Asus E35M1-M

Reden van aanschaf
Ik was op zoek naar een vervangend systeem voor m'n mediacenter, hierin zat wat oude hardware die ik over had van andere systemen, een Asus A8N-E moederbord met een AMD Athlon 64 X2 4200+ en een Geforce 6200LE (PCI) videokaart.
Behalve de videokaart is dit een best redelijk systeem, helaas blijkt deze echter 1080p video toch een te grote uitdaging vinden.
De videokaart is helaas niet te vervangen door de 7800GTX die ik ook nog had liggen omdat deze fysiek niet in de kast past (een NOX media) tevens zou dit het verbruik nóg verder omhoog halen.
En ondanks verwoede pogingen blijft het systeem nog steeds kuren vertonen (vastlopen) tevens is dit niet echt een energie zuinig systeem (idle verbruikt het systeem al gouw 100W en als er een filmpje aangezet wordt gaat dit naar 130-140W) door dit hoge gebruik is er ook redelijk wat koeling nodig (2 x 120MM aan de zijkanten van een Nox Media en uiteraard de CPU en PSU koelers)
Tijd voor wat anders dus, de eisen:

• Stil (liefst passief)
• Energie zuinig (50W of minder)
• 1080p full HD afspelen zonder problemen
• Minder dan €200,-

De keuze hierin is vrij groot en ook de oplossingen zijn legio: Intel/Nvidia ION / Core i3 / compleet systeem zoals de Asrock ION systemen / AMD Fusion.
Alle claimen ze energiezuinig te zijn en 1080p zonder problemen te kunnen afspelen, dit is niet altijd waar zo blijkt uit diverse reviews.
Ook zijn deze oplossingen niet altijd even vergelijkbaar, een Core i3 + mobo + geheugen is al vrij snel rond de €300,- terwijl je al een ION of Fusion oplossing hebt voor rond de €130,-
Uiteindelijk is de keuze op dit moederbord gekomen, goedkoop (€100,-), stil (passief) en volgens diverse reviews prima instaat om alle video af te spelen die je maar kunt bedenken en is nog energie zuinig ook.

Fusion vs. ION
Uitleg van AMD:


Hoe zit dat met ION? Hier gebruiken ze een bestaand low power CPU (een Intel Atom) met daarnaast een Northbridge en DX10 GPU combo chip van nVidia:


Algemene beoordeling
De Asus E35M1-M is de goedkoopste uitvoering van het AMD Fusion platform van Asus en ondanks dat hebben ze een hele berg feature's op dit kleine uATX bord weten te bouwen.

Diverse Fusion oplossingen van andere fabrikanten zijn vaak uitgevoerd met een klein koelblok met daarop een kleine 40 of 60mm fan..
De APU en southbridge van dit Asus zijn echter voorzien van een groot opvallend koelblok zonder active koeling, er wordt ook géén fan meegeleverd in de doos, deze zit alleen bij de Pro versie.
Een 4pin fan connector is aanwezig voor het plaatsen van een eigen fan (2A / 24W max)
Tevens is er nog een 3pin chassis fan aansluiting aanwezig en zowel de CPU als chassis fan kunnen middels Q-Fan automatisch geregeld worden.

De BIOS van dit board is net als de meeste nieuwe borden van ASUS voorzien van een grafische 'EFI BIOS', ik had hier nooit eerder mee gewerkt, maar ik vind het er goed uitzien en prima werken.
Het hoofdscherm van de BIOS geeft weinig opties, je kun een keuze maken uit 3 profielen (Low / Normal / High performance) en de boot priority instellen, verder geeft het wat informatie over CPU, Bios versie, voltages, tempraturen en fan snelheid.
Er is echter ook een 'Advanced mode' hierin kun je alle waardes zoals FSB, voltage, Q-Fan instellingen, etc naar wens aanpassen, eigenlijk alles wat je in een 'normale' BIOS ook kunt instellen.

Featureset

Over naar de feature's/specs van dit board:

• AMD Fusion APU E-350 Dual-Core 1.6GHz met geïntegreerde AMD Radeon HD 6310
  (DX11, hardware acceleratie voor H.264, VC-1 & MPEG2)
• 1 x PCIe 2.0 x16 @X4
• 1 x PCIe 2.0 x1
• 2 x PCI 3.0
• 5 xSATA 6.0 Gb/s + 1 x External SATA (6Gb/s)
• Realtek ALC887-VD2 (8 kanalen HD)
• Realtek 8111E Gigabit LAN
• Max. 14 USB 2.0 poorten (waarvan 6 op de back I/O)
• HDMI 1.4a / DVI / VGA aansluiting

Eigenlijk alles wat je nodig hebt voor een volledige (HT) PC

Er zijn nog wat andere Fusion bordjes van Asus, die heb ik ook nog even vergeleken:
De E35M1-M Pro versie van dit bord is zo goed als identiek, maar heeft naast alle feature's van de E35M1 nog een ASM Controller die voorziet in 2 x USB 3.0 poorten en wordt geleverd met een losse fan.
De E35M1-I Deluxe heeft ipv de ALC887-VD2 een ALC892 chip voor de audio, een NEC Controller die voorziet in 4 x USB 3.0 (waarvan 2 via back I/O), WiFi d.m.v. een Azurewave AW-NE785H en Buetooth 3.0, tevens dus de andere formfactor en heeft deze daarom geen PCI 3.0 en PCIe 2.0 x1 aansluiting.

In de doos worden de volgende zaken meegeleverd:

• Asus E35M1-M moederbord
• I/O shield
• 2 SATA3 6Gbit kabels
• CD met drivers & software
• Quickstart guide
• Duidelijke Engelstalige handleiding
• Asus casebadge

Vrij karig, maar meer heb je ook eigenlijk niet nodig.

Layout
Er zijn wat kleine dingen die opvallen, zo heeft dit moederbord een ATX12V en zonder deze connector aan te sluiten start de PC niet op. Tevens adviseren ze in het boekje een 350W, ATX 2.0 PSU minimaal.
Waarom ze dit gedaan hebben is mij een raadsel, zelfs met mijn overkill 520W PSU en overclocked trekt dit complete systeem niet meer dan 60W uit het stopcontact.
Plaatsing van componenten en connectoren is over het algemeen goed, ik had echter de ATX12V connector liever helemaal niet gezien of op z'n mist net naast de 24 pin ATX connector.
Er zitten echter nog wel wat 'vreemde' connectoren op het board, zo is er nog een LPT en een COM poort aanwezig, mensen zo'n connector echt nog nodig hebben moeten mijn inziens gewoon een USB convertor gebruiken.

Prestaties
Om de prestaties te beoordelen heb ik alle versies van 3Dmarks er maar is op los gelaten, zie de grafieken hieronder.

3Dmark03 score (hoger is beter)
AMD Athlon 4200+GF6200LE	2171
AMD E350 (1600MHz)	5797
AMD E350 (1800Mhz)	7543

De test liepen allemaal erg vloeiend, hier de links om te vergelijken:
AMD 4200+6200LE / Standaard / Overclocked

3Dmark05 score (hoger is beter)
AMD Athlon 4200+GF6200LE	908
AMD E350 (1600MHz)	3760
AMD E350 (1800Mhz)	4923

De test liepen allemaal redelijk vloeiend, hoewel in sommige testen de beelde wat schokkerig waren, hier de links om te vergelijken:
AMD 4200+6200LE / Standaard / Overclocked

3Dmark06 score (hoger is beter)
AMD Athlon 4200+GF6200LE	154
AMD E350 (1600MHz)	2022
AMD E350 (1800Mhz)	2687

Hier wordt het allemaal erg schokkerig, waardes van rond de 5 a 6 FPS, hier de links om te vergelijken:
AMD 4200+6200LE / Standaard / Overclocked

3Dmark Vantage performance score (hoger is beter)
AMD Athlon 4200+GF6200LE	0
AMD E350 (1600MHz)	704
AMD E350 (1800Mhz)	1003

Het heet DX11 compatibel te zijn, maar echt vloeiend loopt het allemaal niet, gezien de Geforce 6200 geen DX10 ondersteund start Vantage niet, hier de links om te vergelijken:
Standaard / Overclocked

Video afspelen
Een van de belangrijkste taken van m'n mediacenter is natuurlijk video afspelen, ik heb er daarom wat testfiles op los gelaten.
Gebruikte codec pack (Windows 7 x64): Shark007

Alles speelt vloeiend, belasting van de CPU is met 1080i mpeg2 rond de 50%, met 1080p mpeg2 rond de 50-60% en bij 1080p vc1 rond de 30%
Ook Flash video is geen probleem, zoals Big Buck Bunny of 1920 x 1080 imax hd test japan op 1080p.


BOINC
Omdat er hier natuurlijk ook wat DPC-ers rondhangen, hierbij de prestaties voor gebruik van BOINC:


Windows 7 performance index
Hierbij heb ik ook het Windows 7 powermanagement profiel gekozen dat het meest bij elkaar past. (dus Powersave met het Windows 7 powersave profiel, Standaard met balanced etc.)


Energieverbruik
Tevens het verschil in verbruik even inzichtelijk gemaakt, hiervoor heb ik een Voltcraft Energt Check 3000 gebruikt.
Voor beide systemen gebruik ik dezelfde OCZ modstream 520W voeding en dezelfde HD & DVD speler.

Watt idle (lager is beter)
AMD Athlon 4200+GF6200LE	100
AMD E350 (1600MHz)	32
AMD E350 (1800Mhz)	43

Watt load (lager is beter)
AMD Athlon 4200+GF6200LE	146
AMD E350 (1600MHz)	52
AMD E350 (1800Mhz)	67

Edit: Omdat er hieronder wat berichten voorbij kwamen dat deze waardes toch nog wat hoog waren en ik toch benieuwd was hoeveel besparing er nog te behalen was heb ik een nieuwe voeding aangeschaft.
Hieronder te testresultaten, tevens DVD drive afgekoppeld en de boot disk is vervangen door een SSD schijf:

Watt idle (lager is beter)
Powersave/Powersave	22
Normal/Balanced	22
Optimized/Performance	26
Overclocked	23

Watt load (lager is beter)
Powersave/Powersave	30
Normal/Balanced	31
Optimized/Performance	33
Overclocked	38

Stabiliteit & betrouwbaarheid
Alleen bij het overclocken van het systeem liep deze af en toe vast, op de standaard instellingen werkt het systeem zonder problemen.

Overklokbaarheid
Hoewel dit niet echt een systeem is voor high-end overklokken kon ik het toch niet laten om even te kijken of dit systeem toch nog harder kan dan op de doos staat.
Het moederbord is voorzien van een z.g.n. 'Turbo key II' hiermee wordt de APU automatisch overclocked bij het omschakelen van de switch op het moederbord.
Na het omschakelen van deze switch kwam de snelheid op 16x103Mhz (effectief dus 1648Mhz), wouw....wat een verbetering.

Dan maar zelf even wat proberen:
Met alleen het voltage van de CPU & VDDNB iets omhoog schoeven (+0,07500V) kwam ik op een baseclock van 112Mhz, hierbij liep het systeem op 1800MHz en prima stabiel.
Ik heb daarom de benchmarks op deze snelheid uitgevoerd, omdat hogere waardes wat instabiel werden zonder verdere aanpassingen.
Na wat verder tweaken is mijn hoogst behaalde score is een baseclock van 118Mhz waarmee de CPU dus op 16x118 =1888Mhz ipv de standaard 1600Mhz, een 18% overclock.
Hier de CPU-Z link, deze kan niet valideren omdat deze CPU nog te nieuw is en niet alle waardes gecheckt kunnen worden door CPU-Z.

Het mooie bij overclocken van dit bord is dat wanneer je te ver gaat en het systeem niet meer start, je deze uit en aan zetten; de waardes worden dan zo ingesteld dat het systeem weer kan starten en je opnieuw een poging kan doen.

Temperaturen lopen als het systeem overclocked is zonder fan erg snel op (+- 85C zonder directe koeling) ik heb daarom een 120MM fan aan de zijkant van de kast zitten, deze blaast de lucht door de kast en daarom langs de heatsink, verder zitten er geen fans in de kast.
Hier de waardes van Open Hardware Monitor:


Temperaturen
Om alle waardes nog is op een rij te zien heb ik de verschillende profielen nog is vergeleken, hier ook weer het 'bijbehorende' Windows 7 powermanagement gekozen.
Idle:

CPU temperatuur idle (lager is beter)
Powersave/Powersave	32 C
Normal/Balanced	33 C
Optimized/Performance	35 C
Overclocked/Performance	41 C

GPU temperatuur idle (lager is beter)
Powersave/Powersave	45 C
Normal/Balanced	45 C
Optimized/Performance	46 C
Overclocked/Performance	53 C

MB temperatuur idle (lager is beter)
Powersave/Powersave	24 C
Normal/Balanced	24 C
Optimized/Performance	25 C
Overclocked/Performance	26 C

Load:

CPU temperatuur load (lager is beter)
Powersave/Powersave	41 C
Normal/Balanced	42 C
Optimized/Performance	44 C
Overclocked/Performance	50 C

GPU temperatuur load (lager is beter)
Powersave/Powersave	57 C
Normal/Balanced	59 C
Optimized/Performance	60 C
Overclocked/Performance	67 C

MB temperatuur load (lager is beter)
Powersave/Powersave	24 C
Normal/Balanced	25 C
Optimized/Performance	25 C
Overclocked/Performance	27 C

Compatibiliteit
Gezien ik nog een DVD drive met een IDE aansluiting heb en dit moederbord geen IDE aansluiting heeft, heb ik deze aangesloten via een SATA naar PATA connector (oud Abit dingetje, zeker 6 jaar oud) maar na aanpassen van de BIOS instelling voor SATA werkte deze ook.
Werkt dus niet, blijkbaar niet goed getest, wordt wel herkend maar werkt niet als je er een DVD in doet, nu een losse PCI-SATA controller geplaatst zodat deze DVD drive ook werkt.
Onder Linux heb ik het bord nog niet 100% werkend gekregen, een poging om XBMCFreak livecd te booten draaide op niks uit (blijft hangen tijden booten)
Ik heb een bootable USB stick met OpenELEC geprobeerd en deze werkt wel bijna helemaal, echter geen geluid via de analoge uitgang aan de achterkant (wel via de front connector) video zoals de testfiles hierboven beschreven werkten goed en zonder haperingen.
Ook andere Linux distro's schijnen wat issues the hebben, unRAID schijnt moeite te hebben met meer dan 2GB geheugen en uiteraard omdat dit een AMD board is zijn er natuurlijk de bekende AMD/ATI driver issues.
Hopelijk wordt dat nou eindelijk is echt opgelost, want dit zou ook een mooie thuisserver/mediacenter combo machine kunnen zijn. (5 x SATA aansluiting maakt toch al snel 15TB aan opslag)
Er zijn echter ook genoeg succesverhalen over Linux op dit board te vinden, dus als je het echt wil zal het ook prima moeten werken.

Ondersteuning door fabrikant
Asus blijft toch altijd een beetje moeilijke website houden, hoewel het de laatste maanden wel sterk verbeterd is is het laden van de support site erg traag een zijn de download snelheden nog steeds niet echt van deze tijd.
Alle drivers zijn bij Asus prima te vinden, hoewel dit vrij oude drivers zijn (AMD Graphics Driver V8.792.0.0)
Een kopje voor het downloaden van de drivers bij AMD heb ik helemaal nog niet kunnen vinden.
Op beide sites zijn diverse specs en demo's te vinden en ook handleidingen e.d.



Prijs
Gekocht bij 4Launch voor €100,50 + €8,00 verzendkosten, prima prijs voor een (bijna) compleet systeem.