be quiet! Light Loop 360mm Zwart

Clash of the Cooling Titans

Hoe begon deze Clash?

Vrijwillig begon de be quiet! Light Loop 360mm hoogmoedig aan de queeste om de all-mighty Noctua NH-D15 chromax.black van zijn edele taak om Blacky koel te houden, te verbannen. Deze queeste, een lange strijd, met een twist en een onverwachte verliezer!

Deze machtige strijd is begonnen als een uitnodiging van het Tweakers testpanel, een onschuldige vraag om de AIO te reviewen monde uit in een bloedrode, regenboog strijd tegen de obscure koelte.

Hieronder het (veel te) lange, maar waargeberde review, gevolgd door de opsomming van de nobele (mede) strijders die het allemaal mogelijk maakten.
Net een tikkeltje anders dan de andere reviews maar dat mag wel een keer .

Inleiding

Blacky
PC, in nood van een nieuwe cr2032 batterij, leidraad voor de opslag van het leven. Gestationeerd op de vloer op een zeer dun maar comfortabel zwarte vloerbedekking.
https://www.duracell.nl/p...thium-knoopcelbatterijen/ & https://www.kwantum.nl/tapijt-ridgely-antraciet-0120066

Gezondheid
Functioneert normaal volgens een strikt 3 maanden schoonmaak routine,
laatst uitgevoerd: 6 maanden geleden!
(vervangen CPU Pasta, het ontstoffen van de stof filters, uitblazen van de kast en PSU, het strelen van de interne hardware met een stofdoekje)

Hoofdstuk 1 - Luchtige oplossing

De verzameling van 3 inbound front Noctua fans en 1 enkele inbound bottom Fractal fan, koelde onwetend met een rustig briesje zonder enige moeite het interieur van Blacky af. Opeens doken er zonder vooraankondiging een tweeling gelijkwaardige omgeving sensoren op.



Het was een normale zolder dag van 21 graden Celsius en de interne hardware vond het erg vreemd maar deed hier niets mee. Een van de sensoren bevestigde zichzelf aan een opslag rek maar de tweede nestelde zich in Blacky. De sensoren samen merkte dat in Blacky het bij idle binnen ongeveer 2 graden Celsius warmer was dan buiten in de openlucht. De totaal 4 inbound fans vonden de standaard Delta T van ongeveer 2 graden Celsius wel koel.



Het heethoofd genaamd AMD 5800x, werd koel gehouden door de machtige Noctua NH-D15 chromax.black met de Twin Noctua fans gekoeld. Ondanks dat er samen met de 4 inbound fans, nog 3 Noctua Top exhaust fans en een Fractal back exhaust fans, de lucht aan- en af voerde, steeg de warmte van de bij idle 52 graden Celsius CPU toch naar het hoofd van de NH-D15. Hij was de in controle van de koeling alles draaide om hem. Hij stuurde via Mama, ASUS ProArt X570-Creator Wifi, de Asus Expert Fan III software aan, hij reguleerde alles. Zelfs de 2 WS Black M.2’s, de 2 SSD’en de 128 GB G.Skill RAM banken wisten dat.




Iemand die wel af en toe roet gooit in het totale temperatuur controle is de Asus 2080 ti. Bij idle speelde hij nog cool, zo een 32 graden. Echter bij het 4K geweld van Horizon 4 liepen de temperaturen hoog bij de twee strijd over wie de totale controle had.

Hoofdstuk 2 - De stormachtige dag

Blacky ontwaakte op een frisse zolder met een 17 graden Celsius omgeving temperatuur. Rustige zaterdag avond. Heethoofd 5800x had niet veel te doen en verzamelde de omgevingstemperaturen dit deed hij in alle rust met 53 graden Celsius.



Er was storm op komst, een tal van applicatie werd geopend. De M.2 smart systeem waarschuwden al: benchmarking tools. Totaal 4 stuks, Furmark, CineBench r23, PassMark en de ergste van allemaal Y-Crunsher. Maar nadat dat dit alles in combinatie met HWinfo64 werd geopend brak de pas de hel los.



In het begin kreeg de 2080 ti het heet, 62 graden Celsius, en de hotspot was 79 graden. Ondanks dat de temperatuur van CPU heethoofd een beetje steeg tot 58 graden celcius, coördineerde Fan Expert alle inbound en exhaust fans naar Turbo, met gevolgd dat de interne temperatuur steeg naar 24 graden Celsius.

NH-D15 werd jaloers normaal stuurde hij alles aan dit kon zo niet langer doorgaan. Gelukkig eindige de FurMark test na 15 minuten en begon iedereen weer af te koelen. Maar de storm was nog niet over, ver van over. 2 cycles van Passmark, gevolgd door 15 cycles van CineBench! Was het over? Was 89 graden Celcius genoeg? Blacky was wel weer toe aan de bijna dagelijkse routine, 8 tot 16 uur durende ProxMox sessies, dat is een gezonde werklast of games misschien dat was ook wel fijn. Beter dan Benchmarken, gelukkig dat het over is.

Maar neen, de gevreesde laatste zware loodjes, wat gebeurde er toch allemaal?
Y-Cruncher - optie 1 benchmark Pi BBP (digit extraction, CPU only)
keuze 7: 100.000.000.000.000 als eind doel, middels de verhitte Huvent's 8-term BBP formule.



NH-D15 kreeg het warm, te warm, 92 graden werd CPU heethoofd, die kon het wel hebben maar vrolijk was hij niet. De 2080 ti zag het wel zitten en genoot van het zomerse omstandigheden, met 42 graden Celsius lekker chillen. Een echte sauna was het niet, het Interieur bleef dankzij de goede samenwerking van casefans tot een 25 graden Celsius.

Intermezzo

De temperaturen die behaald zijn middel de NH-D!5 zijn niet de optimale temperaturen, dit omdat er Custom Fan curves zijn ingesteld, met de voorkeur voor stilte. Om de temperaturen een beetje behapbaar te behouden is er gekozen voor het Turbo Fan profile met de Custom Fan Curves.
Met anders geoptimaliseerde fan curfes en fan profiles zijn lagere temperaturen haalbaar maar hier is actief niet voor gekozen. Het gaat ook over een vervangen van het koel mechanisme, niet de zoektoch naar de optimale koel prestatie. De vergelijking tussen de mechnismes blijven zo ook in stant omdat ook de fan curves en fan profiles ook niet zijn gewijzigd.

Nadat alles test afgerond zijn, werd Blacky onderhanden genomen, de lang verwachten 6 maanden overdue schoonmaak beurt met koelerpaste verversing. Alles werd gedaan zoals het ontstoffen van de stoffilters. Het lastige aan de NH-D15 is de grote van de koeler, hierdoor is de PCI-E latch die de 2080 ti in plaats houdt niet goed te bereiken, behalve middel een lang dun voorwerp zoals een liniaal.

Ook de fan headers van de twin fans waren moeilijk los te halen van mama zolang de NH_D15 nog op zijn plek zit, een beetje een koppig kip met kapsones ei verhaal.



De NH-D15 werd gedemonteerd voor de schoonmaak beurt. De twin koeler fans los, en de tower losgeschroefd van de Noctua mounting plates. Koel pasta residu verwijderen van de koeler tower en van CPU heethoofd. Even uit de socket pinnetjes checken en terug op zijn plek.

Zo was er meer dan genoeg ruimte om ook de 2080ti uit zijn slot te bevrijden. Deze, mama en de rest van Blacky kreeg een snelle veeg om de oren met de antistatisch kwast. Alles was weer wat schoner, snel terug naar de schone schijn, althans dat dacht de NH-D15.

Hoofdstuk 3 – het donkere bestaan is over

Eerder die week verscheen na aanbellen er een heimelijke doos, voorzien van vele barcode stickers gedrapeerd in een Premium delivery service helemaal uit het oostelijke gelegen Bondsrepubliek Duitsland.



Stilte was in aantocht, Duitse kwaliteit stilte, geïsoleerd tegen temperatuurschommeling en package drops, verpakt in grote lucht bubbels bubbel folie.



Ondanks de grote zwarte product verpakking was er een duidelijke verlichting, de regenboog fans en het (te) lage gewicht van een AIO..? Dit vraagt naar verder onderzoek, openen van verborgen ruimtes met onderweg duidelijke gouden instructies.





De nog meer verpakte schatten kwamen boven water. 3 Fans 1 radiator, een pomp, schroeven, AMD mounting brackets en meer intel was hier niet nodig, Duidelijk in zakjes gescheiden en geordend. Offset mount options speciaal voor de 3, 5 en 7 duizend CPU series, in positie 8, zoals aanbevolen in de instructies.





De 120mm White Light Wings LX PWM high speed fans, zijn van een andere slag dan de 3 Top 140mm Exhaust Noctua’s. Snellere rotatie mogelijkheden met een kleinere omtrek, dit betekent ongeveer dezelfde lucht verplaatsing met meer geluid.



Naast een goedgevulde radiator wordt er ook nog een additionale navul verpakking geleverd met de special be quiet! vloeistof, die de temperatuur rond laat vloeien. Zeer net detail en naar de klantgericht vooruitgedacht. De vulport zit in de gekozen orientatie wel aan de onderkant van de radiator, wijzende naar de Case bottom. Voor het hervullen, wat extra werk doen maar daar speelt de removeable Top tray van Fractal Design Desire 7 handig op in. Dit laat de NH-D15 om aan zijn wateren te voelen dat het niet gaat zoals gepland.



Noctua’s mounting eruit en de nieuwe er stilletjes ingezet. Klaar om de stijlvolle vol stilte AIO pomp te plaatsen op de met Thermal Grizzly Kryonaut Koelpasta voorziende 5800x.Uiteraard wel even de “Please remove before install” sticker verwijderen, om deze op de NH-D15 te plakken.



Zeeën van ruimte beschikbaar , nadat de AIO pomp was geplaats, maar nu de twist, Hoe en waar de radiator te plaatsen zonder kolkende water geluiden of op hopende lucht pockts in de verkeerde plekken.



Na enkele Optimale AIO Radiator placement video’s te hebben bekeken YouTube, van Gamers Nexus en Jays 2 Cents, is het besluit gevallen voor de toppositie radiator configuratie, voor koele top prestaties.




Naast de NH-D15 moesten nu dus ook de 3 top exhaust fans Blacky verlaten. De radiator met de fans eronder wordt er voor in de plaats gezet.




Eigenlijk is de configuratie met de radiator ook voor in de case ook getest.
De verschillen tussen de configuraties zijn het beste weer te gaven in middel de temperaturen van de CPU en het interieur van de case. Zo is er een -3 graden Celsius Delta T voor CPU maar ook een +6 graden Celsius Delta graden voor het interieur tussen de Front case mounting en de Top case mounting. Een 6 graden Celsius koeler interieur heeft de voorkeur boven een 2 graden Celsius Delta T koelere CPU. Daarom is er gekozen voor de top mounted radiator configuratie.

Hoofdstuk 4 – het einde is neerbij

Aan alle kabels zat een uiteinde die ergens geplaatst moesten worden, na veel herlezen en niet in de handleiding op pagina 33 kunnen vinden of de AIO pump nu op de Hub of op mama geplaats moest worden, werd het tijd voor logica. De AIO pomp header moet dus op Mama geplaats worden, toevallig heeft Asus hierover nagedacht en een AIO pump header geplaats naar de CPU fan header. De CPU fan header dient gebruikt te worden voor de voor aansturing van de Radiator fans.

Het aan sluiten van de ARGB was wel duidelijk beschreven in de handleiding, dut is ook belangrijk voor de extra FPS die het oplevert.



Daar is die dan de winnaar van de Queeste, AIO waterkoeling krijgt de NH-D15 op zijn knieën.
Echter dient het wel bewezen te worden dat alles koeler is.

Daar is die dan de winnaar van de Queeste, AIO-waterkoeling krijgt de NH-D15 op zijn knieën.
Echter dient het wel bewezen te worden dat de Aio ook echt koeler is.



Zonder stres wordt de CPU gekoeld tot 32,5 graden Celsius, dat is met de huidige Fan extreme 3 configuratie 20 garden Celsius koeler. Een verbetering op zichzelf, enkel maken de 120mm Top exhausts fans meer geluid, dankzij het hogere toerental en een kleinere diameter. Vergeet niet dat deze nieuwe fans een stuk harder moeten werken om überhaupt te koelen. Koeler maar met meer herrie, waarschijnlijk al we de fans laten werken op het zelfde geluidsniveau als de 140mm Noctua’s zal de temperatuur Delta minder zijn.



Bij volledige inspanning van de CPU is de koeling met de huidige Fan extreme 3 configuratie, met 75,9 graden Celsius nog steeds koeler maar is de Delta wel geslonken naar 17 graden. Met de opmerking dat geluidsniveau wel degelijk hoger is dan met de Noctua koelers.



Een 420mm AIO-waterkoeling oplossing geeft waarschijnlijk dezelfde performance met de huidige Fan extreme 3 configuratie, maar met een lager geluidsniveau.
Dit testen we de volgende keer.


Hoofdstuk 5 – de echte verliezer?

De stock intel koeler van me 1366 First gen I7 950, mits Noctua een 1366 setje voor de NH-D15 stuurt. Moet nu de benaming Blacky mag vervangen worden door Rainbow? Neen Ook de ARGB kan gewoon uitgezet worden.

before


De kabel management achter de rechter side cover is wel verrijkt met extra kabels.
Elke voordeel heet soms ook een nadeeltje

after


Eindoordeel? Tijden voor geluidsniveau optimalisatie koeling
en wellicht een Push & Pull Fan configuratie met de 3 140mm top exchaust Noctua’s als PULL voor de AIO-waterkoeling. Levert dit stillere sessies op? Daar zal ik nooit achter komen dankzij insenny de Sennheiser Momentum Wireless 3 headset, maar ik wel zal het aan de gezinsleden kunnen vragen.

2 be continued...

Einde

Aftiteling

Staring:

CPU: (aka. heethoofd)
AMD; Ryzen 7 5800x; 105w; Vermeer; 7nm; Base clock: 3800; Max Boost: 4580; @stock;
uitvoering: AMD Ryzen 7 5800X Boxed

CPU Cooler:
Noctua NH-D15 chromax.black; Type: Air Cooler; Fans: 2x 140mm; @stock;
uitvoering: Noctua NH-D15 chromax.black

CPU Coolerpaste:
Thermal Grizzly Kryonaut Koelpasta
uitvoering: Thermal Grizzly Kryonaut (1 gram)

Case:
Fractal Design Define 7 Tempered Glass Dark Tint Zwart
uitvoering: Fractal Design Define 7 Tempered Glass Dark Tint Zwart

Case fans:
6x; Noctua; 140mm; PWM; black; chromax.black.swap; @stock;
uitvoering: Noctua NF-A14 PWM chromax.black.swap, 140mm

2x; Fractal Design; 140mm; 3 Pins; black; Dynamic X2 GP-14; @stock;
uitvoering: Fractal Design Dynamic X2 GP-14 Zwart, 140mm

Case fan connect;
2x Phobya 4-Pin PWM naar 3x 4-Pin PWM 30cm;
uitvoering: Phobya 4-Pin PWM naar 3x 4-Pin PWM 30cm Zwart Zwart

Case Fan Design:
3x intake front (Noctua) via 1x PWM; 3x top exhaust (Noctua)via 1x PWM;
1x bottom Intake (Fractal); 1x rear exhaust (Fractal);

Fan Control:
ASUS; AI Suite 3 v3.03.36; Fan curce profile: Turbo; AI Cooling: on;
https://www.asus.com/nl/support/faq/1012780/

Case Design:

• Front door, open wanneer pc in gebruik is;
• Top Cover: Fractal Mesh Top Cover;
• SidePanel: Tempered Glass Dark Tint, met nog beide celofaan beschermfolie's aanwezig;
• alle drie de stoffilters die met de case geleverd waren;
• PSU fan orientation: naar beneden;

Crew: (andere bronnen der warmte)

PSU:
Fractal Design; Ion+ 2 Platinum; 660Watt; Fan: 1x 140mm Fractal Design; @stock;
uitvoering: Fractal Design Ion+ 2 Platinum 660W

Mainboard: (aka. mama):
ASUS; ProArt X570-Creator Wifi; x570; @stock;
uitvoering: ASUS ProArt X570-Creator Wifi

RAM:
128GB; G.Skill; 4x 32gb; DDR 4; PC4-28800; 1800 Mhz; 3600 Mt/s; @DOCP;
uitvoering: G.Skill Ripjaws V F4-3600C16D-64GVK)

GPU:
ASUS; Nvidia; GeForce RTX 2080 TI 11GB; Strix; OC; @stock;
uitvoering: Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 Ti OC

Storage:
2x M.2 NVme; WD_Black; SN850; 1TB; no heatsink; @stock;
uitvoering: WD_Black SN850 1TB (zonder heatsink)

2x Sata 6 SSD; Crucial; MX500; 2,5"; 250GB;@stock;
uitvoering: Crucial MX500 2,5" 250GB

Extra’s: (andere aanwezige)

IO:
1x 9 pins Serial Comm port; Startech.com;
uitvoering: Startech.com 9-pins Serieel Mannelijk naar 10-pins Moederbord Low...

Noise Cancelling: (aka. insenny)
Sennheiser Momentum Wireless 3; Over Ear;
uitvoering: Sennheiser Momentum Wireless (Zwart)