Inleiding
Om m.n. via NAS (Synology DS110j), met muziek, fims, foto's en backups te delen zocht ik een grote schijf. En ook om mijn HP Small Form Factor PC die ook een Asus 24 bit / 196 kHz geluidskaart bevat waarmee ik graag naar muziek luister wat extra capaciteit te geven.
Een uit nieuwsgierigheid aangeschafte WD Black 2TB (2TB WD Black WD2002FAEX) leverde in de HP Small Form factor PC (SFF- PC) en NAS krachtige trillingen die hinderlijk waren. Waar hij in zat, danwel waar hij op stond: het trildevrolijk mee. Rubberen ophanging en steen onder NAS, echt goed weg kreeg ik het niet. Ik kon 1 etage hoger in bed horen/voelen of mijn NAS actief was. Die WD Black is na een uitstap naar mijn performance-systeem afgevoerd (presteerde wel heel, heel erg goed voor een HDD). Ik ben op zoek gegaan naar iets stillers (en zuinigers). Twee keer zelfs, 1 om de data te parkeren tijdens migreren NAS en daarna werd de tweede schijf NAS data backup in in de HP 6000 SFF PC. (Toen ik dit schreef en de schijven kocht waren ze ook zo geprijsd dat je nog dacht: "doe er dan maar twee :-)" )
Twijfel was over de WD Green 2TB, een Samsung F4 of een ander merk. Green schijven draaien op 5400-5900 rpm en zijn zuiniger, maar in principe trager dan 7200 rpm schijven. Maar bij een NAS is de schijf vaak niet de bottleneck (LAN, processor wel) en stroomgebruik door 7x24 aan is wel een issue. (Las ik ergens dat 1 watt per jaar aan staan kost meen ik bijna 2 euro in dat jaar kost,
ja!). Dus een "green" schijf gezocht.
Eerst
las ik over de F4's dat er exemplaren met nare (corrupte) firmware waren geleverd, best wel een tijd lang.
*update 13 feb 2012* Inmiddels is Samsung door Seagate overgenomen; voor firmware update van "oude" schijven kom je telkens bij Seagate frontpage uit als je oude links volgt. Seagate biedt via haar zoekvak geen oplossing die ik kon vinden. Of Seagate de firmware update netjes in Seatools heeft gestopt, vraag ik me af? Of support Seagate dit niet meer?
Of een firmware update nodig is vond ik op
hier. daar staat o.a.: "If you have a disk manufactured after 12-2010, you can be sure that the firmware is ok. That date is printed on the disk label".
Voor de "oude"firmware update is de procedure:
Passkes in 'nieuws: Winkels verkopen Samsung-schijven met corrupte firmware'. Hierin wordt gebruikt: f4EG.exe. Dus via Google naar "F4EG.EXE download 2012" vond ik
in een artikel deze
werkende link (op 13 feb 2012, 16:00 althans)
http://www.samsung.com/gl...2010/12/16/621878F4EG.zip
(De download ziet er goed uit, ik kan je geen garantie geven natuurlijk.)
NB: Mijn schijven zijn van 2011, ik heb ze niet geüpdatet en op 13 feb 2012 werken ze beide nog steeds goed, ze worden dagelijks gebruikt. Deze alinea is toegevoegd om de tweedehands-koper te helpen, zie reacties. * ende update*
Helaas las ik van veel andere merken dat slecht geleverde firmware niet uniek is. WD leek mij hier de beste reputatie te hebben. Ook worden alle grote schijven (vanaf schijfgroottes van 1 a 1,5 TB, en begin 2010, zo'n beetje gangbaar geworden ) geformatteerd met 4kB clusters, het Advanced Format. Onderstaande pic is van
ome Tom:
WD Green schijven in mijn mediatank (HDX-1000) leverden daardoor volgens het NMT-forum bij enkele modellen wel eens wat zorgen op (bij de EARS serie bijv). Met 2TB kom je niet om deze techniek heen, ook niet bij Samsung, en inmiddels zijn er veel apparaten via firmware geschikt geworden voor dit format, zo ook mijn HDX. Maar door deze studie is aan WD green bij mij toch een beetje nasmaak gebleven, ten faveure van Samsung. Terecht of niet, ik denk met een Samsung net wat minder kans op gedoe te hebben bij evt intallatie in mijn HDX-1000 networked mediatank.
Een
rapport van Google Labs had zo'n beetje als conclusie: er bestaat geen gooed of slecht merk, wel goede en slechte schijven. Afgezien van de firmware -blunder leek de Samsung mij even goed als de WD Green 2TB, maar soms iets goedkoper.
Qua geluid was mijn hoop dat een Samsung nog wat stiller zu zijn den de WD Green. Mijn 1 TB WD Green in mijn mediatank vind ik namelijk niet extreem stil vergeleken met zijn voorganger, een 2,5" laptop HDD'tje die je soms nog niet kon horen met je oor op de kast. Dus ik hoopte op een erg stille schijf. Toen de Samsung vorige week in de aanbieding was, heb ik mijn keuze gemaakt. Ik heb er 2 gekocht, bij Mycom in aanbieding 59 euro/stuk zonder verzendkosten thuis bezorgd.
Het uitpakken en eerste bedrijf.
De schijven zaten alleen in een plastic omhulsel met 4 boutjes en een zakje silica gel, niet erg spannend, en na insteken van de voedingssteker en sata datasteker was eea in bedrijf te nemen.
Productiedatum is 2011.07. Ik kan niet zien waar ze gemaakt zijn, er staan chinese letters op, misschien staat het daarmee vermeld maar niet in een voor mij leesbaar schrift. Vind ik wat vreemd. Zoals alle 2TB F4's: Rev.A.
De eerste schijf is meteen gebruikt om data van de NAS op te kopieren (nog NAS daarna te upgraden naar Synology DSM 3.1, daarna gaat daar schijf nummer 2 in). De tweede heb ik eerst even even lekker getest, mede omdat dat de schijf wordt voor dagelijks werk in de NAS was dit meteen een test of ie er een beetje goed tegen kan. Die schijf 1 zal ergens in het net als backup voor NAS komen, omdat me dit veiliger lijkt dan een RAID NAS waarbij toch single points of faillure aanwezig blijven (de voeding, moederbord etc.).
Dan hier mijn ervaringen na beide schrijven na elkaar in een HP Small Form factor PC te hebben geplaatst, de tweede is hierin uitvoerig getest. Ik zal eea later aanvullen met ervaring met 1 vd twee schijven in mijn NAS.
De algemene indruk
De schijven zien er uit als harddisks. Weinig bijzoners aan, verpakking is karig.
Ze zijn af fabriek in plastic "doosjes" verpakt. Zitten slechts 4 schroefjes bij.
Geen SATA-kabel meegeleverd, tegenwoordig normaal geloof ik maar is toch wat onhandig.
Score: 4
(Gelukkig was eea door MyCom van de nodige extra transport- demping voorzien (bubbelplastic om schijven en daar omheen afgevuld met een soort ballonnetjes), en waren ze in een stevige doos verpakt. En dan nog zaten de disks zowat strak aan de binnenzijde van de kartonnen doos, maar daar nog wel met bubbelplastic er tussen. )
Installatie
Naar aanleiding van de reacties op deze review even toegevoegd: 2Tb levert minder opslag op dan je verwacht: Windows ziet na formatteren slechts 1,8 TB. Er is een verdachtmaking naar fabrikanten, die de capaciteit in absolute getallen "marketen". 2TB zijn volgens hen 2.000.000.000.000 bytes. Maar als ik het zo zie op diverse fora en
Wikipedia hebben ze volgens het SI stelsel gelijk, en zijn ze niet echt "fout". Verwarrend is het wel!
Het heeft te maken met TiB vs TB, Tebibyte (het binaire stelsel) vs. Terrabyte (Si stelsel). Computers werken binar en kennen alleen veelvouden van 2. Eén TiB (tebibyte)= 1024^4 =2^40 =1099511627776 Bytes. En die krijg je er niet op. vandaar dat Redsandro (zie hieronder) helemaal gelijk heeft met 2TB (SI stelsel) = 2 * 1000 * 1000 * 1000 * 1000 / 1024 / 1024 / 1024 / 1024 = 1,8 TiB (Binair stelsel, hoe Windows werkt). Het zou wel netter zijn als de harddisk fabrikanten hier duidelijk hierover zouden zijn en beide eenheden even helder zouden vermelden. Er gaat dus niks verloren in deze fase, het is maar net welk systeem men hnteert. Er gaat verder wel wat verloren aan het filesystem. Maar dit lijkt vele malen minder belangrijk dan de verklaring TB vs TiB. Welk filesysteem je ook gebruikt, lijkt me nu.
Prestaties
Snelheid
Zie afbeeldingen, het zijn screenshots uit HD Tune pro 4.61.
Afb. 1: Lezen 106 MB/s (62-135 als uitersten). Bij 15.6 ms access tijd.
Afb 2: Schrijven: 105 MB/s (63-156 als uitersten). Bij 11.7 ms access tijd.
Afb 3: De Seagate doet 103.8 MB/s bij 16.3 ms lezen.
De Seagate is een 7200 rpm schijf en is hier dus trager dan een "green" schijf!
(schrijven op de Seagate vernietigt data er op dus niet getest)
Afb. 4: WD Caviar Black (getest begin dit jaar) uit mijn
review van dd. 23-02-11 over de WD Caviar Black 2TB:
Lezen: 117.6 MB/s (minima van 75 en max 151.6). Bij accesstijd: 11.5 ms.
De Samsung moet hier de WD Black toch voor laten gaan.
En dat mag ook wel, de Black kost het dubbelle (en is ook niet stil, noch echt koel, echt 'n prestatieschijf).
De Samsung levert een gladde curve en mooie cijfers af. Als ik naar deze 2 tests en de gemiddelden kijkende, ben ik zeer onder de indruk van het goedkope Samsung schijfje.
Temperatuur
De temperatuur (rond de 28 graden) is lager dan de Seagate, die ook niet erg warm wordt (29 graden), mijn WD Black ging eerder naar de 35-40 graden.
Prima prestaties dus, zeker voor een stil en zuinig ding!
Geluidsproductie
Top!!! Acoustisch Management (AAM) staat standaard op maximaal stil, en dat is ie ook.
Opstarten zachte "Woesj", en daarna overstemt de best stille voeding van mij HP PCtje de schijf met gemak. Leesacties zijn te horen, maar echt, ze zijn maar net hoorbaar. Nu (midden in de nacht) overstemt mijn vaatwasser (een van de stilste 5 jaar geleden, 48dBA toen meen ik), van 3 meter afstand, de hele PC. Het is, als die vaatwasser even koest is, zo stil dat ik 2 vingers langs elkaar hoor schuren op 40 cm. En die disk op 80cm met H2bench lopende: onhoorbaar op een heel, heel zachte schrijfactie na. Ik moet stoppen met typen om het te horen.
Mijn ervaring is dat 2,5" schijven beter zijn op een slaapkamer naast je kussen te gebruiken.
Maar deze 3,5" is prima stil, komt zelfs in de buurt denk ik van een 2,5".
Score: geluidsproductie is zeer laag (goed dus :-) oftwel 5. Ik zou bijna 6 sterren geven, kan niet.
Warmteproductie
Na wat test 28 graden, terwijl het buiten tegen de 20 graden is. Uitstekend.
Score: 5
Featureset
Voor huis tuin en keuken gebruik prima. Deze schijf is niet voor professioneel bedoeld. SATA 300 is meer dan voldoende hier. 3 jaar garantie is karig t.o.v. WD Black schijven, maar WD geeft ook op haar groene schijven maar 3 jaar garantie. Toch liever 5jr gezien.
Score: geen mening
Stabiliteit & betrouwbaarheid
Letterlijk: hij trilt niet, ook de andere niet.
De tijd zal het verder leren of er rare dingen komen. Ik heb goede hoop, op lichte angst voor slechte firmware na, in de Synology moet ie zich nog gaan bewijzen ook. Vroeger was 5 jaar garantie op schijven normaal, in die zin geeft 3 jaar geen vertrouwen. Maar deze schijf verschilt daar niet in van andere "green" of consumenten disks.
Score: goed
Compatibiliteit
Eerder gelezen (link zal ik toevoegen later) dat er schijven zijn geleverd met slechte firmware. Helemaal dom is dat de verbeterde firmware hetzelfde nummer schijnt te hebben, waardoor je met uitlezen via een PC niet ziet of het de goede firmware is, of niet. Ook ik heb op de schijf staan Rev.A, zoals op al deze schijven. Dus zien kan ik het ook niet. Zwak puntje voor Samsung, dus geen zeer goed.
Ook het Advanced Format met clusters van 4kB kan problemen geven, zoals in menig Media Tank levert dat een firmware upgrade als verplichting. En die update moet er nog maar zijn voor jouw tank (of NAS).
In de HP 6000 PC liep schijf 1 meteen prima. Win7 is wat dat betreft erg prettig, ik merk niks van AFF.
Beide schijven (opvolgend serienummer) werkten in 1x onder Win7, de eerste was in enkele minuten was hij klaar voor gebruik, (Quick Format). Dat was echt snel en makkelijk! Schijf 2 heb ik wel geformatteerd, ging ook in 1x prima. Dat praat wel prima met elkaar, lijkt me.
Op basis van de HD Tune tests, krijg ik al het gevoel dat de firmware goed is. Toch heb ik schijf 2 geformatteerd om krap 5 uren later daar de H2test bench op los te laten. (Die software gaf na installatie in haar readme aan dat quick format ook goed was geweest :-). Deze test heb ik gedaan omdat W3ird_N3rd me door zijn
review attent maakte op de mogelijke firmware problemen. Gebruikt is h2testw_1.4. Dit was voor het eerst dat ik deze test draaide.
Allereerst kreeg ik de melding "
Achtung: Nur 1899949 von 1907726 MByte getestet." In de readme staat dat dit normaal is. Met 101 MB/s werd de disk meermalen volgestouwd. Wat ik een beetje mis bij deze test, is dat ik geen melding kreeg dat het allemaal goed was weggeschreven en was gecontroleerd en dat (het geteste deel van-) deze disk okee was. Maar ik neem aan, dat geen nieuws goed nieuws is en concludeer dat deze schij en haar firmware in orde zijn.
(Wie de stelling
mijn firmware is okee kan onderbouwen / tegenspreken: graag laat het me weten!
Op de Synology DS 110j ga ik het nog meemaken, ik zit even te twijfelen of ik deze eerst upgrade. DSM 3.0 (nu er op) en DSM 3.1 bieden beiden support voor deze schijf.
Als de Samsung het in de NAS goed doet verdient ie zeer goed.. echter omdat er nooit disks met foute firmware op de markt hadden mogen komen, en omdat er meer duidelijkheid over had moeten zijn ga ik dit oordeel dus niet geven. Het is tobben als je deze schijf koopt, erg jammer. Hierdoor geef ik:
Score: goed (krap)
Ondersteuning door fabrikant
Het wordt een beetje herkouwen, over de firmware, Samsung steld tooltjes om up te daten beschikbaar dat lijkt me goed. Maar dan de nieuwe firmware hetzelfde nummer geven...
Op de HDD staat nog een waarschuwing voor XP en disk cloning software-gebruikers dat ze een tool moeten downloaden voor formatteren. Netjes, ik geloof het dat die tool er zal zijn.
Een evt RMA (=terugsturen naar de fabrikant bij defect), daar heb ik meer vertrouwen in WD dan in Samsung.
Echter ik kan naar MyCom teruggaan, wat het evt. probleem wellicht ondervangt.
Score: voldoende
Prijs
Ook top!
Voor 59 euro/stuk incl verzenden een hele goede koop denk ik, maar ze moeten hun dagelijkse nut gaan bewijzen. 59 euro voor 2TB, nouja ca 1,8 TB na formatteren, dat is rond de 3ct/GByte.
Als de firmware en lange termijn goed blijken te zijn, veel voor het geld.
Een WD green zou met meer garantie of een lagere prijs een mooie keuze zijn. Echter zie ik ze als gelijkwaardig en dan spaar ik die 2x6 euro nu toch maar uit, ook al gun ik WD ook haar sales, maar dit keer krijgt Samsung de winst.
Score: 5
Onderbouwing / Review
-Nadelen, wat kan ik daar van zeggen?
1. De angst of de firmware wel goed is.
(en nu wordt het zoeken naar nadelen....)
Misschien was in deze tijden van crisis wel een Europees product fijn geweest. Maar dat bestaat al lang niet meer helaas.
Wat ik in de praktijk lastig vind, is dat iedere schijf vol raakt, net zoals iedere kast vol raakt. En daarom ben ik nu ook het netwerk naar Gigabit aan het opwaaderen. Zo blijf je bezig.
En ik hoop maar dat ie stralingsvrij is, ik heb geen geigenteller, maar je weet het maar nooit als het uit de buurt van japan komt...
-Voordelen: Deze tests zien er goed uit: en hij is snel, koel en stil. De andere heeft wat dagen hier gedraaid en ze leveren beide heel veel ruimte voor FLAC bestanden (muziek), films, foto's en backups voor weing.
Als ie binnenkort in mijn NAS zit kan ik echt zeggen of ie aan de wens / verwachting voldoet, ik heb er vertrouwen in!
Algemene beoordeling
Aanrader, lijkt me voorlopig. Goedkoop, stil, lijkt prima te presteren (snel en koel) ook nog eens.
Score: 4. De firmware lijkt nu in orde te zijn (productiedatum hier: 2011.07). Zonder dit gedoetje (in het verleden?) was dit een 5 sterren disk.
Bij slecht nieuws zal ik het zeker toevoegen, tot zover lijken me dit twee mooie schijven.
Update 25okt2011: beide schijven staan dagelijks aan en werken prima!
Update 13feb2012: nog altijd prima werkend, review wat uitgebreid inzake updaten firmware onder (ondanks?) Seagate regime. Iemand ervaring met Seatools en de 204UI?