Iiyama ProLite XUB3293UHSN-B1 Zwart

Voorwoord

Allereerst wil ik je even bedanken dat je de tijd neemt om mijn review te lezen. Ik schrijf nu al een aantal jaar reviews, ook voor mijn eigen platformen. Op die platformen kun je ook videoversies vinden van mijn reviews. Laat zeker wat tips achter, want dat is altijd tof om even mee te nemen!

Inleiding

Iiyama is een hele grote naam in de wereld van monitoren. Iiyama biedt goede monitoren voor zowel gamers als kantoor, met zowel instapmodellen als complete sets voor gamers en professionals. Vanuit het Tweakers Testpanel kreeg ik de mogelijkheid om de iiyama Prolite XUB3293UHSN-B1 uit te proberen; een monitor bedoeld voor de professional met verschillende bronapparaten zoals een laptop en workstation. De monitor is uitgerust met een 4K paneel met KVM switch wat voor de meeste professionals meer als voldoende zou moeten zijn. Maar is dat ook zo? Is dit een monitor die daadwerkelijk alle boxen aftikt?

Specs

De eerste indruk

Op het eerste gezicht is de iiyama Prolite XUB3293UHSN-B1 een imposant scherm. Met een grootte van 32 inch torent deze zich uit over verreweg de meeste bureaus. Het staat op een draaibare en kantelbare voet en heeft bedieningsknoppen aan de rechteronderkant. Deze knoppen zitten verwerkt in een relatief breed onderstuk, iets wat het scherm nogal massief laat aanvoelen.

Het massieve komt ook terug in de bouwkwaliteit: staal en plastic zijn goed afgewisseld. Het laat het geheel stevig en robuust aanvoelen, zonder goedkoop te zijn. Door de zwaarte en de bouwkwaliteit is er vrijwel geen gewiebel tijdens het gebruik. Mocht je er toch last van hebben, dan kan je deze monteren op de 100 x 100 VESA mount.

Het komt met een KVM-switch en ingebouwde USB-hub, zodat je in een keer jouw randapparatuur kan overzetten. Ook komt het met een USB-C kabel met Thunderbolt support voor de modernere apparatuur.

USB-hub en KVM

Het verkooppraatje van iiyama begint met 4K en de USB-opties, inclusief KVM. Dit is dan ook in de praktijk exact waarom je dit scherm zou kiezen. Allereerst de USB-opties. De iiyama Prolite XUB3293UHSN-B1 heeft een USB-hub (dock) en een KVM-switch ingebouwd.

Een KVM-switch is er om snel te kunnen wisselen tussen verschillende ingangsbronnen met dezelfde randapparatuur. Wanneer de input van de monitor wissels, dan verhuist de randapparatuur gelijk mee. In dit geval is het mogelijk om 2 systemen aan te sluiten: een via de USB-C kabel en een via de USB-A kabel. Dit is goed te gebruiken voor bijvoorbeeld een laptop (USB-C) en een vaste PC (USB-A). Een voetnoot: de USB-C kabel kan ook een laptop of smartphone opladen met 65 watt via de monitor.

De randapparatuur die je wilt laten meeverhuizen, sluit je aan via de ingebouwde USB-hub. Deze bestaat uit 2 USB-A 3.0 poorten, verstopt aan de achterzijde van het scherm. Hierdoor kun je kabels snel wegwerken, maar het maakt het ook moeilijker om even snel apparatuur te wisselen. Ten slotte is er ook een mogelijkheid om een ethernetkabel aan te sluiten. Hiermee kan internet worden geleverd via de KVM-switch. Handig in geval van een flexplek, minder van toepassing bij huis-tuin-en-keuken-gebruik.



In dit testgeval werd de monitor een tijd gebruikt in combinatie met laptop en game-pc. Hierbij werkte de KVM-switch zonder enige moeite en werd de meest actieve broningang gekozen om automatisch te wisselen. Dit is trouwens ook aan te passen in het OSD.

Het feit van de ethernetpoort is nog steeds een vage. Ja, bij het gebruik van een vaste kabel is dit handig. Je hoeft dan niet meer te wisselen van kabels of te wachten op (trage) wifi. Doorgang via de meegeleverde kabels is prima te noemen op een ruime 1Gbit/s, een standaard tegenwoordig. Toch is hier een kanttekening bij te zetten. Bij het intensief gebruiken van de hub en switch, wordt er minder prioriteit gegeven aan de netwerksnelheid. Kortom; bestanden overzetten via de hub, kan zorgen voor een lagere internetsnelheid.

Dit heeft alles te maken met de capaciteit van de USB. Hier is an sich niet veel aan te doen en voor 90 procent van de gebruikers is dit prima. Je zult er niet direct wat van merken. Voor de powerusers is dit echter wel een grove kanttekening.

4K-scherm

Als we gaan kijken naar het scherm en het paneel op zichzelf, dan is er niet veel bijzonders op te merken. Op het eerste oog is dit weer het zoveelste 4K IPS-paneel met 60hz refreshrate, een HDMI en een Display Port ingang. De kleuren lijken goed, er zijn geen rafelingen en het contrast is prima te noemen.

Kijken we wat dieper dan zien we dat dit scherm juist wat meer uitblinkt in contrast en helderheid. Jammer genoeg kon ik geen Spyder colorimeter krijgen, maar gelukkig zijn er andere manieren om te testen. Uit de test https://www.eizo.be/monitor-test/ van EIZO kwam al snel uit dat de monitor redelijk getweakt moest te worden. De kleurwaarden waren zeer goed maar het contrast was een probleem.

IPS staat natuurlijk bekend om de levendige kleuren en ruime helderheid. Contrast is alleen nooit een subliem punt geweest van IPS. Het contrast van 1000:1 is vrij standaard, maar dit komt niet goed tot zijn recht. Zwart is wel zwart en wit is wel wit, maar donkergrijs is bijvoorbeeld meer neigend naar zwart. OLED en bepaalde hoogwaardige LCD-panelen kunnen hier zelfs beter mee omgaan.



Door het contrast wat hoger te zetten en de helderheid een punt lager, is het maximale wel bereikt. Toch blijft er een raar gevoel in het zicht. Zonde dat dit niet helemaal goed geregeld is. Met een bedrag van €465 (30-10-22) mag je toch echt verwachten dat dit scherm plug-and-play is.

Via een sensor van Adafruit en een Raspberry Pi is ook de reactiesnelheid gemeten. Uit 10 tests is gebleken dat 6 van de 10 testen een reactiesnelheid van ongeveer 3.815ms heeft. De andere tests hadden een gemiddelde van 3.956. Minieme verschillen en eigenlijk compleet irrelevant. De standaard USB-A input heeft nagenoeg nul vertraging. De andere tests die iets langer erover deden, waren gedaan met de laptop via de USB-C.

Concluderend heeft dit verschil te maken met de KVM-switch. KVM-switches hebben nog wel eens de neiging om het signaal tussen invoerapparaat en computer of laptop te vertragen. Nogmaals is dit een miniem verschil en is dit scherm gelukkig niet gemaakt om te gamen, maar mijn gamershart deed wel pijn.

Ghosting, pixels en artifacts

Via de eerdergenoemde manieren is ook de ghosting en artifactvorming gemeten. Ghosting is een effect dat vooral optreedt bij monitoren met een lagere reactietijd, zoals 60Hz. Hierbij veranderen de pixels te langzaam van kleur waardoor het lijkt alsof er een ‘spook’ volgt.

In geval van de iiyama Prolite XUB3293UHSN-B1 is er inderdaad ghosting aanwezig. Logisch met een refreshrate van 60Hz, zeker als ik kijk naar mijn standaardscherm met 144Hz. Er treedt een merkbaar feit van ghosting op, maar via de overdrive-functie is dit haast niet meer te zien. Met de overdrive functie ‘overklokt’ de monitor zich, waardoor ghosting kan worden tegengegaan. Niet direct een nadeel maar wel iets om rekening mee te houden.



Artifacts zijn ook een ding om rekening mee te houden. Artifacts zijn storingen in het beeld die voorkomen wanneer een onderdeel in de loop is beschadigd, waardoor er een onvolledig beeld wordt geprojecteerd. Dit is meestal het teken dat de kabel, GPU of in sommige gevallen de monitor schade heeft.

Met een trouwe Gigabyte RTX 2060, een nieuwe high-quality kabel en schone poorten is gecheckt door 2 personen op afwijkend beeld. Met blijdschap kan ik zeggen dat er geen defecte pixels, geen artifacts of backlight-bleeding aanwezig is. Ook in zeer donkere scenario’s viel dit niet op.

Kleurweergave en kijkhoeken

De kleuren zijn prima te noemen. Met een standaard s-rgb kwalificatie is dit paneel niet anders als de meeste van zijn concurrenten. Iiyama kiest ervoor om zo neutraal mogelijk de kleuren te tonen zodat de monitor zelf door de gebruiker kan worden ingesteld. Zowel met fotobewerking als regulier kantoorwerk en uiterst nog een keer gamen, zijn de kleuren vrijwel gelijk aan de bronkleuren.

In het OSD zijn een aantal standaard kleurprofielen in te stellen, die je overigens ook zelf kan instellen en opslaan. De kleurprofielen zijn met recht standaard te noemen en bieden in geen enkel geval een direct voordeel tenzij je het zelf instelt. Het ingebouwde blue-light filter is dan wel weer een leuke touch.

IPS zelf staat bekend om goede kijkhoeken, maar dat valt in dit geval een beetje tegen. Ja, je kunt redelijk ver inkijken, maar de kleuren vervagen ontzettend snel. Misschien dat dit te maken heeft met de matte afwerking van het scherm. Bij normaal gebruik geen probleem, maar wanneer je wat moet laten zien, kan dit een afknapper zijn.

Speakers, bezels en prijs

Ten slotte kijken we nog even naar een paar andere opvallende zaken. Allereerst de ingebouwde speakers. Ja, ook in deze monitor zitten speakers. Waarom? Zeer goede vraag. De speakers van een gemiddelde smartphone zijn beter en pas bij hoog volume is het goed hoorbaar. Zet het alleen niet te hard, de speakers veranderen mooie muziek al snel in hees gekrijs. De ingebouwde 3.5mm poort helpt wel, maar je kunt dan net zo goed een aparte headset of speakerset gebruiken.

Een andere opvallende ‘feature’ zijn de bezels aan de zij- en bovenkant. Het doel van bezels is om je te richten op de content van het scherm en een gemakkelijker verloop te geven naar de rest rondom het scherm en om het paneel af te schermen. Dat alleen lukt prima bij dit scherm, de bezels zijn zo’n halve centimeter breed en diepzwart afgewerkt.

Ware het niet dat men tegenwoordig toch vaak meerdere monitoren gebruikt. In dat geval wil je het liefste dat er zo dun mogelijke bezels zijn om de ruimte tussen de monitoren zo min mogelijk neer te zetten. Dat zal niet lukken bij gebruik van meerdere exemplaren van de iiyama Prolite XUB3293UHSN-B1. Je hebt dan snel 1 cm bezelruimte en dat haalt het vloeiende verloop redelijk weg.

Een derde opvaller is de prijs. Kijken we naar de concurrent, dan zit iiyama wel goed aan de onderkant. Het is zijn concurrenten te snel af waar andere monitoren met dezelfde kwalificaties zo rond de €510 beginnen. Betekent dit dat je hiermee het beste scherm hebt te pakken? In mijn mening niet. Er zijn verschillende schermen met ongeveer dezelfde features (IPS kan verschillen) die een hogere refreshrate en betere kleuren en contrast hebben voor relatief dezelfde prijs, zoals de Samsung S32A800NMU. Oké, geen officiële KVM switch, maar gelijk even €100 goedkoper. Voor de krappe beurs scheelt dit toch een hoop.

Conclusie

De iiyama Prolite XUB3293UHSN-B1 is een prima professioneel scherm. Niet aan te raden voor gamen, maar prima voor kantoorgebruik met veel wisselende apparaten. De fotograaf kan hiermee prima uit de weg, maar de gebruiker met hoge kleureisen kan beter even verder kijken.

Voor €465 krijg je een goedwerkend 4K IPS-paneel met KVM-switch en USB-hub. De iiyama Prolite XUB3293UHSN-B1 is werkelijk bijzonder in zijn eenvoud.