Fosi Audio BL20C met 24V adapter

Review van de Fosi Audio BL20C

Geinteresseerd geraakt door D-klasse versterkers ben ik op het pad gekomen van Fosi Audio. Fosi Audio is een Chinees merk, dat naar het schijnt toch aardige versterkers af weet te leveren.
Tuurlijk, het zijn geen dure versterkers, en het alom bekende je krijgt waar je voor betaald gaat hier deels ook op. Deels zeg ik, maar dat komt later wel.
De Fosi Audio BL20C heb ik gekozen omdat ik op zoek was naar een kleine versterker om 2 speakers aan te sturen. Daarnaast vereisde ik een pre-out voor een subwoofer. Niet hele hoge eisen dacht ik zo. Het liefst had ik ook Airplay, maar dat vereist dan gelijk weer een internetverbinding en een Airplay certificering, en dat maakt de zoektocht een stuk moeilijker. Om die reden ben ik gaan zoeken naar iets simpels, dat ik met behulp van een Airport Express 2 (A1392) kan uitbreiden met Airplay 2 wanneer gewenst.
Zo kwam ik op het spoor van D-klasse versterkers, welke ik eigenlijk nog nooit gehad of überhaupt gehoord heb.

Ik wil in deze review niet ingaan op de techniek achter D-klasse versterkers, maar een belangrijk punt om te noemen is dat ze een stuk zuiniger zijn dan standaard A/B-klasse versterkers (90%+ versus ongeveer 50-60% volgens Rotel). Dit betekent ook dat er veel minder warmte gegenereerd wordt, en dat is nog wel eens een ding. Bij bijvoorbeeld mijn eigen Denon AVR-X2700H die dienst doet als home theater versterker in onze woonkamer heb ik extra fan’s er bovenop gelegd die helpen bij de warmteafvoer omdat ik het gevoel heb dat dit anders ten koste gaat van de levensduur gezien de warmte die er gecreëerd wordt.
Omdat ik ook geen hele hoge eisen aan het geluid stel, was ik niet per se op zoek naar iets duurs. Ik kwam Fosi Audio op het spoor omdat ik op zoek was naar een goed geprijsde versterker waar ik me geen buil aan kan vallen als het niks is.

De Fosi Audio BL20C in deze review is op hun eigen website te koop voor iets minder dan $85 met 24V voeding, en bijna $97 met een 32V voeding. Het verschil lijkt me duidelijk, iets meer headroom met een grotere voeding. Ik heb de BL20C met 24V voeding getest. Deze is voor omgerekend €80,- te koop, en met een Black Friday kortingsbon van 20% nog maar €64,-.
Mijn doel van deze vergelijking is dan ook om deze prijs in perspectief te zetten met de prestaties van deze versterker. Het heeft geen zin om een versterker als deze te vergelijken met een hoge kwaliteit NAD of Rotel versterker. Ik wil het echter ook niet te makkelijk maken. In deze review zal ik de Fosi Audio BL20C tegenover een Onkyo TX-8150 en een Marantz NR1200 zetten. Beide versterkers hadden een nieuwprijs van ongeveer 600 euro, en zijn dus echt van een andere klasse. Is dat eerlijk? Nee, dat is het niet. Maar het maakt de vergelijking makkelijker, vind ik.


Unboxing:
De Fosi Audio BL20C zit keurig verpakt, geen overbodig plastic, maar voldoende schuim om hem te beschermen.






De eerste indruk is goed. Het is geen licht apparaatje, er zit wel wat gewicht aan, voor zijn compacte formaat. De aansluitingen achterop de kleine versterker zien er netjes uit en houdt de bekabeling goed strak vast. Tot dusver valt er weinig aan op te merken. Onderop zitten rubberen voetjes, welke de versterker mooi op zijn plek houden en hem niet laten schuiven. Dit klinkt wat onnozel, maar met een hoop kabels aan zo’n klein apparaatje zou het je niet verbazen als hij van tafel getrokken wordt. De behuizing van de versterker zelf is van metaal, en voelt erg degelijk aan. De voeding voelt wat goedkoop, maar ziet er eigenlijk netjes uit. Wat opvalt zijn de mooie knoppen voorop de versterker. Deze draaien heerlijk rond met lekkere tikjes bij verdraaien. Zo stel je de bass en treble exact in het midden af zonder problemen, en voor iemand als ik voelt dit ook bij de volumeknop wel lekker. De Marantz heeft een volumeknop die je een flinke slinger moet geven, terwijl de Onkyo snel een hoger volume eruit perst, maar deze knoppen geven niet zo’n prettig gevoel als de weliswaar kleinere volumeknop van de BL20C.





Heb ik dan niets aan te merken? Jawel, het gebruikte lettertype van de woorden op het frontje van de versterker vind ik niks. Het ziet er gewoon net niet chique uit, en het is ook wat druk en soms te dicht bij elkaar.


Testen:
Ik wil vooraf vast aangeven dat ik geen hifi expert ben. Ik ben een muziek liefhebber, maar ik heb geen supersonisch gehoor. Het verschil tussen versterkers en speakers hoor ik over het algemeen wel, maar het verschil tussen een 2mm2 en een 4mm2 speaker kabel? Dat wordt lastig.
Tevens is deze review natuurlijk een subjectieve mening. Het doel is puur een indruk te geven van deze versterker ten opzichte van (veel) duurdere stereo versterkers van klasse A/B.
Ik gebruik enkele test nummers om de verschillen tussen de versterkers te proberen te bepalen.
Op de versterkers zijn Q Acoustics 2050i aangesloten met 2,5mm2 Oehlbach speaker kabel en goud vergulde dubbel geschroefde bananenstekkers van een relatief goedkoop merk, maar met goede prestaties. Ik heb tevens een Klipsch R10SW subwoofer voor wat extra ondersteuning van de speakers, ik hou nou eenmaal van laag. Al met al geen zeer prijzige apparatuur, en ook niet van uitzonderlijke kwaliteit. Ik vind echter dat alles enigzins in lijn moet zijn. De subwoofer is wellicht de minste qua kwaliteit, maar hij voldoet voor waar hij voor gebruikt wordt.
Ik heb voor de volledigheid nog even een test meting gedaan met een UMIK-1 microfoon + Room EQ Wizard (REW). Meestal komen hier geen gekke dingen naar boven als je versterkers vergelijkt op hetzelfde setje speakers, en dat is in dit geval ook zo.



Alle test nummers zijn vergeleken zonder de subwoofer. De subwoofer heeft zijn eigen versterker, dus deze aansluiten heeft geen meerwaarde voor de kwaliteit van de versterkers die ik vergelijk.
Ik heb geluisterd naar de volgende nummers, met daarbij mijn opmerkingen:

Massive Attack, Horace Andy – Angel
Het geluid klinkt helder, maar in vergelijking met de Onkyo mist er wel een klein beetje body. Het verschil is beperkt.

Eva Cassidy – Ain’t no sunshine
De snaren worden mooi weergegeven. Het volle geluid van de aanraking van de snaren mist wel een beetje. Daarnaast ontbreekt er ook iets in het midden-laag bereik, maar het is net als bij Angel een minimaal verschil. Het voelt heel erg als het verschil in formaat versterker, maar uiteraard is dat niet helemaal eerlijk. Er zijn ook D-klasse versterkers op de markt welke beter klinken dan de Onkyo.

Kenny G – Songbird
De saxofoon is mooi op de voorgrond te horen met de Fosi Audio versterker. Het klinkt uitstekend. De kleine versterker laat een zeer mooie, helder geluid horen.

Sergei Prokofiev, Richard Clayderman, Bulgarian Symphony Orchestra – Montagues & Capulets
De start van het nummer met de drums is goed, maar mist de diepgang van de Onkyo.

Schrotthagen - Pain in my heart
Dit is een lastige, een vrij druk elektronisch nummer. Vooral op wat (veel) hogere volumes merk je dat de versterker buiten adem raakt en dat hij tekort schiet in de lage tonen.


Subwoofer:
Het toevoegen van een subwoofer via de pre-out aansluiting is geen moeilijke affaire, maar het maakt de vergelijking wel lastiger. Er zit een groot hoorbaar verschil tussen hoe de pre-outs van de versterkers geregeld worden. De Onkyo is eigenlijk in vaste dienst in de kamer waar ik zit, en de Marantz is voor onze nieuwe woonkamer bedoeld als we gaan verhuizen over enkele maanden. De subwoofer is qua gain dus afgesteld op de Onkyo. Als ik de subwoofer dan op de Marantz aansluit merk ik dat ik de gain veel hoger moet zetten om hetzelfde te bereiken. Als ik dan de subwoofer op de Fosi Audio aansluit, krijg ik spontaan ruzie met de buren (dat gebeurd vaker). De Fosi Audio lijkt onderhand het signaal voor te versterken, zo hoog is het volume van de subwoofer. Dit maakt vergelijken erg lastig, omdat alleen de kabels ompluggen niet voldoende is. Tevens denk ik dat het niet erg relevant is voor deze test.

Wat ik echter wel bereik met het aansluiten van de subwoofer, is dat enkele tekortkomingen van de Fosi Audio wat minder nadrukkelijk aanwezig zijn. Met de crossover iéts hoger ingesteld op 80 Hz komen nummers als Angel een stuk beter tot hun recht. Ook Pain in my Heart klinkt echt een stuk beter dan zonder subwoofer. Dat klinkt logisch, want de Q Acoustics komen niet zo laag als deze nummers vereisen, maar zoals gezegd, de tekortkomingen van de Fosi Audio worden goedgemaakt door de actieve subwoofer. Wat niet verbeterd, zijn uiteraard de tonen in het midden-laag die ontbreken in bijvoorbeeld de gitaarsnaren van Eva Cassidy.


Conclusie:
Ik heb de Fosi Audio een hele poos aangesloten gehouden en verschillende nummers geluisterd, en al met al ben ik erg enthousiast over deze goedkope versterker. Het verschil met mijn Onkyo en mijn Marantz is te horen, maar het verschil is relatief klein. Bij sommige nummers dusdanig klein dat ik stukken wel 5x heb geluisterd op elke versterker, en druk aan het ompluggen ben geweest om de verschillen duidelijk te krijgen. Ik vermoed ook dat er zeer veel mensen zullen zijn die de verschillen niet horen, en al helemaal niet als je niet een veel betere versterker er naast hebt staan om te vergelijken.

Al met al kan ik wel concluderen dat deze Fosi Audio heel erg veel waar levert voor zijn geld. Als de versterker dubbel zo duur (€130,-) was, zou ik hem nog steeds aanbevelen. Een gebruikte Onkyo TX-8150 kost nog steeds €200,- tweedehands, en dan heb je niet zo’n compacte versterker als de Fosi Audio. De verschillen zijn er, maar het zevenvoudige prijsverschil is er ook. De Fosi Audio krijgt bij mij een vaste plek in de aanstaande derde ruimte waar hij waarschijnlijk aangesloten zal worden op een setje Wharfedale Diamond 220. Deze speakers zijn iets warmer qua geluid dan de Q Acoustics en zullen daardoor wat meer het verschil in warmte tussen de Onkyo TX-8150 en de Fosi Audio BL20C compenseren.