Mijn doel voor deze laptop
Ik heb deze laptop gekocht als zakelijke laptop, met twee doeleinden:
- BYOD voor het werken voor mijn klanten (met MDM en VPN)
- Lesgeven op school
In het beide gevallen zal ik zaken als Docker, VirtualBox en Vagrant gebruiken, gecombineerd met zaken als Visual Studio Code en verschillende pen-test tools. MS Office zal natuurlijk ook heel veel worden gebruikt.
Out of the box experience
De verpakking is fraai, maar over-engineered. Het binnenwerk van de doos bestaat uit een gevouwen plaat karton die op zo'n manier vormen van blokken met luikjes heeft gekregen dat, wanneer er eenmaal iets verkeerd losraakt je het ding nooit meer goed in de doos krijgt.
Inhoud van de doos: een paar boekjes, de laptop, een USB lader en tot mijn verrassing een laptophoes!
De hoes is wel tof, een soort nep-leren "manilla enveloppe" met een magnetische sluiting.
Naast de trackpad zaten wel drie of vier stickers, die ik allemaal heb verwijderd. Twee daarvan (de AMD stickers) waren
erg hardnekkig! Tip van mijn collega: met een heel klein drupje olie heb je die sticker restjes zo weg!
De eerste installatie verliep snel en gemakkelijk.
Helaas houdt Asus van rommelige reclame-ware. Naast de standaard Windows-inbegrepen reclame (Spotify, Disney+ etc) heb ik ook McAfee, Dropbox, Adobe en een aantal "handige" utilities verwijderd voordat ik ook maar iets met de laptop ging doen.
Van 11, naar 10 en weer terug
De setup voor mijn school was snel gedaan.
Het inregelen van de BYOD voor één van mijn klanten had meer voeten in de aarde. Zij gebruiken Microsoft's
Company Portal App om de registratie voor MDM (mobile device management) te regelen. Deze tool had er onder Windows 11 geen zin in: de eerste logins gingen goed, maar daarna liep het vast op een onverwachte stap.
Een vlugge test onder een Windows 10 VM liet zien dat het niet aan mijn account lag. Mijn overhaaste conclusie: dan gooien we Windows 11 er af en ga ik terug naar Windows 10! Voor beiden heb ik toch Enterprise licenties.
Wel! Dat verliep niet als verwacht: deze laptop is
niet (goed) compatible met Windows 10!
Bij de installatie van Windows 10 probeert men contact te maken met het Internet, right? Wel, de wifi kaart deed het niet! Gelukkig had ik nog een oudere USB Ethernet adapter, dus de nodige driver was snel binnen gehaald bij Microsoft zelf.
Voor de rest van het systeem had ik minder geluk! Veel hardware werd niet herkend en output van geluid werkte ook niet! De microfoon werkte wel, dus op Teams kon men mij horen, maar niet omgekeerd. Geluid werkte ook niet via oordopjes en... verrassing, ook niet via BlueTooth, want de BT hardware werkte ook niet!
De drivers pagina van Asus zelf maakt heel snel duidelijk: deze laptop is alleen voor Windows 11.
https://www.asus.com/Lapt...series/HelpDesk_Download/
Een gesprek met hun helpdesk bevestigt dit: Windows 10 wordt niet ondersteund.
Ik heb de laptop weer een in-place update naar Windows 11 gegeven, de drivers vanaf de site geïnstalleerd en nu werkt alles weer. Nou,
bijna alles: het num-pad op de trackpad gaat niet meer aan, daar is blijkbaar een andere driver voor nodig. Ik zal'm niet missen, maar okay.
EDIT: Twee software updates van Windows 11 verder, doet nu de numpad van de trackpad het ook weer.
OLED scherm
De Internet hype-machine gaat redelijk los op deze Asus Zenbooks met OLED schermen. Gegarandeerd Pantone proof, mooie kleuren, dat soort dingen. Ik zie er zelf niet verdraaid veel van, ja het is een mooi scherm maar ik ben niet "blown-away" of zo.
Het nadeel van OLED is natuurlijk dat inbranden van het beeld een reëele mogelijkheid is. Asus geven zelf aan dat hun software (moet je wel de MyAsus app installeren) zorgt voor pixel shifting en pixel refresh.
Afgezien daarvan kan je een app als
Lively Wallpaper gebruiken, om de achtergrond dynamisch te maken, zodat er minder pixels statisch blijven. Nadeel van
Lively is dat het je GPU cores permanent bezighoudt, wat je meer fan-geluid en stroomverbruik oplevert.
En de tip die veel wordt gegeven: draai apps niet full screen, maar maak ze wat kleiner dan het scherm en verplaats ze van tijd tot tijd. Dan komt het vast goed!
Accu
Het was andere reviewers op YouTube al opgevallen, de accu in de Zenbook gaat niet lang mee! Vandaag heb ik op kantoor gezien hoe snel het kan gaan!
- Wifi verbinding
- Office apps als Outlook, Word open, Edge met een paar tabjes
- Terminal open waar ik met Git bezig ben.
- Teams call met webcam en audio
De Teams call duurde 2 uur. In die tijd ging de accu van 80% naar 32%.
Nou is Teams niet bepaald zuinig, maar dat is wel heel erg snel. De CPU en andere zaken staan ingesteld op "Balanced" energy mode. Dus
niet high performance! Sterker nog, de GPU heb ik nog wat verder terug geschroefd. Dit is best droevig.
Ventilator geluid
Op diezelfde "balanced" mode zal in een heel stille ruimte de fan permanent zachtjes horen zoeven.
Met dezelfde workload als hier boven beschreven, maar zonder Teams call (Teams wel open voor chat) draaien CPU en GPU elk op 5% - 15%, maar zitten ze toch tussen de 68C en 80C. De fan blijft bezig.
De GPU
was trouwens permanent op 29% wanneer Teams bezig was, dat komt door de GPU acceleration instelling van Teams. Die heb ik heel gauw uitgezet.
Virtualizatie en containers
VirtualBox draait als een zonnetje, ook met een Linux VM met 8GB RAM en 6 cores. Geen centje pijn!
Docker Desktop daarentegen is een ander verhaal. Standaard maakt die nu gebruik van WSL2, waarbij een aantal Windows features goed in de weg gaan zitten. Of het nu IPv6 is, Defender, of nog iets heel anders: Docker Desktop is niet vooruit te branden.
Voor DD zit de oplossing er in dat je haar toch maar terugzet van WSL2 naar Hyper-V. Daarmee voorkom je een hoop gedonder. De performance is dan misschien minder dan op MacOS, laat staan op native Linux, maar het is een stuk beter dan WSL2.
Update: Docker Desktop bleek vooral last te hebben van een aantal settings die in de war waren geraakt van mijn Win10 reinstall, gevolgd door de in-place upgrade naar Win11. Met een "schoon" account onder Win11 draait ook Docker Desktop als een zonnetje. Let wel, het is een goed idee om middels
.wslconfig in je homedir de CPU en RAM claims van Docker te beperken.
Luidsprekers
Lomp gezegd: ze zijn matig.
De luidsprekers kunnen dan misschien hard, maar ze geven vooral hoge en middentonen. Alle gevoel voor bas / lage tonen ontbreekt en een nummer als
Wind Rose's "Diggy diggy hole" klinkt ironisch genoeg nog beter op mijn MacBook Air uit 2017.
Dit is duidelijk een werk-laptop, niet eentje om fijn films op te kijken of om mee te gamen.
Gamen
Ik had niet verwacht ooit te gamen op dit ding, maar ik wilde er toch eens een gooi naar doen.
Deep Rock Galactic speelt heel netjes, met de Ryzen 7 ingebouwde Radeon Vega 8. Goed, alles op "low", maar dat boeit niet... heel nette frame rate.