Sony WF-1000XM5 (Zwart)

Inhoudsopgave:
Sleutelfeatures
Uitpakken
Ontwerp
Connectie
Batterijduur
Sony Headphones-app, features
Geluid
Conclusie

Sony is al een aantal jaar zeer actief in de markt voor TWS in-ear koptelefoons en eigenlijk in ieder segment, behalve de absoluut goedkoopste hebben ze wel een optie. Het model waar mensen echter wérkelijk aandacht voor hebben is altijd het topmodel; in het meest recente geval de WF-1000XM5.
De te verwachten stappen zijn altijd sowieso op twee fronten, namelijk de geluidskwaliteit en welke stappen op het gebied van ANC gezet zijn. De laatste jaren is hier ook de kwaliteit van de transparantiemodus bij gekomen.



Sony blijft vasthouden aan deze naamconventie, hoe verwarrend deze ook is. Het scheelt één letter met de over-ear-koptelefoon die eveneens erg populair is. Maar goed, het werkt voor Sony kennelijk. Maar in de reacties onder nieuwsartikelen op de frontpage zien we mensen regelmatig de begrijpelijke fout maken. Zeker als het om oudere modellen gaat is het lastig om de namen correct te hebben. Maar goed, als je eenmaal een exemplaar gekocht hebt, zal je dat waarschijnlijk worst wezen.



..

• Automatische omschakeling tussen ruisonderdrukking en transparantie
• IPX4 (Geen schade bij besproeiing onder iedere hoek voor 10 minuten)
• Adaptieve geluidscontrole (onthoudt op welke plekken je wat voor geluidsprofiel wil)
• Speak-to-chat (muziek wordt automatisch stilgezet als je begint met spreken en gaat verder wanneer je niet meer spreekt)
• Draagdetectie
• Batterijduur 8 uur + 16 uur extra via laadcase (mét ANC ingeschakeld), 12 uur + 24 uur via laadcase (zonder ANC)
• Opladen: 1,5 uur van 0 naar 100%, via 3 minuten snelladen 1 uur speelduur
• Dimensies oplaadcase: 64,6 x 40 x 26,5 mm (oplaadcase)
• Gewicht: 5,9 g (per earbud inclusief eartip M), 39 g (oplaadcase)

Al enige tijd kiest Sony voor milieuvriendelijke verpakkingen. Tenminste, naar mijn ervaring is dat zo met hun telefoons en koptelefoonproducten. Ik vind de bedachte verpakkingen er eigenlijk best goed uitzien, en lekker eigenzinnig. Daarmee is het bewijs geleverd dat je op een milieubewuste wijze nog steeds tot een premium-ogende verpakking kan komen. Lees hier meer over Sony’s ‘Original Blended Material’ dat het Japanse merk gebruikt als verpakkingsmateriaal.



Als je het echt milieuvriendelijk wil doen zou je eigenlijk ook de witte omwikkeling waarop de in-ears afgebeeld staan moeten weglaten of daar wat voor moeten verzinnen, aangezien het proces om dat te creëren hoogstwaarschijnlijk minder milieuvriendelijk is. In bepaalde gevallen zie je daar wel iets van uitleg over het type papier en inkt dat gebruikt is. Op deze wikkel zien we dit echter niet staan, wat suggereert dat dit deel van de verpakking minder (niet) milieubewust ingegeven is. Maar goed feit is dat het grootste deel wel degelijk vervaardigd is van iets waar een te waarderen ambitie en boodschap uit spreekt.



Hoe dan ook, de WF-1000XM5 wordt geleverd met USB-C-kabel van ongeveer 15 cm (connector niet meegerekend) en 4 maten aan siliconen oordopjes (maat M zit vooraf al bevestigd). Deze kan tevens gebruikt worden voor data-overdracht en dus niet, zoals we steeds vaker zien, alleen voor opladen.
Sony koos voor eartips die in de basis van silicon zijn, maar wel een schuimen afwerking hebben. Een opmerkelijke keus. Verderop meer hierover.

..

Earbuds

Als we de XM5’s uit de case willen nemen, is het eerste dat opvalt dat Sony gekozen heeft voor een gladde afwerking van de zijkant. Dit maakt het lastig de earbuds uit de case te nemen. De buitenzijden zijn wel mat afgewerkt. We hadden liever gezien als ze gewoon de hele earbud zo afgewerkt hadden.



Verder zien we de dat ze ten opzichte van de XM4 redelijk generiek gehouden zijn qua ontwerp. Het rooster van de externe microfoon valt enigszins op en geeft een bepaalde gedeeld element aan als we twee andere Sony-modellen erbij pakken, maar dat is het wel. Ik kan op zich een sober ontwerp wel waarderen, maar als je redelijk wat betaalt voor je in-ears, mogen ze er ook wat interessanter uit zien.



Maar goed, probleem met een meer eigenzinnig ontwerp is ook dat er altijd de kans is dat iemand het helemaal niets vindt. Kies je voor neutraliteit, dan heb je dat probleem niet. Maar goed, er zijn mensen die met een soort kopstuk van een automatische tandenborstel rondlopen, dus hoe kritisch is de consument in deze markt nu echt?



De earbud is buiten het rooster volledig van plastic. Waarschijnlijk een prima keus, want ze zijn lekker licht gehouden. Beetje een tegenvaller is dat de IP-rating slechts IPX4 betreft. Besproeiing onder alle hoeken voor 10 minuten. Dat geeft al zorgen over het gebruik tijdens een flinke regenbui voor je dure WF-1000XM5’s.

Eartips

De mate waarin eartips goed passen is altijd persoonlijk, dus er valt weinig te zeggen over de kwaliteit. Voor mij persoonlijk moet de ideale maat altijd een van de middenmaten zijn, en ondanks dat mijn linker- en rechteroorkanaal verschillen, gebruik ik meestal dezelfde maat voor beiden. In het geval van de bij de XM5 meegeleverde eartips wederom.

In principe is de beste strategie om voor de kleinste eartips te gaan die goed blijven zitten, echter lieten dezen naar mijn idee te veel geluid door. Dit blijkt echter eigen te zijn aan het meegeleverde type eartips. Ook het grotere model liet te veel geluid door en in ANC-modus onderdrukte de XM5 omgevingsgeluid slechter dan mijn LinkBuds S wat toch een lager geplaatst model is. Bij het gebruik van de puur siliconen eartips van de LinkBuds S, presteerde de XM5 beter (ook beter dan de LinkBuds S).



Je kan je daarmee afvragen of het wel verstandig was van Sony om deze eartips mee te leveren. Veel mensen vinden dit weliswaar prettige eartips, maar veel anderen (waaronder ondergetekende) ook niet. In de regel zijn normale siliconen eartips een veiligere keus omdat minder mensen problemen hebben met het comfort en, zoals aangegeven, ANC beter werkt. Dus ook vanuit PR-opzicht is het een betere keus.



Normaal gesproken hebben schuimen eartips het voordeel dat ze goed pasbaar te maken zijn door ze voordat je ze in je oren duwt, wat te vormen. Maar door de siliconen basis is dit dus niet mogelijk.



Het nadeel dat schuimen eartips op een gegeven moment dermate vies worden dat ze maar lastig schoon te maken zijn en feitelijk vervangen moeten worden zou ook hier van toepassing kunnen zijn. Ik heb de XM5 te kort gebruikt om hier wat over te kunnen zeggen. Vooralsnog kreeg ik ze tijdens de testperiode met wat water aardig schoon. En door de siliconen basis is het feit dat ze nadat ze natgeweest zijn, niet meer te vormen zijn, geen factor.

Toch heb ik het idee dat vanuit het opzicht van hygiëne je vanaf een bepaald moment niet aan vervanging ontkomt. Mijns inziens was het aan het einde van de rit een betere keus geweest om óf twee typen eartips mee te leveren (siliconen en deze met schuim-afwerking), óf om de schuimen eartips als los verkrijgbare accessoire beschikbaar te stellen.

Comfort

Ondanks dat de gekozen eartips niet helemaal mijn ding zijn, moet gezegd worden dat de XM5 prima te dragen is. Is het de meest comfortabele headset? Nee. Ook is het niet de meest zeker zittende headset. Die eer gaat als het om Sony-in-ears gaat naar de LinkBuds S door het kleinere profiel en lichtere gewicht. Maar de XM5 scoort alsnog een dikke voldoende. En natuurlijk kunnen we de eartips vervangen. De case biedt net genoeg ruimte voor een iets bollere siliconen eartips (maat medium van de LinkBuds S). Al met al is een paar uur inhouden geen probleem geweest.

Controls

Voor de linker- en rechterearbud kun je via de app kiezen voor een vaste set aan inputs die je niet per gesture (aantal tikken) kan aanpassen. Je kiest tussen ‘Controle van omgevingsgeluid/Quickaccess’, ‘afspeelbediening’ of ‘niets toegewezen’. De laatste spreekt voor zich. De eerste gaat over het kunnen in-/uitschakelen van de ANC en snelle toegang tot Spotify en/of Endel. Het tweede gaat over de muziekbediening. Volumecontrols zijn eveneens beschikbaar (links of rechts snel ahter elkaar tikken) alsmede ‘snelle aandacht’, waarbij zolang je je vinger op je earbud houdt, de transparantiemodus ingeschakeld blijft en de afgespeelde audio flink verlaagd wordt zodat je bijvoorbeeld even iemand kan spreken of aanhoren.

Het is een beetje vreemd dat de QuickAccess-functie echt alleen voor Spotify en Endel te gebruiken is. Ik had verder zo vaak dat Spotify onbedoeld opstartte, dat ik de functie uitgezet heb omdat het ronduit irritant werd.

Case

De case toont geen echte verrassingen. Hij doet erg denken aan de case van de LinkBuds S met de pairingknop en USB-C-aansluiting aan de achterzijde. De case is mat afgewerkt en we zien voorop een indicatorledje.


De case voelt degelijk aan, en door de vorm en het beperkte formaat (64,6 x 40 x 26,5 m) kun je deze makkelijk in iedere zak wegstoppen. Ook het gewicht is redelijk beperkt gebleven met 39 g.
Aan de achterzijde zien we de USB-C-aansluiting voor het opladen en de knop voor het handmatig pairen.



De klep van de case werkt zoals de meeste laadcases magnetisch en wordt met een typisch veerconstruct opengehouden.

..

We hebben geen connectieproblemen gehad met betrekking tot bereik en stabiliteit. Zowel Google’s Fast Pair als Swift Pair (Windows) worden ondersteund en dit werkt naar behoren; zowel via Android als op Windows werd de headset meteen gezien. Multipointconnectie is ook aanwezig en werkt zoals je dit zou willen.

Lag

Latency is op zich redelijk voor elkaar. Media is geen probleem als er een correctie-construct toegepast wordt in de gebruikte afspeelsoftware. Youtube gaat dus perfect tot op het niveau dat je een drumvideo zonder problemen kan kijken en een mediaspeler welke rekening houdt met een bluetoothconnectie biedt een soortgelijke zero-compromise ervaring (bijv. MXPlayer op Android, Windows Media Player Classic op Windows). Maak je gebruik van een mediaspeler welke een dergelijk construct niet toepast, zoals VLC, dan is de lag merkbaar.

Geen probleem voor korte video’s, maar een aflevering van een serie wil je zo niet kijken. Voor gaming zouden we zegge dat iets als een RTS geen probleem is. Maar voor een fighter (mijn go-to benchmark zijn Street Fighter 6 en Streets of Rage 4) biedt de XM5 niet wat je moet willen. De lag lijkt iets minder te zijn wanneer je kiest voor de stabiele verbinding-instelling boven de beste geluidskwaliteit (LDAC), maar nog steeds niet wat je wil.

..

De opgegeven batterijduur is 8 uur uit de earbuds en een extra 16 uur uit de case met ANC ingeschakeld en 12 uur + 24 uur zonder ANC.

In de praktijk worden deze cijfers prima nageleefd. Ik luister in de regel op een wat zachter volume (40% ongeveer) en haalde daarmee meer dan 9 uur uit de buds (met ANC). Na verloop van tijd zal het wel iets minder worden, dus ik denk dat de gestelde batterijduur realistisch is.

..

Sony noemt hun koptelefoonapp ‘headphones’. Irritant algemeen, maar goed, voor de meesten zal dit geen probleem zijn, maar als je meerdere van dit soort apps geïnstalleerd hebt staan, is het vervelend dat je aan de naam of het icoontje van de app niets kan afleiden over welk merk het gaat.
Hoe dan ook. Het mag geen verrassing zijn dat je in de app van alles kan configureren, denk aan de bediening, equalizer, 360 audio-gerelateerde zaken, DSEE (verbeteren van lage kwaliteit audio) en het configureren van Spotify Tap en Endel.



Een paar features licht ik uit:

Equalizer

Sony geeft je de mogelijkheid standaard profielen te kiezen die je kan aanpassen, en daarnaast twee custom profielen. Daarnaast kun je per profiel de ‘clearbass’ variëren waarmee middels de benadrukking van specifieke tonen in het laag een profiel wat meer ‘oomph’ kan krijgen zonder dat je de toonverhoudingen perse hoeft te veranderen.

Een optie die de Sony Headphones app nog niet zo lang heeft, is het instellen van een EQ-setting op basis van je gehoor. De functie verkeert op het moment van schrijven nog in béta-fase, maar lijkt prima te werken. Voor mij was de EQ-setting waar de app op uitkwam in ieder geval prima.

Optimale oordopjes

De Headphones-app biedt nu ook een hulpoptie om de ideale eartips te vinden. Grappig genoeg waren geen van de meegeleverde oordopjes ideaal voor mij volgens de app.

Adaptive audio

Ook de adaptieve audio, waarbij de instellingen (transparantie, ANC, volume) zich automatisch aanpassen aan de omgeving kan geconfigureerd worden. Deze feature werkt op zich best aardig. De mate waarin het volume verhoogd wordt is niet al te hoog en verloopt geleidelijk, dus het is niet zo dat je opeens stampende muziek in je oren krijgt. Is de storende bron voorbij, gaat het volume ook weer geleidelijk naar beneden.

Chat to speak

Speak-to-chat is inmiddels ook bekend; wanneer je begint te spreken schakelt de ‘snelle aandacht’ modus vanzelf in en wanneer je stopt met spreken schakelt deze na een tijdje vanzelf weer in. Dit werkt niet altijd even goed. Het reageert immers ook op meezingen en mensen die in je omgeving spreken.

Overig

We vinden verder een sectie met tips omtrent de bediening van je audioapparaat en een log waarbij we het gebruik van geregistreerde apparaten zien. Meer onzinnig is nar mijn mening de badge sectie. Dit is een sectie waarbij je ‘badges’ krijgt, wat zich een beetje laat vergelijken met ‘achievements’ in games. Je krijgt dan een badge voor zaken als dagelijks gebruik of het instellen van bepaalde configs.

Al met al is de headphones-app vrij compleet. Het enige wat ik kan bedenken dat een goede toevoeging zou zijn, is een feature waarbij je je ideale geluidsignatuur kan instellen op basis van metingen per oor, waarbij behalve je voorkeuren ook je gehoor meegenomen wordt.

..

Sony lijkt in tegenstelling tot de over-ear-neef voor de TWS-inears gekozen te hebben voor een meer neutrale weergave. Hiervoor zijn voor TWS-begrippen flinke 8,4 mm drivers toegepast. De zaken die meteen opvallen zijn de goede separatie van elementen. Alles komt duidelijk door met wat het juiste detail lijkt te zijn en over het hele bereik zijn alle tonen in balans. De bas wordt nooit modderig en variaties zijn duidelijk hoorbaar, de mids hebben een hoop detail en door net dat stukje extra dynamiek wordt de weergave nooit saai. Hetzelfde geldt voor de highs waarbij controle-issues zo goed als afwezig zijn.

Ik kies graag voor een selectie aan nummers uit het new wave- en new jack swing-tijdperk. Door de combinatie van lange vocale en instrumentale tonen (new wave) en de mix van verschillende genres die samengebracht wordt in een geheel van een gecompliceerde samenwerking van ritme en zang (new jack swing) zijn dit mijn twee go-to genres als het gaat om het testen van audio.

Alle bedoelde effecten komen door, zowel instrumentale als vocal-effecten blijven goed hoorbaar en krijgen alle ruimte. Geen moment had ik een idee dat het tegelijkertijd weergeven van tonen problematisch was.

Om de in-ears wat extra te pushen proberen we ook een selectie van klassieke muziek en jazz. Ik zoek hierbij naar het effect van nuances. Bij jazz de mate waarin ik wat persoonlijke keuzes kan onderscheiden in het instrumentwerk en bij klassiek meer het emotionele effect.
De XM5 presteert opvallend goed. Ook hier zien we weer de detailweergave om te hoek komen. Alle instrumenten en nuances in de vocals worden geloofwaardig (naar behoren met het juiste detail en als gevolg daarvan alle bedoelde effecten) weergegeven. Misschien kan wel gezegd worden dat de XM5 voor TWS-opties een nieuwe standaard neerzet.

ANC

We merken dat in de ANC-modus het geluid iets wat aan dynamiek meekrijgt. Niets waardoor we zouden zeggen dat de balans echt anders wordt, maar het is niet helemaal hetzelfde.
Sony claimt een verbetering van 20% ten opzichte van de voorganger met de nieuwe QN2e-processor. De verbetering is lastig te meten zonder de juiste apparatuur, en zoals gezegd helpt de keus voor de eartips niet bepaald. We testen de ANC dan ook met siliconen eartips, en dan presteert de XM5 zoals verwacht, namelijk indrukwekkend in de mate dat we het over een nieuwe benchmark hebben.

De verbeteringen zitten vooral in het middendeel van het frequentiespectrum zo lijkt het. Prettig aan de ANC-implementatie van Sony is dat ten opzichte van andere sterke opties, Sony in de regel hun prestaties lijkt neer te zetten zonder dat je een soort drukkend gevoel op de oren krijgt. Dus zelfs al zou een optie beter presteren, dan nog heeft de Sony mijn voorkeur.

Transparantiemodus

De transparantiemodus werkt prima. Geluiden in de omgeving zijn duidelijk te horen, maar we hebben wel een constante (zachte) ruis op de achtergrond. Dit laatste merk je overigens alleen echt als je geen audio uitgeeft en je in een stille omgeving begeeft. We zouden niet zeggen dat de ervaring is alsof je open in-ears hebt of iets dergelijks, maar we zouden op zijn minst zeggen dat er een nieuwe stap gemaakt is.

Microfoon

Sony is al een aardige tijd het merk dat haar microfoon-implementaties beter voor elkaar lijkt te hebben dan eigenlijk alle anderen. Dat is inclusief de merken die bekend zouden moeten staan om hun microfoonkwaliteit.
Een kleine demo:
https://drive.google.com/...8nwnm/view?usp=share_link

De XM5 presteert naar mijn idee prima, in lijn met verschillende Sony-TWS-opties. Ik vind de microfoon van een dermate kwaliteit dat ik me afvraag of Sony zou moeten nadenken over set in-ears gericht op de zakelijke markt (denk aan de Jabra Evolve Buds of Poly Voyager Free 60(+) UC) met certificatie voor de bekende teleconference
..

De Sony WF-1000XM5 moet natuurlijk een nieuwe benchmark neerzetten als het topmodel van de Japanse fabrikant. En gezegd kan worden dat deze niet teleur stelt.
We denken dat iedereen die van een neutraal signatuur houdt, zal genieten van de geluidskwaliteit van de XM5. Het geluid is in balans, gedetailleerd en klinkt lekker open, waardoor het ook zeker niet saai wordt.

De ANC zet een nieuwe standaard neer, terwijl ook de microfoon zeer goed voor elkaar is. De transparantiemodus is prima. We horen nog steeds wat ruis in stille omgevingen, maar met wat muziek of een podcast aan zal je dit niet merken.
Ook zijn we positief over de nieuwe features in de Headphones-app. Vooral dat we nu eindelijkeen eigen signatuur kunnen configureren is een dikke plus (al heeft dat wel lang geduurd bij Sony), en denken we dat andere fabrikanten deze functie nog steeds beter aanpakken (Soundcore en Sennheiser onder andere), vooral doordat ze per oor rekening houden met niet alleen je voorkeuren, maar ook je gehoor.

Voor algemeen gebruikt doet de XM5 het ook prima. De batterijduur is prima, multipoint-verbindingen worden ondersteund en het comfort is ook redelijk voor elkaar. Al denk ik dat de meesten zich een dienst zullen bewijzen wanneer ze andere eartips zullen kiezen. Dat Sony wat anders wil meeleveren is prijzenswaardig, maar het niet (ook) meeleveren van reguliere siliconen tips was niet de juiste keus.

Dat de IP-rating slechts IPX4 is, is jammer. Ik kan me voorstellen dat het lastig was de gewenste geluidskwaliteit te bieden met een hogere rating, maar met een prijs van 300 euro op het moment van schrijven, wil je misschien wat meer zekerheid hebben.

Aanrader?

De vraag is of ik de WH-1000XM5 met mijn ervaringen de afgelopen weken zou aanraden. Als je het beste geluid wil, en niet aan een bedraad-setje wil (of kan), dan zou de XM5 in de conversatie moeten zitten. Wil je de beste ANC? Daarvoor geldt hetzelfde, met de opmerking dat je zou moeten nadenken over wat het praktische verschil zou zijn ten opzichte van de voorganger (XM4) of iets als de LinkBuds S. De XM5 durf ik ook wel te benoemen als de optie met de beste microfoon, maar ook daar is het verschil met de LinkBuds S niet groot.

Tegelijkertijd is het natuurlijk een gegeven zo oud als de weg naar Rome dat je voor de beste opties een veel langer 'bang for buck-ratio' hebt dan mid-end opties, zeker als die al een tijd op de markt zijn en in prijs gezakt zijn.

Hoe dan ook kan gesteld worden dat de XM5 de zeer positieve reputatie van deze serie na komt.