Lenovo ThinkPad X121e (NWS5RMH)

Sinds 2 dagen heb ik de Lenovo ThinkPad X121e in bezit en vond het tijd om mijn eerste ervaringen te delen, dus daar gaat ie

Inleiding
Mijn vrouw en ik hebben vorig jaar een iPad aangeschaft om af te kunnen zijn van het geklier met kabels, adapters en lompe bedrijfslaptops als we casual wilden internetten in de woonkamer. Hiervoor is een tablet een prima optie, alleen miste ik de mogelijkheid om af en toe wat te kunnen knutselen. Server en HTPC beheren, beetje programmeren, Android-telefoon syncen etc.
Ik las op Tweakers een artikel over de AMD Fusion APU en de performance en zuinigheid die deze met zich meebrengt. De oplossing voor mijn situatie: een moderne, kleine maar vooral zuinige netbook.

Voor mijn werk heb ik bij redelijk wat grote klanten op ICT-projecten gezeten en zodoende gewerkt met computers/notebooks van onder meer Dell, HP, IBM (later Lenovo) waarbij de kwaliteit van IBM/Lenovo naar mijn mening altijd het sterkst was, niet alleen de hardware maar ook de erg goede software-ondersteuning.

Cashback promotie-actie
Ik heb de X121e aangeschaft in combinatie met de verlengde garantie, zodat ik aanspraak kan maken op de €100 cashback-actie die Lenovo op dit moment voert. Je koopt er voor ca. €55 een extra jaar on-site garantie bij en je krijgt €100 terug, dat leek mij een prima deal Let op: pas vanaf 30 dagen na aankoop kan je je registreren voor de actie (ter voorkoming van fraude).
Update: op 16 september 2011 is bij mij de €100 bijgeschreven. Dit is exact 30 dagen ná de registratie, die ook weer 30 dagen na de aankoop was.

Unboxing
Als je de kleine doos uitpakt, vind je de ThinkPad X121e met een hippe rode, geborsteld-aluminium-look bovenzijde waarin de logo's "Lenovo" in het rood en "ThinkPad" schuin, in het zilver staan. Het puntje op de "i" is een rood powerledje dat aanstaat of pulseert wanneer de ThinkPad aan het slapen is. Zo'n zelfde ledje vind je terug in het logo op de palm-rest rechtsonder het toestenbord. De adapter is lekker compact en levert 20V bij 3,25A, oftewel 65W. Hiermee laad je de 6-cell Li-Ion accu in ca. 90 min op.

De nederlandstalige handleiding is hier te downloaden.

Toestenbord/Touchpad
De toetsen zijn licht concaaf (hol) waardoor je vingers er bij blind typen niet snel ervan af zullen glijden. De toetsen zitten op een prettige afstand van elkaar en zijn lekker geruisloos. Met de Fn-toets kun je onder de functietoetsen een reeks extra functies benaderen: Mute, Vol-, Vol+, Mic dempen, Suspend, Draadloze radio's, Webcam/VOIP, Projector, Brightness-, Brightness+, Previous, Play/Pause, Next.

Het touchpad is multitouch en je kan gestures met meerdere vingers koppelen aan het starten van custom applicaties; dubbel vinger tap, drie-vinger tap, drie-vinger swipe, pinch-zoom etc. Erg leuke optie, een beetje zoals op de Apple Macbook dus. Zoomen in de browser werkt bijvoorbeeld ook prima. Scrollen gaat zowel horizontaal als verticaal. Het oppervlak is ruw gemaakt met een noppenpatroon, wat goed werkt.

Dan zit er tussen de toetsen nog de voor Dell en IBM/Lenovo kenmerkende druksensor (bij velen bekend als de "clitoris") die naar mijn mening onmisbaar is op een netbook wanneer je deze zonder muis bedient. Ik kan met een touchpad nooit zo precies navigeren als met de druksensor. Dit is voor mij zelfs één van de redenen geweest om niet bijvoorbeeld een HP dm1-3125 te kiezen, een populair ander netbookje waar ik ook even naar heb gekeken.

Beeldscherm/GPU
Het beeldscherm is edge-lit LED, 1366x768 pixels (de beroemde HD ready-resolutie) en heeft een matte afwerking; gelukkig niet het fabeltje van "meer contrast, mooiere kleuren" maar bruikbaarheid, want geen hinderlijke reflecties. Dit was ook een selling point voor mij. De GPU is een Radeon 6310, DirectX11 met 80 streamprocessors geloof ik; deze is krachtig genoeg om Aero te draaien in Windows en kan via hardwareversnelling videomateriaal afspelen. Ik heb dit getest met XBMC en 1080p content gaat er moeiteloos doorheen. Wat me overigens opvalt is dat de ventilator lekker stil is en ook onder belasting niet irritant wordt.
De inkijkhoek is acceptabel, maar niet heel groot. Als je het scherm kantelt, verschieten de kleuren en het contrast.

Verdere uitrusting
Verder is de ThinkPad X121e voorzien van 4GB RAM (uit te breiden naar 8 GB), een 320 GB 5400 rpm HDD, WiFi b/g/n, WiMax, Bluetooth 3.0, een SDXC cardreader, een webcam, HDMI, VGA, 3x USB (waarvan 1 powered, die bijvoorbeeld je telefoon kan laden als je netbook uit staat), Gigabit LAN, een koptelefoonaansluiting en 2 redelijke speakers aan de schuine onderzijde van de palm-rests.
Wat ik echter mis, zijn een paar visuele indicators voor de draadloze radio's en hdd-activiteit. Status van CapsLock e.d. worden on-screen getoond, dus geen probleem.
Update: inmiddels heb ik de ThinkPad sleeve en de ThinkPad BlueTooth Laser Mouse los aangeschaft. De sleeve is van neopreen, rood van binnen en zwart van buiten. Prima om de X121e plus adapter in mee te nemen en stofvrij te houden. De muis is van het bekende rubberachtige antislipmateriaal dat Lenovo op alle ThinkPads gebruikt en heeft een muiswieltje dat ook links en recht klikbaar is voor 'Back' -en 'Forward'-commando's. Werkt prima op alle oppervlakken en doet het goed op de ingebouwde BlueTooth van de X121e.

Prestaties
De AMD Fusion E-350 doet zijn werk naar behoren en de toepassingen die je op een netbookje zou verwachten draaien vlotjes. Zoals gezegd werkt de Aero desktop van Windows 7 gewoon en zijn HD-films zonder problemen te bekijken. De grote klapper is uiteraard de zuinigheid van het systeem, want met een typisch opgenomen vermogen van maar 8 à 12W kan je met een volle accu 6 à 7 uur vooruit. Ik heb nu de accu op 89% staan en hij geeft nog 6:20 vooruit te kunnen. Dat zijn tablet-achtige cijfers, prima dus!

De Windows Prestatie-Index is 3,8, onderverdeeld in:
- Processor: 3,8
- Geheugen: 5,7
- Grafisch: 4,1
- Grafisch voor spellen: 5,7
- Harde schijf: 5,9

Software
Windows 7 Home Premium 64-bit, wat een prima match is met de 4GB RAM die je standaard krijgt. De goedkopere HP dm1-3125 wordt bijvoorbeeld geleverd met 2GB en Windows 7 32-bit. Tijdens de first run van Windows 7 wordt je nog even Norton AV en Office 2010 aangeboden, maar daar blijft het gelukkig bij qua cross-selling, netjes. De voorgeïnstalleerde tools van Lenovo uit de ThinkVantage-reeks voegen wel wat toe; zo zijn er AutoLock die met de webcam kijkt of er iemand is en zo niet, de computer lockt, de nuttige accu-indicator op de taakbalk, de Airbag-tool die de HDD parkeert als de netbook te hard schokt, de Update Agent die online drivers zoekt en de Screen Reader Optimizer, die het beeldcontrast zó kan afregelen dat je de ThinkPad als e-reader kan gebruiken.

Linux-compatibiliteit
Ik heb Ubuntu 11.04 Live via een USB-pendrive gedraaid en de outputs van dmesg, lshw, lspci, hdparm en lsmod hier verzameld. Geluid, WiFi, Bluetooth, X.org, suspend/resume, het werkt allemaal. Ik heb zo gauw geen fouten kunnen vinden, maar ik heb dan ook niet uitvoerig getest, wellicht later met een dual-boot setup

Let op!
1. Op bijna alle specificatiepagina's staat dat er een 7200 rpm HDD gemonteerd zou zitten. Dit is niet waar, je krijgt een 5400 rpm Hitachi-schijf, de TravelStar Z5K320.
2. Bluetooth staat standaard uit en is lastig te vinden! Om Bluetooth te gebruiken druk je in Windows op Fn+F5 en klap je de onderste helft van het dialoogvenster open. Hierin kun je vervolgens WiFi en Bluetooth aan- en uitzetten. Bij mij werd pas hierna de Bluetooth-stack geïnstalleerd en het stuurprogramma geladen.
3. De kleuren van het beeldscherm kunnen er 'uitgebeten' uitzien, bij hoge helderheid kunnen details verloren gaan in heldere gebieden. Daarbij fluctueert de helderheid (brightness) automatisch op basis van de beeldinhoud. Dit alles wordt veroorzaakt door een instelling van de AMD/ATi driver. Zet om van al deze ongemakken af te raken Vari-Bright uit in de PowerPlay-instellingen van het AMD Vision Engine Control Center. Met de instelling uit is de kleurweergave enorm verbeterd, een goede testpagina is Google Maps!

Changelog
Ik heb mijn aanvullingen en wijzigingen op de specs doorgegeven bij de redactie en inmiddels is de betreffende specificatiepagina bijgewerkt. Toegevoegd/aangepast zijn Bluetooth 3.0, bijzonderheden, capaciteit van de accu en het toerental van de harde schijf.
31-07-2011: tip toegevoegd aan "Let op!" over de Vari-Bright-instelling.
13-08-2011: Downloadlink handleiding toegevoegd.
16-09-2011: Update toegevoegd over ThinkPad accessoires en bijgeschreven cashback.