Apple MacBook Air 13.3" 128GB (najaar 2010)

Update 01-06-2011: Review verscherpt en onderaan een aanvulling na 6 maanden gebruik geplaatst

Net voor Kerst had ik hem dan voor het eerst in handen; mijn vers aangeschafte Macbook Air. Hieronder een verslag van een kerstvakantie intensief testen. Ik plaats bewust gebruikerservaring en geen benchmarks, omdat die door Anandtech al erg goed en uitgebreid uitgevoerd zijn.



De presentatie van de Macbook Air

Features: de 2010 update van de Air
De originele Air wist bij zijn presentatie in 2008 een zaal journalisten vol ongeloof achter te laten toen Steve Jobs hem hoogstpersoonlijk uit een envelop "that we've all seen floating through the office" haalde. De bijbehorende commercial weet vandaag de dag nog steeds verbaasde reacties over de omvang van de laptop te oogsten, maar waar noch Steve Jobs, noch de commercial over roerde was dat er behoorlijke maatregelen genomen waren om dit gewicht te behalen. Geen DVD drive, slechts één USB poort, niet uitbreidbaar geheugen en een lage accuduur die bij normaal gebruik niet boven de 2 uur uit kwam.

Tussentijds zijn er kleine updates geweest, maar in oktober 2010 verscheen de eerste volwaardige upgrade. En hoewel de processor hetzelfde is gebleven, zijn er op veel punten belangrijke verbeteringen aangebracht. In de kern komt het hier op neer: ten opzichte van zijn oude broertje heeft de Air 2010 verbeterde batterijduur, 2 USB poorten in plaats van 1, een 128 GB SSD in plaats van HDD en een SD cardreader. Daarnaast is gewerkt aan de kritiek uit 2008 dat er zo weinig uit te breiden was. Zelf upgraden is nog steeds uit den boze, maar je kan bij aanschaf nu wel kiezen voor een 4gb geheugen upgrade, 256gb SSD en/of een snellere processor (2,13ghz).

Al met al vind ik dat Apple de juiste balans heeft gevonden tussen uitbreidingsmogelijkheden en draagbaarheid; wie draagbaar wil, heeft geen behoefte aan ruimte opslokkende poorten zoals een LAN Adapter of 4 USB poorten. Een nadeel is dat deze USB poorten geen 3.0 zijn. Het zal niet lang meer duren voordat dit gemeengoed gaat worden en juist van Apple verwachtte ik daarin toch een voortrekkersrol. Wel leuk is dat voor het eerst OS X op een USB stick in plaats van DVD wordt meegeleverd zodat je voor een herinstall niet via een externe drive of netwerk aan de slag moet. Erg positief punt; het verbaast me dat Apple hierin de eerste is nu in 2010 de markt overspoeld werd met dvd-loze netbooks.


Alle aansluitingen van de Macbook Air 13,3"

Prestaties: een mobiele krachtpatser?
Apple heeft ervoor gekozen niet de processor maar de harde schijf te updaten door deze te vervangen voor een Solid State Disk. Omdat deze veel sneller zijn dan traditionele harde schijven worden programma's zeer snel geladen en afgesloten, waardoor de laptop bij normaal gebruik erg snel is. Booten van het OS is binnen 15 seconden gebeurd, standby kost minder dan een seconde, en belangrijker: applicaties starten ver-schrik-ke-lijk snel op. Switchen tussen programma's en multitasken gaat naar mijn volle tevredenheid en ook op het gebied van bijvoorbeeld foto's of muziek bewerken is de wat langzamere processor geen bottleneck. Wachttijden behoren letterlijk tot het verleden als je je machine zelf een beetje goed onderhoudt, en dat is echt revolutionair te noemen. Ter vergelijking: ik erger me nu na 2 weken al regelmatig aan de "traagheid" van mijn quad core pc met windows 7 op een HDD.

De beeldkwaliteit van het scherm is van Apple kwaliteit met erg hoge resolutie (1440x900) en goede kijkhoek. Dankzij de ingebouwde Geforce 320m grafische kaart is zelfs 3d gamen redelijk haalbaar: Starcraft 2 draait op de laagste settings prima op 1440x990. Hoewel een ultraportable als de Air er natuurlijk niet voor bedoeld is (hij is dunner dan de gemiddelde grafische kaart die je op een pc nodig hebt om Starcraft 2 te spelen!), is het mooi meegenomen dat gamen toch mogelijk is. Ik raad overigens zeker gamers aan te kiezen voor de 4gb geheugenuitbreiding. Zelf upgraden is niet mogelijk en voor de toekomst is 4gb toch wel het minimum.


Wie slim is kan ook sterk zijn
Ondanks het dunne uiterlijk heeft Apple het gepresteerd om een degelijk aanvoelende laptop te maken. De belangrijkste reden hiervoor is dat de behuizing uit één stuk aluminium bestaat. Wel voelt de laptop aan de uiteinden een beetje dun; laten vallen lijkt me dus nog steeds geen goed idee. Ook het toetsenbord en de touchpad voelen goed en degelijk aan. Deze laatste is overigens Multi-Touch met een flink aantal ingebouwde iPhone gestures. Zo kan je inzoomen en uitzoomen met 2 vingers, maar ook door een document scrollen of zelfs switchen tussen actieve schermen (met 4 vingers schuiven). Ik heb een touchpad nooit zo belangrijk gevonden maar nu ik er mee werk snap ik waarom professionele reviewers een groot en goed werkend touchpad zo belangrijk vinden. Het voegt veel aan de gebruiksvriendelijkheid van de Air toe.

Naast de SSD is de belangrijkste upgrade de verbeterde capaciteit van de batterij. Ik moet na 6 maanden intensief Appelen zeggen dat ik hier gemengde gevoelens bij heb. Inderdaad haal je onder normaal gebruik (wifi, beetje internetten) inderdaad zoals Apple adverteert; rond de 7 uur. Sterker, als je het scherm dimt en Wireless LAN uitzet haal ik zelfs 10 uur (!) bij gebruik van de laptop als typemachine of iTunes jukebox. Het nadeel is dat dit bij intensief gebruik precies andersom is (zie ook reviews van Anandtech). Gamen of film kijken en je bent met 3,5 uur echt klaar, en erger: internetten met Flash geinstalleerd en je haalt zo ongeveer 5 uur. Geen wonder dat Apple het niet zo heeft op Flash. Dus ja; de batterijduur is erg goed, maar hij valt tegelijk ook tegen. Of je er tevreden mee bent hangt erg af van welke dingen je er mee wil doen. Ik vind zelf de 5 uur die je haalt met Flash internet iets aan de korte kant. Een tip is het installeren van Flashblock of ClickToFlash, maar ook met deze besparing kom je niet boven de 6-6,5 uur uit.


Warmte, geluid en gewicht
Op het gebied van geluid verbaast de laptop gelukkig weer in positieve zin: uit de speakers komt een heel redelijk geluid en wie daar niet tevreden mee is kan altijd externe boxen aansluiten via een 3,5mm jack. Wat betreft ongewenst geluid -draaiende harde schijven en fans- zit het helemaal goed: onder normaal gebruik hoor je de laptop gewoon niet. De enige fan in de machine zit bij de GPU, maar een harddisk zul je niet meer horen. Alleen bij intensief gamen of 1080p flash films wordt het geluid van de fan echt hoorbaar en op een gegeven moment ook storend. Het apparaat wordt gelukkig nauwelijks warm; zeker niet bij normaal gebruik.

Tot slot het gewicht: draagbaarheid is de achternaam van de Air en op dit punt blinkt het apparaat dan ook erg uit. Met 1.3 kilo is de laptop verbazingwekkend licht en vooral de dikte blijft keer op keer verbazen als ik de laptop uit de hoes haal. Juist het feit dat de Air zo dun is vind ik erg fijn; met een kleinere omvang dan het gemiddelde kladblok van de Hema schuift hij makkelijk in iedere schooltas. Dat is wel iets anders bij de kleine maar dikke 10 inch netbooks...


Alternatieven
Hiermee komen we bij het laatste aspect waar de Air om bekend staat: het hoge prijskaartje. Is de machine zijn geld waard? Oorspronkelijk wilde ik zelf een Windows 7 ultraportable laptop kopen met SSD. Al snel kwam ik er achter dat zo'n laptop toch al gauw boven de 1000 euro kost. Zou ik dan niet beter voor een Macbook Air kunnen gaan?

Ten opzichte van het basismodel uit 2008 is de Macbook Air 200 euro goedkoper geworden, waardoor hij de concurrentie met andere lichtgewicht laptops goed aan kan. Op basis van mijn eisen ben ik geen alternatieven tegen gekomen die noemenswaardig goedkoper zijn. Ga je bij Sony of Toshiba kijken dan kom je rustig boven de 1900 euro uit. Daar krijg je dan wel een snellere processor voor, maar voor mij is dit van minder belang. In een ultraportable wil ik lichtgewicht taken snel kunnen uitvoeren in plaats van zwaardere taken als videobewerken. Dan levert een SSD veel belangrijkere snelheidswinst op dan een Core i3 of i5 processor.

Andere alternatieven zijn de Lenovo Ideapad U260 en Dell Adamo XPS. Deze komen qua prijs en prestaties goed in de buurt van de Macbook Air en zijn uitgerust met 128gb SSD, maar hebben als groot nadeel de erg korte batterijduur (max 4 uur). Van de Adamo XPS wint de Air nog makkelijker aangezien deze ook een tragere processor aan boord heeft (1,4 ghz) en bovendien 1500 euro kost; 200 euro meer dan een MBA met 4gb geheugen.

update 01-06-210
Qua alternatieven wordt steeds duidelijker dat Apple met de MBA inderdaad een laptop van de toekomst heeft gepresenteerd. Steeds vaker duiken ultradunne laptops op van andere fabrikanten met eenzelfde formfactor en SSD schijf, zoals de recent gepresenteerde Asus UX21. Of wat te denken van het Ivy Bridge platform dat door Intel geintroduceerd wordt als Ultrabooks? De verwachte prijzen van deze machines bewijzen ook maar weer eens dat de prijs van de MBA prima is; ook Windows alternatieven zullen voor 1000 euro of hoger over de toonbank gaan.


De Macbook Air in vergelijking met een netbook (boven) en de Dell Adamo (onder)

Conclusie (update 01-06-2011)
Het mag voor zich spreken dat ik bij het testen van de machine destijds, en ook nu nog, erg tevreden ben. De laptop heeft voldoende uitbreidingsmogelijkheden (2x USB en Cardreader), maar ook niet teveel. Het besturingssysteem sluit hier goed bij aan onder het motto 'less is more'. Windows en Linux blinken uit in heel veel configuratieknopjes die je niet gebruikt; Mac OS X 10.6 blinkt uit door configureren van je computer zoveel mogelijk onnodig te maken. Weinig instelmogelijkheden die je toch niet gebruikt dus! Na een half jaar kan ik zeggen dat ik niet snel meer terug zal gaan naar Windows of Linux: mijn volgende desktop gaat ook een Mac worden als Duke Nukem Forever hiervoor uit komt!

Ik gebruik de Macbook Air nu zes maanden intensief en kan met recht zeggen dat ik nog nooit een product aangeschaft heb waar ik zo tevreden over ben. Je betaalt niet voor de naam, maar voor de sublieme afwerking en optimalisatie van hardware en software. En hoe zit het dan met de nadelen? Vooralsnog heb ik nog geen last gehad van het gebrek van USB 3.0, maar wel blijft de accuduur bij wat zwaarder gebruik een nadeel. Ik vind het vooral jammer dat de laptop het met een 3g internet stick het maar een kleine 4 uur vol houdt. Het kan voldoende zijn maar is voor mij net wat aan de krappe kant. Kortom; Apple heeft met de MBA volgens mij daadwerkelijk de (ultraportable) laptop van de toekomst neergezet. Wil je draagbaarheid en gebruiksgemak dan doe je hier geen miskoop mee; wie een krachtige laptop wil als het gaat om de CPU of de accucapaciteit kan beter bij een Macbook Pro kijken of gaan voor een Windows laptop met i5 of i7 processor.