Netatmo Slimme Modulerende Thermostaat

Ik heb op internet veel gezocht naar informatie over een zonair verwarmingssysteem en uiteindelijk voor de slimme modulerende thermostaat van Netatmo met 7 radiatorknoppen gekozen. Er is online veel informatie over dit systeem te vinden. Toch is die nogal versnipperd. In deze review pas ik de informatie die ik gevonden heb toe op onze situatie. Wellicht heb je er zelf ook iets aan.
Onze situatie
We hebben een matig geïsoleerd huis (bovenwoning) uit 1941 van drie verdiepingen met normale verwarmingen en een bijna nieuwe, gas gestookte cv-ketel (Remeha). Ik zat al een paar jaar naar een zonair verwarmingssysteem te kijken omdat dat volgens mij de meest efficiënte vorm van verwarmen is. Je verwarmt alleen wat je nodig hebt wanneer je dat nodig hebt. Maar ik heb dat toen niet gedaan vanwege de technische problemen met dergelijke systemen (Evo Home, Bosch) waarover ik online las.
De redenen voor de overstap
Uiteindelijk ben ik om tweede redenen tot de aankoop overgegaan. Ten eerste ging mijn vriendin volledig thuiswerken en wij hebben van de zolderkamer haar kantoor hebben gemaakt. Met een draaithermostaat in de woonkamer kun je een zolderkamer nooit warmer stoken dan de woonkamer. Ook is onze zolderkamer niet overal geweldig geïsoleerd. Een alternatief voor onze situatie zou zijn om op zolder een elektrisch kacheltje te plaatsen. En ten tweede ging de gasprijs opeens enorm omhoog. De mogelijke financiële besparingen van een zonair systeem waren opeens veel groter geworden.
De keus voor Netatmo
Als systeem heb ik uiteindelijk voor Netatmo gekozen. Ik was naar mijn smaak online te veel negatieve reacties over andere systemen tegengekomen, zoals het uit 2015 stammende Evo Home-systeem. Tado was een alternatief maar ik houd er niet van om boven op grote aanschafkosten nog maandelijks te moeten betalen voor een essentiële service. Ook had ik niet heel veel bijzondere wensen. We wilden enkel per ruimte kunnen verwarmen en een weekschema instellen. Functies als open-raamdetectie (heeft Netatmo overigens wel) en geofencing (heeft Netatmo niet) waren voor ons geen noodzaak. Omdat we een modulaire cv-ketel hebben, hebben we de modulaire thermostaat genomen.
Vereisten voor de installatie
Ten eerste is het noodzakelijk om een bypass-ventiel voor de cv-ketel laten installeren of je moet als alternatief een verwarming altijd open hebben staan. We hebben hiervoor gekozen en de verwarming in de badkamer geen thermostaatkraan gegeven. Ten tweede moeten de verwarmingen een thermostaatkraan hebben, zodat de radiatorkranen daarop gezet kunnen worden.
Installatie van het relais
Ik heb naar een installateur gezocht maar die heb ik niet kunnen vinden. Daarom heb ik de installatie zelf maar gedaan. Er is online ook veel over te vinden. De installatie van het relais was relatief eenvoudig. Je verwijdert de stuurdraden van de oude thermostaat die op de ketel zijn aangesloten en sluit op die punten de stuurdraden van het Netatmo-relais aan. Het relais heeft daarnaast twee stroomdraden (220 volt) maar geen stekker. Volgens de handleiding moet de cv-ketel ook de stroom leveren. Je kunt bij Netatmo een stekkeradapter kopen maar je kunt ook zelf een stekker op de stroomdraden aansluiten. Ik heb dit laatste voor de zekerheid nagevraagd bij de Netatmo-helpdesk en die hebben dit bevestigd. Het relais bevestig je in de buurt van de ketel. Er moet in dat geval bij de cv-ketel wel een extra stopcontact voor het relais beschikbaar zijn.
De thermostaat
De thermostaat zelf werkt op batterijen en maakt draadloos contact met het relais. We hebben het relais op zolder staan en de modulaire thermostaat in de woonkamer aan de muur gehangen op de plek waar de vorige thermostaat zat. Maar je kunt de thermostaat ook ergens neerzetten. Ik heb geen onverwachtse verbindingsproblemen gemerkt tussen het relais en de thermostaat.
Installatie van de radiatorknoppen
De installatie gaat het gemakkelijkst als de verwarmingen koud zijn. Je draait de radiatorknop van de verwarming los. Je kijkt welke adapterring je nodig hebt (er zijn verschillende met de Netatmo-radiatorknop meegeleverd). Je draait de juiste adapterring erop en daar draai je de Netatmo-radiatorknop weer op. Dit doe je door het schermpje met de temperatuuraanduiding met een hand naar boven te houden, terwijl je de ring over de adapterring draait. Zodra die strak zit, ben je klaar. Het is niet aan te raden om ze met een tang vast te draaien. Dan zit de knop te strak en krijg je op een gegeven moment kalibratieproblemen.
Zodra je een radiatorknop of thermostaat aan het systeem toevoegt, moet je telkens zo’n 15 minuten wachten totdat het relais verbinding heeft gemaakt. Houd hier bij de installatie rekening mee.
Het is aan te raden om na de installatie de temperatuur van de radiatorknoppen te vergelijken met de temperatuur in de kamer. Elke radiatorknop heeft twee sensoren: de ene meet de warmte van de verwarming, de andere die van de kamer. Via de app kun je eenvoudig de temperatuur van een kamer veranderen. Deze optie heet “True temperature”. Gebruik deze optie niet te vaak achter elkaar, want dat vindt het algoritme niet zo fijn. Netatmo raadt aan om na het aanpassen van de temperatuur van zo'n knop enkele dagen te wachten, voordat je deze weer aanpast.
De Netatmo-radiatorknoppen in gebruik
In de radiatorknoppen zit een motortje dat de warmtetoevoer opent en sluit. Je hoort de thermostaatknoppen dus wanneer ze open- en dichtgaan. Ik vind het geen storend geluid en we slapen er gewoon doorheen. Maar het is geen muisstil systeem.
De handmatige bediening van de radiatorknoppen is niet erg handig. Je kunt ze met de hand een halve graad verhogen of verlagen door een korte draai naar links of rechts. Dit is echter ook de draairichting voor het vast- en losdraaien van de radiatorknop. Draai je dus te hard, dan draai je de knop los. Ik denk dat dit probleem bij metalen adapterringen minder zou zijn. Maar wij bedienen het systeem ook alleen met de app, wat prima gaat.
Instellen in de app
Zodra je alles hebt geïnstalleerd, ga je met de app (Home + Control van Legrand) aan de slag. Het relais maakt via je wifi contact met de servers van Netatmo. De app biedt twee mogelijkheden voor het instellen van je systeem. Via “Beheer van mijn huis” > de kamer met de thermostaat (bij ons de woonkamer) > “Thermostaat” kom je bij de opties van je thermostaat terecht. Hier kun je onder “Geavanceerde instellingen” de minimale verwarmingstijd en de verwarmingscurve instellen. De eerste is de minimale tijdsduur waarop een ruimte wordt verwarmd. De laatste verhoogt de aanvoertemperatuur van de CV, zodat er sneller wordt verwarmd. Verder kun je hier zien welke besturingsmodus het relais voor de ketel gebruikt en welk verwarmingsalgoritme er wordt gebruikt.
In het hoofdmenu kom je via “Thermisch Comfort” bij de andere instellingen. Hier kun je instellen of je wilt dat de radiatorknoppen een temperatuur kunnen aanvragen die hoger is dan de temperatuur van de thermostaat (bij ons dus de woonkamertemperatuur). Hoelang je wilt dat een handmatige temperatuurwijziging standaard moet duren. Ook kun je hier de open-raamdetectie instellen. In dat geval wordt een half uur lang de verwarming niet ingeschakeld als de sensor een plotse temperatuurdaling meet. En je kunt hier instellen of er anticiperend moet worden verwarmd, d.w.z. dat het systeem leert hoelang het duurt om een ruimte te verwarmen en daarna ervoor zorgt dat die ruimte op het opgegeven tijdstip op de aangegeven temperatuur is. De app is niet erg ingewikkeld in gebruik.
Dagschema instellen
Je deelt de thermostaat en de knoppen naar ruimte in. Bij ons de woonkamer, de verschillende slaapkamers, de gang en de zolder. Vervolgens stel je voor elke ruimte in op welke dag van de week die wanneer op welke temperatuur moet zijn. Je weekschema ziet er uiteindelijk als een kleurrijk blokkenschema uit. Zodra je het hebt ingesteld en na enige dagen in gebruik hebt verfijnd, heb je er geen omkijken meer naar.
Afwezigheid instellen
Tot slot biedt de app de mogelijkheid om handmatig afwezigheid en antivries in te stellen. Bij afwezig wordt alles op max. 12 graden gezet. Bij antivries is dat max. 7 graden. Je kunt bij beide opties aangeven of dit tot een bepaald tijdstip duurt of totdat je dit handmatig weer verwijdert.
Updaten
Je kunt niet instellen wanneer het systeem zichzelf update. Dat doet het automatisch.
Algoritme
Het systeem begint met een standaardalgoritme: “hysteresis”. Hierbij kun je zelf aangeven bij welk temperatuurverschil tussen de gewenste temperatuur en de huidige temperatuur de cv-ketel de ruimte moet gaan verwarmen. Dat kan bijvoorbeeld bij 0,5 graad zijn. Hoe kleiner het verschil, hoe sneller het systeem reageert. Na een paar weken heeft het systeem geleerd hoe snel de ruimtes worden verwarmd en biedt het de mogelijkheid om het gevorderde algoritme te gebruiken. In dat geval regelt het systeem zelf het verwarmen van de verschillende ruimtes.
Problemen
We hebben zeker onze problemen met dit systeem gehad. De eerste keer dat de app niet werkte, schoten we in de paniek omdat we dachten dat we de ketel niet meer konden bedienen (domotica-stress). En in december lag de server van Netatmo er een paar keer achter elkaar uit, waarvan een keer meerdere uren achter elkaar. Wanneer de app niet werkt, blijft het systeem volgens de ingestelde planning werken en je kunt daarnaast handmatig de temperatuur in elke ruimte aanpassen. De ketel wordt dan gewoon aangestuurd, omdat de lokale infrastructuur blijft werken. Ik stel daarom zelf zo veel mogelijk planmatig in, ook de tijdsduur dat we afwezig zijn bijvoorbeeld.
Alsnog een installateur
Omdat ik zeker wilde weten of ik de installatie goed had gedaan, heb ik later alsnog een installateur gevonden en gevraagd om te helpen met de installatie van een thermostaatknop. De installateur heeft niets gedaan, wat ik zelf niet had gedaan. En later vond ook de onderhoudsmonteur van onze cv-ketel niets wat niet hoorde. Hij vertelde dat hij zelf het Evo home-systeem had geïnstalleerd in combinatie met vloerverwarming op de benedenverdieping en dat hij nog maar een fractie verbruikte van wat hij voorheen gebruikte. Ik geloof het graag met zo’n combinatie.
De financiële voordelen in de praktijk
Ik vind het moeilijk om te zeggen of dit systeem efficiënter verwarmt, omdat onze huidige woon-en-werksituatie niet te vergelijken is met hoe we voorheen verwarmden. Je bespaart vooral door niet te verwarmen en als doordeweeks overdag de verwarming uit is, dan maakt het niet zo veel uit welk systeem je gebruikt. Wel merk ik dat we niet meer zijn gaan stoken, hoewel er nu wel altijd iemand thuis is. De grootste winst van dit systeem zit hem denk ik vooral in het hogere wooncomfort. Je kunt van elke kamer instellen wanneer je die op welke temperatuur wilt hebben en dat zorgt voor een naar behoefte verwarmd huis.