Asus AT5IONT-I DELUXE

Aanleiding

Mijn PC welke als mediacenter fungeerde in de huiskamer was aan vervanging toe. Het betrof een Asus A8N SLI Premium moederbordje met 4 GB RAM en een AMD Athlon 64 3700+ processor. Met de komst van Full HD blueray kwaliteit films en HDTV kon deze het niet meer bijbenen.

Eisen

Omdat we via dit systeem middels Windows Media Center 7 ook TV kijken, stond dit apparaat best wat uurtjes op een dag wattjes te verstoken en was voor mij een belangrijke eis dat het nieuwe systeem zo energie zuinig als mogelijk moest zijn en toch de kracht had om full hd films en HDTV te kunnen weergeven. Ook vinden we de "vrijheid" van een complete Windows PC erg fijn t.o.v. een dedicated mediaplayer zodat je tussendoor ook nog eens kunt e-mailen, internetten of andere zaken op de PC kunt doen.

Keuze

Als je het over energiezuinig hebt, kom je al snel uit bij de systemen met onboard processoren, zoals de Intel Atom. Via een kennis had ik vernomen dat de Asus AT5IONT-I prima presteerde op het gebied van rekenkracht en stroomverbruik. Aangezien het nog een nieuw model betreft, was er nog niet heel veel over te vinden op internet, maar de berichten die er waren, waren positief. Het bord was ook nog eens geheel passief gekoeld, wat ook wel prettig is als je een filmpje aan het kijken bent.

Al zoekende in de Tweakers Pricewatch zag ik dat er inmiddels ook een Asus AT5IONT-I Deluxe uitvoering uit was gekomen. Hoewel de Asus site hier zelf nog geen melding van maakt en de productbeschrijvingen in de online winkels erg verschillen, zijn de belangrijkste verschillen tussen het Deluxe model t.o.v. het normale model:

• Externe voeding wordt meegeleverd (vergelijkbaar met een Pico PSU, dus energiezuinig)
• WIFI on board
• Bluetooth on board

Het prijsverschil tussen beide modellen bedraagt op dit moment ca. 60 euro. Aangezien je zoiets ook al snel kwijt bent voor een Pico PSU en je er nu gratis en voor niets on board WIFI en Bluetooth bij krijgt, heb ik gekozen voor het Deluxe model.

Om niet in een passief gekoeld geheel stil systeem een ratelende harddisk te hebben, heb ik gekozen voor een 60 GB SSD OCZ Vertex 2 schijfje (OCZSSD2-2VTXE60G).

Geheugen

Een belangrijke kanttekening is te plaatsen bij het geheugen voor beide modellen. Op internet zijn er veel forumberichten te vinden van mensen met een van beide borden die worstelen met het geheugen. Dit komt omdat deze borden erg kieskeurig zijn met welk geheugen er gebruikt wordt. Dit is iets wat ik in ieder geval nog niet eerder heb meegemaakt bij moederborden. Het wordt nog vervelender doordat de lijst met ondersteund geheugen op de Asus site ook nog eens het verkeerde geheugen noemt, dus al volg je die braaf, zit je alsnog met een niet bootend systeem. Het enige 2GB laptop geheugenreepje dat op dit moment is bevestigd als werkend en welke ik ook gebruik is de KVR800D3S8S6/2G. Het bord heeft 2 geheugensloten en ondersteund maximaal 4 GB aan geheugen, dus met twee van deze reepjes à ca. 20 euro ben je klaar.

Assembleren

Het assembleren van het geheel was een koud kunstje. Aangezien het een mini ITX bordje betreft en ik had besloten mijn oude HTPC ATX kast te hergebruiken had ik zeeën met ruimte in de kast. Ik kan dus ook niet zeggen of de aansluitingen op het bord logisch zitten wanneer deze in een krappe kast gebruikt worden. Ik heb her- en der wel gelezen dat anderen hier geen problemen mee ondervonden.

Drivers

Aangezien het bord nog niet terug te vinden is op de website van Asus, zijn er ook geen drivers voor te vinden op internet. De drivers op de bijgeleverd CD werken echter prima onder Windows 7 x64. Ik heb Asus gemaild met de vraag waarom dit bord nog niet online stond en waar ik de drivers vandaan moest halen. Wonderbaarlijk genoeg kreeg ik ook nog een reactie. De reactie was dat het bord nog te nieuw was en daarom niet online stond (logisch?). De drivers kon ik her- en der van andere oudere en andere modellen halen. Oftewel, wees zuinig op de bijgeleverde CD.

Ervaring

Het systeem startte zonder enige problemen op. Windows 7 was met een half uurtje geinstalleerd. De boot time bedraagt zo'n 20 seconden, wat lekker snel is. Binnen Windows performt alles prima. Full HD films kijken is geen probleem en HDTV kijken is geen probleem met een gemiddeld CPU gebruik van 60%. Windows Media Center 7 i.c.m. DVBLogic en Team Media Portal werken snel en probleemloos.

Zodra ik het Kazaa Lite Codec pack installeer, krijg ik stotteringen in het beeld wanneer ik TS bestanden af wil spelen. Pauzeer ik een seconde en ga ik dan weer door, dan is het weer even weg. Het lijkt erop alsof de pc het net niet trekt, terwijl de CPU de 100% bij lange niet raakt. Verwijder ik het Kazaa Lite Codec pack weer en reboot ik, dan is het probleem opgelost. Ik kon er niet achter komen waar dit door kwam. Dit probleem kwam bij alle players voor die ik geprobeerd ben (VLC, Windows Media Player, PowerDVD10, Media Player Classic). Zonder codec pack worden de meeste formaten ook prima afgespeeld in VLC dus dit is voor mij geen probleem.

De 60 GB SSD is eigenlijk wel wat aan de krappe kant. Ik was hier al bang voor. Windows en alle andere software snoept al snel zo'n 45 GB op aan ruimte. Wil je dan nog een beetje kunnen timeshiften tijdens het TV kijken in Windows Media Center 7, dan blijft er al snel weinig ruimte over. Timeshiften kan nu tot ongeveer 20 minuten pauzeren waarna hij verder gaat omdat de disk vol raakt. Een complete film opnemen is vrijwel niet mogelijk door de beperkte ruimte. Ik kan dus aanraden om toch een iets groter model te nemen. Zeker ook omdat het moederbord slechts over 2 SATA aansluitingen bezit. 1 CD/DVD/BlueRay speler en 1 HD en je bord zit dus al vol. Eventueel zou je nog een USB2.0 of 3.0 externe harddisk eraan kunnen hangen.

Dit bordje beschikt over DVI, HDMI en een optische uitgang. Het heeft me flink wat uren gekost om dit allemaal goed aangesloten te krijgen. Aanvankelijk had ik de PC via HDMI aangesloten aan onze Onkyo versterker en die op zijn beurt weer doorgelust naar de TV via HDMI. Dit gaf veel problemen. Alle apparaten moesten in exact de juiste volgorde worden aangezet, anders bleef het beeld op zwart. Sowieso was de juiste volgorde vaak nog geen garantie dat het ging werken. Dit was heel irritant.
Toen wat gaan rommelen met kabels. Uiteindelijk heb ik nu met een DVI naar HDMI kabel de PC aangesloten vanuit de DVI poort naar een HDMI aansluiting op mijn TV en de Onkyo versterker middels een optisch kabeltje verbonden met de PC. Overigens kan zelfs over de DVI naar HDMI kabel geluid meegezonden worden naar de stereo speakers van de TV zelf. Wist niet eens dat dat mogelijk was.
Deze samenstelling werkt prima. De PC stuurt het geluid digitaal naar de Onkyo en deze herkent feilloos het type signaal. Zo springt deze bij het kijken naar een HDTV zender met Dolby Digital geluid in Windows Media Center 7 netjes over naar dolby modus en bij SDTV springt deze terug naar stereo. Hetzelfde geldt voor het kijken van films. Ook hier wordt zonder enig probleem het type geluid herkend en door de versterker prima afgehandeld. De Dolby Digital surround test DVDtjes zijn een genot om het perfecte surround geluid te ervaren.

Bij het bord wordt een klein WIFI antennetje geleverd om aan te sluiten achterop het moederbord. De ontvangst is niet heel super te noemen, maar net goed genoeg. Mijn access point (DLink DIR655) staat op zolder en twee verdiepingen lager is de ontvangst nog steeds iets over de helft. Waar mijn laptop echter ook nog 10 andere access points uit de omgeving oppikt, ziet deze alleen mijn eigen access point. Ik gebruik gewoon een bekabelde verbinding, dus ik weet niet hoe betrouwbaar de WIFI is als je hierover gaat streamen.

De bluetooth op dit bord is erg onzinning bedacht. Het bluetooth apparaatje zit achterop het moederbord bevestigd. Deze kun je er niet af halen en steekt nauwelijks uit de backplate. Samen met een bos kabels aan de achterkant, weggewerkt in een TV meubel en de hele metalen kast die ervoor zit, is het bluetooth signaal waardeloos. Je moet echt maximaal 1 meter van de kast verwijderd zijn, wil je nog enigszins een goed signaal op kunnen vangen. Wanneer je met een bluetooth oortje probeert te bellen via de PC kun je het helemaal wel schudden, tenzij je je oor op de PC legt.

/Update: Ik heb vorige week voor 2,50 euro een Billionton Bluetooth Class 2.0 USB Adapter besteld. Bluetooth op het moederbord heb ik uitgezet in het BIOS en deze er nu aan gehangen. Bluetooth werkt nu prima en ik kan zonder problemen de hele huiskamer rond wandelen met mijn bluetooth oortje om te bellen. Nogmaals een bevestiging dus dat het onboard stickje crap is.

Temperatuur

De temperaturen wanneer deze geheel passief gekoeld is lopen al vrij snel op richting de 75 graden. Op internet vind je meer berichten dat het systeem wat warm kan worden, vooral wanneer geassembleerd in een kleine kast met weinig airflow. Voor de zekerheid heb ik een klein 60 mm fannetje los bovenop het koellichaam gelegd. Hiermee daalde de temperatuur tot zo'n 45 graden ten koste van een zeer klein en acceptabel gezoem door het fannetje.

Stroomverbruik

En dan kijken of het bord inderdaad zo energiezuinig is als de berichten doen geloven. Opvallend vind ik dat het bord zowel als deze uit staat (uiteraard wel met de stekker in het stopcontact) als wanneer deze in standby staat evenveel stroom verbruikt en wel gemiddeld 13 Watt. Idle in Windows verbruikt het bord ca. 33 Watt en met een full HD film of HDTV heeft dit bordje ca. 37 Watt aan stroom nodig. Al met al prima waarden voor een volledig Windows systeem met een dergelijke kracht.

Conclusie

Al met al een prima energiezuinig bord met veel rekenkracht. Prima als HTPC waarvoor ik 'm in wilde zetten. De prijs is wel aan de hoge kant. Het bord werd verder wel prima en stabiel en is mijn inziens daarmee de investering wel waard.