1. Laagste prijs
    Niet beschikbaar
    Prijsalert ontvangen zodra er een prijs is?
  2. Kenmerken | Gebruikersreviews
  3. Willen (15) Hebben (70)

Bekijk alle reviews

Logitech G25 Racing Wheel Zwart Review

+3
satcp
24 oktober 2007, laatste update op 17 november 2015, 102.790 views

Logitech G25 Racing Wheel Zwart

Volgas met de Logitech G25 Simulatiefans eisen vaak veel van hun hardware. Bepaalde fabrikanten zijn hier opgesprongen en produceren hoogwaardige simulatieattributen. Zo ook voor racesimfans. Fabrikanten als Ball Racing Development (BRD) maken erg mooie pedalensets en stuurwielen voor de simracer. Helaas is na een korte blik op de prijslijsten van zulke fabrikanten wel duidelijk dat dit materiaal niet weggelegd is voor elke racesimspeler. Aan de onderkant van het prijsbereik wordt de markt dan weer overspoeld door stuurwielen van erbarmelijke kwaliteit. Het stuurwiel voelt aan alsof het elk moment kan afbreken, de force feedback is onmachtig en geeft buiten wat nietszeggende trillingen geen gevoel, de pedalen zijn nauwelijks meer dan...

Pluspunten

  • Zonder twijfel de beste stuurwiel-, pedalen-, en shiftercombinatie onder € 300
  • Zeer degelijke bouwkwaliteit van stuurwiel en pedalen
  • Ontkoppelingspedaal! Eindelijk
  • Krachtige veerdruk rempedaal
  • 900° stuurwieldraaihoek
  • Realistisch en sportief uiterlijk
  • Zeer goede en krachtige force feedback effecten
  • Bruikbaar op PC, PlayStation 2 en PlayStation 3

Minpunten

  • Shifter eerder een gadget dan een nuttige toevoeging
  • Geen duidelijke klik voelbaar bij sequentiële shifter en paddles
  • Kabel pedalenset mocht gerust wat langer zijn
  • Ietwat vreemde positionering rempedaal
  • Veel te weinig knoppen op het stuurwiel

Eindoordeel

5 van 5 sterren (Uitstekend)
Volgas met de Logitech G25

Simulatiefans eisen vaak veel van hun hardware. Bepaalde fabrikanten zijn hier opgesprongen en produceren hoogwaardige simulatieattributen. Zo ook voor racesimfans. Fabrikanten als Ball Racing Development (BRD) maken erg mooie pedalensets en stuurwielen voor de simracer. Helaas is na een korte blik op de prijslijsten van zulke fabrikanten wel duidelijk dat dit materiaal niet weggelegd is voor elke racesimspeler.

Aan de onderkant van het prijsbereik wordt de markt dan weer overspoeld door stuurwielen van erbarmelijke kwaliteit. Het stuurwiel voelt aan alsof het elk moment kan afbreken, de force feedback is onmachtig en geeft buiten wat nietszeggende trillingen geen gevoel, de pedalen zijn nauwelijks meer dan aan-uitschakelaars,... Kortom weggegooid geld voor een echte racesimspeler. Er zijn wel merken geweest die boven de rest uittroonden, met name Thrustmaster in het verleden en Logitech de laatste jaren. Deze fabrikanten bouwden stuurwielen van bovengemiddelde kwaliteit voor zeer aanvaardbare prijzen. Toch was er op die stuurwielen ook wel altijd wat aan te merken. De opmerkelijkste gebreken zijn het achterwege laten van het ontkoppelingspedaal welke in de meeste auto's toch een essentieel onderdeel is en het feit dat vrijwel alle stuurwielen op de markt slechts een draaicirkel hebben van 200-240°. Simulatiefans die streven naar meer realisme stootten steeds op die beperkingen.

Er zijn pogingen geweest om het gat tussen de professionele en de budgetstuurwielen kleiner te maken. Zo bracht Act Labs het Force RS Racing System op de markt. Dit was het eerste betaalbare stuurwiel voorzien van drie pedalen en een H-shifter. Later zou Logitech met de beroemde rode MOMO Force (MOMO) nieuwe standaarden zetten in bouwkwaliteit en afwerkingsgraad. Een kleine drie jaar geleden kwam datzelfde Logitech met de Driving Force Pro (DFP), het eerste stuur in betaalbare regionen met een 900° draaihoek. Een product met al deze eigenschappen tesamen bleef echter voorbehouden aan de kapitaalkrachtige gamers onder ons.

[img=620]1Gi7uJPN[/img]

Na de positieve verkoopsresultaten van de MOMO Force en Driving Force Pro heeft Logitech blijkbaar ingezien dat er duidelijk wel een doelgroep is tussen de budgetstuurtjes en het dure professionele materiaal. En zo ontstond de Logitech G25 als brug tussen beide markten. De G25 kan uitpakken met zowel een uitstekende bouwkwaliteit, als drie pedalen met H-shifter én 900° draaihoek. En dat alles voor een adviesprijs van € 300 (in de praktijk vind je het stuur al voor veel minder te koop). Dat is niet weinig, maar als je weet dat topmodellen van Thrustmaster vroeger ook al gauw € 200 kostten en je voor een professionele setup al gauw meer dan € 1.000 kwijt bent valt die prijs eigenlijk goed mee.

Maar is de Logitech G25 wel zo goed als hij op papier lijkt en is het stuur de prijs waard? Hoewel de G25 enkel als compleet pakket verkrijgbaar is ga ik toch de drie onderdelen (stuurwiel, pedalen en shifter) telkens apart bespreken.

Functionaliteit stuurwiel

De opvallendste eigenschap van het stuurwiel is de tot 900° instelbare rotatie. We kennen dit natuurlijk al van bij de Driving Force Pro en enkele andere dure high-end sturen, maar voor nieuwkomers biedt het een geheel nieuwe ervaring. Wanneer je klassieke 200-240°-stuurwielen gewend bent komt dit aanvankelijk vreemd en zelfs vervelend over. Je moet veel meer stuurwerk verrichten voor hetzelfde resultaat, maar eens je dit gewend bent weet je de toegevoegde nauwkeurigheid enorm te waarderen.

De draaihoek kan in de software per graad ingesteld worden tot 900°. Zo kun je voor elk type wagen de correcte stuurwieldraaihoek ingeven. Straatwagens hebben een veel grotere stuurwieldraaihoek dan racewagens die op hun beurt weer een grotere hoek hebben dan open wheel racers. Dus iemand die met een 270° open wheel racer rijdt en afkomstig is van een 240°-stuurwiel gaat niet zo bijster veel verschil merken. Daarentegen iemand die met een straatwagen met 720° stuurhoek het virtuele asfalt onveilig maakt zal een enorm verschil ervaren tussen zijn vroegere stuurwiel.

Wanneer een stuurhoek kleiner dan 900° ingesteld wordt, beperkt het stuur de maximale uitslag door middel van force feedback. Omdat de motoren niet oneindig sterk zijn betekent dat wel dat je vrij makkelijk doorheen deze zachte locks kan draaien. Natuurlijk registreert het stuur dan wel geen verdere uitslag meer zodat je in-game niet plots korter kan sturen dan mogelijk. In de praktijk zul je slechts zelden problemen hebben met die zachte locks omdat je doorgaans slechts zelden lock-to-lock stuurt. Een instelbare harde lock op 200° zoals bij de DFP is er niet.

Verder vinden we 2 knoppen op het stuur (één voor elke duim) en twee paddles. Dankzij de Logitech software zijn deze (en alle andere knoppen) vrij programmeerbaar.

Het stuur draait beduidend soepeler dan zijn voorganger - zeker bij snelle uitslagen. De force feedback effecten voelen iets krachtiger en vooral genuanceerder aan dan deze van de DFP. Ook de rode MOMO Force of Act Labs Force RS Racing System kunnen lang niet tippen aan de force feedbackeffecten die de G25 weet te produceren. Het gehuil van de DFP tijdens snelle uitslagen is verdwenen en heeft plaats gemaakt voor een dieper gebrom. De G25 is beduidend stiller dan de DFP, maar het stuurwiel is verre van geruisloos.

Functionaliteit pedalen

Op de pedalenset - hoewel geen primeur - steelt het ontkoppelingspedaal de show. Voor het eerst in lange tijd is er weer een ontkoppelingspedaal te vinden op een stuurwiel waar je geen klein fortuin aan kwijt bent. Nu kun je eindelijk gecontroleerd vertrekken in een racesim.

Functionaliteit shifter

Wat echter het meeste opvalt aan de G25 is de shifter. Sinds de Act Labs GPL shifter is het vrij stil geweest rond shifters, maar nu is er weer een echte H-shifter. De H-shifter biedt 6 versnellingen plus een achteruit die te bereiken is door de versnellingspook in te drukken en naar 6 te schakelen. Door middel van een draaiknop kan de versnellingspook tussen H-patroon en sequentieel schakelen verzet worden. Op die manier biedt de G25 dus 3 verschillende manieren om te schakelen: met een H-versnellingspook, een sequentiële versnellingspook en sequentiële paddles. Voor elk wat wils.

Eveneens op de shifter vinden we nog 8 programmeerbare knoppen en een POV hat switch. Zo komt de G25 op het indrukwekkende totaal van 10 drukknoppen, 2 paddles, 1 vierwegs hat switch en 7 versnellingsstanden.

Ergonomie en vormgeving stuurwiel

Het stuurwiel met lederen afwerking ligt lekker in de hand en biedt een realistisch gevoel. Samen met het geborstelde inox (roestvast staal) en de twee rode duimknoppen geeft het geheel meteen de indruk van een echt klassiek racestuur. Dit is zonder twijfel een van de meest authentiek ogende stuurwielen op de markt. Natuurlijk hangt dit puur af van wat voor games je speelt. Mensen die moderne Formule 1-simulaties spelen zullen het klassieke uiterlijk misschien eerder ongepast vinden, maar je kan er niet omheen dat het prettig aanvoelt. Voor mensen met grote handen is de dikte van het wiel misschien iets aan de kleine kant. Ook het stuurwiel zelf had nog groter mogen zijn. Het wiel is wel iets groter dan andere stuurwielen op de markt, maar een korte blik in een racewagen leert ons dat het nog steeds veel te klein is. Natuurlijk moet Logitech concessies doen om iedereen tevreden te houden. Bepaalde raceklasses hebben nu eenmaal kleine stuurwielen. Bovendien moet de force feedback sterker zijn bij een groter wiel wat de prijs natuurlijk weer omhoog drijft.

In tegenstelling tot bij de Driving Force Pro zijn er ditmaal echte paddles achter het stuur. Deze zijn voldoende groot zodat je ze zeker niet kan missen en ze hebben ook een voldoende grote schakelweg zodat ongewild dubbelklikken zoals bij de DFP nauwelijks meer voorkomt. Naar mijn mening staan de paddles iets te dicht bij het stuur waardoor ze soms storend in de weg staan wanneer je zonder paddles rijdt. Iets erger is het feit dat de paddles nauwelijks gevoel geven. Afgezien van een nauwelijks waarneembaar klikje van de microswitch krijg je geen feedback. Beter had geweest wanneer de paddles een duidelijk voelbare klik hadden. De twee duimknoppen geven wel een duidelijk voelbare klik en dat is een welkome verbetering over de knoppen op de DFP.

Wat wel een enorm gebrek is aan het stuurwiel is het aantal knoppen. Zoals eerder gezegd zijn dat er slechts twee. Het stuur krijgt hierdoor zijn klassiek, sober en professioneel uiterlijk, maar voor moderne racesims zijn twee knoppen wel wat aan de magere kant. Logitech heeft beslist om de knoppen op de shifter te plaatsen, maar er zijn toch tal van zaken die je in het heetst van de strijd wilt kunnen instellen/oproepen zonder de handen van het stuur te halen. Logitech heeft hier duidelijk voor de looks gekozen terwijl ze mogelijk toch beter voor ergonomie en functionaliteit hadden gekozen.

Ergonomie en vormgeving pedalen

De pedalen zijn een ware verademing. Voor het eerst in deze prijsklasse zien we pedalen die prettig aanvoelen. Het gaspedaal heeft een zeer lichte weerstand. Het ontkoppelingspedaal heeft een ietwat hogere veerdruk - vergelijkbaar met het rempedaal op goedkopere stuurtjes. Het rempedaal als laatste heeft een hoge veerkracht - eindelijk een rempedaal dat je niet met kousevoeten moet bedienen. Remkracht doseren wordt dankzij de hoge veersterkte veel makkelijker. Een bureaustoel op wieltjes op een gladde vloer rolt weg bij het indrukken van het rempedaal. Alleen al het gevoel in deze pedalenset doet alle andere stuurwielen in en onder deze prijsklasse verbleken. Noch de Driving Force Pro, noch de MOMO Force, noch de Act Labs Performance Pedals kunnen hier enig weerwerk bieden.

[img=620]Bv8nBOi0[/img]

De plaatsing van de pedalen onderling is echter vreemd gekozen: het rempedaal staat beduidend dichter bij het ontkoppelingspedaal dan bij het gespedaal. Dit kan heel and toe bemoeilijken. Mensen die heel and toe op de klassieke wijze met teenzool op de rem en hiel op het gaspedaal toepassen zullen waarschijnlijk weinig hinder ondervinden, maar velen passen dit principe toe door hun teenzool half op rem- en gaspedaal te leggen. Door de grote tussenafstand kan dit wel eens bemoeilijkt worden - zeker wanneer je op kousen rijdt. Het had dus beter geweest wanneer Logitech de tussenafstand regelbaar had gemaakt zoals ook te vinden is op enkele dure pedalensets. Ook een regelbare veerdruk had een mooie toevoeging geweest, maar je kan nu eenmaal niet alles wensen.

Net als bij andere recente Logitech pedalensets is ook de pedalenset van de G25 voorzien van een anti-wegschuifmechanisme voor tapijtvloeren. Dankzij de vele weerhaakjes hiervan blijft de set nagenoeg onbewogen op de grond staan. En dat is noodzakelijk gezien de kracht van het rempedaal. Voor de die hard simracers zijn er, net als bij het stuurwiel en de shifter, M6-boutgaten voorzien om het geheel moervast op iets vast te schroeven. Ideaal voor personen die aan een cockpit of race seat werken.

Afgezien van de minder interessante positionering van de pedalen kunnen we niet anders dan razend enthousiast zijn.

Ergonomie en vormgeving shifter

De shifter is een ander verhaal. Het ding ziet er mooi uit, ligt relatief prettig in de hand en de lederen afwerking geeft het geheel net dat ietsje extra. Toch voelt het geheel niet aan als een echte versnellingspook. Ten eerste is het pookje te klein, zijn de schakelgangen te kort en bovenal is de veersterkte ondermaats. Het is begrijpelijk dat Logitech voor deze prijs niet voor een force feedback versnellingspook heeft gekozen, maar je hebt echt op geen enkel moment het gevoel dat je in een versnellingsbak zit te roeren. Er is geen massa, noch weerstand.

Een ander probleem met de versnellingspook is dat je makkelijk vast komt te zitten tussen twee versnellingen in. Dit heeft met de interne constructie te maken. Omdat het geheel zo weinig weerstand geeft in versnelling is het amper voelbaar wanneer je in versnelling zit of er tussenin. Dat is natuurlijk een kwestie van gewenning, maar toch komt het geheel alles behalve realistisch over. In sequentiële mode voelt het pookje helemaal niet lekker aan. Er is totaal geen klik voelbaar wanneer je geschakeld hebt. De shifter is een leuke toevoeging maar kan beter als gadget beschouwd worden. De Act Labs GPL Shifter geeft een beduidend beter gevoel, maar is helaas onderhevig aan flinke mechanische mankementen.

Toch wil ik deze negatieve indrukken nuanceren: Eens je de lage weerstand gewend bent en je schakelgedrag hebt aangepast zodat je niet meer vast komt te zitten tussen versnellingen in, is de shifter wel degelijk erg leuk om te gebruiken en in principe een toegevoegde waarde. Maar de kwaliteit en het gevoel is gewoon niet gelijk aan de rest van het G25-pakket. Dat is waar de teleurstelling ligt.

Zoals eerder gezegd heeft Logitech de ongelukkige keuze gemaakt om vrijwel alle knoppen op het stuur naar de shifter te verplaatsen. Slechts enkele knoppen had beter geweest, maar nog ongelukkiger is de plaatsing van de knoppen. Deze staan achter de versnellingspook zodat je tijdens een race makkelijk per ongeluk de shifter verzet terwijl je naar een bepaalde knop tast.

Qua knopergonomie, na zo verwend te zijn door de MOMO Force en vooral de Driving Force Pro, komt de G25 hier toch enigszins teleurstellend over. Echte tweakers laten zich hier waarschijnlijk niet door weerhouden en modificeren het geheel met meer knoppen (ik ben al bezig).

Bouwkwaliteit en afwerkingsgraad stuurwiel

Het lijkt alsof Logitech met de G25 een samensmelting tussen de rode MOMO Force en de Driving Force Pro voor ogen had.

Het stuurwiel doet qua afwerkingsgraad meteen aan de MOMO Force denken. Waar vrijwel alle andere stuurwielen met kunstrubber of voor de ondergrens slechts hard plastic zijn bekleed, is de G25 net als de MOMO bekleed met echt leder - handgestikt. Ditmaal wel leder in een iets bescheidenere kleur; zwart in plaats van het opvallende rood van de MOMO.

Het hart van het stuur wordt gevormd uit één stuk 3 millimeter dikke gestampte inoxplaat. Dit geeft het stuurwiel meer dan voldoende stijfheid. Het straalt gewoon degelijkheid uit. Ook de twee knoppen op het stuur zijn opgebouwd rond twee echte (miniatuur)schakelaars. Dit in schril contrast tot de DFP en de shifter waar de knoppen opgebouwd zijn rond een siliconenrubbermat.

Wanneer we een kijkje in het binnenwerk van de G25 nemen (wat overigens wel wat meer schroefwerk is dan bij de DFP omdat nu het stuur zelf er ook af moet) valt meteen de nette constructie op. Een degelijk metalen frame en stevig dik plastic waar nodig zorgt voor een solide constructie. In de traditie van Logitech high-end stuurtjes is de stuuras dubbel gelagerd met twee rollagers. Dit in contrast tot veel andere stuurwielen die slechts één rollager of zelfs een glijlager gebruiken. De rollagers zijn opvallend groter dan die van de Driving Force Pro. Ook verschillend met andere stuurwielen is de tweede motor. De keuze hiervoor is niet alleen om de force feedback effecten sterker te maken, maar ook om de beruchte speling op de force feedback drastisch te verminderen. Hiertoe wordt een dubbel tandwiel gebruikt dat afgeveerd is ten opzichte van zijn wederhelft. Een goedkope maar bijzonder effectieve oplossing die ook in professionele toepassingen gebruikt wordt. Het verschil is meteen merkbaar wanneer je een stuur als de MOMO of DFP vastneemt en vergelijkt met de G25.

Ook anders dan bij de DFP is het feit dat de motoren nu rechtstreeks ingrijpen op het (dubbel) tandwiel op de stuuras. Bij de DFP zat hier nog een reductiekast tussen wat natuurlijk voor extra lawaai en speling zorgt. Een voordeel van deze nieuwe opstelling is dat het stuur veel sneller kan ronddraaien wat de snelheid van de force feedback effecten flink ten goede komt. Een nadeel is dat door deze constructie minder kracht overgebracht kan worden naar het stuurwiel. Dat wordt echter gecompenseerd door de tweede motor.

Mocht ik iets willen aanduiden dat nog voor verbetering vatbaar is, dan zijn het de tandwielen zelf. Dit zijn plastic tandwielen, maar gezien de luttele krachten erop maakt dat niet zoveel. De vertanding is echter recht en dat heeft als nadeel dat het luidruchtig kan zijn. Met schuine vertanding zou het stuur aanzienlijk stiller kunnen werken.

Een ander detail is de betere stofdichting. De optische sensor heeft nu een stofkap en de tandwielkast is op een kleine opening achteraan na helemaal toe. Dat komt de betrouwbaarheid op langere termijn vast ten goede.

Het bevestigingsmechanisme van de G25 is nagenoeg identiek aan dat van de Driving Force Pro. Enkel de draaiknoppen zelf zijn iets anders. Jammer is dat de klauwen en schroefdraad volledig uit plastic gemaakt zijn. Bij mijn Driving Force Pro heb ik zulk een klauw simpelweg in stukken getrokken met de hand! Nu hangt veel af van het bureauoppervlak waarop je het stuurwiel wenst te gebruiken. Mijn bureau is spiegelglad zowel onderaan als bovenaan waardoor ik de klauwen abnormaal vast moet draaien om het stuurwiel ietwat solide te bevestigen. Logitech had beter de klauwen en de onderzijde van het stuurwiel voorzien van rubber antislipstrips zodat het geheel veel vaster staat met minder kracht.

Een punt dat ik toch wil aanhalen in de afwerkingsgraad van het stuur zijn de twee paddles. Net als het stuurwiel zelf zijn deze vervaardigd uit een gestampte inoxplaat. Het stampproces geeft altijd een scherpe rand aan de achterkant. Bij het stuurwiel is deze overal netjes weggeschuurd en rondgelegd, bij de paddles is dit echter erg oppervlakkig gedaan op mijn exemplaar. De rechterpaddle bevat een braam die scherp genoeg is om je vinger tot bloedens toe open te snijden. Natuurlijk is dat snel verholpen mits je geen twee linkerhanden hebt, maar dit is toch een teken van een falende kwaliteitscontrole en overhaast.

Bouwkwaliteit en afwerkingsgraad pedalen

Als je de eerder goedkoop ogende en aanvoelende pedalensets van de DFP, MOMO en zelfs de Act Labs Performance Pedals vergelijkt met wat de G25 te bieden heeft, dan doet de G25 de andere pedalensets van schaamte wegkruipen. Metalen chassis, metalen pedaalstangen, geborstelde inox pedalen en degelijke veren. De behuizing is wel van plastic, maar alle belangrijke mechanische onderdelen zijn gemaakt in metaal. Ook de constructie van het geheel komt helemaal anders over. Logitech is hier duidelijk gaan kijken bij de dure high-end pedalensets. Natuurlijk heeft Logitech bespaard op de kosten en hier en daar zijn wel pijnpunten zichtbaar. Maar in en beneden deze prijsklasse ga je gewoonweg niets vinden dat in de buurt kan komen van deze kwaliteit. Laat dit een motivatie wezen voor toekomstige Logitech producten en de pedalen van andere fabrikanten.

Iets minder is de bevestiging van de potmeters en de potmeters zelf. Hier is misschien weer net iets te veel bespaard. Laten we hopen dat deze pedalenset gespaard blijft van de beruchte Logitechziekte. Nagenoeg alle Logitech pedalensets krijgen vroeg of laat (doorgaans eerder vroeg) te maken met problemen zoals spiking of loszittende potmeters. Qua mechanische constructie is de G25 duidelijk lichtjaren vooruit op de voorgangers, maar is de kwaliteit van de potmeters dat ook?

Gezien de korte tijd dat het stuurwiel op de markt is en ik het zelf bezit is het onmogelijk om een langetermijnuitspraak te doen, maar op het eerste zicht kun je niets anders dan bewondering opbrengen voor de pedalenset die Logitech heeft weten te bouwen.

Bouwkwaliteit en afwerkingsgraad shifter

De shifter is de pijnlijke uitzondering van de set. De behuizing is goed en ook het bevestigingsmechanisme verdient een pluim. Het bevestigingsmechanisme gebruikt in tegenstelling tot het stuur wel een metalen schroefdraad en dankzij de kleinere spoed kan de shifter makkelijk heel vast gezet worden. De klauwen zijn beduidend kleiner zodat de kans op breken veel minder hoog is. De twee klauwen worden vergezeld van een primitieve derde klauw welke niet meer is dan een plastic schroef die ervoor moet zorgen dat de shifter niet kan kantelen tijdens intensief gebruik.

De knoppen zijn dan wel van het rubbermattype, ze voelen toch voldoende degelijk aan en geven een duidelijk voelbare schakelovergang. De POV hat switch is de enige die ietwat negatief opvalt. Wanneer ingedrukt in een richting ontstaat er aan de andere zijde een opening waarlangs vuil naar binnen kan en wat sowieso nogal onafgewerkt toont. Dit was bij de Driving Force Pro niet het geval.

Het versnellingspookje zelf is waar het schoentje knelt. Hoewel de constructie best wel stevig uitgevoerd is, zitten er ontwerptekortkomingen in. Zo gebruikt de shifter gebruikt helemaal geen echte H-plaat om het H-patroon te vormen. Versnelling 3 en 4 zijn gewoon vooruit en achteruit in de neutrale stand. Voor versnelling 1 en 2 naar links en 5, 6 en achteruit naar rechts wordt een haak- en sleufmechanisme gebruikt om de pook in die positie te houden. Dat is natuurlijk veel goedkoper te produceren maar geeft totaal niet hetzelfde gevoel als de H-plaat van een echte versnellingsbak en is beduidend klemgevoeliger. Voor de neutraal-, vooruit- en achteruitpositie wordt eveneens een goedkope oplossing gebruikt: een kogel met een veer die tussen 3 gaten kan positioneren. Wanneer de kogel in een gat valt is de pook vergrendeld. Eigenlijk is dat principe nog zo slecht niet, maar de veer is veel te zwak om een serieuze weerstand op te wekken. Bovendien is er op het stuk tussen de gaten nauwelijks weerstand waardoor het pookje onnatuurlijk makkelijk beweegt.

[img=620]jyBjCkAX[/img]

Installatiecomfort

De softwareinstallatie is erg eenvoudig. Installeer de software, sluit het stuur aan op het gevraagde ogenblik en je bent klaar.

De bevestiging van stuur en shifter is ook erg eenvoudig. Gewoon de draaiknoppen aandraaien tot het stuur voldoende vast staat. De kabels van pedalenset, shifter en voeding worden aangesloten in een nis in de bodem van het stuur. De kabel naar de computer vertrekt van dezelfde plaats maar is niet verwijderbaar. Een vreemde besparing werd doorgevoerd op de lengte van de kabels. Met name die van de pedalen zal voor velen maar net toereikend zijn en voor sommigen - afhankelijk van de opstelling - veel te kort. Een 9-pins seriële kabel kan gebruikt worden als verlengkabel, maar het is onbegrijpelijk dat Logitech op een stuur met zulke goede kwaliteiten gaat besparen op banale punten als de kabellengte.

Het Logitech G25 stuurwiel kan bevestigd worden op bureaubladen van 0 tot en met 50 mm dikte. Ik heb berichten gelezen van enkelingen die beweren dat de klem tot 80 mm aankan, maar ik raad die personen aan om een nieuwe schuifmaat te kopen. De klauw zelf heeft slechts een 60 mm binnenopening. In de diepterichting neemt de klauw 36 mm in beslag, maar als je met een iets minder solide bevestiging genoegen neemt is zelfs slechts 20 mm haalbaar. Toch zullen er veel bureautafels zijn waar de G25 niet gemonteerd kan worden door een te hoge ondersteunende plank aan de voorkant van het blad. Gelukkig blijven er de M6-boutgaten over voor een écht stevige montage.

De shifter kan bureaubladen van 0 tot en met 50 mm dikte aan bij een diepte van 72 mm. Het is de eerder vernoemde derde klauw die voor deze extra diepte zorgt. Je kan deze echter met 4 schroefjes verwijderen zodat de shifterbevestiging slechts 30 mm diepte vraagt. Je verliest dan wel stabiliteit.

Conclusie

Dat de G25 zijn gebreken en beperkingen heeft mag wel duidelijk zijn, maar dat neemt niet weg dat er momenteel simpelweg niets beters te verkrijgen is in en onder die prijsklasse. Wil je nog beter dan kom je in het gebied van de high-end stuurwielen en dan praten we over prijzen die velen niet eens aan hun complete computer willen uitgeven.

Een miskoop doe je zeker niet aan de G25. De shifter mag dan een kleine teleurstelling zijn, de pedalen en het stuurwiel compenseren dit ruimschoots. Toch, wanneer je al een Driving Force Pro bezit en niet echt ontevreden bent van de pedalenset is er weinig reden tot aankoop van de G25. Het G25 stuurwiel is een verbetering ten opzichte van de DFP, maar of dat de prijs rechtvaardigt... Ben je minder tevreden van de DFP-pedalen of ben je op zoek naar een ontkoppelingspedaal dan kun je de G25 wel overwegen. Heb je een ander stuurwiel en ben je op zoek naar een nieuw stuur, dan moet je de G25 zeker overwegen mits je budget het toelaat. Zelfs de rode MOMO Force valt in het niet bij het geweld van de G25. Ook het Act Labs Force RS Racing System wat voorheen als de beste totaaloplossing (stuur, 3 pedalen en shifter) bekend stond, komt over als een goedkoop stuk plastic ten opzichte van de G25. Enkel de shifter van Act Labs is iets beter dan die van Logitech.

Links & Mods

Logitech G25 Racing Wheel topic op Gathering of Tweakers

Zoals ik in m'n review schreef heeft de G25 voor mij persoonlijk te weinig knoppen. Ik ben dan ook aan een mod begonnen om meer knoppen op het stuur te bevestigen om zo een soort G25 "Pro" te krijgen. Hiervoor recycleer ik de hardware van een oude Logitech Driving Force Pro. Je kan er meer over lezen in G25 "Pro" deel één, deel twee en deel drie. Let wel, dit is niet de makkelijkste aanpak, niet voor beginners en belangrijkste van allemaal; je verliest je 2 jaar garantie!

Alle afbeeldingen

Beoordeel deze review: 0 +1 +2 +3

Heb jij ook een Logitech G25 Racing Wheel Zwart?

Deel je ervaringen en help andere tweakers!

Schrijf review

Vraag & Aanbod

Reacties (35)

35
35
11
3
0
17
Wijzig sortering
Heel goeie survey, lekker kritisch ook, helemaal mijn stijl :D
Ik heb er ook wat mee lopen spelen en veel van de gebreken vielen mij ook al gelijk op. Het was echter mijn stuur niet, dus ik heb em niet open kunnen maken. Binnenkort heb ik er ook eentje en zal dan ook gelijk even grondig inspecteren aan de binnenkant ;)

Wat me wel weer opviel overigens is dat er toch wel te merken valt dat er tandwielen achterzitten. En aangezien ik de Formula Force gewend ben die gebruik maakt van staalkabel en katrollen voelt het toch wel wat karteliger aan wat mij betreft. Ook heeft het staalkabelprincipe per definitie geen speling wat een bijkomend voordeel is. (de FormulaForce heeft wel speling, maar dat ligt aan iets anders) Daardoor heb je ook geen extra motor nodig die deze speling opheft, en kwa geluid is het kabelprincipe ook stiller en de overbrenging zorgt ook voor snelle bewegingen in het stuur, waarbij nieuwere stuurtjes vaak een nogal servomotor-achtig aanvoelen en langzaam draaien zoals jijzelf ook al aangeeft. De G25 is weer een stuk beter, maar toch vind ik het tandwielprincipe niet zo tof. Wat betreft kracht is het oude stuur ook niet slecht, deze motoren heb ik wel eens overbelast met als resultaat dat je het stuur met de losse hand niet eens meer kan draaien zo sterk!

Die vriend waar ik het stuur uitgeprobeerd heb is dus ook overgestapt van Logitech Formula Force -> G25 en kan nu niet meer 's avonds racen omdat zijn ouders dan niet kunnen slapen van het lawaai!

Frapant dus toch, om te zien dat een stuur van 7 jaar oud eigenlijk zo verschrikkelijk goed was destijds (geldt ook wel beetje voor de Act Labs, bijzonder ding destijds). Natuurlijk staat dat stuur in scheel contrast met de G25 wegens gebrek aan shifter en degelijke pedalenset. Hoe dan ook, nu ik inmiddels drie FormulaForce stuurtjes heb, ga ik daar maar eens een high-end stuur voor simulatie-console van bouwen. De G25 ga ik dan wel als stuurtje gewoon voor achter de pc gebruiken.
Het is me ook niet helemaal duidelijk waarom Logitech van hun vertrouwde riem/kabel-aangedreven force feedback is afgestapt, maar ze zullen er wel een goede reden voor gehad hebben. Hoe dan ook, dankzij het dubbel tegenwerkend tandwiel is het grootste probleem van tandwielforce feedback ook verholpen in de G25: nauwelijks nog speling waar dat bijvoorbeeld bij de Driving Force Pro nog bijzonder merkbaar was.

Een belangrijk nadeel blijft: het lawaai. Maar ook dat kan perfect een heel stuk stiller wanneer Logitech tandwielen met schuine vertanding zou gebruiken. Ook in autoversnellingsbakken en differentiëlen worden zulke tandwielen toegepast omdat anders de lawaaioverlast onhoudbaar zou zijn. Natuurlijk zou dat het stuurwiel wel nog duurder maken. In mijn korte bespreking op het GoT-forum schreef ik overigens ook dat 's nachts racen met slapende familie in andere kamers slapeloze nachten kan opleveren. Laten we hopen dat Logitech in één van de volgende modellen dit probleem ook aanpakt...
welke spellen doe je nou met zoiets.
ik heb toca3 eens geprobeert met een MS force feedback en dat stuurt waarlijk van geen meter

?
thx
mt
In principe kan je nagenoeg elk racespel, zowel arcade als simulatie spelen met zulk een stuur. Natuurlijk zullen niet alle spellen alle functionaliteit ondersteunen.

Maar de echte doelgroep is de simulatiefan. Die speelt games als netKar PRO (nKP), Live For Speed (LFS), Grand Prix Legends (GPL), GTR, GT Legends (GTL),... en een hele resem andere sims. Deze games ondersteunen meestal de volle functionaliteit van de stuurwielen.

Toca 3 is niets anders dan een arcadegame. Realisme is nergens te vinden. Nochtans wil arcade niet noodzakelijk zeggen dat de stuurwielen slecht ondersteund zijn. Zo heeft de nieuwste telg uit de Need For Speed reeks volledige ondersteuning voor de G25. Of je met zulke absurde arcade wegligging veel hebt aan een stuur als de G25 is natuurlijk een andere vraag.
Need for Speed werkt ook met die pook?

Verder: bedankt voor de grondige bespreking. Hoewel iets meer koppen de skimmende medemens wel zouden kunnen bekoren, is deze maxi-review beter dan de gemiddelde review van een commerciele website. Complimenten!
Ik speel Need For Speed: Carbon niet, maar ik heb wel al van andere G25-eigenaars gehoord dat de G25 volledig ondersteund wordt - dus inclusief de H-shifter en het ontkoppelingspedaal. Dat is toch wel uitzonderlijk voor een arcadespel. Dat neemt niet weg dat het stuur pas volledig tot z'n recht komt in een echte sim...

(Ik weet dat er nogal lange blokken tekst voorkomen in mijn reviews, maar de opmaakmogelijkheden van de Tweakers.net product surveys bieden bijzonder weinig - anders kon ik met titeltjes en ondertitels werken)
Carbon werkt inderdaad met de H shifter, wat ongetwijveld veroorzaakt is door de introductie van de G25. Wat dat betreft is het zeker een goed punt dat een bedrijf als logitech met zo'n stuur op de proppen komt. In veel meer spellen, hoewel vaak arcade zal je in de toekomst vaker volledige ondersteuning voor Clutch en H-shifter zien, en dat hebben we toch grotendeels te danken aan de G25. Dat vind ik wel een mooi bijkomend voordeel.
Mooie survey!

Ik heb dit stuurtje al een paar weken nu en 'm al uitvoerig gebruikt in NFS Carbon en binnenkort GTR 2. Het sturen is zeker gaaf, vooral op 900°, ben je echt als een zieke door die bochtjes aan 't sturen. En ook het schakelen is goed te doen. Het voelt wel onecht aan dat schakelen, veel te weinig weerstand en veel te kort ook eigenlijk. Je komt soms in een andere versnelling terecht dan je bedoelde.
Verder heb ik één puntje, de achteruit versnelling die doet 't niet meer. Ga hier één dezer dagen Logitech over bellen. Hij ziet de achteruit versnelling als de 6e, alsof hij niet herkent dat tie wordt ingedrukt.

Verder jammer dat de pedalen niet instelbaar zijn. Ik duw mezelf altijd naar achteren op m'n bureaustoel als ik 't rempedaal indruk. Ga altijd op een houten stoeltje zitten nu als ik race :P

Maar tot nu toe lijkt 't verder van goede bouwkwaliteit te zijn, heb al aardig lopen raggen aan dat ding. Maar dat mag ook wel voor 300 euro, een beetje kwaliteit. Jammer alleen van die achteruit versnelling. Hoop dat 't een software fout is, maar dat betwijfel ik.

Nog meer mensen hier ervaring mee?
DaMarcus Admin Harde Waren / Consumentenelektronca @Sakete25 december 2006 20:15
Heb sinds eergisteren ook een G25 en bij mij werkt de achteruitversnelling ook al niet meer.

Je bent niet de enige met het probleem :Y)
Anoniem: 196407 3 januari 2007 07:20
Perfecte review. Alle pro's en contra's kloppen!

Maar toch een perfect stuur, waarom jullie het zo duur vinden snap ik ni. Koop dan een stuur van 100€, dan heb je ook de kwaliteit van wat je er van verwacht...
hallo allemaal, wie weet er toevallig welke vorm het metaal heeft van het stuur (zonder leer dus) ik wil misschien wat gaan doen met mijn stuur, maar voordat ik het risico neem wil ik dus graag eerst weten hoe het metaal er uit ziet.

remi
Goede en echt heel gedetailleerde review. Ik krijg gewoon zin om deze set aan te schaffen! :9
Goeie survey!

Weet iemand toevallig of deze set compatible is met de PS2 en dan voornamelijk met Gran Turismo 4 (ja, ik weet het, vies woord voor simfans)?
Yep.....compatible met de PS2

Goeie review, alleen jammer (ik zal er ook overheen gekeken hebben) dat hij niets zij over de kalibratie...

Heb de G25 zelf ook namelijk, perfect ding.
Alleen heb het idee dat het stuur zelf niet goed gemonteerd is...deze wil namelijk met/zonder deadzone naar rechts.

Voor de rest het stuur van het moment, vind de shifter zelf heel erg prettig...
Goeie review, alleen jammer (ik zal er ook overheen gekeken hebben) dat hij niets zij over de kalibratie...
Heb de G25 zelf ook namelijk, perfect ding. Alleen heb het idee dat het stuur zelf niet goed gemonteerd is...deze wil namelijk met/zonder deadzone naar rechts.
Waarom zou ik iets schrijven over zaken waar ik geen problemen mee heb. Net als bij de Driving Force Pro werkt de calibratie hier perfect. Het stuur staat netjes gecentreerd en ook bij het rijden is is er geen afwijking in een bepaalde richting merkbaar. Dus ofwel heb je ergens een softwareprobleem (de Logitech software heeft in het verleden meermaals zulke verschijnselen vertoond maar die zouden er nu toch allemaal uit moeten zijn), of is er een defect aan je G25.
Anoniem: 175742 11 november 2006 21:19
mooie survey ! :)
DaMarcus Admin Harde Waren / Consumentenelektronca 11 november 2006 21:24
Sublieme survey! ;)

Zelf ben ik in het bezit van het broertje (Logitech Momo Racing Force). Maar ik krijg na deze review te hebben gelezen de steeds grotere neiging om een G25 aan te schaffen!
Dat is nog eens een review! :D
Keep up the good work. :7


Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn