be quiet! Light Wings 140mm PWM Triple Pack, Zwart, 140mm

Inleiding

De Be Quiet Light Wings zijn een serie van PC ventilatoren die voorzien zijn van ARGB effecten. Deze review gaat over de 140mm triple pack, die een set van drie ventilatoren bevat en bovendien een hub voor de ARGB signalen.

Ik werd door Tweakers benaderd of ik deze set wilde reviewen. Als tegenprestatie voor het plaatsen van deze review mag ik de ventilatoren houden.

ARGB

ARGB staat voor "addressable red/green/blue", wat betekent dat een apparaat meerdere RGB-LEDs kan hebben, die ieder individueel aangestuurd kunnen worden. De LEDs in het apparaat hoeven dus niet allemaal dezelfde kleur uit te stralen. Door middel van een digitaal communicatieprotocol kunnen de individuele LEDs aangesproken ("geadresseerd") worden. Door continu nieuwe kleurwaarden naar de LEDs te sturen, kan er een dynamisch patroon ontstaan. Bijvoorbeeld een ring van regenboogkleuren die ronddraait.

De LEDs moeten echter wel aangestuurd worden. Daarvoor is een ARGB controller nodig. Sommige moederborden hebben dat aan boord, maar er zijn ook dedicated controllers te koop die dit voor hun rekening nemen.

Hierin heb ik mij oorspronkelijk vergist: ik had ooit gezien dat mijn moederbord - de MSI B450M Mortar Max - RGB headers op zijn moederbord had, dus ik ging ervan uit dat ik de Light Wings hierop kon aansluiten. Echter, er zijn allerlei verschillende RGB interfaces in omloop en die op mijn moederbord is niet van het benodigde ARGB type.
Om dit op te lossen stuurde Be Quiet mij een controller op, maar hier bleek weer een kabeltje bij te missen, dus uiteindelijk heb ik zelf een eenvoudige controller besteld, om zo de kleureneffecten van de Light Wings te kunnen benutten.
Dus als je overweegt om apparaten met RGB aan te schaffen, check dan van tevoren of e.e.a. met elkaar compatibel is.

Uitpakken

De Light Wings worden geleverd in een compacte doos. Op de voorkant staat een kleurenfoto van de ventilatoren en op de achterkant van de doos zie je hoe de ventilatoren er van achteren uit zien.



In de doos zitten vier kleinere doosjes: één met de ARGB-hub en de montagematerialen en drie met de ventilatoren.


Het hub-doosje bevat het volgende:

• De ARGB hub zelf
• Handeiding
• Drie sets van vier schroeven voor de ventilatoren
• Eén set van vier schroeven voor de hub
• Een ARGB kabel
• Een dubbelzijdige sticker

De ventilatoren zelf zijn van zwart plastic met in het midden het Be Quiet logo op een sticker in oranje letters. De zeven ventilatorbladen hebben een ribbelstructuur. Om het ventilatorblad heen zit een RGB-ring, die er nylon-wit uitziet als de verlichting niet geactiveerd is. Die ring loopt door de ventilatorbehuizing door tot aan de achterkant. Daar is een veel dunner stukje van de ring zichtbaar, waardoor de lichtpatronen aan beide kanten zichtbaar zijn, hoewel het effect aan de achterkant meer ingetogen is.
.
Op de hoekpunten zitten zowel aan de voor- als de achterkant schroefgaten, zodat ze eenvoudig in de push of pull richting gemonteerd kunnen worden. Om de schroefgaten heen zit een rubberachtig materiaal, zodat eventuele trillingen in de ventilatoren gedempt worden en zodoende de behuizing niet gaat resoneren.

De ventilatoren hebben twee kabels: één heeft een vierpolige stekker voor de PWM-snelheidsregeling incl. snelheidsmeting. De tweede kabel is voor het ARGB-signaal. Deze kabel is gesplitst en heeft een mannelijke en een vrouwelijke steker, voor maximale compatibiliteit. Er zit een dopje op de mannelijke steker, zodat de pinnen geen kortsluiting in de behuizing kunnen maken wanneer deze steker niet aangesloten wordt.

Installatie

Met de bijgeleverde schroeven kunnen de ventilatoren eenvoudig gemonteerd worden in de behuizing, mits daar montagepunten voor 140 mm ventilatoren voorzien zijn. Per ventilator zijn er twee kabels aan te sluiten, dus er is wat kabelmanagement nodig om de kabels netjes weg te werken.
Indien je moederbord over een ARGB header beschikt, kan de meegeleverde hub gebruikt worden om het ARGB signaal te dupliceren naar tot zes ventilatoren. De hub kan zelf geen RGB signaal genereren, dus heeft een RGB input nodig van een moederbord of ARGB controller.

Ik heb een aparte ARGB controller (Cooler Master Addressable RGB LED Small Controller) gebruikt. Deze heeft een drieweg spliitter meegeleverd, waardoor ik de Be Quiet hub niet nodig heb gehad.

De hub zou in principe in een 2.5" slot gemonteerd kunnen worden met de meegeleverde schroeven of vastgeplakt worden op een willekeurige plek in de behuizing m.b.v. de dubbelzijdige sticker. De hub heeft een SATA steker om hem en de aangesloten RGB-apparaten van stroom te voorzien. Er is ook een kabel om hem aan te sluiten op een bron van ARGB signalen, dus een moederbord of controller.
De hub verdeelt alleen het ARGB signaal en dus niet het PWM signaal. Daar moeten daarom ook voldoende fan headers op het moederbord voor beschikbaar zijn of er moet een splitter of fanhub gebruikt worden. Ik heb alle drie de ventilatoren m.b.v. een splitter aangesloten op een enkele ventilator header op mijn moederbord. Dit werkt prima, maar op deze manier is in de moederbordcontrolesoftware natuurlijk maar één ventilator zichtbaar, met als grootste nadeel dat er maar van één ventilator de draaisnelheid als feedback signaal gebruikt wordt om ze alle drie te regelen.

Gebruik

Nadat de ventilatoren geinstalleerd en aangesloten zijn, is het simpel: zet de PC aan en de ventilatoren draaien.
De draaisnelheid wordt met pulsbreedtemodulatie (PWM) aangestuurd, wat een precieze en traploze snelheidsregeling mogelijk maakt. De ventilator stuurt ook een detectiesignaal terug naar het moederbord, zodat de draaisnelheid gemonitord kan worden door de PC.

Bij lage toeren (rond 400 rpm) zijn de ventilatoren bijna onhoorbaar. Als ik ze via mijn moederbord maximaal openzet, draaien ze net boven de 1400 rpm. Dan hoor je ze duidelijk, maar valt het volume nog steeds wel mee. De videokaart of CPU koeler op 100% overstemmen de Light Wings met overmacht (maar dat zijn natuurlijk kleinere ventilatoren).


Als ik met Prime95 de CPU maximaal belast en de ventilatoren op 100% zet, dan houden ze de CPU temperatuur rond de 60 graden.
Als ik het progressieve fan-profiel inschakel dat ik in mijn moederbord ingesteld heb, dan loopt de temperatuur iets verder op tot ca. 73 graden, maar draaien de fans rond de 600 rpm wat nauwelijks te horen is.

RGB

De "addressable" RGB leds in de ventilatoren maken het mogelijk dat iedere LED een eigen kleur heeft. Dit maakt het mogelijk om kleurverlopen te maken en ook om deze te animeren door ze regelmatig te updaten m.b.v. een controller. Dit geeft een leuk optisch effect, maar het draagt natuurlijk niets bij aan de koelprestaties van de ventilatoren.

Aan de voorkant van de ventilatoren (de kant waar de lucht naartoe gezogen wordt), is de LED-ring breed en het lichteffect dus prominent. Aan de achterkant, is de ring nauwer en het effect subtieler. Als je door de ventilatoren heenkijkt, zie je twee gekleurde ringen.
Omdat de ringen aan de voorkant uitsteken uit het oppervlak van de ventilator, straalt het licht in een hoek van 180 graden uit, wat voor zover mij betreft een mooi 3D effect heeft. Het materiaal van de ringen is ook zodanig dat het LED-licht diffuus verspreid wordt, waardoor het licht van naburige LEDs in elkaar overvloeit en zo niet echt goed te zien dat er losse LEDs inzitten.



Filmpje van ARGB effecten gezien vanaf de voorkant:


En vanaf de voorkant:


En nog eentje met gedimd omgevingslicht:


Foto's van de ventilatoren in bedrijf:

Conclusie

De Be Quiet Light Wing ventilatoren zien er aantrekkelijk uit; daar zal men ze doorgaans voor aanschaffen. Maar ze hebben ook een prima koelvermogen bij zeer gering geluid. Ze doen wat dat betreft de merknaam eer aan.
De set met drie ventilatoren en een hub staat op het moment van schrijven in de pricewatch voor minder dan 66 euro. Dit lijkt mij een zeer competieve prijs, gezien dat je niet alleen drie ARGB ventilatoren krijgt voor dat geld, maar ook nog een hub.
Als ik enige kritiek zou moeten geven, dan zou dat zijn dat het pakket nog completer was geweest als er ook een PWM-hub of -splitter in gezeten had.