NEC MultiSync LCD20WGX2PRO Zilver, Zwart

Ik heb dit scherm voornamelijk gekocht voor fotobewerking, in verschillende reviews kwam het als één van de best presterende op kleurgebied dankzij een nieuw AS-IPS panel van LG-Philips.

Na veel calibratietests heb ik de meest optimale instellingen voor fotobewerking (srgb) gevonden:
helderheid: 12.5%
contrast: 100%
kleurtemperatuur: native
DV mode uit

Met deze scherminstellingen calibreer ik het scherm met een Lacie Blue Eye Pro (software versie 4.0), de parameters zijn 6500°K witpunt, gamma 2.2 en 100% helderheid. Waarom zijn juist deze instellingen goed voor fotobewerking: ik heb gemerkt dat het scherm meer banding (blokvorming, tinten met verschillende waarde die toch dezelfde kleur vertonen) in kleurovergangen geeft als de helderheid onder 25% valt (bij een contrast van 50). Dit komt omdat het scherm intern niet voldoende precies werkt, ik vermoed dat het een 10 bit regeling is terwijl professionele schermen op 12 of zelfs 14 bits niveau werken.

Alternatieve instellingen die het minst banding geven:
Helderheid/contrast: 25/50 of 50/50 of 100/50
Maar deze waarden geven een veel te helder beeld, goed voor games of films maar niet voor fotobewerking. Op 100% helderheid geeft dit scherm maximaal 500 cd/m2 en dit is eerder een waarde voor een LCD TV... Het doet pijn aan de ogen als je op een normale werkafstand van 75 cm zit. Daarom vind ik het eigenaardig dat dit scherm geen composite of s-video of HDMI ingang heeft voor televisiedoeleinden, de snelle responstijd en hoge helderheid en contrast maken dit scherm goed als kleine televisie. De amerikaanse versie heeft overigens wel een HDMI ingang. Ik heb het scherm buiten kunnen gebruiken (in de schaduw) op een zonnige dag, dan geeft de maximale helderheid een comfortabel beeld. Ideaal dus voor een zomerse lan-party in de tuin.

Verder is 6500°K het witpunt en gamma 2.2 de curve zoals de SRGB standaard het bepaald. Ik gebruik native RGB instellingen omdat er meer banding zichtbaar is zodra je manueel R, G of B begint af te regelen om 6500°K te bekomen. In tegenstelling tot een analoog CRT scherm regel je daarom het witpunt beter niet in het scherm maar wel door de software die het in de LUT van de videokaart aanpast.

Na calibratie met helderheid op 12.5% en contrast op 100% meet ik nog steeds 148 cd/m2 helderheid, dit is behoorlijk veel licht voor fotobewerking, volgens de richtlijnen is 120-140 cd/m2 ideaal voor lcd, voor crt schermen 90-100 cd/m2. Je kan dit softwarematig beperken met de Lacie software maar dit doe ik niet om het maximaal contrast te behouden.

Het zwartpunt word gemeten op 0.2cd/m2 dus het scherm heeft een effectief contrast van 740:1 (148 cd/m2 delen door 0.2 cd/m2). Kleurtemperatuur na calibratie is 6512°K, dit ligt zeer dicht bij de gevraagde 6500°K. Delta E kleurafwijking is het grootst bij groen en geel met 1.8 dE. Dit komt omdat het scherm groen gesatureerder kan weergeven dan de SRGB kleurruimte, blauw en rood liggen dicht op het voor SRGB gedefinieerde kleur. Alle andere kleuren en grijstinten schommelen na calibratie rond de 0.2-0.4 dE afwijking met enkel donkergrijs op 1.1 dE. Dit zijn zeer goede waarden, 1dE komt overeen met wat het oog nog net kan onderscheiden van kleurverschil dus het scherm is zeer goed af te regelen tot SRGB bereik.

De kijkhoek is zeer goed maar er valt niets anders te verwachten van een S-IPS gebaseerd scherm, de zwartwaarde is beter dan bij de vorige generatie S-IPS schermen die het altijd wat moeilijker gehad hebben op dit gebied. Een PVA gebaseerd scherm is nog altijd beter als je echt donker zwart wil maar deze hebben een kleinere kijkhoek. In een volledig verduisterde ruimte is het scherm nog een beetje grijs als je het zwart laat weergeven. De uniformiteit is goed, er zijn met het blote oog geen verschillen waarneembaar. Als ik meet met de colorimeter merk ik dat de linkerhelft van het scherm iets helderder is dan het midden en de rechterhelft. De positionering van de backlight kan licht afwijken per exemplaar en dit is ruim binnen de marge want het is niet zichtbaar bij een volledig wit of gekleurd beeld.

Persoonlijk heb ik geen last van de glossy coating omdat er achter mij geen lichtbronnen zijn en ik altijd in een redelijk verduisterde ruimte werk, met achter het scherm een lichtbron om het contrast te breken. Sommige mensen vinden reflecties in het scherm wel storend, al worden ze hier behoorlijk afgezwakt. Het is geen spiegel zoals op het eerste zicht lijkt, er is wel degelijk een antireflecterende coating zoals men op brilglazen ook gebruikt. Het beeld is zuiverder en crisper dan een mat gecoat scherm en simuleert het best een traditioneel CRT scherm, maar het laat achtergrondreflecties beter door in een helder verlichte werkruimte.

Het scherm is ook snel genoeg voor games, het is momenteel (8/2006) het snelste S-IPS met overdrive. Overdrive kan niet uitgeschakeld worden zoals de Nec 2090 dat wel kan. Mijn exemplaar heeft gelukkig geen enkel pixeldefect.

Ik ben zeer tevreden over het scherm bij deze instellingen en calibratie, in de prijscategorie van 600 euro heb ik niets beters gevonden voor dit doeleind. Nu is het wachten tot in 2007 de eerste lcd schermen komen met wide gamut CCFL backlight, dit zal de kleurkwaliteit en voornamelijk kleurbereik (bijna Adobe RGB gamut) verbeteren want de backlight is momenteel één van de grootste beperkende factoren. LED backlights zijn nog beter maar veel te duur en de wide gamut CCFL backlights kunnen zonder echt grote meerkost geproduceerd worden.