bij een bepaalde shop krijg je er een wigje bij die handig is bij het omhoog houden van batterij zodat je de HDD makkelijk kan verwijderen en de SSD makkelijk kan plaatsen. Het SSD type dat in deze ultrabook past is 2,5 inch met een maximale dikte van 7mm. Het vastgesoldeerde 2gb RAM geheugen draait op 1600 MHz CL11. Als je een snellere module plaatst, zoals in mijn geval een Corsair Vengeance, dan wordt de RAM module terug geclocked naar 1333 MHz en worden de timings van de snelste module gebruikt. Helaas kwam ik hier te laat achter waardoor ik het geheugen niet kon omruilen. In de bios kun je namelijk de RAM instellingen niet aanpassen. Het is dus aan te bevelen om een 1600MHz module met een CAS Latency van 11 te kopen.

Het is tevens aan te bevelen om een schone Windows installatie te doen. Naast het feit dat Asus de ultrabook met veel voorgeïnstalleerde software levert kan het zijn dat de ventilatoren sneller aanslaan of dat het DPTF platform niet (goed) werkt.